İoannis Malalas
Ioannes Malalas, bazen Malelas olarak yazılır, (Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Μαλάλας, Iōánnēs Malálas; y. 491 – 578), Antioch'tan Yunan vakanüvis.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Malalas ismi muhtemelen Aramice hatip ya da öğretmen anlamına gelen (ܡܰܠܳܠܰܐ malolo) kelimesinden türemiştir. Malelas daha sonra ilk VII. Konstantinos'da görünmüştür.[1]
Malalas Antioch'ta eğitim gördü ve muhtemelen orada bir hukukçu idi, ancak I. Justinianus hükümdarlığının bir zamanında (540 yılında Perslerin Antioch'ı Yağmalanması'ndan sonra[2]) Konstantinopolis'e taşındı; Kendi elinden bildiğimiz tek şey seyahatlerinde Selanik ve Paneas'ı ziyaret etmesidir.[1]
Yazmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]18 kitaplık Chronographia (Grekçe: Χρονογραφία) yazmıştır, başı ve sonu kaybolmuştur. Mevcut durumda Mısır'ın efsanevi tarihi ile başlar ve 563'te Justinianus'un yeğeni tribune Marcianus'un Roma Afrika'sına seferi ile biter (Editötü Thurn, özgün halinin Justinianus'un ölümü ile bittiğine inanır[3]); büyük ölçüde Antioch'ı ve (daha sonraki kitaplarda) Konstantinopolis'e odaklanmıştır. Justinianus ve onun hemen öncüllerinin tarihi dışında, çok az tarihsel değere sahiptir; yazar "Kayseryalı Eusebius ve diğer derleyicilere güvenerek, efsaneleri, İncille ilgili hikayeleri ve gerçek tarihi güvenle birleştirdi"."[4] On sekizinci kitap, Justinianus'un saltanatıyla ilgilenir; resmi propaganda ile tanınır ve renklendirilmiştir. Yazar, monarşik ilkelerin destekçisi olan Kilise ve Devlet'in bir destekçisidir. (Ancak, kendisini Patrik Ioannes Scholasticus'la tanımlayan teori neredeyse kesinlikle yanlıştır.[3])
Birkaç kaynak kullandı (örneğin Epiphanialı Eustathius ve diğer bilinmeyen yazarlar).
Çalışmalar, öğrenenler için değil, keşişlerin ve sıradan halkın talimatı için yazılmış günümüze ulaşan ilk vakainame (kronik) örneğidir ve dili o günün konuşulan dili ile uzlaşmayı göstermesine rağmen "Hala yazma tarzı içerir. Özellikle teknik terminoloji ve bürokratik klişeleri sürekli olarak kullanır ve Latin'den Yunan hükûmet terminolojisine geçiş döneminde Yunanca eşdeğerleri yanında Latin kelimelerini de hala kullanır .... Malálas'ın tarzıyla yaratılmış toplam izlenim günlük yaşamın yazılı dilinde, konuşulan Yunancanın etkisi altında geliştiği şekliyle doğrudan bilgi iletişimi arzusunu yansıtan basitlikten biridir."[5]
Dokuzuncu yüzyıla kadar büyük popülerlik kazandı ve çeşitli yazarlar tarafından kullanıldı; muhtemelen onuncu yüzyılda Slavcaya tercüme edildi ve bunların bir kısmı Eski Rusça İlk Vakayiname için kullanıldı.[6] Oxford'da tek bir makalede kısaltılmış biçimde ve çeşitli parçalarda korunmaktadır.
Modern edisyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Metin
- Johannes Thurn (ed.) 2000, Ioannis Malalae Chronographia, Corpus Fontium Historiae Byzantinae (CFHB) 35 (Berlin, New York: Walter de Gruyter) 3-11-008800-2
- Çeviri
- Elizabeth Jeffreys, Michael Jeffreys, Roger Scott et al. 1986, The Chronicle of John Malalas: A Translation, Byzantina Australiensia 4 (Melbourne: Australian Association for Byzantine Studies) 0-9593626-2-2
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Thurn, Ioannis Malalae Chronographia, p. 1.
- ^ Geoffrey Horrocks, Greek: A History of the Language and its Speakers (Longman Linguistics Library, 1997: 0-582-30709-0), p. 180.
- ^ a b Thurn, Ioannis Malalae Chronographia, p. 2.
- ^ Warren Treadgold, A History of Byzantine State and Society (Stanford University Press, 1997: 0-8047-2421-0), p. 267.
- ^ Horrocks, Greek, pp. 179-81, q.v. for details of lexical and syntactic usage; see also pp. 181-82 for a passage of Malalas with interlinear translation and transcription showing how Horrocks believes it would have sounded in the spoken Greek of the day.
- ^ Oleg Tvorogov, Хроника Иоанна Малалы 17 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Malalas, John". Encyclopædia Britannica. 17 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 461.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- E. Jeffreys, B. Croke, and R. Scott (eds.), Studies in John Malalas (Sydney: Australian Association for Byzantine Studies, 1990) (Byzantina Australiensia, 6), pp. 1–25.
- David Woods, "Malalas, Constantius, and a Church-inscription from Antioch," Vigiliae Christianae, 59,1 (2005), pp. 54–62.
- J. H. W. G. Liebeschuetz, "Malalas on Antioch," in Idem, Decline and Change in Late Antiquity: Religion, Barbarians and their Historiography (Aldershot, Ashgate, 2006) (Variorum Collected Studies).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Translation of the 8th book of Malalas' Chronographia4 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes17 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Catholic Encyclopedia (1910 ed.), John Malalas16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
 | Bir Bizanslı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir tarihçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |