Liu Xiaobo

Liu Xiaobo
Liu Xiaobo
刘晓波
	Liu Xiaobo'nun portresi
Doğum	28 Aralık 1955; Çangçun, Jilin, Çin
Ölüm	13 Temmuz 2017 (61 yaşında); Shenyang, Liaoning, Çin
Milliyet	Çinli
Eğitim	Jilin Üniversitesi; Pekin Normal Üniversitesi
İşveren	Oslo Üniversitesi, Hawaii Üniversitesi Columbia Üniversitesi
Ödüller	2010 Nobel Barış Ödülü

Liu Xiaobo (Çince (basitleştirilmiş): 刘晓波; Çince (geleneksel): 劉曉波; pinyin: Liú Xiǎobō; d. 28 Aralık 1955, Çangçun, Jilin, Çin- ö. 13 Temmuz 2017), Çinli entelektüel ve insan hakları savunucusu. 2010 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür.

Liu Xiaobo hem Jilin Üniversitesi hem de Pekin Normal Üniversitesi mezunudur.

Liu Xiaobo, Çin'de demokrasi, insan hakları savunucularının önde gelen isimlerinden biri oldu. Muhalif görüşleri ve faaliyetleri nedeniyle birçok kez hapis yattı. ABD'de bulunmasına rağmen 1989'da ülkesine dönüp 1989 Tiananmen Meydanı Olayları'na da katıldı. Özgür Çin PEN Merkezi'nin 2003 yılından bu yana başkanlığını yapan Liu Xiaobo; 8 Aralık 2008 tarihinde 303 Çinli entelektüelle (aydın, akademisyen, hukukçu ve işçiler) beraber imzaladığı Çin'in demokratikleşmesini öneren "08 Sözleşmesi" sebebiyle gözaltına alınmış, 23 Haziran 2009 tarihinde de 11 yıl hapis cezası alarak hapise girmiştir.^[2] Liu Xiaobo, Nobel Barış Ödülü'nü hapishanedeyken kazanmıştır.

Nobel Komitesi tarafından 2010 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Xiaobo'nun bu ödülü almasının gerekçesi, “Çin'deki temel insan hakları için yürüttüğü şiddet karşıtı ve uzun soluklu mücadelesi” olarak belirtilmiştir.^[3]

Liu Xiaobo halihazırda siyasi tutuklu olarak Liaoning eyaletine bağlı Jinzhou yerleşiminde bulunan bir hapishanede yatmaktaydı.^[4]^[5]^[6]

13 Temmuz 2017 tarihinde Çin'in Shenyang şehrinde karaciğer kanseri nedeniyle 61 yaşında öldü.^[1]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Liu Xiaobo ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Çin'de insan hakları

Galeri

Hong Kong Paydaşlar Derneği, Liu Xiaobo'nun serbest bırakılmasını talep etmek için Merkez Halk Hükümeti İrtibat Ofisi'ne bir Noel geçit töreni düzenledi
ABD Temsilcisi Chris Smith, Çinli insan hakları aktivistleri Yang Jianli, Fang Zheng, Chen Guangcheng ve diğerleri ile birlikte, Liu Xiaobo'nun Nobel Barış Ödülü'nün beşinci yıldönümünü anmak için Capitol Hill'de bir basın toplantısı düzenledi. (9 Aralık 2015)
Liu Xiaobo, 2010 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazandıktan sonra, Hong Kong halkı, Pekin makamlarından Liu Xiaobo'yu serbest bırakmasını ve ödülü almak için yurtdışına gitmesine izin vermesini talep etti
1 Temmuz Geçit Töreni
Hong Kong, Pekin'in Liu Xiaobo'nun temyiz başvurusunu reddetmesini protesto etti, Liu Xiaobo'nun derhal serbest bırakılmasını talep etmek için yürüdü, 11 Şubat 2010
Hong Kong'daki 1 Temmuz geçit töreni "bir Liu Xiaobo'yu içeri kilitlendi ve binlerce Liu Xiaobo dışarı çıktı!"

Kaynakça

^ ^a ^b "Çin'in en büyük muhalif ismi Liu Xiaobo hayatını kaybetti". BBC Türkçe. 13 Temmuz 2017. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2017.
^ "gb.hrichina.org". 15 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010.
^ "nobelprize.org". 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010.
^ Frances Romero, Top 10 Political Prisoners 11 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Time, 15 November 2010.
^ Mark McDonald, An inside look at China's most famous political prisoner 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York Times, 23 July 2012.
^ Congressional-Executive Commission on China, Political Prisoner Database:Liu Xiaobo 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

Official Nobel Page for Liu Xiaobo 10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Collection of news articles about Liu Xiaobo 13 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., via China Digital Times

[BBC-1] "Çin'in en büyük muhalif ismi Liu Xiaobo hayatını kaybetti". BBC Türkçe. 13 Temmuz 2017. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2017.

[2] "gb.hrichina.org". 15 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010.

[3] "nobelprize.org". 10 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010.

[4] Frances Romero, Top 10 Political Prisoners 11 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Time, 15 November 2010.

[5] Mark McDonald, An inside look at China's most famous political prisoner 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York Times, 23 July 2012.

[6] Congressional-Executive Commission on China, Political Prisoner Database:Liu Xiaobo 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Nobel Barış Ödülü sahipleri
1901-1925	1901 Dunant \ Passy 1902 Élie Ducommun \ Gobat 1903 Cremer 1904 Uluslararası Hukuk Enstitüsü 1905 von Suttner 1906 Roosevelt 1907 Moneta \ Renault 1908 Arnoldson \ Bajer 1909 Beernaert \ d'Estournelles 1910 Uluslararası Barış Bürosu 1911 Asser \ Fried 1912 Root 1913 La Fontaine 1914 1915 1916 1917 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1918 1919 Wilson 1920 Bourgeois 1921 Branting \ Lange 1922 Nansen 1923 1924 1925 Chamberlain \ Dawes
1926-1950	1926 Briand \ Stresemann 1927 Buisson \ Quidde 1928 1929 Kellogg 1930 Söderblom 1931 Addams \ Butler 1932 1933 Angell 1934 Henderson 1935 von Ossietzky 1936 Saavedra Lamas 1937 Cecil 1938 Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi 1939 1940 1941 1942 1943 1944 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1945 Hull 1946 Balch \ Mott 1947 Friends Service Council \ Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi 1948 1949 Orr 1950 Bunche
1951-1975	1951 Jouhaux 1952 Schweitzer 1953 Marshall 1954 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1955 1956 1957 Pearson 1958 Pire 1959 Noel-Baker 1960 Lutuli 1961 Hammarskjöld (ölümünden sonra) 1962 Pauling 1963 Uluslararası Kızılhaç Komitesi \ Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Birliği 1964 King 1965 UNICEF 1966 1967 1968 Cassin 1969 Uluslararası Çalışma Örgütü 1970 Borlaug 1971 Brandt 1972 1973 Lê Đức Thọ (ödülü reddetti) \ Kissinger 1974 MacBride \ Satō 1975 Saharov
1976-2000	1976 B. Williams \ Corrigan 1977 Uluslararası Af Örgütü 1978 Sedat \ Begin 1979 Teresa 1980 Pérez Esquivel 1981 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1982 Myrdal \ García Robles 1983 Wałęsa 1984 Tutu 1985 Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler 1986 Wiesel 1987 Arias 1988 Birleşmiş Milletler Barış Gücü 1989 Gyatso 1990 Gorbaçov 1991 Su Çi 1992 Menchú 1993 Mandela \ de Klerk 1994 Peres \ Rabin \ Arafat 1995 Pugwash Konferansları \ Rotblat 1996 Belo \ Ramos-Horta 1997 Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya \ J. Williams 1998 Hume \ Trimble 1999 Sınır Tanımayan Doktorlar 2000 Kim
2001-günümüz	2001 Annan \ Birleşmiş Milletler 2002 Carter 2003 Ebadi 2004 Maathai 2005 Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu \ el-Baradey 2006 Grameen Bank \ Yunus 2007 Gore \ Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli 2008 Ahtisaari 2009 Obama 2010 Liu 2011 Johnson Sirleaf \ Gbowee \ Karman 2012 Avrupa Birliği 2013 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü 2014 Satyarthi \ Yusufzay 2015 Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü 2016 Santos 2017 Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya 2018 Mukwege \ Murad 2019 Abiy Ahmed Ali 2020 Dünya Gıda Programı 2021 Maria Ressa \ Dmitri Muratov 2022 Ales Bialiatski \ Memorial \ Sivil Özgürlükler Merkezi 2023 Nergis Muhammedi 2024 Nihon Hidankyo 2025 María Corina Machado

g t d 2010 Nobel Ödülü sahipleri
Kimya	Richard Heck (ABD) Ei-ichi Negishi (Japonya) Akira Suzuki (Japonya)
Edebiyat	Mario Vargas Llosa (Peru/İspanya)
Barış	Liu Xiaobo (Çin)
Fizik	Andre Geim (Rusya/Hollanda/Birleşik Krallık) Konstantin Novoselov (Rusya/Birleşik Krallık)
Fizyoloji veya Tıp	Robert Edwards (Birleşik Krallık)
Ekonomi	Peter Diamond (ABD) Dale T. Mortensen (ABD) Christopher A. Pissarides (Kıbrıs/Birleşik Krallık)
Nobel Ödülü sahipleri 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015