870'ler

Binyıllar:	1. binyıl
Yüzyıllar:	8. yüzyıl; 9. yüzyıl; 10. yüzyıl;
Onyıllar:	850'ler; 860'lar; 870'ler; 880'ler; 890'lar;
Yıllar:	870; 871; 872; 873; 874; 875; 876; 877; 878; 879;

870'ler, 1 Ocak 870 günü başlayıp 31 Aralık 879 günü sona eren onyıldır.

Olaylar

870

Abbasi halifesi Mühtedî'nin ölmesi sonucunda Mutemid yeni halife oldu.

871

Bari Emirliği dağıldı (kuruluşu 847).

872

873

Tâhirîler hanedanı sona erdi (kuruluşu 821).

874

875

Yere göre

Avrupa

12 Ağustos – İmparator II. Ludwig, Doğu Frank Kralı II. Louis'in oğlu olan kuzeni Carloman'ı halefi olarak atadıktan sonra Brescia'da öldü. Louis, Milano'daki Sant'Ambrogio Bazilikası'na gömülür.
29 Aralık – Kral II. Charles, Papa VIII. Ioannes tarafından desteklenen bir İtalya seyahatine çıktı. Pavia'da İmparatorluk Regalia'sını alır ve Roma'da Kutsal Roma İmparatoru olarak taç giydi.
II. Charles'ın oğlu II. Louis, gizlice evlendiği Burgonyalı Ansgarde'dan boşandıktan sonra ikinci kez Parisli Adelaide ile evlendi.
Norveç Kralı I. Harald, Orkney Adaları ve Shetland Adaları'ndaki gezginleri kontrol altına alarak bu toprakları krallığına ekledi.
Samanoğulları, Buhara'ya girdi.

876

Yere göre

Bizans İmparatorluğu

Benevento'nun daveti üzerine yeniden kurulan Bizans filosu Otranto açıklarında belirir. İmparator I. Basileios'un emriyle Bizanslılar Adriyatik Denizi'ne yelken açarak Güney İtalya'nın bir bölümünü geri alırlar. Bari şehri Bizans İmparatorluğu adına işgal edilmiştir. Basileios, burayı 'müttefiki' Beneventolu Adelchis için tutmak yerine, onu yeni Bizans Theması Longobardiya'nın başkenti yapar.^[1]^[2]

Avrupa

28 Ağustos – Alman Kralı Louis, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun hükümdarı olan kardeşi II. Charles'a ("Kel") karşı savaş hazırlığı yaparken Frankfurt'ta öldü. Doğu Frank Krallığı üç oğlu arasında paylaşılır: Carloman Bavyera'yı alır ve kendini "Bavyera Kralı" ilan eder. Genç Louis, Saksonya'yı (Frankonya ve Thüringen ile birlikte) alır; Şişman Charles ise Svabya'yı (Raetia ile birlikte) alır.
8 Ekim – Andernach Muharebesi: Genç Louis komutasındaki Frank kuvvetleri, Batı Frank istilasını önledi ve Andernach'ta II. Charles'ı yendi. Renanya, Doğu Frank Krallığı'nın bir parçası olmaya devam ediyor.

Britanya

Guthrum önderliğindeki Büyük Heathen Ordusu, Wareham (Dorset) kalesini ele geçirir ve denizden gelen 3.500 kişilik bir Viking ordusuyla karşılaşır; bu ordu Poole Limanı'na çıkar. Kral Büyük Alfred, Vikingleri tuzağa düşürür ve barış antlaşması karşılığında rehineler ister. Danimarkalılar güçlerini bölerler; yarısı Exeter'a kaçar, burada kasabayı kuşatırken diğer yarısı gemileriyle kaçar ancak Swanage yakınlarında bir fırtınada kaybolurlar.^[3]
Viking lideri Halfdan Ragnarsson, Northumbrialı kukla kral Ricsige'nin devrilmesinden sonra resmen Danimarka'nın York Krallığı'nı kurar ve ilk hükümdar olur.

Abbasi İmparatorluğu

8 Nisan – Deyrülâkül Muharebesi : Muvaffak komutasındaki Abbasi kuvvetleri, Dicle Nehri'ndeki Saffârî istilasını durdurdu. Emir Yakûb bin Leys es-Saffâr, Abbâsîler'in başkenti Bağdat'ı ele geçirmeye çalıştı, ancak geri çekilmek zorunda kaldı.

Japonya

İmparator Seiwa tahttan çekilerek yerine 7 yaşındaki oğlu Yōzei'yi geçirdi. Seiwa Budist rahip olur; çocuk imparatora yardımcı olan Fujiwara no Mototsune'yi naip (sesshō ) olarak atar.

Konuya göre

Din

Haziran – Pontion Sinodu : II. Charles Papa VIII. Ioannes'in sunduğu papalık özetinin okunduğu bir konsey toplar. Batı Frank Krallığı'nda Ansegisus'u Galya'ya papalık elçisi ve başpiskopos olarak atadı.
VIII. Ioannes, Müslüman akınlarına karşı güney İtalyan devletleri (Salerno, Capua, Napoli, Gaeta ve Amalfi şehirleri) arasında bir ittifak oluşturma çabasıyla Campania'yı dolaştı.

877

Yaz – Batı Frank Kralı II. Charles (Kel), eşi Richilde ve birkaç baş vasalıyla birlikte İtalya'ya doğru yola çıktı. Bir sefer emri verdi, ancak Dük Boso (kayınbiraderi) orduya katılmayı reddetti. Aynı dönemde, Doğu Frank Kralı II. Louis'in oğlu Carloman, bir Frank ordusunun başında Alpleri aşarak Doğu Lombardiya'ya ulaştı. Charles, Richilde'i Kutsal Roma İmparatorluğu imparatoriçesi olarak taç giyme töreni ve takviye kuvvetleri için Galya'ya geri gönderdi. Ancak Frank aristokrasisi, Güney İtalya'daki Araplarla savaştan çok, ülkelerindeki Viking saldırılarıyla ilgilenmekteydi. Papa VIII. Ioannes, Charles'ı Vercelli'de kabul etti ve Güney İtalya'daki Arapların saldırılarına karşı yardım istedi. Charles, Traetto'da İtalyan devletleriyle ittifak kurdu.
Ağustos – Siraküza Kuşatması: Ağlebîler, Sicilya'nın doğusundaki Bizans topraklarına akınlar düzenlemeye başladı. Siraküza'yı kuşattılar ve kale şehrini denizden ve karadan ablukaya aldılar.

878

879

Dördüncü Konstantinopolis Konsili başladı.

Doğumlar

870

I. Romanos, tahtı damadı VII. Konstantinos'la paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru (ö. 948)
Fârâbî, ünlü filozof ve bilim insanı, aynı zamanda gök bilimci, mantıkçı ve müzisyen (ö. 950 / 951)

872

II. Pietro Candiano, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 13'uncu dük (ö. 939)
Ki no Tsurayuki, Heian döneminde yaşamış bir Japon şair, hattat ve yazar (ö. 945)
Yelü Abaoji, Çin'in Liao Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru (ö. 926)

873

31 Temmuz - Ubeydullâh el-Mehdî, Fâtımîler Devleti'nin kurucusu ve ilk İsmâilî imamı (ö. 934)
tarihi bilinmeyen
- Ebü'l Hasan Eş'arî, Eşarilik itikadi mezhebinin kurucusu (ö. 935)

874

Yaşlı Edward, babası Büyük Alfred'in ölümüyle kral olan Wessex kralı (ö. 924)

875

Samonas, Bizans İmparatorluğu Parakoimomenos'u

876

I. Heinrich, Almanya kralı (ö. 936)
Toda, Pamplona kraliçesi (ö. 958)

877

31 Ocak - Goryeolu Taejo, Kore'de hüküm süren Goryeo Hanedanlığı'nın kurucusu (ö. 943)

878

Bardas Fokas, Bizans generali ve İmparator II. Nikiforos Fokas'ın ve kouropalates Genç Leo Fokas'ın babası (ö. 968)

Ölümler

870

21 Haziran - Mühtedî, Abbasi halifesi
tarihi bilinmeyen
- Fergânî, Türk Müslüman astronom (d. 800 / 805)
- Flandralı Judith, İngiliz Krallarından Ethelwulf'un karısı (d. 844)

872

II. Hadrianus, papa (d. 792)

873

Huneyn bin İshak, Abbasi döneminde yaşamış ünlü bir mütercim ve hekim (d. 810)
İvar Ragnarsson, yarı efsanevi Dublin kralı ve ünlü Viking savaşçısı Ragnar Lodbrok'un oğlu
Kindî, felsefe, tıp, matematik astronomi, ilahiyat, psikoloji, fizik, kimya ve müziğe kadar pek çok bilim dalında eser yazan Arap bilim insanı (d. 801)

875

12 Ağustos - II. Ludwig, İtalya kralı ve Kutsal Roma imparatoru (d. 825)

876

28 Ağustos – Alman Louis, Doğu Frank Krallığı kralı

877

6 Ekim - Dazlak Karl, Kutsal Roma imparatoru, Frank kralı (d. 823)
tarihi bilinmeyen
- I. İgnatius, Konstantinopolis Patriği (d. 797)
- Johannes Scottus Erigena, İrlandalı Orta Çağ düşünürü (d. 815)

878

31 Aralık - İmparator Seiwa, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 56. imparatoru (d. 850)
tarihi bilinmeyen
- Ahmed bin Musa, matematik ve astronomi alanında eserler veren müslüman âlim (d. 803)

879

5 Haziran - Yakûb bin Leys es-Saffâr, Saffârî emiri, (d. 840)
Rurik, Rurik Hanedanı'nın kurucusu

Kaynakça

^ Kreutz, Barbara M. (2011). Before the Normans: Southern Italy in the Ninth and Tenth Centuries. Illustrated, reprint. University of Pennsylvania Press. ss. 41-43. ISBN 978-0-8122-0543-5.
^ Kazhdan, Alexander, (Ed.) (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ss. 256, 1250. ISBN 978-0-19-504652-6.
^ Hill, Paul (2009). The Viking Wars of Alfred the Great. Pen & Sword History. s. 66. ISBN 978-1-59416-087-5.

[1] Kreutz, Barbara M. (2011). Before the Normans: Southern Italy in the Ninth and Tenth Centuries. Illustrated, reprint. University of Pennsylvania Press. ss. 41-43. ISBN 978-0-8122-0543-5.

[2] Kazhdan, Alexander, (Ed.) (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ss. 256, 1250. ISBN 978-0-19-504652-6.

[3] Hill, Paul (2009). The Viking Wars of Alfred the Great. Pen & Sword History. s. 66. ISBN 978-1-59416-087-5.

[1]

[2]

[3]