Jane Goodall

Jane Goodall
Jane Goodall
	Goodall, 2010
Doğum	Valerie Jane Morris-Goodall; 3 Nisan 1934; Londra, Birleşik Krallık
Ölüm	1 Ekim 2025 (91 yaşında); Los Angeles, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
Etnik köken	İngiliz
Vatandaşlık	Birleşik Krallık
Mezun olduğu okul(lar)	Cambridge Üniversitesi
Meslek	Primatolog, antropolog
Etkin yıllar	1957-2025
Organizasyon	Jane Goodall Enstitüsü
Tanınma nedeni	Şempanzelerin sosyal yaşantıları üzerine yaptığı 60 yıllık çalışma
Evlilik	Hugo van Lawick; (e. 1964; b. 1974); Derek Bryceson; (e. 1975; ö. 1980);
Çocuk(lar)	1
Ödüller	Kyoto Ödülü (1990); Hubbard Madalyası (1995); Çevre Başarısı Tyler Ödülü (1997); Britanya İmparatorluk Nişanı (2004); Templeton Ödülü (2021);
İmza

Jane Goodall (3 Nisan 1934, Londra - 1 Ekim 2025, Los Angeles), İngiliz primatolog, etolog ve antropolog.

Sekreter olarak çalışan Jane Goodall'ın hayatının dönüm noktası, ünlü antropolog Louis Leakey'in asistanı olarak, 1960'ta Tanzanya'da şempanzeler üzerinde çalışmaya gitmesi oldu. Bilim çevreleri, üniversite eğitimi almamış genç bir kadının önemli bir saha araştırmasında yer almasından rahatsız olmuştu. Ancak Goodall, kendini akademik olarak geliştirmeyi ve Cambridge Üniversitesinden doktorasını almayı başardı. Şempanzelere numara yerine isim veren Goodall, bu canlılarla sandığımızdan daha çok ortak yönümüz olduğunu ortaya çıkardı. Onların da zekaları, duyguları, karakterleri ve sosyal ilişkileri olduğunu belgeledi.

Çalışmalarından ötürü dünya çapında ödüllere layık görülen Goodall, 2004 yılında İngiliz Kraliyeti tarafından "Dame" unvanıyla onurlandırılmıştır. Kendi adını taşıyan bir enstitü kuran Goodall'ın yaşamı ve çalışmaları birçok kitaba ve filme konu olmuştur.^[1]

Çocukluğu

Valerie Jane Morris-Goodall, Nisan 1934'te Londra'nın Hampstead kentinde doğdu ^[2] ^[3].O, bir iş adamı olan Mortimer Herbert Morris-Goodall (1907–2001) ve Pembrokeshire'daki Milford Haven'dan bir romancı olan ve Vanne Morris-Goodall mahlasına sahip Margaret Myfanwe Joseph'in (1906–2000) ^[4] kızıydı. ^[5] ^[2]

Ailesi Bournemouth'a taşındıktan sonra Goodall, Poole yakınlarında bulunan bağımsız bir okul olan Uplands Okulu'na gitti. ^[6]

Goodall'ın babası, çocukken ona oyuncak ayı yerine Jubilee adında doldurulmuş bir şempanze oyuncağı hediye etmişti. Goodall, bu oyuncağa olan düşkünlüğünün, onda erken yaşta hayvanlara olan sevgiyi tetiklediğini belirtmiş ve şöyle demişti: "Annemin arkadaşları bu oyuncaktan dehşete kapılırlardı, beni korkutacağını ve kabuslar görmeme neden olacağını düşünürlerdi." Jubilee, 2000 yılı itibarıyla hâlâ Londra'daki Goodall'ın şifonyerindeydi. ^[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Primatolog, Jane Goodall'ın Efsanevi Yaşamı / Vahşi Şempanzeler Arasında 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., HAYTAP, erişim 10 Ocak 2013
^ ^a ^b "Jane Goodall Biography". Biography. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Morris-Goodall, Valerie J" in Register of Births for Hampstead Registration District, volume 1a (1934), p. 748.
^ England & Wales, Civil Registration Death Index, 1916–2007.
^ 1911 England Census
^ "Jane Goodall Biography". Biography. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Jane Goodall; Phillip Berman (2000). Reason for Hope: A Spiritual Journey. New York: Warner Books. s. 4. ISBN 978-0-446-67613-7.

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Jane Goodall ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Wikimedia Commons'ta Jane Goodall ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

TED'de Jane Goodall
IMDb'de Jane Goodall
C-SPAN'daki görünümü
The Jane Goodall Institute 7 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Roots & Shoots 19 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"Chimpanzees - Bridging the Gap" 7 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Jane Goodall's thoughts on Earth Day 2006 14 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Primatolog, Jane Goodall'ın Efsanevi Yaşamı / Vahşi Şempanzeler Arasında 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., HAYTAP, erişim 10 Ocak 2013

[JGBio-2] "Jane Goodall Biography". Biography. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] "Morris-Goodall, Valerie J" in Register of Births for Hampstead Registration District, volume 1a (1934), p. 748.

[4] England & Wales, Civil Registration Death Index, 1916–2007.

[5] 1911 England Census

[JGBio2-6] "Jane Goodall Biography". Biography. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[7] Jane Goodall; Phillip Berman (2000). Reason for Hope: A Spiritual Journey. New York: Warner Books. s. 4. ISBN 978-0-446-67613-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]