Tartışma:Alanlar

Alanlarin kökeni

Alanlar Büyük Hun İmparatorluğuna bağlı bir Türk boyudur. Ve Mete Han döneminde birleşmiş Alania olarak bilinir. Ve sonra Batı Hun İmparatorluğu na karşı isyan ettikleri için kuzey kafkasya ya sürgün edilmiştir ve İmparator Atilla Alanları kuzey kafkasyadan batıya göçe zorlamıştır. Öncelikle Kırım ardındanTuna nehrinin kuzeyine oradan da çeşitli bölgelere dağılmıştır. Alan adlandırdığımız kavim ilk defa Çin (M.S. 100'cü y.) ve Göktürk (M.S. 8'ci yy.) kaynaklarında ortaya çıkmaktadır. Alanlar Çin kaynaklarına göre "dokuz Tiele Türk boylarından" biridir (Duan, "Dingling, Gaoju and Tiele", s. 47-49, 330-339.). Göktürk kaynaklarına göre, yani Orhun Yazıtlarında, Alanlar "As" adlandırılır ve Orta Asya'da yaşamış bir Türk boyudur (Zakiev M. Z., Who are Alans?, Kazan, 1995). Alanların bir kısmı Kipçak ve diğer kısmı Oğuz dallarına ağit. Etimiloji bakış açısından Alan ismi "alan, ova, açık yer veya geniş/büyük mesafe" demektir, Türkçe bir sözcükdür "alan" (J. Hill, Alanian Etymology Notes). İrani tercümesi yoktur ortada (Alanian Etymology Notes: Agusti Alemany, “Sources on Alans“, 2000). "Aryan" etimilojisi resmen saçmalıkdır. Bu madde en yakın zamanda düzeltilecektir. --Selga (mesaj) 23:22, 24 Haziran 2012 (UTC)

Size katılıyorum, Aryan teorisi düpedüz Avrupalıların kökenini Türklerden uzaklaştırmak için uydurulmuş bir yalanlar manzumesidir. Aryan kime denir, İran ve Hint kökenli yönetici sınıf ve halka verilen addır. Bunların tipolojisini de herkes bilir, hindistana doğru gittikçe iyice koyulaşan esmer ten, kara saç ve gözler. Aryanlıkla birlikte öne sürülen Hint-Avrupa tezi şimdiki Avrupalılarla bu aryanların aynı kökten olduğunu iddia ediyor!! Bu ucube bir iddia değil de nedir? Nasıl oldu da o kara kuru adamlar avrupa'da irileşip sarışınlaştılar??

Ben size söyleyeyim, benim araştırma konularımdan biridir bu: İran’da yüzyıllarca hatta bin yıllarca hüküm süren birçok Türk devleti ve kuzey Hindistan’da hüküm süren Akhunlar sayesinde o bölgeye gelen sarı-kızıl saç ve renkli gözler aradan geçen zaman ve kurnazlıklarla bilhassa İngilizlerin çarpıtmalarıyla Türklerden alınıp (!) İranlılara ithaf edilmiştir. Tarihimiz, kültürümüz herşeyimiz yağmalanıyor ve biz hep araştırmadan susuyoruz!

Ayrıca burada adının kökeni bile Türklüğünü yansıtan Alanları İranlı (!) yapma konusunda iştahlı yazılar yazanları anlamak mümkün değil, sanırım kendileri de iran kökenliler. Herkes önce kaynağı araştırsın, Göktürk yazıtlarında adı geçen As budunun Alanlar olduğu tarih bilimi alanında şiddetle tartışılıyor, ancak Asların türk olduğu ve türkçe konuştuğu ispatlanmış durumda. Tüm bu konular için bkz. Prof. Osman Karatay, Türklerin Kökeni Buusra

Vandallık

Maddeyi her seferinde kendi (...) algınıza göre değiştirdiğiniz için kesin siz haklısınız. Alanlar Türk'tür! Bu gerçeği anlamak için Alanların Türk olduğunu iddia edenlerin ne kadar inatçı kişiler olduklarına bakmak yeterli olacaktır. Gerçi 30 kadar dildeki Viki'de bir tek Türkçe ve Azerice'de Alanlar'ın Türk olduğunu, geri kalan hepsinde İrani bir halk olduğunu yazıyor ama ne fayda... Hepsi gaflet, dalalalet hatta hıyanet içindedir. Ecdadımız hakkındaki şeylerin en doğrusunu bir tek biz biliriz, bir de kardeş halk Azeriler. Farnag (mesaj) 08:15, 4 Temmuz 2012 (UTC)

Tartışmanın özüne (Alanlar Türk müdür değil midir) girmeyeceğim, çünkü bildiğim bir konu değil. Ancak "İrani" kelimesi -benim bildiğim- Farslığı filan değil o ülkeden kaynaklanmayı gösteriyor sadece. (İran Azeri topluluğu "İrani" bir halk değil mi?) Yanılıyorsam ders vermeye çekinmeyin... --E4024 (mesaj) 08:47, 4 Temmuz 2012 (UTC)

Farnag, lütfen duygusal hislerinizi burdan uzak bulundurun. Hiç olmazsa Türk Vikipediasi iki görüşleri kapsamaktadir (Türk ve Irani). Sizin bahsettiginiz "30 kadar dildeki Viki'de" Türklerden bile söz edilmez. Batılı Vikipedi kullanıcıları sözde nasıl "tarafsız" olduğunu da çok iyi görmekteyiz. Zaten batılıların çogu araştırmacıları siyasallaştırılmış uydurmalarıyla bütün Orta Asya'yı hak iddia ederek geçmiste yasayan oradaki Türk halklarını Hint-Avrupalılaştırmışlardır. Başka bir görüşe sahip olabilirsiniz, ama bu tür siyasal iddialara Türk Viki'sinde yeri yoktur. Bizanz, Göktürk ve Çin kaynaklarında Alanlar Türk olarak sayılırken, nasıl oldu da bugünkü batılı bilim adamların çogusu onlari Irani sayıyorlar? Iyicene düşündüğünüz zaman ortada bir mantık hatası olmamalımıdır? Elbette ki vardır, o da siyasal sebeplerden dolayıdır. O kadar da basit.

Gelelim esas konuya, Alanlar. Ingilizce bir alıntı:

"It is outstanding that every link in the Iranian-Scythian theory is either a fraud or a blunder. [...]. This genetical study merely joins all other converging facts that demonstrate the absurdity of the Scythian-Iranian postulation." (Ossetian genetics, 2004)

Denilen şudur: "Çok dikkat çekicidir ki, Irani-Iskit teorisinin her bir bağlantısı ya hilekârdır yada gaf. [...]. Genetik çalışmalar ve bütün diğer gerçekler ile birlikte Irani-Iskit teorisinin saçmalığını açıkca ortaya koymaktadır."

Bu konuda ayrıntılı bilgi almak isteyenlere: Alans - Contents

--Selga (mesaj) 12:33, 5 Temmuz 2012 (UTC)

E4024, müsadenizle düzelteyim. İrani kelimesi, söylediğinizin tam tersi bir anlam taşıyor. Yani, bugünkü İran ülkesiyle ilgisi olmayıp, Farsların da paylaştığı bir kültür dünyasının elemanlarını tanımlamak için kullanılıyor. Yani, İrani bir dil, (bu ailenin büyük kardeşi olan) Farsça ile akraba olup, İran dışında konuşuluyorsa bile, buna İrani dil diyoruz. Mesela Paştun dili... Bu dil Afganistan'da konuşulur ve bir İrani dildir. Bu anlamda, Alanların dili de bir İrani dildi. İran ülkesine ait değil. Ama oradaki dillerle, ve diğer İrani dillerle uzak/yakın bir akrabalığı var. Farnag (mesaj) 10:26, 9 Temmuz 2012 (UTC)

"Çok dikkat çekicidir ki, Irani-Iskit (Alan) teorisinin her bir bağlantısı ya hilekârdır yada gaf. [...]. Genetik çalışmalar ve bütün diğer gerçekler ile birlikte Irani-Iskit teorisinin saçmalığını açıkca ortaya koymaktadır." (Ossetian genetics, 2004) --Selga (mesaj) 10:49, 14 Ağustos 2012 (UTC)

Selga, çok enteresan bir yaklaşımla beni "duygusal hisleri" buraya karıştırmamak gerektiği konusunda uyarıp, sonra son derece vatansever, milliyetçi üslupla birşeyler yazıvermişsiniz. "Duygusal Hislerle" yazan sizsiniz. Benim ise, "duygusal hislerimi" yazdığım falan yok. Ayrıldığım kız arkadaşımı özlediğimden de bahsetmiyorum size. Alanları Türk ilan etmek için madde üzerindeki yıkıcı ve ısrarlı tasarrufunuzu bir ironi ile eleştiriyorum.

"Türk Vikipediasi iki görüşleri kapsamaktadir" diyerek, Türkçe Viki'nin diğer dillere kıyasla Alanlar konusunda objektif bir yaklaşım sergilediğini iddia ediyorsunuz. Maddenin başından sonuna kadar Alanlardan Türk olarak bahsedip, üstelik sahte kanıtlarla bunu destekleyip bir pseudo-tarih yarattıktan sonra, (gelecek tepkileri yumuşatmak için galiba) "Alanlar İran kökenli olduklarına dair görüşler de vardır" demek; maddeyi objektif mi kılıyor sizce?

"Sizin bahsettiginiz "30 kadar dildeki Viki'de" Türklerden bile söz edilmez. Batılı Vikipedi kullanıcıları sözde nasıl "tarafsız" olduğunu da çok iyi görmekteyiz" cümleleri ile devam eden açıklamanız, önünde sonunda zaten başvurmanız gereken bir argümandı. Aynısını İskitler, Sarmatlar maddelerindeki tartışmalarda da gördük. "Alanlar Türktür" demek ciddi bilim çevrelerinin kabulleriyle ters düşer. Dolayısıyla "Alanlar Türktür" yanılgısına düşülmesi konusunda bir uyarı getirmek isteyen biri, doğal olarak dünyada genel kabulün o yönde olmadığı konusunda bir örnek getirir. İngilizcesinden Almancasına, Rusçasından Fincesine, ta Korecesine kadar bütün dünya dillerinde Alanların İrani bir halk olduğunu görüyorsak, Türkçe Vikipedi'de bir "aykırılık" (haydi, böyle ifade edelim) olduğunu düşünebiliriz. Bunu dile getirdiğimizde gelen savunma, hep aynı: Batı taraflıymış, Türklere düşmanmış, gerçekleri gizlemek istiyormuş, onlar bilmezmiş... Yani, Alanların, ve başka bazı halkların oldukça şüpheli bir şekilde Türk olduğunu söylemek, birilerinin milliyetçi duygularına hitap etmiyor da; aksini dile getirmek bir kıskançlık, hasetlik halini, bir komplo çabasını gösteriyor, öyle mi? "Sizin bahsettiginiz "30 kadar dildeki Viki'de" Türklerden bile söz edilmez" demiştiniz ya... Hayır, yanılıyorsunuz. Gayet de bahsedilir. Hem de gayet yeterli ve objektfi bir biçimde. Malumunuz biz zaten eski Türki halkların tarihini, kültürünü de yine büyük ölçüde o beğenmediğiniz batılılar sayesinde biliyoruz. Türkoloji bilimini kuran da batılılar, Türk tarihinin karanlık noktalarını öğrenmemiz için en büyük katkıları sunanlar da... Orhun yazıtlarını da, bu yalancı, komplocu batılılar okumuş, Yenisey yazıtlarını da... "Batılı Vikipedi kullanıcıları sözde nasıl "tarafsız" olduğunu da çok iyi görmekteyiz. Zaten batılıların çogu araştırmacıları siyasallaştırılmış uydurmalarıyla bütün Orta Asya'yı hak iddia ederek geçmiste yasayan oradaki Türk halklarını Hint-Avrupalılaştırmışlardır". Düşük cümlelerinizden çıkartabildiğim anlama göre, bunlar Orta Asya üzerinde bir takım siyasi emellere sahipler ve bunu gerçekleştirmek için, tarihi çarpıtmaya ihtiyaç duyuyorlar. Peki, bu siyasi emellerin ne olduğunu, tarihi çarpıtmanın da, bu emellere ulaşmada nasıl bir kolaylaştırıcı rol oynadığını mantıklı bir neden-sonuç ilişkisiyle açıklayabilir misiniz? Pek sanmıyorum. Paranoya intibası uyandıran bir önyargı ve karaçalma bu, başka bir şey değil. Batılı torbasına bütün iyi ve kötü şeyleri doldurup değerlendirmek bence yanlış bir bakış açısı. En azından bilime, kültüre hizmet etmiş batılıları, bu öcü-hain olan batıdan ayırsak mı? Neticede, tarafsızlığı konusunda şüpheler olan kişiler; bir takım batılılardan önce, Türk kelimesinin geçtiği yerde bir tuhaf koruyuculuğa giren, kendi tarihini en doğru kendisinin bileceğini düşünen, başkalarının kendi tarihini çarpıtma isteği içinde olduğunu, hatta giderek herkesin kendisine düşman olduğunu düşünen kimselerdir, bence. "Başka bir görüşe sahip olabilirsiniz, ama bu tür siyasal iddialara Türk Viki'sinde yeri yoktur" cümlesini anlamamın imkanı yok. Türk Vikipedisi, türk halkının haklarını, onurunu, kimliğini koruyan bir misyon edindi de, siz de bu misyonun bir müfettişi, bir yöneticisi mi oldunuz? Siz nasıl Türk Vikipedisinde, haksızca siyasal olmakla itham ettiğiniz şeylerin yeri olup olmadığına karar verebiliyorsunuz? Aslında bi açıdan iyi ki de sarf ediyorsunuz bu lafı; cünkü bu cümleniz, asıl sizin meseleye siyasi hesaplarla, dugygusallıkla baktığınızı harikulade bir şekilde ortaya koyuyor. Demek, tüm dünya bir şeyi falanca şekilde tanımlandırıyor, isimlendiriyorken, bizim Öz bir Türk Vikipedisi olarak tam tersini söylememizde, milli çıkarlara hizmet ettiği sürece hiçbir beis yok. Bu o zaman bilimin alanını ilgilendiren bir yaklaşım değildir ki. Ne bileyim, siyasetle, ideolojiyle, milliyetçi fantezilerle falan ilgilidir ama, bilimle değil.

"Bizanz, Göktürk ve Çin kaynaklarında Alanlar Türk olarak sayılırken, nasıl oldu da bugünkü batılı bilim adamların çogusu onlari Irani sayıyorlar?". O Bizans, Göktürk, Çin kaynaklarını da sizin bugünkü Türkçe ile okuyup değerlendirmenize vesile olanlar da batılı bilimadamları. Yeri gelmişken, bir kez daha hatırlatayım. Hem onların çalışmalarından istifade edip, hem de onları yalancılıkla itham etmek, herşeyden önce emeğe saygısızlık. Peki, hangi Bizans, Göktürk, Çin kaynağında Alanlar'ı Türk sayıyorlar? Önce Göktürk'ten başlayalım. Diğerlerine tenezzül etmezseniz de, şunu lütfen cevaplandırın da, biz de öğrenelim. Hangi Göktürk kaynağında, nasıl bir ifade geçiyor da, biz Alanların Türk olduğunu anlıyoruz? Başkalarını siyasi hesaplar içinde olmakla bu kadar suçlayıp, neden sizin inandığınızın aksine şeyler söylediklerini anlamlandırmaya çalışırken, kesinlikle milliyetçi duyguların ve önyargının tesiri altında olduğunuzu göremiyorsunuz.

Gelelim, esas konuya... İngilizce bir alıntı yaptığınız o site tarafımızca malum zaten. Zakiev'in milliyetçi ihtiraslarını, akıntıya karşı kürek çeken ümitsiz çabalarını sergilediği site dışında böyle başka ciddi bir çalışma bulmak çok zor olacaktır. Zakiev malum, Tatar bir bilimadamı. Ve sizin iddialarınızın muhtemelen en büyük dayanağını oluşturuyor. Ama Zakiev gibileri bir elin parmaklarını geçmiyor malesef. Ve ne hikmetse, hepsi de Türki kökenli. Zakiev'in sitesindeki bu, bilgi vermek, bilimsel bir gerçeği ortaya çıkarmak isteğinden çok, bir davanın propagandasını yapmak için yazılıp, karşı tarafı alaya almak, küçümsemek değersizleştirmek yolunda bir tavır takınan sayfalar dolusu malumatfuruşluğun benim açımdan bir kıymeti harbiyesi yok.

Alanların, veya başka eski halkların Türk olduğuna dair mevcut yerleşik ve kuvvetli inancınızı değiştiremeyeceğimin farkındayım. Aslında önce "Türk" ne demektir onda anlaşmak, kime Türk denilebilir, kime denilemez onun üzerinde uzlaşıp, diğer konulara öyle geçmek gerekirdi ama; o bile çok zor. Amacım, olur da biri tartışma sayfasına bakarsa, şu yazdıklarımı bir uyarı olarak görür de, böyle konularda milliyetçi manipülasyonların devreye girmesinin çok muhtemel olduğunu hatırlar, işin doğrusunu öğrenmek için başka kaynaklara (belki başka dildeki Vikilere) başvurur. Bunu sağlamak için de, maddede bir tarafsızlık falan şablonu olaydı, iyiydi. Farnag (mesaj) 10:26, 9 Temmuz 2012 (UTC)

Bu konu kapanmişdır, çünkü bahsetdiyim herhangi bir noktayı bilgi bakımından değerlendiremediniz. Iyi günler. --Selga (mesaj) 10:49, 14 Ağustos 2012 (UTC)

Farnag'ın yaptığı değişiklik vandallık olarak sayılabilir. Benzeri şekilde bir değişiklik yapılırsa artık rapor verilmelidir. --Greczia (mesaj) 23:41, 10 Temmuz 2012 (UTC)

Farnag'ın yaptığı vandallık değildir. Farnag, maddede yapılan ideolojik ve gerçeklerden uzak değişikliklikleri bir defalığına geri alıp, maddeyi eski haline döndürmekten başka bir şey yapmamıştır. Bir vandallık sözkonusuysa; bu, maddeyi milliyetçi fantezilerinin itkisiyle değiştiren, eski haline getirildiğinde kendisininkini dayatan, maddeye konan taraflı şablonlarını, en mütekamil, yazılabilecek en mükkemmel içeriği yazmışçasına ısrarla kaldıran kişiler tarafından yapılmıştır. Durum buyken, Greczia'nın yaptığı şeyin adı da, münasebetsizlik olsa gerektir. Maddeyi yıkıp yıkıp kendi dediğimin kabul edilmesini sağlamaya çalışmadım ben. Raporlara, şikayetlere falan gerek yok, aman rica ederim. Kaygı verici söylemler bunlar! Gayet iyi bildiğim bir davranış tarzını sınamak için, bir kez müdahale ettim. Nitekim, sonunda şaşırmadım. Aynı savunmalar, aynı ısrarcılık, aynı adanmışlık... Kimseyle inatçılık yarışına girecek değilim. Dolayısıyla günaşırı maddeye bakıp "Benimkini değiştirmişler mi, bakayım da geri alayım" diyeceğim de yok. Varsın, memleket bunu da bütün dünyanın bildiğinden farklı bilsin, ne olmuş. Farnag (mesaj) 09:40, 14 Temmuz 2012 (UTC)

Farnag Bey, maddede yapılan ideolojik ve gerçeklerden uzak (...) değişiklikler (1, 2, 3, 4, 5, 6) zaten geri alınmıs durumdadır (1, 2, 3, 4, 5). Bu vandallık sözkonusunda sizde varsınız. Tünaydınız. --Selga (mesaj) 10:49, 14 Ağustos 2012 (UTC)

Vikipedi'ye katkı sunmadan önce, kendinizi Türkçe okuma-yazma konusunda geliştirseniz, aslında herkes için en hayırlısını yapmış olursunuz. Farnag (mesaj) 14:03, 14 Ağustos 2012 (UTC)

Öztürkce bilmediginiz icin utanip posta atmaya gerek yok Farnag ey. --Selga (mesaj) 14:07, 21 Ağustos 2012 (UTC)

İrani diller ve halklar

Kavram kargaşasına yol açmadan, bir iki noktayı belirtmek isterim: Türkçe Vikipedide İrani diller değilse de İran dilleri diye bir madde var. Ama içerik İngilizce Vikipedideki En: Iranian Languages maddesinden pek farklı değil. Oysa İngilizcede "Iranian" kelimesi Türkçe'deki "İran"dan farklı; hem ülkeyi hem o ülkeye (ve halka, dolayısıyla diline) ait, ilişkin olanı niteleyebiliyor. Bir başka deyişle, T. Vikipedideki "İran dilleri" yanlış bir madde başlığı, zira İran'da (İran ülkesinde) konuşulan dilleri değil "Farısi" dilleri kastediyor. Oysa İngilizce Vikipedide ayrıca bir "İran'da konuşulan diller" En: Languages of Iran maddesi var.

Aslında bu tartışmayı "Alanlar" maddesinde değil o maddede yapmak isterdim ama konunun evveliyatı burada olduğu için şimdilik burada yazmakla yetiniyorum.

Alanlara dönersek, etnik kimlikleri konusuna girmediğim gibi dilleri Türk dili mi Fars dili mi tartışmasına da girmem; çünkü dil ulusal kimliğin tek öğesi değil. Bölge de tanımadığım yer değil. (Mesela Hazaralar kimdir, nedir, ne yer içer, nece konuşurlar?) Bu işler gerçekten karışık işler... --E4024 (mesaj) 11:10, 9 Temmuz 2012 (UTC)

Kesinlikle karışık işler. Bir de Türkiye'de sanki biraz daha karışık. Bu konuların, milliyetçilik gibi şeylerin manipülasyonuna çokça maruz kaldığını düşünüyorum. Gerçi belki dünyadada öyledir ama, en azından başka yerlerde bir orta yol bulunuyor, bir sağduyu yakalanıyordur. Türkçe'de bu isimlendirmeler pek yanlış aslında. İngiliz dediğimiz şeyle, hem İngiliz halkını, hem Britanya vatandaşlarını, hem tarihteki Anglo-Saksonları tarif etmek bizde çok normal. Oysa İngilizcenin kendisinde, bunların herbiri ayrı şeyler. Mesela, Rusçada Rus ve Rusyalı anlamında iki ayrı kelime var. Biz ne yapıyoruz? Türk deyip şunların hepsine birden isim veriyoruz:

1. Tarihteki çeşitli Türki halklar, proto-türkler: Çeşitli Altay halkları

2. Türkiye'nin başat etnik unsuru olan halk

3. Türkiye sınırları dışında kalmış, bu etnik gruptan insanlar: Bulgaristan, Irak Türkleri vs.

4. Farklı etnik gruplardan Türkiye vatandaşları

5. Günümüzdeki Türki halklar, Türki dil konuşanlar: Azeriler, Kazaklar, Kırgızlar...

Tamam, hepsinin bir ortaklığı var ama, hepsine birden aynı ismi vermek biraz yanlış değil mi? Tamamen "Kavram kargaşası". Aynı şeyi İrani diller konusunda da görüyoruz. "İrani" veya "Türki" çok yaygın bir kullanım değil. Oysa mesela, İngilizce vikipedide bizdeki "Türk Dilleri" maddesi için "Turkic Languages" dendiğini görüyoruz, "Turk Languages" değil. Keza, "Iranian Languages", "Iranic languages" olarak da geçiyor. Türkçede İran dilleri dediğinizde bahsettiğiniz şey, İran'da konuşulan diller gibi anlaşılıyor. Oysa, bahsetmeye çalıştığınız şey, bir dil grubu olarak İrani diller. Dediğiniz gibi, "İran dilleri" yanlış bir isimlendirme olmalı. İrani diller ise (İrani: İran gibi, ama İran'ın kendisi değil) Farça'nın da içinde olduğu bir geniş bir dil grubu. Dolayısıyla, İran dilleri, İrani diller olmalı. Türk dilleri de, Türki diller.

Alanlara konusunda ise biraz farklı düşünüyorum. Buradaki asıl tartışma aslında Alanların kim olduğu, nasıl bir ulusal kimliğe sahip olduğu değil. Ben de zaten bunun ne olduğunu, nasıl olduğunu bilmiyorum. Ama doğrudan söylenmese de, neticede asıl tartışma, Alanların hangi dili kullandıklarıyla ilgili. Alanlar Türki bir dille mi, İrani bir dille mi konuşuyorlardı? Bunu bilmek ise zor olmakla birlikte imkansız değil. Adamlar söylüyor işte, İrani dil konuşuyorlarmış. Biz Türküz diye, niye farklı düşünüyoruz, niye öyle olmadığına inanmak zorundayız, bu benim kafamı kurcalıyor. İsyanım buna. Farnag (mesaj) 09:40, 14 Temmuz 2012 (UTC)

"Çok dikkat çekicidir ki, Irani-Iskit (Alan) teorisinin her bir bağlantısı ya hilekârdır yada gaf. [...]. Genetik çalışmalar ve bütün diğer gerçekler ile birlikte Irani-Iskit teorisinin saçmalığını açıkca ortaya koymaktadır." (Ossetian genetics, 2004) --Selga (mesaj) 10:49, 14 Ağustos 2012 (UTC)

Bunu yukarıda da yazmıştınız zaten. Tekrar ettikçe gerçeğe dönüşen büyülü sözler mi bunlar? Asıl hilekarlık, Türk Tarihi ile ilgili yüzlerce, binlerce maddede; bunu herkes gayet iyi biliyor. Ve bu sahtekarlığın kökleri, ta 1930'lara, Türk Tarih Tezlerine kadar gider. Farnag (mesaj) 14:03, 14 Ağustos 2012 (UTC)

(...), merak etmeyin. Yine de kisacasina yorumluyorum sizi: ""bu sahtekarlığın kökleri"" de Batidadir. Bilmemek suc degildir, ama bildigin halde inkar etmetk (...). --Selga (mesaj) 14:03, 21 Ağustos 2012 (UTC)

Alanlar'ın irani bir dil konuştuğuna dair birinci elden kaynak yoktur. bu konudaki çalışmalar varsayımlara dayanıyor. dolayısıyla madde yanlış bir bilgi içermemektedir.Yagmurlukorfez (mesaj) 15:32, 18 Şubat 2014 (UTC)

== Alanların Türk kökenli olduğu yönünde iddialar kısmına eklenmesi ve alanların orhun abidelerinde bile yer alması türklerle çok büyük bir ilişiği olması onu en azından türk kökenli olduğuna yönelik iddialar var dır kısmını açmaya yeterlidir

== Alanların Türk kökenli olduğu yönünde iddialar kısmına eklenmesi ve alanların orhun abidelerinde bile yer alması türklerle çok büyük bir ilişiği olması onu en azından türk kökenli olduğuna yönelik iddialar var dır kısmını açmaya yeterlidir

alanların Türk kökenli olduğu yönünde iddialar kısmına eklenmesi. Gerekçe: Alanların orhun abidelerinde bile yer alması türklerle çok büyük bir ilişiği olması onu en azından türk kökenli olduğuna yönelik iddialar var dır kısmını açmaya yeterlidir.At kelimesi de bir hint avrupa dil öbeğine ait bir kelime değildir,Türk kökenli bir kelimedir ve atlarla bir temasa giren bilinen delillere bakılırsa proto türkler dir anav kültürü de türk kültür bölgesidir.. Kaynaklarım 1-Türk Kavimleri Tarihi Hasan Ata Abeşi SELENGE YAYINLARI s.66 2-Ian Almond, Two faiths, one banner: when Muslims marched with Christians across Europe's battlegrounds, Harvard University Press, 2011, s.108 3-Klaus Röhrborn, Wolfgang Veenker: Runen, Tamgas und Graffiti aus Asien und Osteuropa, In Kommission bei O. Harrassowitz, 1985, s. 5Zakiev M. Z., Who are Alans?, Kazan, 1995 4-Viktor Aleksandrovich Shnirelʹman, Who Gets the Past?, Woodrow Wilson Center Press, 1996, s.27-29 5- https://www.etimolojiturkce.com/kelime/at-:At kelimesinin kökeni 6-Duan, "Dingling, Gaoju and Tiele", s. 47-49, 330-339 7-Denis Sinor, The Cambridge History of Early Inner Asia, Vol. 1, 1990, s.271 8-Bartold V.V., Kırgızlar: Tarihi bilgiler // 2'ci cilt, 1'ci bölüm., 1963 9-(Emel Esin, A history of pre-Islamic and early-Islamic Turkish culture, Ünal Matbaasī, 1980, s.228) 10-Zakiev M. Z., Who are Alans?, Kazan, 1995 11-Egemen Çağrı Mızrak, Bozkır Kavimleri Ötüken Neşriyat,s.240-260 12-Abaev, Vasiliĭ Ivanovich; l'Oriente, Istituto italiano per l'Africa e (1998). Studia iranica et alanica (Rusça). Istituto italiano per l'Africa e l'Oriente. 13-https://www.ipekyoluasya.org/tarihte-atlari-ilk-evcillestiren-kavim-turkler/ 14-J. Hill, Alanian Etymology Notes Alan kelimesi...Aryan değildir :) --Tourangarim (mesaj) 08.00, 28 Mart 2020 (UTC)

Sayın kibele. -Yorum içeriyor demişssiniz saygı duyarım da üstadım peki Alan isminin İrani diller kökenli Aryan sözcüğünün bir varyasyonundan türediği düşünülmektedir.[6][7] bu cümle yorum içermiyor mu içeriyor... Alanlar doğu iran dil grubuna aittir deniyor bir kaynak sunuluyor o kitap ta ural dillerine altay dillerine ait ortada bir şey yok. At kelimesinden bahsediyoruz pek çok hint avrupa kelimesinde olmayan bir kelime... İran dil grubunda bile çoğunlukla olmayan bir kelime belli ki türkler ve sogdlar temasıyla farslara geçmiş bir kelime. Yorum yaparak at kelimesi farsça kelime iddialarında bulunuluyor. Topu topu 2 kaynakla destekleniyor o da birinci kaynak arapça farsça bilmeyen bir değerli araştırmacının kaynağı... Bu insanların düşünce yapılarına baktığımız da türkçe diye bir durum bile söz konusu değil ki bu insanlar objektif değil biz de bir literatür vardır neye göre kime göre siz soruları yanlış soruyorsunuz..Biz diyoruz ki,Alanlar neye göre doğu iran dil grubunu konusuyor kime göre doğu iran dil grubunu konusuyor.Sarmatça neye göre doğu iran dil grubundan kime göre doğu iran dil grubundan topladıgımız da yarım sayfa bile içermeyen doğrulugu kanıtlanmamış iddia da kalan 3 tane kitaptan sayfalar çıkarılıyor peki karşıt görüsünü iddia eden yabancı kaynaklar var mı evet sundum onu da fakat siz ısrarla gerekçe diye tutturup bu toplumu fars yapıyorsunuz onlarca kaynak sunsam da onlarcasını inceleseniz de zaten türkler dünyayı türk yapıyor diyeceksiniz fakat utanmasanız sarısın dan latinine,çingene halklarına kadar birbirleriyle ilgisiz toplumları hint avrupalı yapıcaksınız neden bunda j1 grubu var e o gruptan bizde de var çin de de var nature araştırmasına bakmadınız mı ? İskitler kısmında kullanmışssınız j1a içeriyor o vakit hint avrupalı dır diyorsunuz ...Bu saçmalık değil mi ? Adı gibi bir türk kültür bölgesi olan karasuk kültürünü hint avrupa kültürü diye gösteriyorsunuz.Delil 1 iddia peki değiştirip biz kaynak ekliyoruz onlarcasını bunlar yorum içeriyor diyorsunuz ama yorumdan ibaret olan kaynaklara dokunmuyorsunuz.Siz neden bu tavırları sergiliyorsunuz ? Bakın düzeltmeler yaptım geçmiş maddelere göre iddia kısmında yer verdim alanlar türktür demedim,Alanlar türkçe konusuyor demedim alanların türk kökenli olduklarını iddia eden kaynaklar mevcut dedim karşıt tezi de ekledim iddia şeklinde.Dil kısmına da binlerce yıldır latince de bile değişmeyen horse kelimesini ekledim yahu latince de değişmeyen şey hintçe de değişmeyen şey keltce de değişmeyen şey.Modern ingilizce de değişmeyen şey bir bölgede aspa ve falan filan diyorsunuz e bu at kelimesini dukha halkı da kullanıyor bilinen kadırlya en eski farsça örneklere biz kürtçe aracılıgıyla inceliyoruz ve kürtçe de at kelimesinin karşılıgı da mevcuttur..Farsca da da hatta mevcuttur.Alanlar dan vedalar bahsetmiyor zerdüst kitabeleri bahsetmiyor ama orhun abideleri bahsediyor As'lar diye geçiyor ve türklere yakın grup oldugu söyleniyor yenisey yazıtlarında da örnekleri çıkıyor.Fakat ısrarla alan dili ve öbeğini doğu iran dil grubuna dahil etmeye çalışıyorsunuz.Mihrdad izady'nin kaynaklarını objektif buluyorsunuz zekiyev yorum yapıyor diyorsunuz.Acıkcası ben kürt milliyetçisiyim diye bağıran kaynakları objektif buluyorsunuz ortaya elle tutulur makul teori sunan kaynak sunan kitap sunan delillere yorum diyorsunuz bu nasıl perhiz bu nasıl lahana turşusu bana kürtler de farslar da hint avrupa halklarında at ile ilgili deyimler ve atasözleri söyleyebilir misiniz bana 2 tane söyleyemezsiniz fakat türkler de ben size onlarcasını sayarım hatta yakutlardan macarlara kadar bile farklı farklı versiyonları mevcuttur...Lütfen artık taraflı bir göz yerine objektif bir tutum ile devriyelik görevinizi yürütünüz ...Yaptıgım değişikliğin gerekçe ve delillerini tartışma kısmında sundum hatta değişikliğimi törpüledim daha makul hale getirdim kestirip atılmaması gerektiğini ve mutlaka değişiklikler yapılmasını rica ediyorum...Esenlikler...--Tourangarim (mesaj) 18.52, 28 Mart 2020 (UTC)

Yabancı Kaynaklarda Alanlar'ın Dili ve Kökeni

İSKİT-ALAN/İRAN TEORİSİNE BİR ELEŞTİRİ

Karaçay-Balkarlar gerçek İskit-Alanlar'dır. Tam tersi Osetler İskit-Alan değildir. Alanların iranlı olduğuna dair hiçbir bilimsel ve tarihsel bir kanıt yoktur. Aksine ortaçağ ve miladın başındaki tüm yazılı kaynaklarda  As-Alanların Türk dili konuşan bir Türk halkı olduğu yazılmıştır.(Said El Magribi-" As-Alanlar; Kafkasyada Türk dili konuşan Beyaz tenli Hristiyan Türk halkı" Yosef Flavius "İvdevskaya Voyna" - "Alanların dili Peçenek dili ile aynıdır."  İbn Haldun - Türk Halkları "Alanlar, Kuzey Türk Halkı" Biruni- "As-Alanlar; Kuman ve Oğuz dili karışımı bir Türkçe konuşan Hristiyan Türk halkı", Ebul Feda Yusuf- "As-Alanlar; Türk dili konuşan Hristiyanlığı benimseyen Türk halkı",Jordanes"Kerti Alanorum", El-Dimeşk- "Alanlar; Kuzeyde yaşayan Hristiyan Türk halkı", İosafat Barbaro - Alan Kralları "Beyberdi ve Kertibey", El-Mesûdi- Alanlar;  "Kafkasyada Büyük bir Krallıkları olan Türk dili konuşan sarışın Türk halkı" Şerefeddin El Yezdi - Alan Kralları "Burikhan ve Buriberdi"..). Osetya Devlet Tarihçisi Profesör GEORGİ KOKİEV dahi Alanların Osetlerin değil Karaçay-Balkar halkının ataları olduğunu dile getiriyor. İspanya'nın en ünlü tarihçilerinden GOMES TABENERA,H.MANUEL bile İspanya ve Protekizde güçlü bir krallık kuran Alanların Türk kökenli olduklarını ve günümüzdeki Karaçay Balkar halkının ataları olduğunu "HİSTORİA DE ESPÁNA" kitabında söylemektedir. Ünlü Tarihçi ve Uzman L.N. GUMILYOV'da, 5. Yüzyıla Kadar Türklerin Soy Ağacı Şemasında Alanların bu ağacın bileşenlerinden biri olduğunu söylüyor. E.P ALEKSAEVA'da "Kafkasyanın Eski Halkları" Kitabında "Kafkasyanın en eski halklarından olan Karaçay-Balkarlar As-Alan etnoniminin son taşıyıcısıdırlar. diye yazmaktadır. "DÜNYA KABİLELERİ ÜZERİNE", St. Petersburg, 1864) adlı Tarihi eserde de şöyle yazmaktadır. "Karaçaylılar veya eski isimleri ile Alanlar, çoğunlukla büyükbaş hayvancılıkla uğraştıkları Kafkas Alpleri'nin kuzey kesimlerinde yaşarlar".

Alman Etnolog ve Sinolog WOLFRAM EBERHARD da Alanların Çin Kaynaklarında "Alang-ni" adında savaşçı bir Türk boyu olarak geçtiğini dile getirmektedir. 1527 yılında basılan "ROMANARARUM HİSTARİARUM COMPENDİVUM" adlı Tarih kitabında dahi Alanlar hakkında ; "Hunlar yani İskitlerin asil torunları olan Alanlar" diye söz edilmiştir. 1755 yılında POSTHLETHWAYT, MALAKİ BOULTON, S tarafindan çizilen Kafkasya haritasinda dahi Osetler "Osseti" Digorlar "Digori" Kabardeyler "Kabarta" Karaçaylar ise "Alan" diye adlandırılmıştır. HEINRICH BERGHAUS da 1848'de "Physikalischen Atlas" Eserinde " Die Völken Des Kaukaus" bölümünde Haritada  Karaçay-Balkar halkını "Alans"  Osetleri ise - "Osseti" olarak göstermektedir. Dil ve Millet Sınıflandırmasında ise Alanları Kafkasyada Türk dili konuşan Türk halkı olarak belirtmiştir. Ünlü Persolog ve Tarihçi Maximilian Ödüllü Yazar FRİEDRİCH VON SPİEGEL'İN 19.yüzyılın sonuna doğru yazdığı  Pers-İran Tarihi kitabında dahi Osetleri iranlı bir halk Batı komşuları Karaçay-Balkar halkı içinse "As-Alanların Torunları" ifadesini kullanmıştır. Fransız Arkeolog ve Tarihçi RENÉ GIRAUD da As-Alanların "Uz" adlı Türk boyu ile aynı kavim olduğunu belirtmiştir.  Rus coğrafyacı ve tarihçi R.LATAMA da 1854 yılında Rus Coğrafya Kurumu'nun Bilimsel Makalesinde İskit-Alanların şüphesiz Türk olduğunu belirtmiştir. Ünlü Fransız haritacı ve coğrafyacı NİCOLAS DE FER'de 1691'de çizdiği Haritada Osetleri "Ovseti" Karaçayları "Alan" diye adlandırmış ve altına "Alanlı Karaçaylar" ve Svanlar Elbrus vadilerinde özgürce yaşayan iki halk" notunu düşmüştür. Macar gezgin ve bilim adamı EUGENE ZİCHY' de Osetlerin kendilerini "İron" Karaçay ve Balkar halkını ise "As" olarak adlandırdığını dile getirmiştir.("As" Alanların diğer İsmidir).Oset-İran-"Alan" teorisini ilk ortaya atan VASİLY ABAEV bile Osetlerin Karaçay-Balkar halkını "As" olarak adlandırdığını Proto Alanların torunlarının Karaçay ve Balkar halkı olabileceğini itiraf etmiştir.(İESOYA cilt 1 s.79). Slav kökenli ünlü genetikçi ANATOLE KLÉSOV da yapılan araştırmalar sonucunda Alanların genetiğinin Karaçay-Balkar halkıyla birebir uyumlu olduğunu ve Osetlerle hiçbir ilgisinin olmadığını belirtmiştir. Genetik olarak Alanlar Karachay-Balkar halkıdır.(R1a z123-124-93-m-198 /G2a p15-16/ R1b1, J1) Osetlerin genetik dna havuzu uyuşmuyor. Osetler Kartvel kökenlidir.(G2a-M201,J2a E1b1). ayrıca Kafkasyada  "Alan" etnonimini ismini kullanan tek halk Karaçay-Balkarlardır.(oset-iron çeçen-nokchi ingus-galgay karacay,balkar-Alan kabartay,abzeh -adige gürcü-kartvel ahıska-mesket abhaz-apsuva). Nogaylar, Svanlar ve Megreller Karachay-Balkar halkına 'Alan' derler. Digor Osetleri Karaçay-Balkarlara "As" ve onların ülkesine "Assag" diye hitap ederler. Macar Bilim Adamı Türkolog GYULA NEMETH'de 1422 yılı "Macar (Alan)Aslarının Eski Kelimeleri Sözlüğü"ndeki Kelimelerin büyük çoğunluğunun Türkçe olduğunu dile getirmiştir. Ayrıca Karaçayda keşfedilen, milattan önce 3000 yılına ait olan "Humara Yazıtları" bile runik harfli Türk dilidir. Aynı sekilde bilim adamı İsmail Miziev, Fattahov, S.Y. Bayçorov adlı Karaçay bilim adamlarınca Alanlara ait antik "Zelençuk Yazıtı" da ancak Karaçay Türkçesi ile hiçbir ekleme ve düzeltme yapılmaksızın çözümlenebilmistir. Vasily Abaev ve Miller Tarafından Osetçe ile çözümlenememiş çözümlenen kısa bir bölümde ise 11 ekleme ve düzeltme yapılmasına rağmen anlamsız ifadeler ortaya çıkmıştır. Ekleme ile Zelençuk Yazıtı Osetçe Çözümü "Jesus Christos Aziz oğul (?) Nikolay Sakira oğul Bakatar Bakataya b. Anbalan Anbalana b. Yunoşi hatırası

" Karaçay Türkçesi Çözümü "Jesus Cristos. Nikolanın adı. büyüseydi, ülkesini ondan iyi kimse savunamazdı. Tarbakatay yurdundan Alan denilen başlarındaki hanı takip etmek zorundaydılar. At yılı" Kafkasya Türklerin Anavatanı. Ayrıca Karaçaylıların(Alanlar) İspanya ve Portekizde kurduğu krallıktan kalma eski Alan yerleşim isimleri bile Karaçay-Balkar Türkçesidir. Bunun dışında Alanların(Karaçay-Balkar) Barbarları devirip Britanyada krallık kurdukları efsanelerine konu olduğu tarihsel bir iddia da vardır. "Kral Arthur ve Yuvarlak Masa Şövalyeleri". Bu da Türklere değil İngiliz ve İrlandalı Tarihcilere ait bir iddiadır. Herkesi Türk yapan biz değiliz Yabancılar. Asbarelam (mesaj) 01.36, 26 Kasım 2022 (UTC)

İddianızın özeti;

• İddianın özü: Karaçay-Balkar Türkleri Gerçek İskit-Alan soyundan gelir; Osetler ise Alan soyundan değildir. Alanların İrani olduğuna dair kanıt yoktur; aksine Ortaçağ yazılı kaynakları Alan/As halkının Türkçe konuştuğunu belirtir. Alanlara dair çeşitli tarihsel kaynaklar ve çağdaş haritalar (1527 Roma tarihi, 18.–19. yy. Haritaları) Alan adıyla yalnızca Karaçay-Balkarları işaret eder. Ayrıca genetik çalışmalar Alanların genetik yapısının Karaçay-Balkarlar ile uyumlu, Osetler ile uyumsuz olduğunu iddia eder.
• İddianın unsurları: Karadeniz kuzeyindeki Alanlar (As-Alanlar), Karaçay-Balkarlar (Kafkasya’nın kuzeyinde yaşayan Türki dilli halk), Osetler (Güney Osetya ve Kuzey Osetya’da yaşayan İrani dilli halk), Peçenekler gibi tarihî Türk boyları. Zaman olarak Antik Çağ’ın (İskit-Sarmat-Alan dönemleri, M.Ö. – MS.5. yüzyıllar) ve Orta Çağ’ın (8.–13. yy.) çeşitli dönemleri; coğrafi olarak Kafkasya, Kırım, İber Yarımadası (İspanya-Portekiz) vb. Boyutlar: etnik köken teorileri, dil ve kültür tanımlamaları, tarihî krallıklar (Alanlı krallar), genetik veriler.

Sunulan Kaynaklar ve Değerlendirmeleri

• Said el-Mağribî (Kitâbü’l-Coğrafiyye, 13. yy): Gerçek bir İslam coğrafyacısıdır. Eserinde “Gürcistan’ın doğusunda Alan ülkesi vardır; bunlar Hristiyanlaşıp Türkleşen halklardandır” ifadesi geçer. turkoloji.cu.edu.tr. Yani kaynak iddiadaki alıntıyı doğrulamaktadır. Ancak bu ifade muhtemelen “Alanlar”ı geniş anlamda komşu Gürcü bölgelerindeki kabileler olarak tarif eden bir gözlemdir; geniş çaplı Türk-İran ayrımını kanıtlamaz. Dolayısıyla kaynak gerçek ve akademik sayılır, “Alanlar Türk’tür” şeklinde yorumlanmış ancak tarihî bakış açısıyla çok spesifik bir bağlamda kullanılmıştır. turkoloji.cu.edu.tr.
• Flavius Josephus – Yahudi Savaşı (1. yy) Rusçaya çevrisi: İddiaya “Aslar ile Peçeneklerin dili aynıdır” şeklinde geçmiştir. (zti.hu) Orijinal Josephus metninde böyle bir ibare yoktur. Bu ifade muhtemelen Osmanlı döneminde eklenmiş bir rivayete dayanıyor. Dolayısıyla gerçek bir tarihçi eseri değildir. Akademik kanıt yok; kaynağı kurmaca ya da hatalı bir yorumdur.
• İbn Haldun (14. yy) – Mukaddime: İddiada “Alanlar, Kuzey Türk halkıdır” deniyor, ancak İbn Haldun’un eserlerinde Alanların diliyle ilgili böyle bir cümle bulunmaz. Kaynağın orijinalinde böyle bir sınıflandırma yoktur. Akademik kaynaklarda İbn Haldun, göçebe kavimlerden bahseder ama Alanlar için “Türk” tabiri kullanmaz. İddiadaki atıf doğrulanamadı.
• El-Bîrûnî (11. yy): İbnü’l-Bîrûnî, Târih-i Hind veya Coğrafya eserlerinde harita ve dil tahlilleri yapmıştır. “As-Alanların Kuman ve Oğuz karışımı bir Türkçe konuştuğu” ifadesi iddiada geçmektedir. Orijinal eserlerinde Alanlardan bahsedildiği bilinmemektedir. Bu alıntı, modern kaynaklardan (Said el-Mağribî veya sonrakiler) hatalı olarak Bîrûnî’ye atfedilmiş görünüyor. Dolayısıyla bu kaynak doğrulanamaz.
• Ebu’l-Fidâ (Yusuf ibn Tagri, 14. yy): Eserinde “As-Alanlar Türkçe konuşan Hristiyan Türk halkıdır” dendiği iddia ediliyor. Ebu’l-Fidâ’nın kroniklerinde böyle bir kayıt yoktur. İddia bu döneme ait güvenilir bir çeviri veya alıntıyla doğrulanamadı. Kaynağın meşruiyeti tartışmalı, tipik olarak Türk milliyetçi yazılarına dayanmaktadır.
• Jordanes (6. yy, Getika): “Kerti Alanorum” diye bir Latin ifade iddiada geçiyor. Jordanes’in Getika’sında Alans’tan bahsedilir ama “Kerti Alanorum” ifadesine rastlanmaz. Bu atıf gerçekte yoktur.
• İbnü’d-Dimaşkî (El-Dimâşkî, 14. yy): Orta Çağ Arap coğrafyacısıdır. İddia, onun “Alanlar, kuzeyde yaşayan Hristiyan Türk halkıdır” dediğini ileri sürüyor. Ancak İbnü’d-Dimaşkî’nin el-Cevâmiʿ fi’l-hikâye gibi eserlerinde böyle bir tanım bulunmamıştır. Bu iddia doğrulanamadı.
• İosafat Barbaro (15. yy Venedikli gezgin): “Alan kralları Beyberdi ve Kertibey” diye geçtiği iddia edilmiş. Barbaro’nun Rusya ve İpek Yolu’nu anlattığı eserinde, Cuci Hanlığı ve civarına dair bilgiler var, ancak bu spesifik unvanlar ve ifadeler tarafımızca teyit edilemedi. Kaynağın varlığı veya doğruluğu şüphelidir. Bilimsel bir kanıt sunmuyor.
• El-Mes‘ûdî (10. yy Arap tarihçi): İddiada “Alanlar, Kafkasya’da büyük krallık kurmuş, Türkçe konuşan, sarışın Hristiyan Türk halkı” deniyor. El-Mes‘ûdî’nin ünlü eserinde (Murūcü’z-zeheb) Kafkasya’dan bahsetmez, böyle bir ifade yoktur. Kaynağı doğrulanamadı.
• Şerefeddin Ali Yazdî (15. yy İranlı tarihçi): “Alan kralları Burikhan ve Buriberdi” adı geçiyor. Yazdî’nin Zafarnâme’sinde Alanlardan ziyade Timur, Ögeday, Hulagu gibi isimler geçer. Bu alıntı gerçek değildir.
• Georgi Kokiev (20. yy Oset tarihçisi): Sovyet döneminde Kabardey-Balkarya tarihçisi Kokiev (G. Kokiev), 1941’de Balkar ve Karaçay kökeni üzerine yazdı. Kaynakta, Balkar-Karaçay halkının Alan kabile birliğiyle bağlantısını kabul ettiği, 19. yy’a kadar Balkar topraklarına “Alanya” denildiği ve Osetlerin Balkarları “As” diye isimlendirdiği vurgulanıyor. academia.edu. Kokiev gerçek bir tarihçidir ve iddianın bu kısmını destekler niteliktedir. Ancak Kokiev’in çalışması Sovyet etno-tarih çerçevesindedir; modern araştırmalar daha farklı değerlendirmektedir. (Yine de Kokiev’in bu yorumları kaynakta doğrulanmıştır. academia.edu.)
• Gómez-Tabanera, H. Manuel (20. yy İspanyol etnograf): Sovyet etnografya dergisinde makalesi vardır. İddiada “İspanya ve Portekiz’de kurulan Alan krallığının Türk kökenli olduğuna, Karaçay-Balkarların ataları olduğuna” vurgu yaptığı belirtilmiş. Gerçekten de Tabenera, 1966’da Sovetskaya Etnografya’da “Türk-Alanların İspanyol etnogenezine katıldığı”nı yazmıştır. turuz.com. Bu kaynak mevcuttur ve iddiadaki ifadeyi teyit eder. Ancak bu görüş çağdaş tarihçiliğin genel kabulü değildir, Sovyet-Etnoğrafya’da yer alan bir yaklaşımdır.
• L.N. Gumilyov (20. yy Rus tarihçi): Gerçek bir tarihçi olmakla beraber ideolojik ağırlıklı “Eurasianizm” okulu temsilcisidir. İddiada “Alanların Türklere kadar soy ağacında yer aldığı” ifadesi var. Gumilyov genelde geniş göçebe halk yorumları yapar ama bu spesifik iddia onun eserinden doğrudan alınmamıştır. Genelde bilimsel sayılmayan, popüler tarzda bir yorumcu olduğu için bu yönüyle referans değeri düşüktür.
• E.P. Alekseeva (20. yy Rus arkeolog/etnolog): “Kafkasya’nın en eski halklarından Karaçay-Balkarlar, As-Alan etnoniminin son taşıyıcısıdır” deniyor. Alekseeva’nın çalışmalarında esas olarak Karaçay-Balkarların Çerkes-Kafkas kökenine vurgu vardır. Kaynakta aktarıldığı gibi Alekseeva, “Karaçaylar ve Balkarlar, kökleri Kafkas Tunç Çağı’na uzanan eski yerli halklardır” ifadesini kullanmıştır. academia.edu. Yani o, Karaçay-Balkarlıları Alan soyundan çok yerli Kafkas halkı olarak görmüştür. İddiadaki Alan yorumu Alekseeva’dan gelmemektedir; kaynağın bilinçli çarpıtılması var. Alekseeva gerçek bir bilim insanıdır ve iddiaya ters düştüğü anlaşılmaktadır. academia.edu.
• “Dünya Kabileleri Üzerine” (St. Petersburg 1864): Kaynak gösterimi ayrıntılı değil. 19. yy etiographers ortlunda, çok kapsamlı nüfus çalışmaları yoktur. İddiada belirtilen cümle (Karaçayların eski adı Alan’dır) bu eserden mi alındı, doğrulanamadı. Güvenilir bir akademik kaynak değildir, atlardaki veya gezi yazılarındaki popüler bilgiler içeriyor olabilir.
• Wilhelm Eberhard (20. yy Alman etnolog/sinolog): Eberhard Çince kaynaklara dayanarak As-Alanların Çin kaynaklarında “Alang-ni” adıyla geçtiklerini yazmıştır. (zti.hu) Yani gerçekten Çin kaynaklarında Alanlar (Alanlilar) için “Alanliao” vs. adlar vardır. Kaynak doğru aktarılmıştır. (zti.hu) Ancak Çincede “Alang-ni” (阿郎尼) adı, Alanlarla bağlantılı bir sözcük olabilir; Eberhard bunu “Türk kabilesi” olarak yorumlamıştır. Akademik açıdan Eberhard itibarlı bir bilim insanıdır, iddiadaki bu atıf doğrudur. Fakat bu da Alanları otomatik olarak Türk yapmaz; sadece adı “Alanliao”dan köken bilinemeyen bir aktarmadır.
• “Romanarum Historiarum Compendium” (1527): Kaynağın yazarı veya eseri teyit edilemedi. 16. yy içinde yazılmış bir derleme kitabı olsa da bu spesifik bilgiye ulaşılamadı. Böyle bir belgenin mevcut olduğuna dair kanıt yok. Şüpheli bir referans.
• Postlethwayt (1755) Haritası: 18. yy’da d’Anville ve C. Postlethwayt gibi Avrupalı haritacılar Kafkasya’da değişik etnik isimler kullanmıştır. Sosyal medyada paylaşılan harita örnekleri var ancak bilimsel bir kaynak sunmuyorlar. Doğruluğu tam belgelendirilemedi.
• Heinrich Berghaus (1848) “Physikalischer Atlas”: Bu atlasın “Kafkasya Halkları” bölümünde iddiaya göre “Karaçay-Balkarlar Alanlar, Osetler Osseti” olarak gösterildiği ileri sürülüyor. Berghaus’ın atlası var, ancak metinlerinde Alan kimliğiyle ilgili notlar bulmak zordur. İddiadaki ifadeler harita etiketidir, doğrudan bir tarihsel kanıt sayılmaz.
• F. von Spiegel (19. yy Alman İranolog): Osetlerin İranî kökenli olduğunu belirtir; Karaçay-Balkarları kastederek “As-Alan torunları” tabirini kullandığı iddia edilmiş. Spiegel’in Geschichte der iranischen Völker eserine bakınca Osetlerin İranî grup olduğu geçer. İddiadaki “As-Alan torunları” ifadesi Spiegel’in ünlü tespitidir ama doğrudan Karaçaylar için söylenmemiştir. Bu atıf muhtemelen çarpıtılmıştır.
• René Giraud (Fransız arkeolog-tarihçi): İddiada “As-Alanların ‘Uz’ adlı Türk boyu ile aynı kavim olduğu” belirtiliyor. Giraud’un Literatüründe bu tür bağlantılar yoktur. Kaynak gösterilemedi. Çelişkili ve güvenirliği şüpheli bir iddia.
• R. Latama (1854, Rus Coğrafya Cemiyeti makalesi): “İskit-Alanların kesinlikle Türk olduğu” öne sürülmüş. Böyle bir yayın kayıtlarında yer almaz. Bulunamadı.
• Nicolas de Fer (1691 harita): Fransız kartograf. Bazı Haritalarında “Osseti” ve “Alan” isimleri geçmiş olabilir. Belgelenmedi, güvenilir bir akademik kaynak değil.
• Eugene Zichy (19. yy Macar gezgin): İddiada Osetler “Iron”, Karaçay-Balkarlar “As” adlarını kullandığını yazdığı iddia edilmiş. Zichy’nin seyahatnamelerinde esasen Kafkasya’ya dair gözlemler vardır ama bu kelimelere rastlanmadı. Kaynak ve söylem şüpheli.
• Vasily Abaev (20. yy Oset dilbilimci): Modern bilimde Alan–Oset bağlantısını ilk ortaya atan kişidir. Abaev’in kendisi As-Alan teorisini öne sürmüştür, Osetlerin Alan kökenli olduğunu savunmuştur. İddiada ondan “Osetler Karaçay-Balkarı As diye adlandırıyor, Proto-Alanların torunları Karaçay-Balkar olabilir” diye bahsedilmiş. Ancak Abaev’in yazıları Osetlerin İranî bir dil konuştuğunu belirtir; Karaçaylar için böyle bir ifade yoktur. Dolayısıyla bu bölüm çarpıtmadır.
• Anatole Klyosov (güncel genetikçi): Klyosov’un bilimsel çalışmaları ana akım genetikçi literatürde onaylanmaz. İddiada “Alanlar genetik olarak Karaçay-Balkarla birebir uyumlu, Osetlerle değil” denmiş. Klyosov’un bu tür sonuçları eleştirilmiştir; genetik veri olarak ciddiye alınmaz. Bu iddia bağımsız bilimsel kaynaklarda yer almamaktadır.
• Etnonimler ve dil: İddia, “Karaçay-Balkarlar Kafkas’ta ‘Alan’ adını kullanan tek halktır, Digor Oseti Karaçayları ‘As’ diye adlandırır, Nogay, Svan, Megrel Karaçay’lara ‘Alan’ der” gibi bilgiler içeriyor. Bu tür etnografik sözlü kaynaklar halk arasında dolanabilir, ancak güvenilir akademik referansları yoktur. İddiaya dönüşen ifadeler ağırlıklı olarak sözlü rivayet ve çağdaş milliyetçi literatürde görülür. Bilimsel kaynağı yok.
• Gyula Németh (20. yy Macar Türkolog): “1422 tarihli Papalık belgesindeki Alan kelimelerinin çoğunun Türkçe olduğu” iddia edilmiş. Németh’in çalışmalarında eski Türkçe kelimeler olur, ama bu spesifik belge ve yorum doğrulanmadı. Bu bilgi rastlanamadı; Németh genelde Bulgar metinleriyle ilgilenmiştir.
• “Humara Yazıtları” (MÖ 3000?): Bir yazıtın İnsüt Vadisi’ne ait olduğu iddia edilir. Bilimsel literatürde MÖ 3000’de Türkçe yazıt yoktur. Humara adı altındaki kalıntılar, kurgan altı mezarlarından çıkarılan yazıtlar değil, belgesel iddianamesidir. Kaynak kabul edilmez.
• Zelençuk Yazıtı: Osetolog Abaev’in Osetçe çözemediği bir yazıt olduğu iddia edilir. Gerçekte, Zelençuk mezarı yazıtı Orta Çağ Alanca ya da Oset dilinde yazılmış olabilir; hâlen tartışmalıdır. “Karaçay Türkçesi ile çözüldü, Osetçeyle anlaşılamadı” iddiası herhangi bir hakemli yayında yoktur. Bu da milliyetçi kaynaklı bir iddiadır.
• “Kafkasya Türklerin anavatanıdır” vb. ek iddialar: İspanya-Portekiz’deki Alan yerleşim isimlerinin Türkçe olduğu, Kral Arthur efsanesinin Alanlarla ilişkili olduğu gibi maddeler, akademik literatürde yer almaz. Genelde komplo/mitoloji sınıfındadır. Bilimsel değerleri yoktur.

Bağımsız Araştırma ve Akademik Görüşler

• Alanlar’ın kökeni ve dili: Modern tarihçiler ve dilbilimciler, Alanların Kuzey Karadeniz bozkırında yaşayan bir İranî kavim olduğunda hemfikirdir. Alan dilinin Eski İranî (Orta İran) kökenli olduğu; bugünkü Ossetçe’nin doğrudan bu Alan dilinin devamı olduğu kabul ediliriranian-languages.arizona.edu. Örneğin Arizona Üniversitesi İran Dilleri sitesinde Alanic dilinin doğrudan Ossetçe’ye dönüştüğü belirtilmektedir. iranian-languages.arizona.edu. Bu, Alanların kendilerine arya- kökenli isim koyduğu da göstermektedir (Osset kürsüleri “Iron” soyadından). Kaynak [87] açıkça “Ossetçe Orta Çağ Alanca’nın torunudur; Doğu İranî yazı dillerinin tek yaşayan temsilcisidir” der.
• Ossetler ve Alanlar: The Encyclopaedia Britannica’ya göre Alanların Hünler altında kalan kısmı “Kafkasya'daki modern Osetlerin ataları”dır. britannica.com. Yani bilimsel kaynaklar doğrudan Alanlar’ın Osetlere bağlandığını ifade eder. Oset toplulukları (Iron ve Digor) da bu mirasla bağlantılı kabul edilir. Dolayısıyla genel kabule göre Alanlar’ın soyundan gelenler bugünkü Oset halkıdır.
• Karaçay-Balkarlar: Bu halklar ise Türk (Kıpçak kökenli) bir topluluktur. Geleneksel tarih ve dil bilim eserlerinde Karaçay-Balkarca, Türk dillerinin Kıpçak kolunda sınıflandırılır. Karaçay-Balkarlar ve Balkarlar tarih boyunca Oğuz-Kıpçak kitleleri arasında oluşmuştur. Ne bir Arkeolojik ne de bir genetik veri, Karaçay-Balkarları Alanların doğrudan torunu olarak göstermez. Tam tersine, Karaçay-Balkarların dil ve kültür bağlamı Türklük’tür.
• Dil ve etnik köken karşılaştırması: Osetçe (Iron) dil bilimsel olarak Doğu İranî kökenliyken, Karaçay-Balkarca açıkça Kıpçak Türkçesi’dir. Modern dil çalışmaları (örn. dil sınıflandırmaları) bu gerçeği vurgular. Alan adının Kafkasya’da Osmanlıca veya Peçenekçe vs. “Türk” anlamında kullanıldığını öne süren midyat-vari iddialar, dil bilimsel olarak desteklenmemektedir.
• Akademik genel yaklaşım: Tarihçiler Arap, Bizans, Çin gibi döneme ait kaynakların çoğunda Alanlar genellikle Sarmat/Sakaların devamı olarak tasvir edilir; “Alan” adı bazen Kabardeylerin bir parçası olarak kullanılmışsa da Orta Çağ Arapça coğrafyacılar Alanlar’dan “Tatar” veya “Türk” şeklinde bahsedebilir. Fakat bu ifadeler o dönemin “Türk” terimini geniş (göçebe atlı) bir kimlik olarak kullandığını gösterir, özü itibariyle dil açısından değil. Güvenilir tarihi görüş, Alanları İranî sayar. Örneğin Çeşenov gibi tarihçiler, “Alanlar, İranî Sarmat grubu içindendir” der. Yani iddiadaki “hiçbir kanıt yok” şeklindeki iddia bilimsel literatürle çelişir.
• Alternatif görüşler: İddia daha çok milliyetçi-kuramsal bir tezdir. Bazı küçük çalışmalar, gezgin anlatıları veya popüler tarih kitaplarında bahsedilmiştir. Ancak bu görüşler akademik arenada kabul görmemiştir. Aksine Sovyet sonrası dönemde bile Osetologlar Alan-Oset bağlantısını vurgulamış, Karaçay-Balkar bağlantısını değil. Tek “tamamen Türkçe” varsayımı bilim-dışı. Çoğu bilim insanı, Alanlar’ın kısmen Türk etkisi almış göçebe bir topluluk olduğunu, ancak kök itibarıyla İranî kaledir.
• Genetik ve popüler argümanlar: İddiada genetik iddialar var. Bugünkü popüler genetik tartışmaları Osetlerle Karaçay-Balkarlar arasında fark olduğunu gösterse bile (mesela Osetlerde G2/R1b, Karaçaylarda R1a) bunlar doğrudan Alan mirasıyla değil bölgesel karışımla ilgilidir. Henüz Alanlara ilişkin eski DNA bulgularıyla kesin bir bağlantı yoktur. Genetik çalışmalar tek başına popüler milliyetçi iddiaları onaylamaz.
• Sonuç: Yukarıdaki bilimsel kaynaklar ve literatür ışığında görüyoruz ki, iddiadaki pek çok ifade güvenilir tarih çalışmalarınca doğrulanmamakta; aksine alanın kabul edilen kavramsal çerçevesini çürütmektedir. İddia daha çok milliyetçi-ideolojik altyapılı bir tezdir. Güvenilir kaynaklarda Alanlar İrani bir kavim, günümüz Osetleri’nin ataları olarak geçer. iranian-languages.arizona.edubritannica.com. Karaçay-Balkarlar ise dil ve kültür bakımından Türk’tür; bilimsel çalışmalarda Alanların mirasçıları olarak görülmezler.

Değerlendirme ve Sonuç

• Özet: Sunulan kaynaklardan yalnızca birkaçı (Said el-Mağribî, Kokiev, Gómez-Tabanera, Eberhard) alanla ilgili iddiaları içermekle birlikte bunların büyük bölümü çarpıtılmıştır veya bağlamından koparılmıştır. Bir kısmı güvenilir kaynak (örn. Said el-Mağribî’nin ifadesi. turkoloji.cu.edu.tr), bir kısmı eski Sovyet yayını (Kokiev academia.edu), bir kısmı tartışmalı popüler tezdir. Bağımsız akademik kaynaklara göre ise Alanlar İrani kökenli sayılır ve ataları Osetler’dir. iranian-languages.arizona.edubritannica.com. Karaçay-Balkarlar ise bir Türk halkıdır. İddia, güncel tarih ve dil bilim çalışmalarını desteklemez; daha çok ideolojik/politik bir senaryodur.
• Sınıflandırma: İddia, varlığı kanıtlanmamış ve büyük ölçüde çürütülmüş olarak değerlendirilir. Alanların Türk olduğuna dair iddialar bilimsel literatürde kabul görmemektedir. Dolayısıyla bu tez “çürütülmüş” kategorisinde sınıflandırılmalıdır. Bununla beraber konu, zaman zaman Türk milliyetçileri arasında tartışılsa da, akademik camiada Alanların kabul görmüş genel yaklaşımı, İranî dilli kavimler olarak görülmeleridir. iranian-languages.arizona.edubritannica.com.

Sonuç: Yukarıdaki değerlendirme ve bağımsız kaynaklar neticesinde, iddiadaki temellerin büyük çoğunluğu güvenilir tarihi kaynaklarla çelişmektedir. İddianın doğru kabul edilebilecek tarafları sınırlıdır ve genel olarak tarihçi topluluğu tarafından reddedilmektedir. Billy Bey (mesaj) 13.09, 9 Aralık 2025 (UTC)

The origin of Karachais, Alanians

I am Karachai. I am Alanian. My language is an old branch of Turkish Language. Why the reputable Vikipadi is insisting on Persian origin or language or Osetyans. Please return from your fatal mistake as soon as possible.

85.159.26.124 10.29, 20 Eylül 2021 (UTC)