2019 İstanbul depremi
 | |
| UTC zamanı | 2019-09-26 10:59:26 |
|---|---|
| Yerel tarih | 26 Eylül 2019 |
| Yerel saat | 13.59.26[1] |
| Büyüklük | 5,7 Mw (ABDJAK)[1] 5,8 ML (KR)[2] |
| Derinlik | 6,99 km[3] 10,0 km (±1,8km)[4] |
| Merkez üs | Marmaraereğlisi[1] ve Silivri[5] açıkları |
| Maks. şiddet | VI (Güçlü) |
| Maks. yer ivmesi | 0,17 g[6] |
| Maks. yer hızı | 20,4 cm/s[7] |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Türkiye |
| Kayıplar | 1 ölü,[not 1] 43 yaralı[8] 473 binada hasar[9] |
2019 İstanbul depremi, 26 Eylül 2019 tarihinde merkez üssü İstanbul'un Silivri ilçesi açıkları olan, 5,8 büyüklüğünde meydana gelen deprem. Depremde bir kişi kalp krizi sebebiyle öldü, çoğu panik sebebiyle 43 kişi yaralandı.[8] Deprem İstanbul'un yanı sıra Tekirdağ, Kırklareli, Kocaeli, Yalova ve Sakarya'dan da hissedildi.[5]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuzey Anadolu fay sistemi, güneyden yılda 25mm'ye kadar sıkıştırma yapan Arap levhası ve kuzeyde neredeyse sabit Avrasya levhası arasındaki, batıya doğru hareket eden Anadolu levhasının kuzey kısmında yer arasında kalan doğrultu atımlı, çok aktif bir fay sistemidir. Yaklaşık 1500 km uzunluğundaki Kuzey Anadolu fay sistemi, İstanbul şehrinin yaklaşık 20 kilometre güneyinden geçmektedir. Hat boyunca belirli periyotlarda güçlü depremler gerçekleşmektedir.
Hat boyunca gerçekleşen son büyük depremler 1999'da İzmit (7.4 Mw) ve Düzce'de (7.2 Mw) gerçekleşmiştir. Çok sayıda sismolog, 2030'a dek Kuzey Anadolu Fayı'nın İstanbul'un güneyinde, Marmara Denizi altında kalan kısmında 7 ve üstü büyüklükte bir deprem gerçekleşmesi olasılığının çok yüksek olduğunu belirtmektedir.[10][11][12][13]
Deprem
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana depremden iki gün önce, 24 Eylül'de İstanbul'un güney batısında 4.6 büyüklüğünde sarsıntı oldu.[14] Depremden iki saat önce, öğlen saat 12:00'de Silivri'de 2.9 büyüklüğünde bir deprem gerçekleşti.
Deprem Türkiye saatiyle 13:59'da, Marmara Denizi'nin Silivri açıklarında 6,99 km[3] derinlikte, Kuzey Anadolu fay sisteminin Kumburgaz bölümünün batı ucunda yanal bileşenli bir hareket ile gerçekleşti.[15] Büyüklüğü farklı kaynaklarda 5.7 Mw[1] ve 5.8 ML[2] olarak ölçüldü. Depremin ardından 300'den fazla artçı sarsıntı gerçekleşti.[16][17]
Etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Depremin ardından okullar ve hastaneler boşaltıldı. İstanbul Valisi Ali Yerlikaya okullarını gün boyu kapatıldığını bildirdi. AFAD hasar görmüş binalara dönülmemesini önerdi. Depremden 25 dakika sonra 4.1 büyüklüğünde artçı sarsıntı oldu.[14]
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı ilk açıklamaya göre depremde 8 kişi yaralandı.[18][19] Daha sonraki açıklamalara göre kalp hastası olduğu ifade edilen Meral Okur deprem esnasında kalp krizi sebebiyle öldü, toplam 43 kişi ise panik sebebiyle yaralandı.[8]
Depremin ardından en büyüğü 4.1 olan 188 artçı deprem gerçekleşti.[9] AFAD ihbar hattına 473 binanın hasarlı olduğu ihbarı geldi.[9] Depremde Avcılar'da Hacı Ahmet Tükenmez Camisi'nin bir minaresi yıkıldı.[5] Fatih'te bulunan İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi depremde ağır hasar aldı, ertesi gün tahliye edildi. Balat'ta koruma altındaki üç bina hasar gördü, aynı gün içerisinde belediye ekipleri tarafından kontrollü olarak yıkıldı.[5] Sabiha Gökçen Havalimanı'na inişler pistin hasar alıp almadığının kontrolü için geçici olarak durduruldu, pist güvenliği kontrol edildikten sonra havalimanı yeniden iniş ve kalkışlara açıldı.[5] AFAD'ın belirlemelerine göre Biruni Üniversitesi karşısındaki surlarda yıkıntı, bazı ilçelerdeki binalarda çatlaklar, Sultangazi ve Eyüp'te iki binada hasar tespit edildi. Ayrıca, Valilik depremden etkilenen sekiz okulun yıkılacağını açıklamıştır.[20]
Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Deprem sonrasında Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone şebekelerinde cep telefonu ses iletişiminde yoğunluk nedeniyle bir süre kesinti yaşandı.[21][22] Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, anılan şirketlere 21 Şubat 2020 tarihinde toplam 15 milyon 64 bin 874 TL idari para cezası verdi.[23]
İmara açılan deprem toplanma alanları depremin ardından yeniden gündeme geldi.[24]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Deprem esnasında kalp krizi sebebiyle
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "M 5.7 - 20km ESE of Marmaraereglisi, Turkey". USGS.com. United States Geological Survey. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ a b "Türkiye ve Yakın Çevresindeki Son Depremler". Kandilli Rasathanesi. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Ve Deprem Araştirma Enstitüsü (KRDAE) Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme Ve Değerlendirme Merkezi (BDTİM). 26 Eylül 2019. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ a b "İstanbul Silivri Açıklarındaki Depreme Müdahale". AFAD.com. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ "M 5.7 - 20km ESE of Marmaraereglisi, Turkey - Details". USGS.com. United States Geological Survey. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ a b c d e "İstanbul'da 5,8 büyüklüğünde deprem". Anadolu Ajansı. Anadolu Ajansı. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ "USGS ShakeMap Analysis". 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023.
- ^ "USGS Shakemap". 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.
- ^ a b c "Depremden son durum: Son dakika İstanbul'da depremde 43 kişi yaralandı". haberturk.com. 27 Eylül 2019. 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2019.
- ^ a b c "Fuat Oktay'dan İstanbul depremi sonrası önemli açıklamalar". hurriyet.com.tr. 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2019.
- ^ "İstanbul için korkutan deprem uyarısı! 30 yıl içerisinde..." Habertürk. Anadolu Ajansı. 14 Aralık 2018. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Erdal Şafak, “Önümüzdeki 30 yıl içerisinde yüzde 60 ihtimalle İstanbul’da 7’nin üstünde bir deprem bekleniyor. Teorik olarak büyük bir depremin İstanbul’da olacağını biliyoruz” dedi
- ^ "İstanbul depremi en geç 2030!". Sozcu.com.tr. 1 Mart 2018. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ Avcı, Ümran; Karslı, Öznur (16 Ağustos 2017). "Prof. Celal Şengör uyardı: İstanbul depreminin eli kulağında". Habertürk. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ "İstanbul için korkutan deprem uyarısı: Yüzde 90'ı geçmiş durumda..." Takvim. 25 Ocak 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
Yaltırak'a göre, Osmangazi Köprüsü'nün olduğu bölgeden İmralı Adası'nın kuzeyine uzanan fay hattının, 2019 ve sonrası için deprem olasılığı tarihsel çerçeveye göre yüzde 90'ı geçmiş durumda..
- ^ a b "Powerful magnitude 5.8 tremor shakes Istanbul". Daily Sabah. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ "ODTÜ'den İstanbul depremi açıklaması". cnnturk.com. 28 Eylül 2019. 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
- ^ "İstanbul'da bir deprem daha! Artçıların sayısı 300'ü geçti". haberturk.com. 28 Eylül 2019. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
- ^ "İstanbul'da 314 artçı deprem yaşandı". hurriyet.com.tr. İHA. 28 Eylül 2019. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
- ^ "Erdoğan 'İstanbul depreminde' yaralı sayısını açıkladı". Gerçek Gündem. 26 Eylül 2019. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ Kucukgocmen, Ali; Butler, Daren (26 Eylül 2019). "Moderate quake shakes Istanbul, eight people slightly hurt". reuters.com. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2019.
- ^ "İstanbul Valililiği: Depremden dolayı 8 okul yıkılacak". 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Deprem sonrası telefon hatları neden kesildi? Çözüm yolları neler?". ntv.com.tr. 27 Eylül 2019. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
- ^ İndigo Dergisi Haber Merkezi (26 Eylül 2019). "Türk Telekom GSM sorunuyla ilgili açıklama yaptı: Turkcell ve Vodafone ne diyor?". indigodergisi.com. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
- ^ "Deprem sonrası iletişimi sağlayamayan GSM operatörlerine para cezası". BirGün. 21 Şubat 2020. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
- ^ "Toplanma alanı nedir: İstanbul'da kaç tane, nerelerde var?". BBC News. 4 Ekim 2019. 23 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gebze Teknik Üniversitesi - Bilgilendirme Notu 2 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İstanbul Üniversitesi "Silivri Depremi Ön İnceleme Raporu" ile ilgili haber (Habertürk) 2 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.