MacPherson Süspansiyon Sistemi
Kırmızı: Teker bağlantısı, Akson
Mavi: Alt salıncak
Açık mavi: Rot kolu
Alt mor: Radyus çubuğu
Üst mor: Helezon yay
Sarı: Amortisör
MacPherson Süspansiyon sistemi, teleskobik bir amortisörü üst döner mesnet olarak kullanan bir otomobil süspansiyon sistemidir. Modern araçlarda kullanımı oldukça yaygındır. İsmini tasarımcısı Earle S. MacPherson dan almıştır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Earle S. MacPherson 1949 yılında, daha önce Fiat çalışanı Guido Fornaca tarafından 1920'lerde bulunan ilk tasarımı geliştirmiştir. Macpherson sisteminin daha önce aynı tasarımı yaprak yaylarla kullanan Fransız Cottin-Desgouttes den esinlenildiği olasıdır. Cottin-Desgouttes in de esin kaynağı J. Walter Christie nin 1904 yılındaki bitkilerden esinlendiği tasarımıdır.
MacPherson süspansiyonu ilk olarak 1949 Ford Vedette daha sonra 1951 Consul ve Zephyr modellerinde kullanıldı. MacPherson tasarımı dört tekerde de kullanmak için yaratmasına rağmen (Mitsubishi Starion, Toyota Carina E, gibi), pratikte ise teker dönme mesnetini ve gövde bağlantısını üzerinde taşıdığı için genellikle sadece ön süspansiyonda kullanıldı.
Tasarım
[değiştir | kaynağı değiştir]MacPherson süspansiyon sistemi, bir salıncak veya destek çubuğunu teker taşıyıcıya bağlayan bir rotil içerir. Bu alt salıncak sistemi tekeri, eksenel ve aracın uzunlamasına yönlerinde destekler. Teker bağlantısının üstü doğrudan amortisörün dış gövdesine civatalanır. Amortisörün iç çubuğu da araç gövdesine bir somun yardımıyla bağlanır.
MacPherson sistemi, dikey bir hacim ve bu hacmin üzerinde güçlü bir gövde bağlantısına ihtiyaç duyarlar. Bu bağlantı monokok araç gövde konstrüksiyonu ile sağlanabilir. Sistem genellikle amortisörü helezon yayının içine geçmiş formdadır. Sistem bunun yanında direksiyon rot bağlantısını da alt kısımda içerebilir. Bütün sistem çok basittir ve dışarıda montajlanabilir. Ayrıca üst salıncak olmadığından motor bölmesinin daha geniş olmasına olanak tanır, buda küçük otomobiller ve motorları enlemesine yerleştirilmiş önden çekişli araçlar için oldukça kullanışlıdır. Radyus çubuğu ve viraj denge çubuğu kullanılması durumunda daha da basitleştirilebilir. Bu sebeplerden ötürü ucuz, alt sınıf üreticilerin vazgeçilmez tercihi olmuştur. Bunların yanında bu sistemin ön düzen ayarı kolay yapılır.
Avantajları Dezavantajları
[değiştir | kaynağı değiştir]Basitliği ve ucuz üretimi sayesinde popüler bir tercih olmasına rağmen sürüş kalitesi ve araç kontrolü konularında dezavantajları vardır. Geometrik analizlere göre tekerin dikey yönde hareketiyle kamber açısının ve iz aralığının değiştiğini göstermektedir. Mühendislere, kamber açısı ve devrilme merkezi değişikliğini kısıtladığı için çift salıncak ve çok nokta süspansiyon kadar iyi yol tutuşu sağlamadığı kabul edilir.
Bir diğer negatifi ise yoldan gelen ses ve titreşimi doğrudan gövdeye aktardığı için çift salıncak sistemine göre yolculuk konforu daha kötüdür ve daha gürültülüdür. Buda üreticilere fazladan ses izolasyon malzemesi kullanmalarını gerektirir.
Bu dezavantajlara rağmen, MacPherson süspansiyon sistemi yüksek performanslı araçlarda halen kullanılmaktadır. Örneğin; Porsche 911, bazı Mercedes-Benz modelleri ve alt sınıf BMW modelleri.
Porsche 911, 1989 model yılına (964) kadar MacPherson süspansiyon sistemini helezon yaylar yerine burulma çubukları ile kullanmıştır.
