Roy Orbison

Roy Orbison
Roy Orbison
	Roy Orbison, 1965'te
Genel bilgiler
Doğum	Roy Kelton Orbison; 23 Nisan 1936; Vernon, Teksas, ABD
Ölüm	6 Aralık 1988 (52 yaşında) Hendersonville, Tennessee, ABD
Tarzlar	Rockabilly, pop
Meslekler	Müzisyen, şarkıcı, şarkı yazarı
Çalgılar	Gitar, vokal
Etkin yıllar	1954–1988
Müzik şirketi	Sun, Monument, MGM, London, Mercury, Asylum, PolyGram, Virgin
İlişkili hareketler	Traveling Wilburys, Teen Kings, The Wink Westerners, Class of '55
Resmî site	www.royorbison.com
Önemli çalgılar
	Gibson ES-335

Roy Kelton Orbison (23 Nisan 1936 - 6 Aralık 1988) Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyendir.

Hayatı

Teksas'ta doğup büyüyen Orbison, anne ve babasının Büyük Bunalım nedeniyle sık sık değiştirdiği işleri yüzünden gençliğinde çok fazla sayıda şehir değiştirdi. Kalın çerçeveli gözlükleri, sarıya yakın renkteki gözleri ve sivri kulakları Orbison'un gençlik yıllarında görünüşünden duyduğu rahatsızlığın nedeni oldu ve çok sayıda kompleks geliştirmesine sebep oldu. Açık renkteki, beyaza yakın sarı saçlarını simsiyah boyamaya başladı ve Orbison çok geçmeden sesini keşfederek yakın çevresinin ilgi odağı haline geldi. Babasının ona altıncı yaşgününde hediye ettiği gitarı eline aldığı andan itibaren müziğin peşini bir daha hiç bırakmadı. Lise yıllarını verdiği küçük konserlerle geçiren sanatçı, bir keresinde bir Elvis Presley konseri için Dallas'a 571 km araba kullanarak ulaştı. Teen Kings adındaki grupları Orbison'un yoğun uraşları sonucunda Sun Records tarafından ilk albümünü piyasaya sürdü. En büyük ilham kaynağı Elvis olan bu gençler çok geçmeden kendi yollarına gitmeyi seçtiler ve Orbison müzik kariyerine hep Elvis'e ulaşma idealiyle devam etti. Kısa sürede Monument Records'un ilgisini üzerine çeken Orbison, Joe Melson ile birlikte şarkı yazmaya başladı. "Only the Lonely" isimli şarkıları ile dikkatleri üzerlerine toplamayı başardılar. Bu şarkıyı Elvis için yazmış olmasına rağmen Elvis'in ilgisini çekmemesi onu şarkıyı söyleyerek listelerde üst basamaklara yerleşmesini sağladı. Böylelikle Orbison şöhretin kapısını aralamış oldu. "Running Scared", "Crying", "Candy Man" ve "Dream Baby" gibi eserleri de liste başlarında yer aldı. Görünüşüyle bir türlü barışamaması nedeniyle, diğer rock efsanelerinin aksine Orbison dergilere yüzünü göstermeyerek "gizli kimlikli ünlü" unvanına layık görüldü. 1960'larda bir sürü hit'e imza attı: "In Dreams", "Falling", "Mean Woman Blues" ve "Blue Bayou". Henüz yeni yeni ünlenen The Beatles ile aynı sahneyi paylaştı. Karısının terk ettiği zamanlarda Orbison ününün altın çağına erişmişti. Aynı yıl "It's Over" ve efsanevi şarkı "Oh, Pretty Woman"'ı seslendirmesiyle döneminin ve hatta günümüzün en önemli sanatçılarından biri olacağını kanıtladı. Fakat bu parlak dönemin ardından eşinden ayrılması sanatçıyı sessiz bir dönem geçirmeye zorladı. 1970 ve 80'lerde birçok sayıda cover albüm ve yeni şarkılar seslendirmeye gayret etti. 1987'de "In Dreams: Greatist Hits" albümüyle tekrar ilgi toplamaya başladı. "Mystery Girl" ve "Traveling Wilburys Vol. 1" ile Orbison eski tahtına tekrar kavuştu fakat sürekli konser talepleri, turlar ve basının ilgisi sanatçıyı bir hayli zorlamaya başladı. Yeni bir imaj için kilo veren Orbison tüm bu koşuşturmanın içerisinde annesinin evinde yediği yemeğinden sonra henüz 52 yaşında kalp krizi sonucu hayatı sona erdi. Ölümü tüm dünyayı sarstığı gibi, dünya basınının da yoğun ilgisini topladı.

Diskografi

Stüdyo Albümleri

Roy Orbison at the Rock House (1961)
Lonely and Blue (1961)
Crying (1962)
In Dreams (1963)
There Is Only One Roy Orbison (1965)
Orbisongs (1965)
The Orbison Way (1966)
The Classic Roy Orbison (1966)
Roy Orbison Sings Don Gibson (1967)
The Fastest Guitar Alive Original Soundtrack (1967)
Cry Softly Lonely One (1967)
Roy Orbison's Many Moods (1968)
Hank Williams the Roy Orbison Way (1970)
The Big O (1970)
Roy Orbison Sings (1972)
Memphis (1972)
Milestones (1973)
I'm Still in Love with You (1976)
Regeneration (1977)
Laminar Flow (1979)
Class of '55 (1985)
Mystery Girl (1989)
King of Hearts (1992)

Derleme/ Seçki albümleri

Roy Orbison's Greatest Hits (1962)
More of Roy Orbison's Greatest Hits (1964)
Early Orbison (1964)
The Very Best of Roy Orbison (1966)
The Great Songs of Roy Orbison (1970)
The Living Legend of Roy Orbison (1975)
All-Time Greatest Hits (1977)
In Dreams: The Greatest Hits (1987)
For the Lonely: 18 Greatest Hits (1988)
The Legendary Roy Orbison (1989)
20 Original Hits/Original Recordings (1989)
Best Loved Standards (1989)
The Legendary Roy Orbison (box set) (1990)
Super Hits (1995)
The Very Best of Roy Orbison (1996)
Oh, Pretty Woman: The Greatest Hits (1998)
16 Biggest Hits (1999)
20 Golden Hits (2000)
The Best of Roy Orbison (2003)
The Essential Roy Orbison (2006)
The Very Best of Roy Orbison (2006)
Playlist: The Very Best of Roy Orbison (2008)

Dış bağlantılar

Roy Orbison5 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
http://www.myspace.com/royorbison14 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
http://www.history-of-rock.com/roy_orbison.htm1 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

g t d En İyi Sesli Kitap, Anlatım ve Hikaye Anlatımı Kaydı dalında Grammy Ödülü
1958−1979	The Best of the Stan Freberg Shows – Stan Freberg (1958) Lincoln Portrait – Carl Sandburg (1959) FDR Speaks – Robert Bialek (producer) (1960) Humor in Music – Leonard Bernstein (1961) The Story-Teller: A Session with Charles Laughton – Charles Laughton (1962) Who's Afraid of Virginia Woolf? – Edward Albee (playwright) (1963) BBC Tribute to John F. Kennedy – That Was the Week That Was (1964) John F. Kennedy: As We Remember Him – Goddard Lieberson (producer) (1965) Edward R. Murrow - A Reporter Remembers, Vol. I: The War Years – Edward R. Murrow (1966) Gallant Men – Everett Dirksen (1967) Lonesome Cities – Rod McKuen (1968) We Love You Call Collect – Art Linkletter & Diane Linkletter (1969) Why I Oppose the War in Vietnam – Martin Luther King Jr. (1970) Desiderata – Les Crane (1971) Lenny – Bruce Botnick (producer) & the Original Broadway Cast (1972) Jonathan Livingston Seagull – Richard Harris (1973) Good Evening – Peter Cook and Dudley Moore (1974) Give 'em Hell, Harry! – James Whitmore (1975) Great American Documents – Henry Fonda, Helen Hayes, James Earl Jones, and Orson Welles (1976) The Belle of Amherst – Julie Harris (1977) Citizen Kane (Original Motion Picture Soundtrack) – Orson Welles (1978) Ages of Man: Readings from Shakespeare – John Gielgud (1979)
1980−1999	Gertrude Stein, Gertrude Stein, Gertrude Stein – Pat Carroll (1980) Donovan's Brain – Orson Welles (1981) Raiders of the Lost Ark: The Movie on Record – Tom Voegeli (producer) and Various Artists (1982) Lincoln Portrait – William Warfield (1983) The Words of Gandhi – Ben Kingsley (1984) Ma Rainey's Black Bottom – Mike Berniker (producer) & the Original Broadway Cast (1985) Interviews from the Class of '55 Recording Sessions – Johnny Cash, Jerry Lee Lewis, Chips Moman, Ricky Nelson, Roy Orbison, Carl Perkins, and Sam Phillips (1986) Lake Wobegon Days – Garrison Keillor (1987) Speech by Rev. Jesse Jackson – Jesse Jackson (1988) It's Always Something – Gilda Radner (1989) Gracie: A Love Story – George Burns (1990) The Civil War – Ken Burns (1991) What You Can Do to Avoid AIDS – Earvin "Magic" Johnson and Robert O'Keefe (1992) On the Pulse of Morning – Maya Angelou (1993) Get in the Van – Henry Rollins (1994) Phenomenal Woman – Maya Angelou (1995) It Takes a Village – Hillary Clinton (1996) Charles Kuralt's Spring – Charles Kuralt (1997) Still Me – Christopher Reeve (1998) The Autobiography of Martin Luther King Jr. – LeVar Burton (1999)
2000−2019	The Measure of a Man: A Spiritual Autobiography – Sidney Poitier, Rick Harris, and John Runnette (producers) (2000) Q: The Autobiography of Quincy Jones – Quincy Jones, Jeffrey S. Thomas, Steven Strassman (engineers), and Elisa Shokoff (producer) (2001) A Song Flung Up to Heaven – Maya Angelou and Charles B. Potter (producer) (2002) Lies and the Lying Liars Who Tell Them – Al Franken and Paul Ruben (producer) (2003) My Life – Bill Clinton (2004) Dreams from My Father – Barack Obama (2005) Our Endangered Values: America's Moral Crisis – Jimmy Carter / With Ossie and Ruby – Ossie Davis and Ruby Dee (2006) The Audacity of Hope – Barack Obama and Jacob Bronstein (producer) (2007) An Inconvenient Truth by Al Gore – Beau Bridges, Cynthia Nixon, and Blair Underwood (2008) Always Looking Up – Michael J. Fox (2009) The Daily Show with Jon Stewart Presents Earth (The Audiobook) – Jon Stewart (2010) If You Ask Me (And of Course You Won't) – Betty White (2011) Society's Child – Janis Ian (2012) America Again: Re-becoming the Greatness We Never Weren't – Stephen Colbert (2013) Diary of a Mad Diva – Joan Rivers (2014) A Full Life: Reflections at 90 – Jimmy Carter (2015) In Such Good Company: Eleven Years of Laughter, Mayhem, and Fun in the Sandbox – Carol Burnett (2016) The Princess Diarist – Carrie Fisher (2017) Faith: A Journey for All – Jimmy Carter (2018) Becoming – Michelle Obama (2019)
2020−günümüz	Blowout: Corrupted Democracy, Rogue State Russia, and the Richest, Most Destructive Industry on Earth – Rachel Maddow (2020) Carry On: Reflections for a New Generation from John Lewis − Don Cheadle (2021) Finding Me – Viola Davis (2022) The Light We Carry: Overcoming in Uncertain Times – Michelle Obama (2023)

g t d En İyi Erkek Pop Vokal Performansı Grammy Ödülü
1958–1979	"Catch a Falling Star" – Perry Como (1958) Come Dance with Me! – Frank Sinatra (1959) "Georgia on My Mind" – Ray Charles / The Genius of Ray Charles – Ray Charles (1960) "Lollipops and Roses" – Jack Jones (1961) "I Left My Heart in San Francisco" – Tony Bennett (1962) "Wives and Lovers" – Jack Jones (1963) "Hello, Dolly!" – Louis Armstrong (1964) "It Was a Very Good Year" – Frank Sinatra (1965) "Strangers in the Night" – Frank Sinatra (1966) "By the Time I Get to Phoenix" – Glen Campbell (1967) "Light My Fire" – José Feliciano (1968) "Everybody's Talkin'" – Harry Nilsson (1969) "Everything Is Beautiful" – Ray Stevens (1970) "You've Got a Friend" – James Taylor (1971) "Without You" – Harry Nilsson (1972) "You Are the Sunshine of My Life" – Stevie Wonder (1973) Fulfillingness' First Finale – Stevie Wonder (1974) Still Crazy After All These Years – Paul Simon (1975) Songs in the Key of Life – Stevie Wonder (1976) "Handy Man" – James Taylor (1977) "Copacabana (At the Copa)" – Barry Manilow (1978) 52nd Street – Billy Joel (1979)
1980–1999	"This Is It" – Kenny Loggins (1980) Breakin' Away – Al Jarreau (1981) "Truly" – Lionel Richie (1982) Thriller – Michael Jackson (1983) "Against All Odds (Take a Look at Me Now)" – Phil Collins (1984) No Jacket Required – Phil Collins (1985) "Higher Love" – Steve Winwood (1986) Bring On the Night – Sting (1987) "Don't Worry, Be Happy" – Bobby McFerrin (1988) "How Am I Supposed to Live Without You" – Michael Bolton (1989) "Oh, Pretty Woman (live 1987)" – Roy Orbison (1990) "When a Man Loves a Woman" – Michael Bolton (1991) "Tears in Heaven" – Eric Clapton (1992) "If I Ever Lose My Faith in You" – Sting (1993) "Can You Feel the Love Tonight" – Elton John (1994) "Kiss from a Rose" – Seal (1995) "Change the World" – Eric Clapton (1996) "Candle in the Wind 1997" – Elton John (1997) "My Father's Eyes" – Eric Clapton (1998) "Brand New Day" – Sting (1999)
2000–2010	"She Walks This Earth" – Sting (2000) "Don't Let Me Be Lonely Tonight" – James Taylor (2001) "Your Body Is a Wonderland" – John Mayer (2002) "Cry Me a River" – Justin Timberlake (2003) "Daughters" – John Mayer (2004) "From the Bottom of My Heart" – Stevie Wonder (2005) "Waiting on the World to Change" – John Mayer (2006) "What Goes Around... Comes Around" – Justin Timberlake (2007) "Say" – John Mayer (2008) "Make It Mine" – Jason Mraz (2009) "Just the Way You Are" – Bruno Mars (2010)

g t d Grammy Yaşam Boyu Başarı Ödülü
1963–1990	1963 Bing Crosby 1965 Frank Sinatra 1966 Duke Ellington 1967 Ella Fitzgerald 1968 Irving Berlin 1971 Elvis Presley 1972 Louis Armstrong Mahalia Jackson 1984 Chuck Berry Charlie Parker 1985 Leonard Bernstein 1986 Benny Goodman The Rolling Stones Andrés Segovia 1987 Roy Acuff Benny Carter Enrico Caruso Ray Charles Fats Domino Woody Herman Billie Holiday B.B. King Isaac Stern Igor Stravinsky Arturo Toscanini Hank Williams 1989 Fred Astaire Pablo Casals Dizzy Gillespie Jascha Heifetz Lena Horne Leontyne Price Bessie Smith Art Tatum Sarah Vaughan 1990 Nat King Cole Miles Davis Vladimir Horowitz Paul McCartney
1991–2000	1991 Marian Anderson Bob Dylan John Lennon Kitty Wells 1992 James Brown John Coltrane Jimi Hendrix Muddy Waters 1993 Chet Atkins Little Richard Thelonious Monk Bill Monroe Pete Seeger Fats Waller 1994 Bill Evans Aretha Franklin Arthur Rubinstein 1995 Patsy Cline Peggy Lee Henry Mancini Curtis Mayfield Barbra Streisand 1996 Dave Brubeck Marvin Gaye Georg Solti Stevie Wonder 1997 Bobby "Blue" Bland The Everly Brothers Judy Garland Stéphane Grappelli Buddy Holly Charles Mingus Oscar Peterson Frank Zappa 1998 Bo Diddley The Mills Brothers Roy Orbison Paul Robeson 1999 Johnny Cash Sam Cooke Otis Redding Smokey Robinson Mel Tormé 2000 Harry Belafonte Woody Guthrie John Lee Hooker Mitch Miller Willie Nelson
2001–2010	2001 The Beach Boys Tony Bennett Sammy Davis Jr. Bob Marley The Who 2002 Count Basie Rosemary Clooney Perry Como Al Green Joni Mitchell 2003 Etta James Johnny Mathis Glenn Miller Tito Puente Simon & Garfunkel 2004 Van Cliburn The Funk Brothers Ella Jenkins Sonny Rollins Artie Shaw Doc Watson 2005 Eddy Arnold Art Blakey The Carter Family Morton Gould Janis Joplin Led Zeppelin Jerry Lee Lewis Jelly Roll Morton Pinetop Perkins The Staple Singers 2006 David Bowie Cream Merle Haggard Robert Johnson Jessye Norman Richard Pryor The Weavers 2007 Joan Baez Booker T. & the M.G.'s Maria Callas Ornette Coleman The Doors The Grateful Dead Bob Wills 2008 Burt Bacharach The Band Cab Calloway Doris Day Itzhak Perlman Max Roach Earl Scruggs 2009 Gene Autry The Blind Boys of Alabama The Four Tops Hank Jones Brenda Lee Dean Martin Tom Paxton 2010 Leonard Cohen Bobby Darin David "Honeyboy" Edwards Michael Jackson Loretta Lynn André Previn Clark Terry
2011–2020	2011 Julie Andrews Roy Haynes Juilliard String Quartet The Kingston Trio Dolly Parton Ramones George Beverly Shea 2012 The Allman Brothers Band Glen Campbell Antônio Carlos Jobim George Jones The Memphis Horns Diana Ross Gil Scott-Heron 2013 Glenn Gould Charlie Haden Lightnin' Hopkins Carole King Patti Page Ravi Shankar The Temptations 2014 The Beatles Clifton Chenier The Isley Brothers Kraftwerk Kris Kristofferson Armando Manzanero Maud Powell 2015 Bee Gees Pierre Boulez Buddy Guy George Harrison Flaco Jiménez The Louvin Brothers Wayne Shorter 2016 Ruth Brown Celia Cruz Earth, Wind & Fire Herbie Hancock Jefferson Airplane Linda Ronstadt Run-DMC 2017 Shirley Caesar Ahmad Jamal Charley Pride Jimmie Rodgers Nina Simone Sly Stone The Velvet Underground 2018 Hal Blaine Neil Diamond Emmylou Harris Louis Jordan The Meters Queen Tina Turner 2019 Black Sabbath George Clinton ve Parliament-Funkadelic Billy Eckstine Donny Hathaway Julio Iglesias Sam & Dave Dionne Warwick 2020 Chicago Roberta Flack Isaac Hayes Iggy Pop John Prine Public Enemy Sister Rosetta Tharpe
2021–günümüz	2021 Grandmaster Flash and the Furious Five Lionel Hampton Marilyn Horne Salt-N-Pepa Selena Talking Heads 2022 Bonnie Raitt 2023 Bobby McFerrin Nirvana Ma Rainey Slick Rick Nile Rodgers The Supremes Ann Wilson ve Nancy Wilson 2024 Laurie Anderson The Clark Sisters Gladys Knight N.W.A Donna Summer Tammy Wynette