Köprüköy
| Köprüköy | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Erzurum |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ahmet Gökçecik |
| • Belediye başkanı | Nevzat Karasu (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 665 km² |
| Rakım | 1800 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 16.178 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 15.587 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 25320 |
| İl alan kodu | 442 |
| İl plaka kodu | 25 |
Resmî site Köprüköy Belediyesi | |
Köprüköy, Erzurum ilinin Aras Nehri kenarında yer alan bir ilçe ve bu ilçenin idarî merkezi kasabadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köprüköy, 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Köpri Köy (كوپری كوی) olarak geçer.[1][2] Bu yerleşime Köprüköy adı, 13. yüzyılda inşa edilmiş olan köprüden dolayı Osmanlı döneminde verilmiştir.[3]
Köprüköy, tarihi Basiani bölgesinin Yukarı Basiani kısmında yer alır. Bu bölge, Orta Çağ'da Gürcistan sınırları içinde bulunuyordu. Nitekim 13. yüzyılın başında Gürcüler ile Türkler arasındaki Basiani Savaşı bu bölgede meydana gelmiştir. Osmanlılar bu bölgeyi 1545 yılında Gürcülerden ele geçirmiştir.[4]
Köprü Köy, 1835 Osmanlı nüfus defterine göre Hasan Kala kazasının köylerinden biriydi. Köyde bu sırada, 99'u Hristiyan ve 9'u Müslüman olmak üzere, 108 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusun yaklaşık 226 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[1] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre ise, Erzurum vilayetinin Hasan Kale kazasının merkez nahiyesine bağlı köylerden biriydi.[2] 1940 genel nüfus sayımında "Köprüköyü" şeklinde kaydedilmiş olan köy, Pasinler kazasının Çobandede nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 765 kişiden oluşuyordu. Nahiyenin idari merkezi ise Emrekom köyü idi.[5]
Köprüköy, 1945 genel nüfus sayımında, "Köprü" adıyla Çobandede nahiyesinin idari merkeziydi. 1965 genel nüfus sayımında köyde 1.150 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 394 kişi okuma yazma biliyordu.[6] Köprüköy, 29 Şubat 1972'de belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[7] Çobandede bucağı, 16 Mayıs 1990 tarihinde Köprüköy ilçesine dönüştürüldü.[8] Köprüköy ilçesi 1990 genel nüfus sayımında 25 köyü kapsıyor ve nüfusu 19.670 kişiden oluşuyordu. Bu ilçenin idari merkezi olan Köprüköy kasabasında ise 5.890 kişi yaşıyordu.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşim, Erzurum merkeze 58 km, Pasinler'e 18 km, Horasan'a 25 km uzaklıktadır. İlçenin yüzölçümü 777 km²’dir.[9] İlçenin kaymakamlık binası E-80 kara yolu kenarında olup İlçe Emniyet Amirliği kaymakamlık binasının ikinci katında faaliyet göstermektedir. İlçenin 3 km kadar kuzeyinde çamurlu kaplıca olarak bilinen Deli Çermik bulunmakta ve yaz aylarında mesire alanı olarak da hizmet vermektedir. Şehir nüfusu adrese dayalı nüfus kayıt sisteminin Şehir merkezi Şehitler, Ziyaret ve Camiikebir mahallelerinden ibarettir.
İlçe, Erzurum - Kars (E-80 kara yolu) yolu üzerinde kurulu olup Pasinler ile Horasan arasındadır. İlçeye de adını veren tarihi Çobandede Köprüsü bu yol kenarında Aras Nehri üzerinde yer almaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[10] | 19.760 | 5.890 | 13.870 |
| 2000[11] | 21.310 | 3.712 | 17.598 |
| 2007[12] | 18.909 | 1.706 | 17.203 |
| 2008[13] | 18.700 | 1.765 | 16.935 |
| 2009[14] | 18.330 | 1.562 | 16.768 |
| 2010[15] | 18.480 | 1.629 | 16.851 |
| 2011[16] | 18.291 | 1.605 | 16.686 |
| 2012[17] | 18.209 | 1.710 | 16.499 |
| 2013[18] | 17.721 | 17.721 | veri yok |
| 2014[19] | 17.043 | 17.043 | veri yok |
| 2015[20] | 16.520 | 16.520 | veri yok |
| 2016[20] | 16.344 | 16.344 | veri yok |
| 2017[20] | 16.167 | 16.167 | veri yok |
| 2018[20] | 16.178 | 16.178 | veri yok |
| 2019[20] | 15.784 | 15.784 | veri yok |
| 2020[20] | 15.587 | 15.587 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Ümit Kılıç, "XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Pasinler ve Köylerinin Demografik ve İskan Yapısı", A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı: 42, 2010, s. 241-257
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 228.
- ^ "ბასიანი: კულტურის ძეგლების კატალოგი" / Basiani: A Catalogue of the Monuments of Material Culture (Basiani: Maddi Kültür Anıtları Kataloğu), Tiflis, 2024, s. 149. ISBN 978-9941-9888-4-4
- ^ "ბასიანი: კულტურის ძეგლების კატალოგი" / Basiani: A Catalogue of the Monuments of Material Culture (Basiani: Maddi Kültür Anıtları Kataloğu), Tiflis, 2024, s. 10. ISBN 978-9941-9888-4-4
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 251" (PDF). 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Nisan 2025.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 260" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2025.
- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 23 Mart 1972. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021.
- ^ "Resmî Gazete, 18 Mayıs 1990" (PDF). 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Nisan 2025.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-11.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Köprüköy Nüfusu - Erzurum". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Erzurum Köprüköy Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Köprüköy Kaymakamlığı 17 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Köprüköy Belediyesi 26 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
