D. W. Griffith
D. W. Griffith | |
|---|---|
 | |
| Doğum | David Llewelyn Wark Griffith 22 Ocak 1875 La Grange, Kentucky |
| Ölüm | 23 Temmuz 1948 (73 yaşında) Hollywood, Kaliforniya |
| Evlilik | Linda Arvidson (1906-1936) Evelyn Baldwin (1936-1947) |
| Ödüller | Akademi Ödülleri 1936 Akademi Onur Ödülü |
David Llewelyn Wark Griffith (22 Ocak 1875 - 23 Temmuz 1948), Akademi Ödülü sahibi Amerikalı film yönetmenidir. 1915 yılında yaptığı sinematografik gücüyle alkışlanan, tüm zamanların en tartışmalı filmlerinden birisi olan The Birth of a Nation ile tanınmıştır.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gazetecilik, tiyatro eleştirmenliği, tiyatro oyunculuğu gibi çeşitli işlerde çalıştıktan, seyirciden ilgi görmeyen The Fool and The Girl (Çılgın ve Kız) adlı bir güldürü yazdıktan sonra Biograph Yapımevi'ne girip film yönetmeye başladı. Güneyli bir subayın oğlu David Wark Griffith (1875-1948), yalnızca tüketim malı üreten bir sinemayı, kısa bir süre içinde bağımsız bir anlatım aracına, kişisel bir görüşü açıklamaya elverişli yeni bir sanat diline dönüştürmeyi başardı.
İlk kez bir arkadaşıyla sinemaya gittiğinde sinemayı çok sıkıcı bulup "böyle bir gösteriden keyif alan birini, şafakta kurşuna dizmek gerektiğini" söylese de, New York'ta işsiz kalınca, Edison ile Biograph'a film konuları önermeye başladı.
Bir Ulusun Doğuşu
[değiştir | kaynağı değiştir]15 yıl boyunca gösterimde kalan ve Griffith'in başyapıtı sayılan Bir Ulusun Doğuşu, Thomas Dixon'ın hem roman, hem de tiyatro oyunu olarak kaleme aldığı The Clansmen adlı çalışmasından uyarlanmıştır.[1]
Başkan Wilson filmi Beyaz Saray'da özel olarak görmüş, "görüntüyle yazılmış bir tarih" olarak nitelendirmişti.[1] Ünlü Variety dergisi de "Griffith'in iki dolarlık filmi, sinema sanayiine heyecan getirdi" başlığını atmıştı.[1] Bir Ulusun Doğuşu, yapımcılarına yirmi milyon dolar gibi inanılmaz bir kar sağladı.[1]
Bir Ulusun Doğuşu, özellikle Atlanta yangını, Petersburg savaşı, beyaz kadının tecavüze uğraması, Lincoln'un öldürülmesi gibi sahneleriyle, sinema tarihinin temel filmlerinden biridir.[1]
Hoşgörüsüzlük
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir Ulusun Doğuşu'nun ardından, biraz da kendisine yöneltilen eleştirileri yanıtlamak amacıyla, Griffith tarih boyunca hoşgörüsüzlük kavramını ele alan dört bölümlük Intolerance (Hoşgörüsüzlük, 1916) çevirdi.[1] Hoşgörüsüzlük, Babil'in Düşüşü, İsa'nın Çilesi, Saint Barthelemy Gecesi'nde Huguenot'ların Soykırıma Uğratılması bölümleri dahil dört bölümden oluşur.[1]
Çekimine 1914 Temmuz'unda başlanan film için masraftan kaçınılmadı: Hollywood'da kocaman bir Babil inşa edildi; dev boyutlu tanrı yontuları yapıldı ve binlerce figüran kullanıldı.[1] Babil sahnelerinin bir bölümü balondan çekildi.[1] Bir önceki filmden elde ettiği kârın tümünü bu filme yatıran Griffith, iki yıllık bir çalışmanın ardından filmin çekimini 1916'da bitirdi.[1]
Hoşgörüsüzlük Amerikalı seyirciden büyük ilgi görmese de 1919 yılı başlarında Moskova'da gösterildiğinde, özellikle genç Sovyetler tarafından büyük bir ilgi gördü.[1]
Bazı filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- After Many Years (1908)
- Money Mad (1908)
- Balked at the Altar (1908)
- Bill Sharkey's Last Game (1909)
- An Unseen Enemy (1912)
- Bir Ulusun Doğuşu (1915)
- Intolerance (1916)
- Orphans of the Storm (1921)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yeres, Artun (derleyen) (2004). "Göstermenin Sorumluluğu". İstanbul: Donkişot Yayınları. s. 185. ISBN 975-6511-25-7
- Abisel, Nilgün. "Sessiz Sinema" (2. bas.). İstanbul: Om Yayınevi, 2003. s. 99. ISBN 975-6530-49-9
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de D. W. Griffith
- Griffith ile ilgili bibliyografi (İngilizce)
