Çat
| Çat | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Erzurum |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Muhammet Serdar Erdoğan |
| • Belediye başkanı | Arif Hikmet Kılıç (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1386 km² |
| Rakım | 1961 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 17.389 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 17.035 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 25750 |
| İl alan kodu | 442 |
| İl plaka kodu | 25 |
Resmî site Çat Belediyesi | |
Çat, Erzurum ilinin bir ilçesidir. Erzurum-Bingöl kara yolu üzerinde yer almaktadır. Erzurum'a 52 km mesafede bulunmaktadır. İlçe Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde yer aldığı için 1. derecede Erzurum'un deprem tehlikesine sahip ilçelerinden biridir. Karasal İklime sahip olduğu için sanayisi gelişemeyen ilçenin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Çat ilçesi 18. yüzyıl başlarında Osmanlı sipahileri tarafından ilçeye 17 km uzaklıkta bulunan Yavi mahallesi civarında kurulmuş,[1] I. Dünya Savaşı'ndan sonra Kığı ilçesine bağlanmış, daha sonra coğrafi konumu sebebiyle Tercan ilçesine bağlanmıştır. Yavi bucak merkezi iken 1937 yılında Aşağıçat köyü ilçe merkezi olmuş, 1939 yılında idari bağlılığı değiştirilerek Aşkale ilçesine bağlanmıştır. 1946 yılında Oyuklu mahallesi adı altında Erzurum iline bağlanmıştır. 1954 yılında ise Oyuklu Köyü Çat adı altında ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe, volkanik ve kayalık, etrafı tepelerle çevrili bir arazi görünümü arz eden yüksek platoların geniş alanlara yayıldığı, fazlaca düzgün arazinin olmadığı kısmen çorak ve tuzlu topraklara sahip bir yapıdadır. Doğusunda Tekman ilçesi, Batısında Tercan ilçesi, kuzeyinde Erzurum ili ve Güneyde Bingöl ili, Karlıova ve Yedisu ilçeleri ile çevrilidir. Erzurum'a 52 km mesafede bulunmaktadır.
İlçenin yüzölçümü 1.448 km²’dir.[2]
1986 yılında hizmete giren Erzurum-Bingöl Karayolu ilçeden geçmektedir. Bingöl ilinin Karlıova ilçesine 61 km mesafededir. Erzurum-Bingöl kara yolu üzerinde yer almaktadır. İlçe Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde yer aldığı için 1. derecede Erzurum'un deprem tehlikesine sahip ilçelerinden biridir. Sanayisi gelişmeyen ilçenin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Tipik karasal iklim özelliği taşıyan ilçede kış ayları şiddetli olup, yaz ayları sıcak ve kurak geçer. Yağmur genelde bahar aylarında yağar. Kış aylarında sıcaklık -10°, -18° olup, zaman zaman -35 °C, -40 °C'yi bulur. Yoğun kar yağışı ve tipi kış aylarında ilçenin bazı mahalleleriyle bağlantısını geçici olarak keser.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1935[3] | 16.043 | 326 | 15.717 |
| 1940-1950 | veri yok | veri yok | veri yok |
| 1955[4] | 15.592 | 532 | 15.060 |
| 1960[5] | 16.969 | 579 | 16.390 |
| 1965[6] | 21.792 | 882 | 20.910 |
| 1970[7] | 22.055 | 1.877 | 20.178 |
| 1975[8] | 24.379 | 2.140 | 22.239 |
| 1980[9] | 25.940 | 2.572 | 23.368 |
| 1985[10] | 25.840 | 3.077 | 22.763 |
| 1990[11] | 24.921 | 3.878 | 21.043 |
| 2000[12] | 26.057 | 7.169 | 18.888 |
| 2007[13] | 21.491 | 3.864 | 17.627 |
| 2008[14] | 20.756 | 4.727 | 16.029 |
| 2009[15] | 20.338 | 4.527 | 15.811 |
| 2010[16] | 19.884 | 4.463 | 15.421 |
| 2011[17] | 19.783 | 4.342 | 15.441 |
| 2012[18] | 19.446 | 4.501 | 14.945 |
| 2013[19] | 19.192 | 19.192 | veri yok |
| 2014[20] | 18.505 | 18.505 | veri yok |
| 2015[21] | 17.842 | 17.842 | veri yok |
| 2016[21] | 17.578 | 17.578 | veri yok |
| 2017[21] | 17.355 | 17.355 | veri yok |
| 2018[21] | 17.389 | 17.389 | veri yok |
| 2019[21] | 16.708 | 16.708 | veri yok |
| 2020[21] | 17.035 | 17.035 | veri yok |
Not 1: Çat ilçesi 1937 yılında Aşkale ilçesine, 1943 yılında ise merkez ilçeye bağlanmıştır ve 1954 yılında tekrar ilçe statüsü kazanmıştır. Bu nedenle 1940-1950 arası nüfus verileri tabloda yer almamıştır.
Not 2: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2021.
- ^ "www.harita.gov.tr/il-ve-ilce-yuzolcumleri". 7 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2025.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Çat Nüfusu - Erzurum". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Erzurum Çat Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çat Kaymakamlığı 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çat Belediyesi
 | Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Erzurum ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Otorite kontrolü |
|
|---|
