Avcı Mehmet Çeşmesi
 Avcı Mehmet Çeşmesi, 2025 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Çarşı Çeşmesi, Orta Çeşme |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Meydan çeşmesi |
| Konum | Lüleburgaz, Kırklareli, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°24′33″K 27°21′14″D / 41.40917°K 27.35389°D |
| Yaptıran | Sultan IV. Mehmed |
| Tamamlanma | 1667/1668 |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kesme taş |
| Tür | Anıtsal |
| Kriter | Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı (1.grup) |
| Belirleme | 11 Eylül 1991 |
| Referans no. | 949 |
| Ülke |  Türkiye |
Avcı Mehmet Çeşmesi, Çarşı Çeşmesi[1] veya Orta Çeşme[1] Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.[2]
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Avcı Mehmet Çeşmesi, batı cephesindeki inşa kitabesine göre Hicri 1078 (Miladi 1667/1668) yılında Sultan IV. Mehmed tarafından yaptırılmıştır. IV. Mehmed'in lakabından dolayı Avcı Mehmet Çeşmesi olarak isimlendirildiği düşünülmektedir.[3]
11.09.1991 tarih ve 949 sayılı kararla korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.[2]
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Dört cepheli bir meydan çeşmesi olarak kesme taş malzemeden inşa edilmiştir. Batı cephesindeki sivri kemerli niş içerisinde mermer aynalık bölümü bulunmaktadır. Sivri kemerin kilit taşında gülbezek motifi, alınlık kısmında ise inşa kitabesi bulunmaktadır. Doğu cephesinde su deposunu kontrol eden açıklıklar bulunurken kuzey cephesi sağır bırakılmıştır. Güney cephesinde dikey dikdörtgen şeklinde mermer bir niş ve bu nişin üzerinde dikdörtgen bir kitabe bulunmaktadır.[3] Yol seviyesinin yükselmesi sonucunda çeşmenin yalak kısımları zemin altında kalmıştır.[2] Üzeri kırma çatılıdır ve eski fotoğraflarında çatının üstünde olduğu anlaşılan alem günümüze ulaşamamıştır.[3]
Kitabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşmenin biri güney cephesindeki nişte yer alan kitabe, diğeri batı cephesindeki alınlık kısmındaki inşa kitabesi olmak üzere iki adet kitabesi bulunmaktadır.
Güney cephesindeki nişte yer alan kitabe:
Tevekkeltu al Allah[3]
Batı cephesindeki inşa kitabesi:
Zıll-i Hakk hazret-i Sultan Mehmed Gazi
Ki o dur daver-i cism-i cah-ı Skender darat
Yaptı bu çeşmeyi ol padişah-ı ruy-ı zemin
Hakk bu kim hayr-ı cemil etti vücudu isbat
Deheni Lüle onun, su dili olmuş söyler
Ru be ru her kime olsa o uyun-i cennat
Teşneler nuş idüben Halik'a hamd ettikçe
Mazhar-ı feyzi ilahi ola sahib-i hayrat
Hızır bir camın içüp dedi bu uyuna tarih'
“Çeşme-i pak-i musaffa bedel-i mai hayat”
Hicri 1078 / M. 1667-68 [3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Arslan, A. (2011). “Kasabadan kente bir Cumhuriyet yürüyüşü” Lüleburgaz 1. Kitap Eğitim ve Kültür Tarihi.
- ^ a b c "Lüleburgaz Avcı Mehmet Çeşmesi". 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2024.
- ^ a b c d e Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Avcı Mehmet Çeşmesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
| Otorite kontrolü |
|
|---|
