Eisaku Satō
| Eisaku Satō | |
|---|---|
| |
| Japonya Başbakanı | |
| Görev süresi 9 Kasım 1964 - 7 Temmuz 1972 | |
| Hükümdar | Shōwa |
| Yerine geldiği | Hayato Ikeda |
| Yerine gelen | Kakuei Tanaka |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 27 Mart 1901 Tabuse, Yamaguchi ili, Japonya |
| Ölüm | 3 Haziran 1975 (74 yaşında) Tokyo, Japonya |
| Partisi | Liberal Demokrat Parti |
| Ödülleri |  Nobel Barış Ödülü (1974) |
Eisaku Satō (佐藤 栄作 Satō Eisaku) (d. 27 Mart 1901 – ö. 3 Haziran 1975) Japonya'nın 61, 62 ve 63. başbakanı Japon siyasetçi. İlk kez 9 Kasım 1964 tarihinde başbakan seçilmiştir. 17 Şubat 1967 ve 14 Ocak 1970 tarihlerinde yeniden seçilmiş ve 7 Temmuz 1972 tarihine kadar görevde kalmıştır. Japon tarihinde Şinzo Abe'den sonra en uzun süreyle başbakanlık görevi yapmış olan siyasetçidir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]27 Mart 1901 tarihinde Tabuse, Yamaguchi Prefecture 'da doğmuştur. Tokyo Üniversitesi'nde hukuk eğitimi almış ve Demiryolları Bakanlığı'nda kamu görevlisi olarak çalışmıştır. 1948 yılında Ulaştırma Bakan yardımcısı şeklinde adlandırılmaktaydı.
1949 yılında Liberal Parti'den Japon Ulusal Diyeti'ne (parlamento) girdi. Shigeru Yoshida'nın ve 1952 yılında da İnşaat Bakanının baş kabine sekreteri olarak, Japon siyasetinde kademeli olarak yükseldi. Liberal Parti, Demokratik Parti ile birleşerek Liberal Demokratik Parti adını aldıktan sonra, Sato Nobusuke Kishi ve Hayato İkeda'nın hükûmetlerinde Maliye Bakanı olarak görev yaptı. İkeda, sağlığının bozulması nedeniyle istifa edince, Sato başbakan olarak göreve başladı. Sato'nun hükûmeti, önceki hükûmetlerin birçoğundan daha uzun ömürlü oldu ve 1960'ların sonunda Sato'nun tüm Japon hükûmeti üzerinde tam bir denetime sahip olduğu görülüyordu. Büyüyen ekonomi, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin'in çıkarlarını dengeleyen bir dış politika yürütmesi Sato'yu sevilen bir başbakan yapmıştı.
Üç dönem başbakanlık yaptıktan sonra, Sato dördüncü dönem için aday olmamaya karar verdi. İzleyen Diet seçimlerinde Sato'nun halefi, Takeo Fukuda, Sato grubunun desteğini aldığı halde; daha popüler olan Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı, Kakuei Tanaka, Sato grubunun hakimiyetine son vererek, seçimleri kazandı.
Nobel Barış Ödülü
[değiştir | kaynağı değiştir]Sato, 1974 yılında Nobel Barış Ödülü'nü Sean MacBride ile paylaştı. Ödül, Japonya'nın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'nı (NPT) imzalaması ve barışçıl bir dünya gücü olarak ortaya çıkması nedeniyle verilmişti. Sato ertesi yıl Tokyo'da öldü.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1974 Barış Ödülü üzerine Nobel Komitesi'nin verdiği bilgi3 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Britannica'da "Sato, Eisaku" maddesi
