Ebe Çeşmesi
 Ebe Çeşmesi, 2021 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Ebe Kadın Çeşmesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Sokak çeşmesi |
| Mimari tarz | Osmanlı |
| Konum | Merkez, Edirne, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°40′07″K 26°33′48″D / 41.66861°K 26.56333°D |
| Yaptıran | Bilinmiyor |
| Tamamlanma | Bilinmiyor |
| Yenileme | 1906 |
| Yenileyen | Hacı Mustafa Efendi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kesme taş |
| Tür | Anıtsal |
| Kriter | Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı (1.grup) |
| Belirleme | 04 Temmuz 2003 |
| Referans no. | 7697 |
| Ülke |  Türkiye |
| Tescil eden kurum | Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu |
Ebe Çeşmesi veya Ebe Kadın Çeşmesi, Edirne ili Merkez ilçesi sınırları içerisinde bulunan bir Osmanlı dönemi çeşmesidir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İnşa kitabesi bulunmadığından hangi tarihte ve kim tarafından inşa edildiği bilinmeyen çeşme, Oral Onur'un aktardığına göre Hicri 936 (Miladi 1529-1530) tarihinde Emine Hatun isimli bir hayırsever tarafından yaptırılmıştır.[1] Çeşme üzerindeki mevcut tamir kitabesine göre Edirne eşrafından Hacı Mustafa Efendi tarafından Hicri 1324 (Miladi 1906) tarihinde onarılmıştır. Yol seviyesinin yükselmesi nedeniyle yapılan çevre düzenlemesi sonrasında çeşme zemin kotuna inmek için kuzey ve güneyden üç basamak eklenmiş ve kaideli taş yalak ilave edilmiştir.[2]
Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 05.07.2003 tarih ve 7697 sayılı kararıyla korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı (1. grup) olarak tescil edilmiştir.[3]
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kareye yakın planlı, tek cepheli, kesme taş malzemeli çeşmenin haznesi piramidal taş bir çatıyla örtülüdür. Özgün su yalağı günümüze ulaşamamış çeşmeye çevre düzenlemesi sonrasında kaideli, küçük taş bir yalak eklenmiştir.[4] Bir süsleme unsuru barındırmayan çeşmenin ön cephesinin saçak kısmına yakın bir kısmında tamir kitabesi bulunmaktadır. Çeşmenin mimari özellikleri bakımından Nazır Çeşme, Köseç Balaban Çeşmesi ve Cavidan Hanım Çeşmesi ile benzerlikleri olduğu ve 16. yüzyıl veya 17. yüzyıl başlarında inşa edilmiş olabileceği ifade edilmektedir.[2]
Kitabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşme cephesindeki dört satırlık sülüs hatlı tamir kitabesine göre Hicri 1325 (Miladi 1906) tarihinde Hacı Mustafa Efendi tarafından onartıldığı anlaşılmaktadır. Tamir kitabesi Edirne'deki Solak Hacı Ali Ağa Çeşmesi ve Şair Hayali Çeşmesi ile aynıdır.[2]
Tamir kitabesi transkripsiyonu[1][2]
[değiştir | kaynağı değiştir]Edirne eşrafından Saadetlü Mustafa beğin validesi
Atiye hanım ve pederi Hacı Muhammed Efendi, haremi Arife, kerimesi Atiye
Kayın validesi Hanife, kayın pederi Abdulkadir ve mahdumu şehid
Hacı Muhammed Nuri beğin ceddi ruhları içün Fatiha
1324
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Onur, Oral (1972). Edirne Kitabeleri. Yenilik Basımevi. s. 13.
- ^ a b c d Karademir, Murat (2008). Edirne Çeşmeleri. Edirne Valiliği Yayınları. ss. 35-38.
- ^ "EBE ÇEŞMESİ - Edirne". Türkiye Kültür Portalı. Erişim tarihi: 21 Aralık 2025.
- ^ Edirne Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri Cilt I. Edirne Valiliği Yayınları. 2013. ss. 316-317.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Ebe Çeşmesi ile ilgili coğrafi veriler 
Wikimedia Commons'ta Ebe Çeşmesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
| Otorite kontrolü |
|
|---|