Afife Hatun Çeşmesi
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Meydan çeşmesi |
| Mimari tarz | Osmanlı |
| Konum | Merkez, Edirne, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°40′19″K 26°34′08″D / 41.67194°K 26.56889°D |
| Yaptıran | Afife Hatun |
| Tamamlanma | 1767 veya 1773 |
| Yenileme | 2005 |
| Yenileyen | Edirne Eski Eserleri Koruma ve Yaşatma Derneği |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kesme taş |
| Tür | Anıtsal |
| Kriter | Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı (1.grup) |
| Belirleme | 13 Kasım 1976 |
| Referans no. | 9514 |
| Ülke |  Türkiye |
| Tescil eden kurum | Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu |
Afife Hatun Çeşmesi, Edirne ili Merkez ilçesi sınırları içerisinde bulunan 1773 yılında Afife Hatun tarafında inşa ettirilmiş bir Osmanlı dönemi çeşmesidir.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Güney cephesindeki günümüze ulaşamamış inşa kitabesine göre Hicri 1187 (Miladi 1773) tarihinde Afife Hatun tarafından yaptırılmıştır.[1] Kitabesindeki tarihe karşın Ahmet Bâdi'nin aktardığına göre tarih mısrasındaki harflerin ebced hesabıyla toplamı Hicri 1181 (Miladi 1767) tarihini vermektedir.[2] Yaklaşık 2002 yılında mahalle sakinleri tarafından tamir edilen çeşme, 2005'te Edirne Eski Eserleri Koruma ve Yaşatma Derneği tarafından kapsamlı bir onarım görmüştür.[1] Kitabesi günümüze ulaşamamıştır.[3]
Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 13.11.1975 tarih ve 9514 sayılı kararıyla kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.[4]
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]İki cepheli, hazneli ve kare planlı bir meydan çeşmesi olarak kesme taş malzeme ile inşa edilen yapı daha sonra çevresindeki yapılaşma nedeniyle bir köşe çeşmesine dönüşmüştür. Günümüze hazne örtüsü düz olan çeşmenin özgün halinde ahşap taşıyıcılı kiremit bir çatı ile örtülü olduğu düşünülmektedir.[1] Güney ve batı cephelerinde yayvan sivri kemerli nişler ve bu nişlerin içerisinde mermer ayna taşları bulunmaktadır.[3] Güney cephesindeki nişin içerisinde günümüze boş olan kitabelik kısmı bulunmaktadır.[4]
Kitabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hattat Mehmet Sâib Efendi tarafından yazılan[2] dört satırlık sülüs hatla yazılmış inşa kitabesi günümüze ulaşamamıştır.
İnşa kitabesinin transkripsiyonu:[1]
Afife nam-ı hatun kıldı ihya bu fi- sebil-Allah
Feramuş etmesun nuş eyleyin aştan rahmetden
Mücevher harf ile Taib didi bir hoş edaya tarih
Revan oldı bu ab-ı Kevser el-hak ayn-ı izzetden Sene 1187
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Karademir, Murat (2008). Edirne Çeşmeleri. Edirne Valiliği Yayınları. ss. 137-139.
- ^ a b Bâdi, Ahmed (2000). Kazancıgil, Ratip (Ed.). Riyâz-ı Belde-i Edirne. Edirne Valiliği Yayınları. s. 164.
- ^ a b "Afife Hatun Çeşmesi". Türkiye Kültür Portalı. Erişim tarihi: 2 Kasım 2025.
- ^ a b Edirne Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri Cilt I. Edirne Valiliği Yayınları. 2013. s. 356.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Afife Hatun Çeşmesi ile ilgili coğrafi veriler 
Wikimedia Commons'ta Afife Hatun Çeşmesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
| Otorite kontrolü |
|
|---|