Evliya Çelebi'nin bahsettiği şehir merkezindeki köprünün yanında bulunan iki lüleli bir çeşmedir. Bağlıca Deresi'nin çarşıdaki kısmında, hamamın karşısında on basamakla inilen çeşmenin Balkan Savaşı'nda üzerindeki kıraathanenin altında kaldığı, çeşmenin önündeki mermer malzemeli kırmızı boyalı büyük aslan figüründen dolayı Aslanlı Çeşme olarak anıldığı ifade edilmektedir. Bulgar işgalinde yıkılmış, kaynağı kapanmış ve mermer figür de götürülmüştür. Günümüze bir iz kalmamıştır.
Kırklareli kent merkezinin kuzeyindeki Söğütçük semtinde bulunmaktadır. Kaynaklarda 19. yüzyılda inşa edildiği belirtilen çeşmeden günümüze bir iz kalmamıştır.
Çeşmenin Karakaş Camii önünde bulunduğu ve Karakaş Hacı Mehmet tarafından Hicri 1110 (Miladi 1698) tarihinde cami ile beraber inşa ettirildiği ifade edilmektedir. Toprak seviyesinden birkaç basamak aşağıda bulunan ve 1971 yılında özgün durumunu koruduğu belirtilen çeşmenin tek cepheli ve süslemesiz bir mimarisi bulunmaktadır. Çeşmenin günümüzde binalar arasında kalan ve Mahmut Ağa Çeşme Sokak Çıkmazı ismiyle anılan sokağın ucunda olduğu şehrin sakinleri tarafından aktarılmıştır.
Bir fotoğrafa göre dikdörtgen planlı ve tek cepheli bir sokak çeşmesi olduğu görülmektedir. Dikdörtgen bir yalağı, yarım dair kemerli bir nişi ve dışa taşkın bir saçak bölümü bulunmaktadır.
Büyükkarıştıran köyü Başağıl mevkiinde bulunan çeşme dikdörtgen planlı, kesme taş malzemelidir. Büyük bölümü yıkılmış çeşmenin yalak bölümü özgün değildir. Dikdörtgen mermer kitabesinde talik hatla "Eyle ihsan bu kuluna ey ganiyy-i perverdigar / Cenneti bağ-ı gülistan içme ettim yadiğar / Gel beru ehl-i atsan-ı çeşmeden nuş eyleyen / Eylediler abdini Hacı Hafız-ı dilde ezkar / Dilerim ol zü’l keremden af ide isyanım / Taki mahşerde ikabın eylemeye aşikar / Hamd idüp Hakk’a Hacı Hafız dedim tarihini / Şükrüne kadir değilim ey Cenab-ı perverdigar / H. 1275" şeklindedir. Çeşme, Büyükkarıştıran'a yerleşmiş Hacı Hafız'ın torunu Kara Hüseyin tarafından 1950'li yıllarda tamir ettirildiğinden onun ismiyle anılmaktadır.
Lüleburgaz ilçesi Kocasinan Mahallesi'nde günümüzde Kızılay Derneği'nin bulunduğu tarihi binanın yanında yer alan çeşmeden günümüze yalnızca dikdörtgen şekilli mermer ayna taşı ulaşmıştır. Ayna taşında selvi ağacı ve gülbezek motifleri bulunmaktadır.
Hicri 1234 tarihinde Büyükkarıştıran'daki Rüstem Paşa vakfındaki diğer yerlerle birlikte tamire ihtiyaç duyduğuna dair bir belge bulunmaktadır. Hicri 13.06.1275 (Miladi 18.01.1859) ve Hicri 17.12.1291 (Miladi 26.01.1875) tarihli belgelerde de tamire muhtaç olan yerler arasında sayılmaktadır. Evliya Çelebi'ye göre çeşmenin kitabesi yakınındaki camide bulunmaktadır ve okunuşu "Aslını bu çeşmeden sordum idi. / Selsebilin aynıyım ben pürsefa / Dedim anın içün revan tarihini / Çeşme-i ab-ı hayatı can feza / Sene 953" şeklinde verilmiştir. Çeşmeden günümüze bir iz kalmamıştır.
Dere Mahallesi İzzet Ağa Çeşme Sokak'ta bulunmaktadır. Eski bir fotoğrafına göre üç cepheli, kesme taş malzemeli bir çeşmedir. Kim tarafından hangi tarihte yaptırıldığı bilinmeyen çeşme günümüze özgün durumunu kaybetmiştir.
Bir fotoğrafa göre dikdörtgen prizma planlı, yarım daire kemerli ve iki cepheli bir çeşmedir. Kitabelik kısmı boş olduğu görülen çeşmeden günümüze bir iz kalmamıştır.
Kare planlı, üçgen taslık bölümlü ve kitabeli bir çeşmedir. Talik hatla yazılmış kitabesi "Sahibül hayrat velhasenat / Yersefe Hatun ruhuna el Fatiha. Hicri 1193" şeklindedir. Çeşme özgün durumunu kaybetmiş ve kırmızı mermer malzeme ile yeniden inşa edilmiştir.
Akören köyü içerisindeki parka bitişik bulunan çeşme yıkılıp yeniden yapılmıştır. Üzerinde monte edilen talik hatla yazılmış özgün kitabesi "Eya Hasan ağa (bin) Hüseyin / Ruhu şad ola / Sahibül hayrat vel hasenat / H. 1294" şeklindedir.
Kıyıköy beldesi Cumhuriyet Mahallesi Asya Sokak'ta bulunan çeşmenin üst örtüsü tamamen yıkılmış yalnızca yan duvarları kalmıştır. Kitabesi bulunmamaktadır ancak beton yalak kısmında 1897 tarihi bulunmaktadır. Bu tarihin neye dayandığı tespit edilememiştir.
Mehmet Akif Mahallesinde bulunmaktadır. Kare planlı, kesme taş malzemeli ve sivri kemerli çeşmenin üstü beton düz dam ile örtülüdür ve betonarme bir kolonla taşınmaktadır. Daha sonra üzeri kırma çatı ile örtülüp beyaza boyanmıştır.
Evren Mahallesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Günümüze özgün olarak gelebilen tek kısmı olan kitabesinin tamir kitabesi olduğu yayınlarda ifade edilmiştir ancak okunuşunda tamiri ile ilgili bir ifade bulunmamaktadır. Kitabesi "Maşallah / Sahibül hayrat ve hasenat ve rağibulcennetüve’dderacat / Tahir Ağanın Kerimesi Esma Hatun hayratı sene 1254" şeklindedir.
Evren Mahallesinde bulunan çeşme II. Fetih Geray Han’ın kızı Sahib Sultan Hanî tarafından yaptırılmıştır. Kesme taş malzemeli, sivri kemerli çeşmenin kitabesi ve yalak bölümü bulunduğu bildirilmiştir. Kaynaklarda H. 1184 yılında inşa edildiği ifade edilmektedir. 1983 veya 1984 yılında yol inşaatı sırasında ortadan kaldırılmıştır.
^abcdefghijklmnopqrstuBulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
^Yalnız, Tevfik (1971). Kırklareli Tarihi ve Tarihi Eserleri. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Umumi Türk Tarihi Kürsüsü Mezuniyet Tezi. İstanbul. Erişim tarihi: 12 Mart 2025.
.jpg)
