Perklorik asit
| Perklorik asit | |
|---|---|
| |
| Genel | |
| Sistematik adı | Perklorik asit |
| Diğer adlar | hydroxidotrioxidochlorine |
| Moleküler formülü | HClO4 |
| Molar kütle | 100.46 g mol−1 |
| Fiziksel görünüm | renksiz, sıvı |
| CAS numarası | [7601-90-3] |
| Özellikleri | |
| Sudaki çözünürlüğü | Tam çözünür (ekzotermik) |
| Kaynama noktası | 203 °C |
Perklorik asit, HClO4, suda çözünebilen renksiz bir sıvı olan bir klor oksoasididir. Sülfürik asit ya da nitrik asit ile kıyaslanabilecek kadar güçlü bir asittir. Perklorik asit bir süper asittir ancak en güçlü Brønsted-Lowry asidi değildir (en güçlüsü HSbF6 ya da floroantimonik asittir). Asidin pKa'sı −7'dir.[1]
Susuz perklorik asit yağımsı bir sıvıdır. Bu asit, hidratlardan bir seri oluşturur, birkaçı kristalografik şekilde tanımlanır. Dihidrat karakteristiktir: Katı, hidrojen bağlarıyla merkezlenen H2O ve H3O+'ya bağlanmış perklorat içerir.[2] Perklorik asit suyla bir azeotrop (eşkaynar) oluşturur. Asidin bu formu kararlıdır ve ticari olarak uygundur. Bu tür solüsyonlar higroskopiktir (emici), açıkta bırakılırsa havadaki nemi çekerek kendisini seyreltir.
Hazırlanışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Seyreltik asit bir sodyum perklorat solüsyonunun yoğun sülfürik asit içinde damıtılmasıyla elde edilebilir.
- NaClO4 + H2SO4 → NaHSO4 + HClO4
İlgili diğer bir metot da baryum sülfatın çökelmesi için baryum perklorat ile seyreltik sülfürik asitin reaksiyona girmesidir, bunun sonucunda solüsyonda sadece perklorik asit kalır. Perklorik asit ayrıca amonyum perklorat ve nitrik asidin karıştırılması ile de elde edilebilir. Reaksiyon diazot oksit ve perklorik asit verir.
Güvenlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Anhidros ve monohidrat olan perklorik asit patlayabilir, normal sıcaklıkta ise yavaşça ayrışır. "Laboratuvar Güvenliği El Kitabı" CRC'ye göre perklorik asit son derece tehlikelidir. Deri ve gözler için aşındırıcıdır ve dokunurken azami ölçüde dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca kumaş veya ahşap bir malzemeye temas ettiğinde tutuşabilir ya da patlayabilir. Perklorik asit tuzları çoğunlukla patlayıcı düzeneklerinde kullanılan güçlü oksitleyicilerdir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "dissociation constants". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2008.
- ^ Almlöf, Jan; Lundgren, Jan O.; Olovsson, Ivar "Hydrogen Bond Studies. XLV. Crystal structure of perchloric acid 2.5 hydrate" Acta Crystallographica Section B: Structural Crystallography and Crystal Chemistry (1971), 27(Pt. 5), 898-904.
| HClO4 | He | ||||||||||||||||
| LiClO4 | Be(ClO4)2 | B(ClO4)-4 B(ClO4)3 |
ROClO3 | N(ClO4)3 NH4ClO4 NOClO4 |
H3OClO4 | FClO4 | Ne | ||||||||||
| NaClO4 | Mg(ClO4)2 | Al(ClO4)3 Al(ClO4)-4 Al(ClO4)2-5 Al(ClO4)3-6 |
Si | P | S | ClO-4 ClOClO3 Cl2O7 |
Ar | ||||||||||
| KClO4 | Ca(ClO4)2 | Sc(ClO4)3 | Ti(ClO4)4 | VO(ClO4)3 VO2(ClO4) |
Cr(ClO4)3 | Mn(ClO4)2 | Fe(ClO4)2 | Co(ClO4)2, Co(ClO4)3 |
Ni(ClO4)2 | Cu(ClO4)2 | Zn(ClO4)2 | Ga(ClO4)3 | Ge | As | Se | Br | Kr |
| RbClO4 | Sr(ClO4)2 | Y(ClO4)3 | Zr(ClO4)4 | Nb(ClO4)5 | Mo | Tc | Ru | Rh(ClO4)3 | Pd(ClO4)2 | AgClO4 | Cd(ClO4)2 | In(ClO4)3 | Sn(ClO4)4 | Sb | TeO(ClO4)2 | I | Xe |
| CsClO4 | Ba(ClO4)2 | Hf(ClO4)4 | Ta(ClO4)5 | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg2(ClO4)2, Hg(ClO4)2 |
Tl(ClO4), Tl(ClO4)3 |
Pb(ClO4)2 | Bi(ClO4)3 | Po | At | Rn | |
| FrClO4 | Ra | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | |
| ↓ | |||||||||||||||||
| La | Ce(ClO4)x | Pr(ClO4)3 | Nd(ClO4)3 | Pm | Sm(ClO4)3 | Eu(ClO4)3 | Gd(ClO4)3 | Tb(ClO4)3 | Dy(ClO4)3 | Ho(ClO4)3 | Er(ClO4)3 | Tm(ClO4)3 | Yb(ClO4)3 | Lu(ClO4)3 | |||
| Ac | Th(ClO4)4 | Pa | UO2(ClO4)2 | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | |||
