Ferhat Bey Çeşmesi
 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Ferhat Ağa Çeşmesi Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Sokak çeşmesi |
| Konum | Vize, Kırklareli, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°34′37″K 27°45′53″D / 41.57694°K 27.76472°D |
| Yaptıran | Ferhat Bey (Ağa) |
| Tamamlanma | Muhtemelen 16. yüzyıl |
| Yenileme | 1838/1839 |
| Yenileyen | Cemilzade Ahmet Ağanın büyük oğlu |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Küfeki taşı, tuğla |
| Tür | Anıtsal |
| Kriter | Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı (1.grup) |
| Belirleme | 11 Eylül 1991 |
| Referans no. | 949 |
| Ülke |  Türkiye |
Ferhat Bey Çeşmesi, Ferhat Ağa Çeşmesi veya Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesinde bulunan bir çeşmedir.[1]
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşme, Ferhat Bey (Ağa) Hamamının batısında yer almaktadır. Daha önce hamama bitişik yine Ferhat Bey'in inşa ettirdiği bir caminin de bulunduğu ancak günümüze ulaşamadığı tespit edilmiştir.[2] Çeşmenin inşa kitabesi bulunmamaktadır ancak eski bir fotoğrafından doğu cephesinde bulunduğu anlaşılan ve Kırklareli Müzesi'nde sergilenen tamir kitabesinde yapının Ferhat Bey (Ağa) tarafından yaptırıldığı ve II. Mahmud döneminde Cemilzade Ahmet Ağanın büyük oğlu tarafından Hicri 1254 (Miladi 1838/1839) tarihinde onarıldığı anlaşılmaktadır.[3] Kırklareli Kültür Varlıkları Envanteri'nde çeşme Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi olarak isimlendirilmiştir.[1]
Mimari özellikleri dikkate alındığında çeşmenin 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir.[3]
11.09.1991 tarih ve 949 sayılı kararla tescil edilmiştir.[1]
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kare planlı, tek cepheli bir sokak çeşmesi olarak küfeki taşı ve tuğla malzemeden inşa edilmiştir.
Aynalık, taslık gibi mimari ögelere sahip değildir. Dikdörtgen bir yalak ve yalağın sağında bir oturma sekisi yer almaktadır. Üst örtüsü kubbe şeklindedir. Kubbe ve saçağın büyük bir bölümü yıkılmıştır[3] ancak daha sonra bütünüyle onarılmıştır.
Yapı kireç harçlı tuğla örgü üzerine küfeki taş malzemeden inşa edilmiştir.[1]
Kitabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşmenin inşa kitabesi yoktur. Kırklareli Müzesi'nde sergilenen ve daha önce yapının doğu cephesinde olduğu anlaşılan bir tamir kitabesi bulunmaktadır.
Ferhat Bey Çeşmesinin tamir kitabesi:
Cenabı Hazreti Mahmut Hanın Zıhl-i haddinde,
Ferhat Bey aynı zemzem eğledi icra
Ruhu şad olsun Cemilzade Ahmet Ağanın,
Kebir oğlu yeniden eyledi bu çeşme-i inşa
İdüp sarf-ı emvalini nice asar-ı hayra,
Ulu pederi saye şahanede hayratlar ihya
Ziban-ı lüleden tarihi carî lafza ve manen,
yapıldı 1254'te çeşme-i vala [3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi". 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2024.
- ^ Özer, M. (2006). Vize'de Türk Mimarisi. Yöre Aylık Kültür Dergisi, 80, 30-33.
- ^ a b c d Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Ferhat Bey Çeşmesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
| Otorite kontrolü |
|
|---|
