Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Ekim 2023) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist Leninist Silahlı Propaganda Birliği | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | THKP-C/MLSPB |
| Kuruluş tarihi | 1975 |
| Bölünme | Kasabalılar (1978)[1] THKP-C/ÇS (1979)[2] THKP-C/CY (1979)[2] THKP-C/Savaşçıları (1979)[2] |
| Önceli | Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi |
| Gazete(ler) | Sosyalist Barikat |
| Gerilla kolu | Kır Gerillaları Birliği |
| Üyelik | Halkların Birleşik Devrim Hareketi |
| İdeoloji | Marksizm-Leninizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Uluslararası üyelik | Enternasyonal Özgürlük Taburu |
| Parti bayrağı | |
 | |
| İnternet sitesi | |
| https://thkp-c.org | |
Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği[3] (THKP-C/MLSPB), THKP-C sempatizanlarınca kurulan 1970'li yıllarda aktif olarak silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt. Günümüzde örgütten ayrılan MLSPB-DC örgütü THKP-C/MLSPB adıyla Kuzey Suriye'de YPG saflarında faaliyet göstermektedir.[4]
Örgüte yakınlığı ile bilinen Sosyalist Barikat isminde bir politik dergi mevcuttur.[5]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]THKP-C/MLSPB 1975 yılında, yeni kuşak THKP-C sempatizanlarınca İstanbul'da Kuruldu. Marksist Leninist Silahlı Propaganda Birliği'ni oluşturan kadrolara göre, O günün politik düzleminde, THKP-C güçleri olarak tanımlanan güçlerin büyük çoğunluğu, örgütlenme denildiğinde, legal örgütlenmeyi, mücadele denildiğinde akademik demokratik mücadeleyi anlıyorlardı. MLSPB devrimci bir örgütün iradi çabaların ürünü olacağını savunarak, devrimci örgütün yaratılması mücadelesinin savunulan ve silahlı propagandayı temel alan devrimci stratejinin öngördüğü çalışma tarzının hayata geçirilmesinin dışında düşünülemeyeceğini savundu.[1] MLSPB; Sekizlikçiler, Kurtuluş Hareketi, Dev-Yol, Yurtdışı grubu ve Acilciler'i tasfiyecilik ile suçlamıştır.[3]
1974-75 sonrası neredeyse her çevre için vazgeçilmez bir siyasi ifade aracı olan periyodik veya herhangi bir düzenle çıkan bir dergi yayınlamadılar. Görüşlerini açıkladıkları tek broşür Temmuz 1978'de Devrimci Kurtuluş Yayınları tarafından çıkarılan "Kızıldere Son Değil Savaşı Sürdüreceğiz" adlı legal yayınlanmış 50 sayfalık broşürdü. 1 nolu, 2 nolu adını verdikleri, o güne kadar yayınlanan iki bülten de siyasal görüşlerin dile getirildiği diğer dokümanlardı. Çünkü grup, Mahir Çayan'ın "Yayın Politikası" adlı makalesinde ifade ettiği görüşlerine uygun olarak "sayfalar dolusu yazılar" yazmayı değil, bizzat "eyleme geçmeyi" önemsiyordu. Örgüt miting, silahlı çatışma ve bombalama gibi eylemlerde bulundu.[2]
Başta yöneticiler olmak üzere, pek çok militan Filistin'e değişik tarihlerde eğitim amacıyla gitti; Filistinlilerle dayanışma amacıyla İsraillilere yönelik eylemler gerçekleştirdi.
Bölünme
[değiştir | kaynağı değiştir]MLSPB, gücünün doruğunda olduğu 1978'de bölündü. Yıl sonunda olağanüstü toplanan konferansa yönetici kadrolar aslında iki gruba ayrılmış olarak girdi. Konferans da zaten ortaya çıkan anlaşmazlık nedeniyle toplanmıştı. Anlaşmazlığın kaynağı, 1976 Eylül'ünde merkez komite üyelerinin yakalanması sonrasında giderek örgüt merkezinin ilk kurucuların elinden çıkmasıydı. Sonuç olarak muhalif grup 1979'da THKP-C/Savaşçıları adını aldı. İki grup da yayınladığı bildirilerde birbirlerini ağır dille eleştirdiler. 1979 yılında bir ayrılık daha yaşandı, onlar da THKP-C/Çayan Sempatizanları adını aldı. 1979'da yaşanan son bir ayrılıkla da İstanbul'un Şehremini, Kocamustafapaşa semtleriyle sınırlı, düzeyi hayli düşük bir grup THKP-C/Cephe Yolu adını aldı. Askeri savcının iddianamesinde "kafadarlar çetesi" olarak nitelediği grup, söz konusu semtlerde küçük esnafa yönelik kimi zaman cinayetle sonuçlanan soygunlar gerçekleştirdi.
Silahlı eyleme konsantre olmuş yönetici kadroların, o sırada çevrede toplanmış "sempatizanlar" ve daha ötesinde duran kitlelerle ilişki kurabilmenin yollarını bulamaması, bölünmelerin arka planındaki önemli nedenlerdendi. MLSPB, muhalifleri "ihanet" ve "sağ sapma" içinde olmakla suçlandı.
Peş peşe gelen bu bölünmeler MLSPB'lilerin THKP-C sempatizan gruplarının silahlı mücadele içinde birleşerek, partinin merkezi yapısını oluşturma hedefiyle çelişiyordu. THKP-C/Eylem Birliği ile birleşme amacıyla ortak bir komite kurulması başarılmış olsa da MLSPB ile Eylem Birliği'nin 1977 yılındaki bu işbirliği, bir yıl kadar sürdü.[2]
12 Eylül ve MLSPB Davası
[değiştir | kaynağı değiştir]İstanbul Sıkıyönetim Askeri Savcılığı, 139'u tutuklu, 46 idam istemli 248 sanıklı MLSPB ana davasını Şubat 1981'de açtı. 12 Eylül sonrası yakalananlar için hazırlanan ek iddianameyle ana davadaki sanık sayısı 350'yi buldu. Eylül 1984'te sonuçlanan davada 22 kişiye idam, 45 kişiye de müebbet hapis cezası verildi; 60 kişi beraat etti, diğer sanıklar çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.[6][7]
MLSPB'nin girdiği silahlı çatışmalar esnasında Nurettin Gürateş, Atilla Ermutlu, Tamer Arda, Doğan Özzümrüt, Ercan Yurtbilir, Cebrail Dinç, İbrahim Özalp ve Hakkı Kolgu güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmalarda yaşamını yitirdi. Bedrettin Şırnak, Nurettin Yenigöl, sorgulanırken işkencede öldürüldüler. Dosyaları MLSBP Ana Davası'ndan ayrılarak yargılanan Ahmet Saner ve Kadir Tandoğan ise, 25 Haziran 1981 günü, İstanbul Paşakapısı Cezaevi'nde idam edildiler. Ülke çapında tutuklanan MLSPB üye ve sempatizanlarının sayısının ise 1000'i bulduğu tahmin ediliyor.[1]
MLSPB, 12 Eylül döneminde önemli ölçüde darbe alsa da eylemlerine devam etmiştir.
MLSPB Devrim Cephesi
[değiştir | kaynağı değiştir]MLSPB-DC (Devrim Cephesi), THKP-C/MLSPB'den ayrılan bir grup tarafından 21 Mayıs 2009'da Belgrad Ormanı'nda kurulmuştur. Grup, eski devrimci solcuları 1991 sonrası yurtdışına yerleşerek veya ülkede kalıp AB'nin fonladığı devrimci pozisyonuna düşerek devrimci mücadeleyi pasifleştirmekle suçlamıştır.[4] MLSPB-DC, 2016'dan beri THKP-C/MLSPB adı ile faaliyet göstermektedir.[8]
Grup; 2009 IMF karşıtı protestolarına ve 2013 Gezi protestolarına katılım göstermiş, 2014'te Betül Altındal Silahlı Propaganda Timi adı altında Kobani'de IŞİD'e karşı faaliyet göstermiştir (bknz: Kobani Kuşatması).[9] 12 Mart 2016 tarihinde ise Türkiye'deki bazı komünist ve Marksist-Leninist militan örgütlerle birlikte Halkların Birleşik Devrim Hareketi'nin kuruluşuna katılım göstermiştir.[10]
Grup Barış Pınarı Harekâtı ve Zeytin Dalı Harekâtı'nda Enternasyonalist Özgürlük Taburu içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ile çatışmalara girmiştir.[11][12][13]
Örgüt tarafından kullanılan flamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
-
-
Betül Altındal Timinin Flaması -
Serpil Polat Timinin Flaması
Eylemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]MLSPB'liler 12 Eylül askeri mahkemelerinde yaptıkları savunmada 1975-1981 yılları arasında İstanbul'da 188, diğer illerde toplam 34 silahlı eylemi üstlendiler.[3] Bunlardan önemli olan bazıları şunlardı:
- 7 Nisan 1977: İstanbul - Topkapı'da Yapı Kredi Bankası soygunu
- 3 Ekim 1978: MHP İstanbul il başkanı Recep Haşatlı ve oğlu Mustafa Haşatlı'nın öldürülmesi
- 25 Haziran 1980 Milliyetçi Hareket Partisi Gaziosmanpaşa İlçe Başkanı Ali Rıza Altınok, eşi Fahriye Altınok ve kızı Nilgün Altınok'un öldürülmeleri
- 2 Mart 1979: Cerrahpaşa soygunu
- 16 Nisan 1980: Örgütün üyelerinden Kadir Tandoğan, Ahmet Saner, Hakkı Kolgu ve Talip Aydın, Etiler'de CIA ajanı ve onun yardakçısı olarak nitelendirdikleri Sam Novello ve Ali Sabri Baytar'ı pusu kurarak öldürülmesi.[14]
12 Eylül sonrası bazı saldırılar:[2]
- 9 Ocak 1981: 10'dan fazla militanın yer aldığı Eyüp'te 4 kuyumcunun soyulması
- 3 Temmuz 1981: Yedikule'de polis otomobilinin taranarak iki polisin yaralanması
- 29 Mayıs 1981: Küçükçekmece Vergi Dairesi'nin soyulması ve er Mustafa Karpuz'un öldürülerek tüfeğinin alınması
- 1 Nisan 1981: Sirkeci Emniyet 2. Şube Müdürlüğü ile Hocabaşı Karakolu'nun peş peşe bombalanması
- 4 Eylül 1981: Okmeydanı'nda Yapı Kredi Bankası Şubesi'nin soyulması ve iki jandarma erinin öldürülmesi
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Akyol, Hüseyin (Eylül 2010). Özçelik, Bülent (Ed.). Türkiye'de Sol Örgütler. Phoenix. ss. 108-109. ISBN 978-605-5738-42-6.
- ^ a b c d e f Ersan, Vehbi (2014). 1970'lerde Türkiye Solu. İletişim Yayınları. ss. 245-268. ISBN 9750515900.
- ^ a b c Şensoy, Hasan. "ŞAFAK YARGILANAMAZ CİLT: 2 VII. BÖLÜM THKP-C MLSPB'NİN OLUŞUM VE GELİŞİM SÜREÇLERİ". 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2015.
- ^ a b "Tarihsel zincirin haldeki halkası "DÖRTLER'in Kararı" Kazanacağız!". 26 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ "Sosyalist Barikat | Emperyalizme, Oligarşiye, Faşizme karşı Sosyalist Barikat" (Almanca). 28 Temmuz 2024. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "MLSPB Davası Ek İddianamesi" (PDF). TÜSTAV. 12 Ekim 1981.
- ^ "MLSPB Davası Esas Hakkında Mütalaa" (PDF). TÜSTAV. 30 Mart 1984.
- ^ "THKP-C/MLSPB 2014 – 2018 BİLDİRİLER & AÇIKLAMALAR".
- ^ "MLSPB DEVRİM CEPHESİ: DÜN BEKAA BUGÜN KOBANÊ". 17 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ "Halkların Birleşik Devrim Hareketi" kuruldu 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alınteri dergisi, 12 Mart 2016, Erişim tarihi 14 Mart 2016.
- ^ "Afrin'de, İşgale Karşı Savaşta Ramazan Güleken Yoldaş Şehit Düştü". THKP-C. 4 Şubat 2018. 9 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2018.
- ^ "THKP-C/MLSPB, Ramazan Güleken'in (Ulaş Bardakçı) Efrîn'de ölümsüzleştiğini duyurdu". Umutgazetesi. 4 Şubat 2018. 9 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2018.
- ^ "The International Freedom Battalion has reactivated!" (İngilizce). AFFA - Antifascist Forces in Afrin. 29 Ekim 2019. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2019.
- ^ NY Times gazetesi Haziran 26, 1981 tarihli haberi
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- THKP-C/MLSPB Davası'ndan görüntüler 8 Mayıs 1981 27 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sosyalist Barikat web sitesi
- İstanbul ili merkezli kuruluşlar
- 1975'te kurulan kuruluşlar
- Devrimci örgütler
- Türkiye'deki komünist kuruluşlar
- Zeytin Dalı Harekâtı'ndaki askerî birim ve gruplar
- Barış Pınarı Harekâtı'ndaki askerî birim ve gruplar
- Türkiye'deki milis gruplar
- Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Yasa dışı komünist partiler
- 1975'te Türkiye'de kurulan oluşumlar