Modern evrimsel sentez
 | Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Bir dizinin parçası |
| Evrimsel biyoloji |
|---|
 |
| Kategori • Kitap |
Modern evrimsel sentez (kısaca modern sentez, Yeni Darwincilik veya Neo-Darwinizm), Darwin'in Evrim Kuramı ile Mendel'in kalıtım kuramını modern moleküler biyoloji ve matematiksel popülasyon genetiği ışığında birleştiren modern evrim kuramının adıdır.
1930'lar ve sonrasında daha önce Gregor Mendel tarafından ortaya konmuş olan kalıtım kuramı, moleküler biyoloji'nin kalıtımın moleküler temellerine ilişkin sağladığı bilgi ve Charles Darwin'in kuramının bütünleştirilmesiyle, evrim kuramı çağdaş halini aldı. R.A Fisher,[1] Sewall Wright,[2] J.B.S. Haldane,[3] T. Dobzhansky,[4] kuramın mimarisinde öne çıkan isimlerdir. Güncel bakış açısıyla evrim, bir gen havuzu içinde, bir nesilden diğerine belli bir karakterin oluşmasında etkili olan alellerden birinin sıklığının değişmesi olarak tanımlanabilir. Doğal seçilim, genetik özelliklerin üremeye katkısı ve popülasyon yapısı bu değişime etki eden faktörlerdir. Bu güncellenmiş evrim teorisinin adı "Sentetik evrim kuramı" veya "Modern Evrimsel Sentez"dir.
Modern sentezin ana katkısı kalıtımın ve dolayısıyla evrimin temel birimi olan genler üzerine yeni edinilen bigilerle evrimin mekanizması, yani doğal seçilim arasındaki bağlantıyı kurmuş olmasıdır.
Modern sentezin dayandığı genel bulgular 1930 ve 40'larda ortaya çıkan ve bugün kısmen DNA kopyalanması sırasındaki hatalarla oluştuğu bilinen mutasyon ve rekombinasyondur. Bunların dışında modern sentez, gen havuzunun genetik kayma ve gen akımı gibi mekanizmalarla değişime uğradığını ortaya koymuştur. Modern senteze göre, popülasyonlar çevresel nedenlerle (örneğin coğrafi engeller) birbirinden ayrıldığında türleşme meydana gelir.
"Çağdaş sentetik evrim kuramı"na göre evrim beş ana evrimsel mekanizmanın etkileşiminden oluşur:
- Doğal seçilim/ayıklanma;
- Mutasyon;
- Rekombinasyon;
- Rastgele kalıtımsal sürüklenme (Random genetic drift);
- Gen akışı (göç).
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ R.A. Fisher [1] 29 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi.
- ^ Sewall Wright [2] 5 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi.
- ^ J.B.S. Haldane [3] 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi.
- ^ T. Dobzhansky [4] 26 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi.
- Genel
- Wright, S. 1931. "Evolution in Mendelian populations". Genetics 16: 97-159.
- Fisher, R. A. The Genetical Theory of Natural Selection, Clarendon Press, 1930 ISBN 0-19-850440-3
- Huxley, J. S. Evolution: The Modern Synthesis, Allen and Unwin, 1942 ISBN 0-02-846800-7
| Alanlar, disiplinler |  | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Enstitüler | |||||||||||||||||||||||||||
| Teoriler, kavramlar | |||||||||||||||||||||||||||
| Tarihî |
| ||||||||||||||||||||||||||
| İlgili konular | |||||||||||||||||||||||||||
 | Bilim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |