Klaus Maria Brandauer

Klaus Maria Brandauer (Almanca telaffuz: [klaʊ̯s maˈʀiːa ˈbʀandaʊ̯ɐ]), Asıl adı: Klaus Georg Steng, (d. 22 Haziran 1943 Bad Aussee, Steiermark, Avusturya), dünyaca tanınmış oyuncu, yönetmen ve 1972 yılından bu yana Viyana'daki Max-Reinhardt Semineri'nde profesör. Brandauer, Hollywood film endüstrisinde başarı kazanan az sayıdaki Almanca konuşan oyunculardan birisidir.

Yaşamı

Klaus Maria Brandauer 1962 yılında Stuttgart Müzik ve Oyunculuk Sanatı Devlet Yüksek Okulu'nda öğrenime başladı; fakat iki sömester sonrasında okulu bıraktı. 1963 yılında Tübingen Bölge Tiyatrosu'nda Shakespeare'in Yok Yere Yaygara adlı oyununda Claudio rolü ile ilk defa sahneye çıktı. Daha sonra Viyana'da bulunan Josefstadt'daki Tiyatro'da çalışmaya başladı. 1970 yılında rol aldığı Fritz Körner'in sahneye koyduğu, Gotthold Ephraim Lessing'in Emilia Galotti oyunu geniş bir kitle tarafından tanınmasına neden oldu. Kendisi ayrıca Viyana Kale Tiyatrosu üyesi ve rejisörüdür.

Brandauer, Hollywood'da isim yapmış az sayıda Avusturyalılardan birisidir. Alman dilinde, Amerika Eleştirmenler Ödülü'nü ondan daha çok alan bir oyuncu yoktur. Benim Afrikam filmindeki Baron Blixen-Finecke rolü ile Oscar Ödülü'ne aday gösterildi.

Mozart'ın 250. doğum yılı Mozart Yılı ilan edilince, Mozart'ın mektuplarını okuması için Brandauer görevlendirildi. 2006 yılında tüm radyolar, her gün bir mektubun okunmasını Mozart'ın müziği eşliğinde yayınladılar.

2006 yılında Berlin'de yeniden açılan Admiralpalast'da Bertolt Brecht'in Üç Kuruşluk Opera oyununu sahneye koydu. Brecht'in 50. ölüm yılı anısına açılması planlanan sahne, inşaatın uzun sürmesinden dolayı son dakikada açılabildi. Provalar inşaat sürerken yapıldı. Oyun, aldığı kötü eleştirilere rağmen yedi hafta içinde 70.000 izleyici ile buluştu. Bu da bu projenin şimdiye kadar yapılmış en başarılı tiyatro projesi olduğu anlamına geliyordu.

Hemen hemen aynı zamanda, Köln operasında, 9 Eylül 2006 tarihinde ilk gösterimi gerçekleşen Richard Wagner'in romantik operası Lohengrin'i sahneye koydu. 2007 yılında Klaus Maria Brandauer, Peter Stein'in Berlin'de Berliner Ensemble ile birlikte gerçekleştirdiği büyük projesinde "Wallenstein" olarak rol aldı.

2008 Ocak ayında Walter Matthias Diggelmann'ın aynı adlı romanından sinemaya uyarlanan uluslararası bir film projesi olan Harry Wind Sorgulaması filminde başrolü oynadı. Mayıs - Haziran 2008 tarihinde rejisörlüğünü Francis Ford Coppola'nın yaptığı, Arjantin'de çekilen Tetro filminde rol alır.

Klaus Maria Brandauer, 1992 yılındaki ölümüne kadar rejisör ve senaryo yazarı Karin Brandenbauer ile evliydi. Bu evlilikten oğlu Christian Dünya'ya geldi. Temmuz 2007 tarihinde tiyatro bilimcisi Natalie Krenn ile Berlin'de evlendi. Nikâh şahidi oğlu Christian'dı.

Klaus Maria Brandenbauer, bugün Altaussee, Viyana ve New York'ta yaşamaktadır.

Ödülleri

1981: Jussi Finlandiya Film Akademisi Ödülü (Mephisto filmi için).
1982: David di Donatello İtalya Film Ödülü - En İyi Yabancı Oyuncu (Mephisto filmindeki rolü için)
1983: Bambi Ödülü
1985: Altın Film Şeridi En İyi Oyuncu (Oberst Redl'daki rolü için)
1985: Oscar Adayı En İyi Yardımcı Oyuncu (Benim Afrikam'daki rolü için)
1985: Altın Küre En İyi Yardımcı Oyuncu (Benim Afrikam'daki rolü için)
1987: Berlinale Kamera
1990: Romy Televizyon Ödülü En Çok Sevilen Oyuncu
1996: Fahri Doktor Tel Aviv Üniversitesi
2000: Altın Küre Adayı En İyi Yardımcı Oyuncu (Introducing Dorothy Dandridge'daki rolü için); Bremen Müzik Festivali Ödülü'nü orkestra şefi Thomas Hengelbrock'la paylaştı.
2003: Bambi Ödülü
2005: DIVA-Award Ödülü (World Award (Hall of Fame) kategorisinde)
2006: Euriade Martin-Buber-Plaketi (Tel Aviv Üniversitesi'ndeki çalışmaları nedeni ile Almanya - Hollanda - Belçika Kültür Vakfı tarafından verildi.)
2006: Corine Edebiyat Ödülü Birgit Minichmayr ile birlikte aldı. (Hörbuch kategorisinde)
2006: Doğduğu şehir Altaussee'nin fahri hemşerisi seçildi.
2008: Berliner Zeitung gazetesi Berlin Ayısı Kültür Ödülü (Tiyatro kategorisinde. Schiller'in oyunu Wallenstein'deki rolü nedeni ile)^[1]
2008: Altın Boğa Mecklenburg-Vorpommern Film Sanatı Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü
2008: Viyana Kale Tiyatrosu (Wiener Burgtheater) Onur Üyesi seçildi.
2008: Viyana şehri Altın Onur Madalyası^[2]
2008: Bensheim şehri Gertrud Eysoldt Yüzüğü^[3]

Rol aldığı oyunlar (Seçmeler)

Jedermann,Zengin Bir Adamın Ölümü Üzerine Bir Oyun oyununda başrol, Salzburg Festivali, 1983 - 1989
Hamlet oyununda başrol, Viyana Kale Tiyatrosu, 1985
Edmond Rostand'ın Cyrano de Bergerac oyununda başrol, Viyana Kale Tiyatrosu, 1999
Gotthold Ephraim Lessing'in Bilge Nathan oyununda başrol, Viyana Kale Tiyatrosu, 2004
Schiller'in Wallenstein oyununda başrol, Berliner Ensemble 2007^[4]

Filmografi (Seçmeler)

2009: "Tetro", Carlo rolünde, Vincent Gallo, Maribel Verdú ile
2008: "Harry Wind Sorgulaması", Urs Rappold rolünde, Sebastian Koch ile
2006: "Veliaht Rudolf" (TV), Kaiser Franz Joseph rolünde, Max von Thun, Vittoria Puccini ile
2003: "Kötülerin Hedefinde" (TV), Gregor Lämmle rolünde, Giovanna Mezzogiorno, Thomas Sangster ile
2002: "Jedermann'ın Bayramı", Jedermann rolünde, Juliette Gréco ile
2001: "Vercingétorix", Julius Caesar rolünde, Christopher Lambert, Max von Sydow ile
2000: "Cyrano de Bergerac", Cyrano de Bergerac rolünde, Reji: Sven Eric Bechtolf
1999: "Rembrandt", Rembrandt van Rijn rolünde
1999: "Dorothy Dandridge'in Hikâyesi", Otto Preminger rolünde
1994: "Mario ve Sihirbaz", Cipolla rolünde ve filmin rejisörü, Julian Sands, Elisabeth Trissenaar ile
1991: "Kurt Kanı" ("White Fang"), Alex Larson rolünde
1991: "Becoming Colette", Henri Gauthier-Villars rolünde
1990: "Rusya Evi" ("The Russia House"), Dante rolünde, Sean Connery, Michelle Pfeiffer, Roy Scheider ile
1989: "Georg Elser – Almanyalı Birisi", Georg Elser rolünde ve filmin rejisörü, Hans-Michael Rehberg, Elisabeth Orth, Marthe Keller ile
1989: "Örümcek Ağı", Benjamin Lenz rolünde, Kitap: Joseph Roth, Reji: Bernhard Wicki
1988: "Hanussen", Klaus Schneider / Erik Jan Hanussen rolünde, Reji: István Szabó
1986: "Altın Yolu", Alek Neuman rolünde
1985: "Benim Afrikam", Baron Bror Blixen-Finecke rolünde, Reji: Sydney Pollack, Meryl Streep, Robert Redford ile
1985: "Albay Redl", Albay Alfred Redl rolünde, Reji: István Szabó] Armin Mueller-Stahl, Gudrun Landgrebe ile
1985: "Quo Vadis?", Nero rolünde, Frederick Forrest ve diğerleri ile
1983: "Asla Asla Deme - James Bond 007", Maximilian Largo rolünde, Reji: Irvin Kershner, Sean Connery, Max von Sydow, Barbara Carrera, Kim Basinger ile
1981: "Mephisto", Hendrik Höfgen rolünde, Kitap: Klaus Mann, Reji: István Szabó, "Yabancı Dildeki En İyi Film Oskarı 1981
1973: "Ne İsterseniz" (TV), Reji: Otto Schenk, Josef Meinrad, Christine Ostermayer, Wolfgang Hübsch, Sabine Sinjen, Christiane Hörbiger, Hans Dieter Zeidler, Helmuth Lohner, Karl Paryla ile
1972: "The Salzburg Connection", Johann Kronsteiner rolünde, Ludwig Hirsch ile

Kaynakça

^ „Klaus Maria Brandauer Berliner Zeitung gazetesi Kültür Ödülü'nü aldı“ 22 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Basın portalı, 11. Ocak 2008
^ Klaus Maria Brandauer Altın Onur Madalyası aldı^{[ölü/kırık bağlantı]} 1. Aralık 2008 tarihli belediye açıklaması (Ödül töreni resimleri)
^ Eysoldt Yüzüğü 2008 Klaus Maria Brandauer'e verildi 24. Ocak 2008 tarihli Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi internet sayfası
^ Wallenstein Berliner Ensemble 2007 19 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rejiör Peter Stein

[1] „Klaus Maria Brandauer Berliner Zeitung gazetesi Kültür Ödülü'nü aldı“ 22 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Basın portalı, 11. Ocak 2008

[2] Klaus Maria Brandauer Altın Onur Madalyası aldı^{[ölü/kırık bağlantı]} 1. Aralık 2008 tarihli belediye açıklaması (Ödül töreni resimleri)

[3] Eysoldt Yüzüğü 2008 Klaus Maria Brandauer'e verildi 24. Ocak 2008 tarihli Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi internet sayfası

[4] Wallenstein Berliner Ensemble 2007 19 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rejiör Peter Stein

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü - Film
1943–1975	Akim Tamiroff (1943) Barry Fitzgerald (1944) J. Carrol Naish (1945) Clifton Webb (1946) Edmund Gwenn (1947) Walter Huston (1948) James Whitmore (1949) Edmund Gwenn (1950) Peter Ustinov (1951) Millard Mitchell (1952) Frank Sinatra (1953) Edmond O'Brien (1954) Arthur Kennedy (1955) Earl Holliman (1956) Red Buttons (1957) Burl Ives (1958) Stephen Boyd (1959) Sal Mineo (1960) George Chakiris (1961) Ömer Şerif (1962) John Huston (1963) Edmond O'Brien (1964) Oskar Werner (1965) Richard Attenborough (1966) Richard Attenborough (1967) Daniel Massey (1968) Gig Young (1969) John Mills (1970) Ben Johnson (1971) Joel Grey (1972) John Houseman (1973) Fred Astaire (1974) Richard Benjamin (1975)
1976-2000	Laurence Olivier (1976) Peter Firth (1977) John Hurt (1978) Melvyn Douglas/Robert Duvall (1979) Timothy Hutton (1980) John Gielgud (1981) Louis Gossett Jr. (1982) Jack Nicholson (1983) Haing S. Ngor (1984) Klaus Maria Brandauer (1985) Tom Berenger (1986) Sean Connery (1987) Martin Landau (1988) Denzel Washington (1989) Bruce Davison (1990) Jack Palance (1991) Gene Hackman (1992) Tommy Lee Jones (1993) Martin Landau (1994) Brad Pitt (1995) Edward Norton (1996) Burt Reynolds (1997) Ed Harris (1998) Tom Cruise (1999) Benicio del Toro (2000)
2001–günümüz	Jim Broadbent (2001) Chris Cooper (2002) Tim Robbins (2003) Clive Owen (2004) George Clooney (2005) Eddie Murphy (2006) Javier Bardem (2007) Heath Ledger (2008) Christoph Waltz (2009) Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Christoph Waltz (2012) Jared Leto (2013) J. K. Simmons (2014) Sylvester Stallone (2015) Aaron Taylor-Johnson (2016) Sam Rockwell (2017) Mahershala Ali (2018) Brad Pitt (2019) Daniel Kaluuya (2020) Kodi Smit-McPhee (2021) Ke Huy Quan (2022) Robert Downey Jr. (2023) Kieran Culkin (2024)

g t d En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu National Board of Review Ödülü sahipleri
1954–1975	John Williams (1954) Charles Bickford (1955) Richard Basehart (1956) Sessue Hayakawa (1957) Albert Salmi (1958) Hugh Griffith (1959) George Peppard (1960) Jackie Gleason (1961) Burgess Meredith (1962) Melvyn Douglas (1963) Martin Balsam (1964) Harry Andrews (1965) Robert Shaw (1966) Paul Ford (1967) Leo McKern (1968) Philippe Noiret (1969) Frank Langella (1970) Ben Johnson (1971) Joel Grey / Al Pacino (1972) John Houseman (1973) Holger Löwenadler (1974) Charles Durning (1975)
1976–2000	Jason Robards (1976) Tom Skerritt (1977) Richard Farnsworth (1978) Paul Dooley (1979) Joe Pesci (1980) Jack Nicholson (1981) Robert Preston (1982) Jack Nicholson (1983) John Malkovich (1984) Klaus Maria Brandauer (1985) Daniel Day-Lewis (1986) Sean Connery (1987) River Phoenix (1988) Alan Alda (1989) Joe Pesci (1990) Anthony Hopkins (1991) Jack Nicholson (1992) Leonardo DiCaprio (1993) Gary Sinise (1994) Kevin Spacey (1995) Edward Norton (1996) Greg Kinnear (1997) Ed Harris (1998) Philip Seymour Hoffman (1999) Joaquin Phoenix (2000)
2001–günümüz	Jim Broadbent (2001) Chris Cooper (2002) Alec Baldwin (2003) Thomas Haden Church (2004) Jake Gyllenhaal (2005) Djimon Hounsou (2006) Casey Affleck (2007) Josh Brolin (2008) Woody Harrelson (2009) Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Leonardo DiCaprio (2012) Will Forte (2013) Edward Norton (2014) Sylvester Stallone (2015) Jeff Bridges (2016) Willem Dafoe (2017) Sam Elliott (2018) Brad Pitt (2019) Paul Raci (2020) Ciarán Hinds (2021) Brendan Gleeson (2022) Mark Ruffalo (2023) Kieran Culkin (2024)