Apostolik kutsama

Apostolik kutsama, (Latince: Benedizione apostolica, ayrıca Apostolik dua ve Apostolik takdis olarak da bilinir.) papa tarafından doğrudan veya başkalarına devredilerek verilen bir kutsamadır. "Apostolik" olarak adlandırılmasının nedeni, papanın, elçiler Petrus ve Pavlus tarafından kurulan apostolik bir kilise olan Roma Kilisesi'nin piskoposu olmasıdır. Piskoposlar bunu yılda üç kez verme yetkisine sahiptir[1] ve herhangi bir rahip In articulo mortis olan kişi için bunu yapabilir.[2]
Apostolik kutsama, piskoposların genellikle ayinlerde veya kendi yetkileriyle istedikleri zaman verebilecekleri, aynı zamanda pontifikal kutsama olarak da bilinen bir piskoposluk kutsaması ile karıştırılmamalıdır.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlangıçta apostolik kutsama yetkisi sadece Papa'ya aitti ve delege edilmiyordu. Yolculuk sırasında ölen haçlılara veya hacı adaylarına Kutsal Yıl affı hakkı tanınırdı. Daha sonra Papa IV. Clemens (1265-1268) ve Papa XI. Gregorius (1370-1378) bunu veba kurbanlarına da uyguladılar. Zamanla bu tavizler daha sık hale geldi, ancak bunlar zamanla sınırlıydı veya piskoposlara ayrılmıştı. Bu lütuftan çok az kişi yararlanabildiğinden, Papa XIV. Benedictus (1740-1758) 1747'de Pastoralis Romani Pontificis anayasasıyla, apostolik kutsamayı bütün piskoposlara verme yetkisini ve aynı yetkinin rahiplere de devredilme olanağını tanıdı.[3]
İkinci Vatikan Konsili tarafından başlatılan ayin reformundan önce, In articulo mortis'e eklenen tam endüljansla birlikte papalık kutsaması, Son Yağlama ayininin sonunda rahip tarafından verilirdi;[4] Günümüzdeki Mesih Yağlama Ayini ve Hastaların Pastoral Bakımı 155. madde, Papalık Makamı'ndan alınan yetkiye dayanarak, papazın artık "papalık kutsaması" olarak adlandırılmayan kutsama yoluyla bahşettiği tam endüljanı hâlâ düzenlemektedir.[5]
Çok sıra dışı bir durum ise, yeni rahibin, ilk ciddi ayinini kutlarken, ekteki tam endüljansla birlikte papalık kutsamasını verme olanağıydı.[6] Bu imkan artık Kutsama Kitabı'nda öngörülmemektedir;[7] 1968'de yayımlanan Endüljans El Kitabı ise, tam endüljansın, olağan koşullar altında, yeni rahibe İlk Ciddi Ayin'inin kutlanması sırasında ve orada yardımcı olan herkese verildiğini belirtmektedir.[8]
Luther'in zamanındaki endüljansların aksine, apostolik kutsamalar, Papa adına yoksullara yardım etmeyi amaçlayan Apostolik Hayır Kurumundan gelen ücretsiz bağışlarla yönetilir.
2015 yılında, kutsama parşömenleri Vatikan Devleti sınırlarına yakın bir yerde bulunan bir matbaada yapılan sansasyonel bir sahtecilik olayına karışmıştı.[9]
Kişisel kutsama
[değiştir | kaynağı değiştir]Apostolik kutsamanın özellikle ciddi bir şekilde iletilmesi Urbi et Orbi kutsaması şeklindedir. En bilinen apostolik kutsamalar Papa'nın Noel ve Paskalya'da verdiği Urbi et Orbi kutsamasıdır.
Papa kutsamasını birçok şekilde verir. Giriş ayin selamlaması ile veya onsuz, herhangi bir diğer piskoposun kullanabileceği papalık kutsaması formülü olan Dominus vobiscum'u kullanabilir. Bu, Papa VI. Pavlus'un (Dominus vobiscum olmadan) 1963 konklavında seçilmesinin ardından St. Peter Bazilikası'nın balkonunda ilk kez göründüğünde kutsamasını verirken kullandığı formüldü[10] ve Papa XVI. Benedictus'un ("Dominus vobiscum" ile) 11 Şubat 2013'te papalık görevinden istifa etme niyetini açıkladıktan sonra[11] ve ("Dominus vobiscum" olmadan) kardinaller için veda görüşmesinde kullandığı formüldü.[12] Genel bir izleyici kitlesinde, kutsama Pater Noster'in söylenmesinden hemen sonra yapıldığında, doğal olarak "Dominus vobiscum" olmadan verilir.[13]
Delege edilen kutsama
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kendi piskoposluk bölgesinde, bir piskopos yılda üç kez, önemli bayramlarda apostolik kutsamayı verebilir. Aynı durum, kendi topraklarında, kanon hukuku tarafından piskoposluklara hukuki olarak eşdeğer olarak tanınan piskopos olmayan din adamları (örneğin bir apostolik vali) için de geçerlidir. İstisnai durumlarda, bunu başka vesilelerle de verebilirler.[14][15] Kutsama, belirli bir formül kullanılarak, Ayin sonunda normal kutsamanın yerine verilir.[16]
Papa'nın Urbi et Orbi biçiminde veya kendi piskoposu tarafından bu yetkiye uygun olarak verildiğinde papalık kutsamasını dindar bir şekilde kabul edenlere tam bir af verilir. Ayrıca, ayin sırasında hazır bulunamayan ve bunun yerine radyo (1967'den itibaren), televizyon veya internet (1985 yılından itibaren) aracılığıyla dindar bir şekilde takip edenlere de verilir.[17][18]
Apostolik Nuncio'lar ayrıca papalık kutsamasını yazılı biçimde bildirmekle de görevlendirilmiştir.[19]
Kilise'nin Hastaların Pastoral Bakımı ile ilgili ritüel kitabı, başka yerlerde, örneğin Enchiridion Indulgentiarum'da "Ekli tam endüljanslı Apostolik Dua" olarak adlandırılan şey için "Apostolik Af" terimini kullanır.[20][21] Rahipler, bunu ölmekte olanlara vermeleri için teşvik edilir, ancak bir rahip bulunamazsa, Kilise, hayatta bazı dualar okumaya alışmış olan her iyi niyetli Hristiyana, ölüm anında edinilmek üzere tam bir endüljans verir ve Kilise, normalde tam bir endüljans kazanmak için gereken dört koşulu kendisi karşılar (yakın zamanda Kutsal İtiraf, Kutsal Komünyon alma, papanın niyetleri için dualar ve tüm günahlardan arınma).[22][23]
Kutsama metni
[değiştir | kaynağı değiştir]
Apostolik kutsamanın biçimleri çeşitlilik gösterir. En bilineni papalık kutsaması olan urbi et orbi'dir.[8]
Latince
[değiştir | kaynağı değiştir]- ℣ Dominus vobiscum.
- ℟ Et cum spiritu tuo.
- ℣ Sit nomen Domini benedíctum.
- ℟ Ex hoc nunc et usque in sæculum.
- ℣ Adiutorium nostrum in nomine Domini.
- ℟ Qui fecit cælum et terram.
- ℣ Benedicat vos omnipotens Deus, Pater ☩ et Filius ☩ et Spiritus ☩ Sanctus.
- ℟ Amen.
Türkçe
[değiştir | kaynağı değiştir]- ℣ Rab sizinle olsun.
- ℟ Ve ruhunuzla.
- ℣ Rabbin ismine hamd olsun.
- ℟ Şu andan itibaren ve sonsuza kadar.
- ℣ Yardımımız Rabbimizin ismindedir.
- ℟ Gökleri ve yeri kim yarattı.
- ℣ Her şeye kadir Tanrı, Baba ☩ ve Oğul ☩ ve Kutsal Ruh ☩ sizi kutsasın.
- Amin.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Codice di Diritto Canonico". vatican.va. 25 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ a b Armentrout, Don S.; Slocum, Robert Boak (1999). An Episcopal Dictionary of the Church: A User-Friendly Reference for Episcopalians (İngilizce). Church Publishing, Inc. s. 25. ISBN 978-0-89869-211-2.
- ^ Staff, ZENIT (18 Ekim 2013). "Indulgenze in punto di morte". ZENIT - Italiano (İtalyanca). 16 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Rituale Romanum - De Sacramento Extremæ Unctionis - www.maranatha.it". maranatha.it. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Rito dell'Unzione degli Infermi - Rituale Romano - www.maranatha.it". liturgia.maranatha.it. 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ Sacra Penitenzieria Apostolica, Decreto "Novensilibus sacerdotibus facultas tribuitur impertiendi Benedictionem Papalem", in Acta Apostolicæ Sedis 56 [1964], 5 novembre 1964, s. 953.
- ^ "Benedizionale" (PDF). 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ a b "Enchiridion Indulgentiarum quarto editur". vatican.va. 14 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Giubileo della Misericordia. Benedizioni apostoliche: come ottenerle?". avvenire.it (İtalyanca). 15 Aralık 2015. 2 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "elezione Papa Paolo VI (1963)". YouTube.com. 23 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ JewishNewsOne (11 Şubat 2013), Pope Benedict resignation speech: German Pope to step down due to old age and ill health, 22 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi18 Mayıs 2025
- ^ ABC News (28 Şubat 2013), Pope Benedict XVI Says Goodbye to Cardinals Amid Resignation- ABC News Special Report, 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi18 Mayıs 2025
- ^ "The final blessing Pope Benedict's last general audience". YouTube.com. 22 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ Enchiridion Indulgentiarum, "Normae", 7
- ^ "The Catholic Voice - an online publication of the Roman Catholic Diocese of Oakland". catholicvoiceoakland.org. 27 Kasım 2011. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ Elliott, Peter J. (2005). Ceremonies of the Modern Roman Rite: The Eucharist and the Liturgy of the Hours: a Manual for Clergy and All Involved in Liturgical Ministries (İngilizce). Ignatius Press. ISBN 978-0-89870-830-1.
- ^ Enchiridion Indulgentiarum, "Aliae Concessiones", 4
- ^ Tagliabue, John; Times, Special To the New York (19 Aralık 1985). "VATICAN TO ALLOW INDULGENCES BY TV". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Apostolic Nunciature to Canada, "Procedure to Request an Apostolic Blessing" (PDF). 26 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ Pastoral Care of the Sick, Rites of Anointing and Viaticum
- ^ Enchiridion Indulgentiarum, "Aliae concessiones", 12
- ^ "Indulgences at the Point of Death". ewtn.com. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ says, Ted Heywood (31 Ekim 2012). "Questions Answered". Homiletic & Pastoral Review (İngilizce). 9 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.