Turgut Sunalp
| Turgut Sunalp | |
|---|---|
 | |
| Lakabı | Ergenekon |
| Doğum | 31 Ağustos 1917 İstanbul |
| Ölüm | 28 Ağustos 1999 (81 yaşında) İstanbul |
| Ölüm sebebi | Böbrek yetmezliği, Kalp yetmezliği |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
| Bağlılığı |  Türkiye |
| Branşı | Türk Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1936-1976 |
| Rütbesi |  Orgeneral |
| Komutası | Kıbrıs Türk Alayı, Genelkurmay Harekât Daire Başkanı, 29. Tümen, Kara Harp Akademisi, NATO Türk Askeri Heyeti Başkanı, 15. Kolordu,Ege Ordusu |
| Çatışma/savaşları | Kore Savaşı |
| Sonraki işi | Büyükelçi, Milletvekili |
Cihadettin Turgut Sunalp[1] (31 Ağustos 1917, İstanbul - 28 Ağustos 1999, İstanbul, Türkiye), Boşnak asıllı Türk asker, diplomat ve siyasetçi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğitimi ve askerlik hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Boşnak asıllı Macide Kezer (Dizdarevic) ve Abdullah Sunalp (Biberovic) çiftinin oğludur. 1936 yılında İstanbul'da Harbiye'den, 1945 yılında İstanbul'da Harp Akademisinden mezun oldu. 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra ilk Türk alay komutanı olarak adaya çıktı. 1962 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay Harekât Daire Başkanlığı görevinde bulundu. 1964 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Erzurum 29. Tümen Komutanlığı ve İstanbul'da Kara Harp Akademisi komutanlığı yaptı. 1968 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Brüksel NATO Türk Askeri Heyeti Başkanlığı, Kocaeli'de 15. Kolordu Komutanlığı görevini yaptı. 1972 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay II. Başkanlığı ve Harp Akademileri Komutanlığı görevinde bulundu, 1975 yılında Ege ordusunu kurdu ve kurucu komutanlığını yaptı. 1976 yılında emekli olduktan sonra 1980-1982 yılları arasında Kanada'da Ottawa büyükelçiliği görevinde bulundu.[2][3] Ayrıca 1950'li yıllarda Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıs Türklerini korumak için kurulan ''Ergenekon'' adlı yapının kurucularından biri, örgütün de isim babasıdır.[4][5]
Siyasi hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]12 Eylül Darbesinden sonra siyasi parti çalışmalarına izin verilmesiyle, 41 arkadaşı ile birlikte Milliyetçi Demokrasi Partisi'ni (MDP) kurdu ve partinin Genel Başkanlığına seçildi. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in seçimden bir gece önce yaptığı televizyon konuşmasında, seçmenleri Milliyetçi Demokrasi Partisi'ne oy vermeye çağırması, Turgut Özal liderliğindeki Anavatan Partisi'nin iktidara gelmesini engelleyemedi. 1983 genel seçimlerinde liderliğindeki MDP 71 sandalye kazanarak üçüncü parti olarak meclise girdi. 17. dönem İzmir Milletvekilliği yaptı. 1985 yılında partinin genel başkanlığından ayrıldı.[6]
Özel Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Eşi Naime Suzan Sunalp ile 1952 yılında evlendi. Eşi Babanzade İsmail Paşa'nın torunudur. Turgut Sunalp'in teyzesi Cavide hanım Nâzım Hikmet'in babasının ikinci eşidir. Bu evlilikten dünyaya gelen Melda, Refik Erduran'la evlenmiştir. Turgut Sunalp'in baldızı Güher Çallılar'ın ilk eşi ise Demokrat Partili Mükerrem Sarol'dur.
Sunalp, 28 Ağustos 1999 tarihinde kalp ve böbrek yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirdi. Evli ve iki çocuk babasıydı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TBMM Albümü 3. Cilt (1983-2010)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Turgut Sunalp". www.biyografya.com (İngilizce). 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "İsim isim kontrgerilla elemanları". odatv. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "'Ergenekon'un kuruluşunu anlattı". Habertürk. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "Ergenekon'u CIA kurdu". takvim.com.tr. 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "Sunalp'i kim seçtirdi". takvim.com.tr. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: — |
Ege Ordu Komutanı 20 Temmuz 1975 – 30 Ağustos 1976 |
Sonra gelen: Kenan Evren |
| Önce gelen: Suat Aktulga |
Harp Akademileri Komutanı 5 Ağustos 1973 - 12 Temmuz 1975 |
Sonra gelen: Hamza Günalp |
| Önce gelen: Nihat Tulunay |
TSK Genelkurmay II. Başkanı 29 Ağustos 1972 - 30 Ağustos 1973 |
Sonra gelen: Adnan Ersöz |
Türkiye'nin Kanada büyükelçileri  | |
|---|---|
|
- Türkiye'nin Kanada büyükelçileri
- Ege Ordusu komutanları
- Harp Akademileri komutanları
- Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay II. başkanları
- 1917 doğumlular
- 1999'da ölenler
- İstanbul ili doğumlu siyasetçiler
- Türkiye'deki siyasi parti genel başkanları
- TBMM 17. dönem İzmir milletvekilleri
- Türkiye'de kalp yetmezliğinden ölenler
- Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilenler
- Işıklar Askerî Lisesinde öğrenim görenler
- Kara Harp Okulunda öğrenim görenler
- Kore Savaşı'ndaki Türk askerler
- Topçu subaylar
- Boşnak asıllı Türkler