Szczurowa katliamı
| Szczurowa katliamı | |
|---|---|
| Roman Soykırımı'nın bir parçası | |
| Koordinatlar | 50°06′59″K 20°38′14″D / 50.11639°K 20.63722°D |
| Tarih | 3 Ağustos 1943) |
Saldırı türü | Soykırım, toplu katliam |
| Silahlar | Ateşli silahlar |
| Ölü | 93 Roma |
| Kurbanlar | Roman halkı |
| İşleyen | Alman Nazi işgalcileri |
Szczurowa katliamı, 3 Temmuz 1943 tarihinde Polonya’nın Szczurowa köyünde Alman Nazi işgalcileri tarafından, aralarında çocuklar, kadınlar ve yaşlıların da bulunduğu 93 Romanın öldürülmesi olayıdır.[1] Szczurowa’da, nesiller boyu yerleşik olarak yaşayan ve etnik Polonyalılarla dostane komşuluk ilişkileri sürdüren on ila yirmi kadar Roman aile bulunmaktaydı. Öyle ki, bu topluluğun genel yaşantısına uyum sağlamış olmaları nedeniyle birkaç karma evlilik yapılmıştı.
Katliam
[değiştir | kaynağı değiştir]3 Temmuz 1943’te[2] Alman polisi köydeki Romanların neredeyse hepsini toplayarak yerel mezarlığa götürmüş ve burada hepsini kurşuna dizmiştir.[3] Kurbanların tamamının isim listesi, köy kilisesinin belgelerinde korunmuştur.[4]
Anma
[değiştir | kaynağı değiştir]8 Mayıs 1956’da, köyün yerel sakinleri ile bölgedeki gaziler derneklerinin üyeleri, kurbanların toplu mezarının bulunduğu yerde uygun bir kitabe içeren bir anıt taşı dikmişlerdir. Bu anıt, dünya çapında Roman Soykırımı’nın kurbanlarını anmak üzere yapılmış ilk anıttır.[4] Anıtın bakımı bölgedeki okul öğrencileri tarafından üstlenilmektedir ve bu trajedinin hatırası bölgenin tarih bilincinde canlı tutulmaktadır. Söz konusu anıtta kurbanlara “yerel halk” olarak atıf yapılması, Romanların o bölge toplumuna kaynaşmış olmalarının bir göstergesi olabilir. Aynı zamanda, bu ifadenin kullanılmasının, dönemin Polonya hükümetinin şekillendirdiği siyası anlatıyla da ilgili olduğu düşünülmektedir.[5]
1960 yılından beri, Tarnów’dan gelen Romanlar, kurbanların anısını yaşatmak amacıyla bu bölgeyi ziyaret etmektedir. 1996’dan bu yana ise “Uluslararası Roman Hafıza Kervanı” II. Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından Romanlara yönelik gerçekleştirilen toplu katliamları anmak için Tarnów bölgesini dolaşmaktadır. Bu kervanın en önemli olan Szczurowa'da toplu mezar ziyareti yapıldıktan sonra yerel kilisede ayin düzenlenmektedir.
Tarnów bölgesi, Szczurowa’dakine ek olarak Romanlara yönelik diğer Nazi katliamlarına da sahne olmuştur. Kurbanların kimliklerinin büyük bir kısmı ile mezarlarının yeri hala tespit edilememiştir. Bölgedeki diğer Roman toplu mezarları arasında Bielcza’da (28 kişi öldürülmüştür), Borzęcin Dolny’de (28 kişi öldürülmüştür) ve Żabno’da (49 kişi öldürülmüştür) bulunanlar sayılabilir.[4]
15. yüzyıldan beri Avrupa’da yaşayan Romanlar, Nazi Almanyası rejimi tarafından zulme uğrayan gruplardan biri olarak çoğu zaman Yahudilerle beraber toplu halde katledilmişlerdir. Holokost sırasında, Avrupa genelinde Naziler tarafından 500.000 ila 1.500.000 Roman öldürülmüştür.[6]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Killing Sites - Research and Remembrance (PDF). The International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA). ISBN 978-3-86331-233-6. 8 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2025.
- ^ "Muzeum Okrêgowe w Tarnowie". 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ "Roma caravan memorial" (PDF). 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c Bartosz, Adam, Nie bój się Cygana/Na Dara Rromesoar", Pogranicze, 1994
- ^ Pakier, Małgorzata; Wawrzyniak, Joanna (1 Kasım 2015). Memory and Change in Europe: Eastern Perspectives (İngilizce). Berghahn Books. s. 82. ISBN 978-1-78238-930-9.
- ^ "Romanies and the Holocaust: a Reevaluation and an Overview". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bartosz, Adam, Çingene Hafıza Kervanı Roman Ulusal Kimliği
- Kraków Post, Sekizinci Uluslararası Roman Hafıza Kervanı
- Oficjalny Portalı Gminy Borzecin (Lehçe)
- "Yad Vashem Resource Center". 7 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
