Nikitas Honiatis
 Ortaçağ elyazmasından | |
| Doğum | Chonae |
| Meslek | Yunan asıllı Bizans hükûmet görevlisi ve tarihçi |
| Etkin yıllar | ca. 1155'ten 1217'e |
Nikitas Honiatis (Yunanca: Νικήτας Χωνιάτης, ca. 1155'ten 1217'e), gerçek soyismi Akominatos (Ἀκομινάτος) olarak geçer, Yunan asıllı Bizans hükûmet görevlisi ve tarihçidir - kardeşi Mihail Akominatos gibi, Chonae'den gelip (lakabı oradan gelir, "Honiatis" "Chonae'den" demektir) ona Konstantinopolis'te eşlik etmiştir. 1118 ile 1207 yılları arası Doğu Roma İmparatorluğu tarihini yazmıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikitas Akominatos, zengin bir anne babanın çocuğu olarak Frigya'da Chonae şehrinde (modern Honaz yakını) yaklaşık 1150 ya da sonrası doğmuştur. Chonae Piskoposu Nikitas onu vaftiz etmiş ve ismini vermiştir; sonradan doğum yerine istinaden "Honiatis" olarak adlandırılmıştır. Dokuz yaşına geldiğinde, babası onu kardeşi Mihail ile Konstantinopolis'e eğitime yollamıştır. Nikitas'ın ağabeyi hayatının erken döneminde geniş şekilde etkilemiştir.
Başlangıçta bürokraside bir makam elde etmeyi güvence altına almış ve Angelos Hanedanı imparatorları yönetiminde önemli görevlere (Onlar için Megas Logothetis ya da Şansölye görevi) atanmıştır ve kritik bir dönem Philippopolis theması valiliği yapmıştır. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında 1204 yılında korkunç Konstantinopolis'in düşmesi sonrası İznik İmparatoru I. Theodoros'un sarayının bulunduğu İznik'e sığındı ve kendisini edebiyata vermiştir. Yaklaşık 1215-16 tarihinde ölmüştür.
1118 ile 1207 arası dönemi kapsayan 21 kitaplık Tarih baş eseridir. gösterişli yazım tarzına rağmen, ya görgü tanılığını ya da ilk elden duyduklarına dayanan olayların kayıtlarını (tamamı tarafsız) içermesi bakımından kıymetlidir (Döneminin diğer Yunan tarihçisi İoannis Kinnamos ile karşılaştırılmalıdır). 1204 yılında Konstantinopolis'in işgal edilmesi anlatımları eserinin en ilginç bölümdür, aynı konuda Geoffroi de Villehardouin ve Paolo Rannusio'nun çalışmaları da okunabilir.
Küçük bir makale olan Latinler tarafından tahrip edilen heykeller üzerine, arkeologlar ve tarihçilerin özel ilgisini çekmektedir.
Dini çalışması (Thesaurus Orthodoxae Fidei), günümüze tamamı el yazması şeklinde ulaşmış olsa da, bir kısmı basılmıştır. 12. yüzyılın sapkınlık üzerine yazı yazan en önemli otoritelerinden biridir.
Edebiyatta Nikitas Honiatis
[değiştir | kaynağı değiştir]Umberto Eco'nun romanı Baudolino [1] kısmen Konstantinopolis'te Haçlı Kuşatması sırasında geçer. Hayali kahraman Baudolino, Konstantinopolis Kuşatması sırasında Nikitas'ın hayatını kurtarır ve sonra hayat hikâyesini ona anlatır.
Alan Gordon'un cinayet romanı A Death in the Venetian Quarter (New York: St. Martin's Minotaru, 2002) isimli kitabında Niketas, ana kahramandır.
Edisyonlar ve tercümeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Imperii Graeci Historia, ed. Hieronymus Wolf, 1557, in Greek with parallel Latin translation. (PDF of 1593 reprint12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- Nicetæ Choniatæ Historia, ed. J.P. Migne (Patrologia Graeca vol. 140) reproduces Wolf's text (in more modern type) and translation (in standardized spelling). (PDF3 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- Nicetae Choniatae Historia, ed. Immanuel Bekker, Bonn (CSHB), 1835, with Wolf's translation at the bottom of the page. (at the Internet Archive)
- Nicetae Choniatae Historia, ed. Jan Louis van Dieten, Berlin (CFHB #11), 1975 (ISBN 3110045281).
- O City of Byzantium: Annals of Niketas Choniates, trans. Harry J. Magoulias, 1984 (ISBN 0814317642).
Çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Βασιλικοπούλου, Ἁγνή. «Ἀνδρόνικος ὁ Κομνηνὸς καὶ Ὀδυσσεύς», Ἐπετηρὶς Ἑταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν 37 (1969) 251-259. A seminal work on Choniates' use of Homer.
- Brand, Charles M. Byzantium Confronts the West, 1968 (ISBN 0751200530).
- Harris, Jonathan, Byzantium and the Crusades, Bloomsbury, 2nd ed., 2014. ISBN 978-1-78093-767-0
- Harris, Jonathan. 'Distortion, divine providence and genre in Nicetas Choniates' account of the collapse of Byzantium 1180-1204', Journal of Medieval History, vol. 26 (2000) 19-31.
- Simpson & Efthymiadis (edd.). Niketas Choniates: A Historian and a Writer, 2009, ISBN 978-954-8446-05-1
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Milan: Bompiani, 2000. English translation by William Weaver, New York: Harcourt 2002, ISBN 0-15-100690-3. Türkçe Tercümesi Şemsa Gezgin, İstanbul: Doğan Kitapçılık 2003,ISBN 9-75-293080-8
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Excerpt in English30 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Konstantinopolis Kuşatması (1204) üzerine.
- A longer excerpt14 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on the same.
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Acominatus, Michael". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
 | Bir Bizanslı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir tarihçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
