Su kıtlığı - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Uluslararası hukuk ve su sorunu
    • 1.1 Kurallar
  • 2 Alınabilecek önlemler
  • 3 Dış bağlantılar
  • 4 Kaynakça

Su kıtlığı

  • العربية
  • Azərbaycanca
  • বাংলা
  • Català
  • کوردی
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Français
  • Hausa
  • हिन्दी
  • Bahasa Indonesia
  • Igbo
  • Igala
  • 日本語
  • 한국어
  • Македонски
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • پښتو
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • Türkmençe
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Su sorunu sayfasından yönlendirildi)

Dünya üzerindeki mevcut tatlı su kaynaklarının ihtiyaçları karşılayamayacak hale gelmesi üzerine tatlı su kaynaklarını (akarsular) paylaşan devletler arasında yaşanan soruna “su sorunu” denir. Genellikle iki veya daha fazla devletin topraklarından geçen akarsular (bir diğer deyişle sınıraşan sular) üzerinde yaşanır. Dünyada 43 ülkede bulunan yaklaşık 700 milyon insan su kıtlığından muzdaripdir.[1]

Su sorunu özellikle Orta Doğu bölgesinde kendini hissettirmekte; Fırat ve Dicle nehirleri dolayısıyla Türkiye'yi de etkilemektedir. Su sorunu Birleşmiş Milletler başta olmak üzere birçok uluslararası kuruluşta ele alınmaktadır. Halihazırda, devletler arasında sürtüşmelere neden olan su kıtlığının ileride savaşlara yol açabileceğinden endişe edilmektedir.

Uluslararası hukuk ve su sorunu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kurallar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Devletlerin ülkelerinde bulunan sınıraşan sular veya su sistemleri ile ilgili hak ve yükümlülüklerini belirleyen kapsamlı kural veya ilkeler henüz tamamen şekillenmiş değildir. Çeşitli sınıraşan sular için kıyıdaş ülkeler arasında varılmış anlaşmalar mevcuttur ancak bu anlaşmalardan hiçbirini başka bir soruna uyarlamak mümkün değildir. Her biri değişik koşul ve durumları yansıtan ve bazen benzer sorunlara dahi farklı çözümler getiren bu anlaşmalar genel kabul görmüş hukuk kurallarının oluşumunu sağlayamamıştır..

Bir hükûmet dışı kuruluş olan Uluslararası Hukuk Derneği (International Law Association) ve BM Uluslararası Hukuk Komisyonu başta olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşlar su konusunda uluslararası uyuşmazlıkları giderebilecek ve uzlaşma ortamı yaratabilecek özelliklere sahip bir hukuk kurallarının oluşması için çaba sarf etmektedir.

Alınabilecek önlemler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Su sorununu azaltmak ve bu hususta yaşanan anlaşmazlıkları en aza indirmek için alınabilecek önlemler şunlardır:

  • Devletlerin su ile ilgili kendi iç politikalarını gözden geçirerek israfı azaltmaları.
  • Atık suların tasfiye edilerek yeniden kullanıma sokulması.(Bu yöntem halen petrol zengini ülkeler ve İsrail'de uygulanmakta olup ekonomik nedenler başta olmak üzere çeşitli nedenlerle yaygınlaşamamıştır)
  • Tarımda ilkel sulama metotlarının israfa neden olması nedeniyle sulamada yüksek teknoloji kullanılması.
  • Su kaynaklarına uygun tarım ürünü ekimi yapılması.
  • Devletlerin su sorunu konusundaki anlaşmazlıkları tırmandırmaktan kaçınması.
  • Tarımsal sulamada damlama ve yağmurlama sulama yapılmalı
  • Su tasarrufu (deniz)
  • Sanayide su kullanımı yeniden kullanımlı dönüşümlü olmalıdır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Water scarcity26 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The Global Risks Report 2019". 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  • g
  • t
  • d
İklim değişikliği
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • İklim sistemi
  • İklim değişikliğinin etkileri
  • İklim değişikliğini hafifletme
  • İklim değişikliği adaptasyonu
  • Ülke ve bölgelere göre iklim değişikliği
Sebepler
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • Dünya atmosferindeki karbondioksit
  • Ekstrem olay ilişkilendirmesi
  • Sera etkisi
  • İklim değişikliği konusunda bilimsel fikir birliği
Kaynaklar
  • Sera gazları
    • Karbon hesaplaması
  • Sera gazı emisyonları
    • Tarım
    • Sulak alanlar
  • Fosil yakıt
  • Ormansızlaşma ve iklim değişikliği
  • Arazi kullanımı, arazi kullanım değişikliği ve ormancılık
  • Temsili Konsantrasyon Yolu
  • Paylaşılan Sosyoekonomik Yollar
  • Dünya enerji tüketimi
Tarih
  • İklim değişikliği biliminin tarihi
  • İklim değişikliği siyasetinin tarihi
  • Svante Arrhenius
  • James Hansen
  • Charles David Keeling
  • Birleşmiş Milletler konferansları
  • İklim değişikliğinde yıllar
    • 2019
    • 2020
    • 2021
    • 2022
    • 2023
Etkiler ve sorunlar
Fiziksel
  • Ani iklim değişikliği
  • Anoksik olay
  • Arktik metan emisyonları
  • Arktik deniz buzunda azalma
  • Atlantik meridyonel devridaim sirkülasyonu
  • Kuraklık
  • Ekstrem hava olayları
  • Sel
    • Kıyı taşkını
  • Buzulların geri çekilmesi
  • Sıcak hava dalgası
    • Kentsel ısı adası
    • Deniz
  • Okyanuslar
    • Asitlenme
    • Deoksijenasyon
    • Isı içeriği
    • Deniz yüzeyi sıcaklığı
    • Tabakalaşma
    • Sıcaklık
  • Ozon deliği
  • Donmuş toprak çözülmesi
  • İklim sistemindeki devrilme noktaları
  • Deniz seviyesinin yükselmesi
  • Sezon sürünmesi
  • Tropikal siklonlar
  • Su döngüsü
  • Orman yangınları
Flora ve fauna
  • Ekosistemler
    • Toplu ölüm olayı
  • İstilacı türler
  • Bitki biyoçeşitliliği
  • Deniz yaşamı
  • Karasal hayvanlar
  • Kuşlar
  • İklim değişikliğinden kaynaklanan yok olma riski
  • Orman ölümü
Sosyal etkiler
  • Tarım
  • Şehirler
  • Çocuklar
  • Engellilik
  • Ekonomik etkiler
  • Balıkçılık
  • Cinsiyet
  • İnsan sağlığı
  • İnsan hakları
  • Yerli halklar
  • Bulaşıcı hastalıklar
  • Ada ülkeleri
  • Ruh sağlığı
  • Göçmen
  • Yoksulluk
  • İklim direnci
  • Risk değerlendirmeleri
  • Güvenlik ve çatışma
  • Kentsel su baskını
  • Kırılganlığı
  • Su kıtlığı
  • Su güvenliği
Ülke ve bölgelere göre
  • Afrika
  • Amerika
  • Antarktika
  • Kuzey Kutbu
  • Avustralya
  • Karayipler
  • Avrupa
  • Orta Doğu ve Kuzey Afrika
  • Küçük ada ülkeleri
  • Güney Asya
  • Ülkelere göre
Toplum ve iklim değişikliği
Toplum
  • İş dünyası yanıtları
  • İklim eylemi
  • Ekolojik yas
  • İklim hareketi
    • Okul grevi
  • İklim acil durum bildirgesi
  • İnkâr
    • Yumuşak inkâr
    • Komplo teorisi
  • Tartışmalar
  • Yönetim
  • Adalet
  • Davalar
  • Ulusal Olarak Belirlenen Katkı
  • Politikalar
  • Kamuoyu grüşü
  • Kadınlar
İletişim
  • Eğitim
  • İklim sarmalı
  • Popüler kültür tasvirleri
    • sanat
    • İklim kurgusu
    • Oyunlar
  • İklim Değişikliği Performans Endeksi
  • İklim krizi (terim)
  • Medya
  • Isınma şeritleri
Uluslararası anlaşmalar
  • Glasgow İklim Paktı
  • Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 13
  • Kyoto Protokolü
  • Paris Anlaşması
    • Paris Anlaşması'nın 6. Maddesi Kapsamındaki İşbirliği Mekanizmaları
  • Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Hafifletme
Ekonomi ve finans
  • Karbon bütçesi
  • Karbon kredisi
  • Karbon dengelemesi
    • Altın Standart (karbon dengeleme standardı)
  • Karbon vergisi
  • İklim borcu
  • İklim riski
  • İklim riski sigortası
  • İklim finansmanı
  • İklim değişikliğini hafifletmenin eş faydaları
  • Fosil yakıtların elden çıkarılması
  • Hafifletmenin ekonomisi
  • Emisyon ticareti
    • Karbon emisyon ticareti
  • Yeşil İklim Fonu
  • Düşük karbonlu ekonomi
Enerji
  • Karbondioksitin jeolojik depolanması
  • Enerji dönüşümü
    • Fosil yakıtların kullanımdan kaldırılması
  • Nükleer enerji
  • Yenilenebilir enerji
  • Sürdürülebilir enerji
Karbon yutaklarının korunması ve iyileştirilmesi
  • Mavi karbon
  • Karbondioksit giderme
    • Karbondioksitin jeolojik depolanması
    • Karbon tutma
  • Karbon çiftçiliği
  • İklim dostu tarım
  • Doğa temelli çözümler
  • Ormansızlaşma ve orman bozulmasından kaynaklanan emisyonların azaltılması
  • Yeniden ağaçlandırma
Kişisel
  • Karbon nötrlük
  • İklim değişikliği konusunda bireysel eylem
    • Karbon ayak izi
    • Bitki temelli beslenme
Arkaplan ve teori
Ölçümler
  • Küresel yüzey sıcaklığı
  • Enstrümantal sıcaklık kaydı
  • Uydu ölçümleri
Teori
  • Yansıtabilirlik
  • Karbon döngüsü
    • Biyolojik pompa
    • Okyanus karbon döngüsü
    • Donmuş toprak karbon döngüsü
  • Karbon yutağı
  • İklim duyarlılığı
  • İklim değişkenliği ve değişiklikleri
  • Bulut geri bildirimi
  • Bulut zorlaması
    • Iris hipotezi
  • Geri bildirimler
  • Dünya'nın enerji bütçesi
  • Küresel ısınma potansiyeli
  • İklim değişikliği üzerindeki sera etkisinin açıklayıcı modeli
  • Yörüngesel zorlama
  • Radyatif zorlama
Araştırma
  • İklim değişikliği senaryosu
  • İklim modeli
  • Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi
  • Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)
    • IPCC Altıncı Değerlendirme Raporu
  • Paleoklimatoloji
  • Paleotempestoloji
  • Solar jeomühendislik
Liste Sözlük  • Liste İndeks  • Kategori Kategori
  • g
  • t
  • d
Sürdürülebilirlik
  • Ana hatlar
  • Dizin
İlkeler
  • Antroposen
  • Çevrecilik
  • Gezegensel sınırlar
  • İnsanın çevre üzerindeki etkisi
  • Kalkınma
  • Küresel yönetişim
Tüketim
  • Ahlak
  • Antropizasyon
  • Aşırı tüketim
  • Basit yaşam
  • Dayanaklı mal
  • Döngüsel ekonomi
  • Dünya Limit Aşım Günü
  • Ekolojik ayak izi
  • Kararlı durum ekonomisi
  • Mikro sürdürülebilirlik
  • Ortak varlıkların trajedisi
  • Sürdürülebilir
    • Pazar
    • Tüketici davranışı
  • Sürdürülebilirlik
    • Marka
    • Pazarlama miyopluğu
    • Reklamcılık
  • Sistemik değişim direnci
  • Tüketim karşıtlığı
  • Ürün yönetimi
  • Yatırımın sosyal getirisi
  • Yeşil tüketim
Dünya nüfusu
  • Aile planlaması
  • Demografik dönüşüm
  • Kontrol
  • Sürdürülebilir nüfus
Teknoloji
  • Çevre teknolojisi
  • Doğal yapı
  • Sürdürülebilir
    • Ambalaj
    • Endüstri
    • Mimari
    • Tasarım
  • Uygun
Biyoçeşitlilik
  • Biyogüvenlik
  • Biyosfer
  • Holosen yok oluşu
  • İstilacı türler
  • Koruma biyolojisi
  • Tehlikedeki tür
Enerji
  • Karbon ayak izi
  • Sürdürülebilir enerji
  • Yenilenebilir enerji
Gıda
  • İklim dostu tarım
  • Sivil tarım
  • Sürdürülebilir
    • Balıkçılık
    • Beslenme
    • Tarım
  • Topluluk destekli tarım
  • Yapay et
Su
  • Arıtılmış su
  • Atık sulardan ısı geri kazanımı
  • Ayak izi
  • Gelgit enerjisi
  • Gelgit akıntısı jeneratörü
  • Geri dönüşüm duşları
  • Güvenlik
  • Hidroelektrik
    • Hidrolik güç
    • Hidroelektrik santrali
    • Küçük HES
    • Mikro HES
    • Piko HES
  • Kıtlık
  • Nehir tipi hidroelektrik santrali
  • Okyanus enerjisi
  • Okyanus ısıl enerji dönüşümü
Sorumluluk
  • Çevresel muhasebe
  • Çevresel planlama
  • Kurumsal çevre sorumluluğu
  • Kurumsal sosyal sorumluluk
  • Sürdürülebilir verim
  • Sürdürülebilirlik
    • Endeks
    • Muhasebe
    • Ölçüm
    • Rapor
    • Standartlar ve sertifikasyon
Uygulamalar
  • Çevre finansmanı
  • Eko-kapitalizm
  • Eko-kent
  • Ekoköy
  • Eko-sosyalizm
  • Eko-yatırım
  • Etki yatırımı
  • İklim finansmanı
  • Jeopark
  • Organik hareket
  • Sosyal sorumlu işletme
  • Sosyal sorumlu pazarlama
  • Sürdürülebilir
    • Bahçecilik
    • Drenaj sistemi
    • Finans
    • Geçim
    • İnşaat
    • İşletme
    • Kaynak kullanımı
    • Kentsel altyapı
    • Moda
    • Organizasyon
    • Peyzaj
    • Reklam
    • Sanat
    • Sanitasyon
    • Şehir
    • Tedarik
    • Dağıtım
    • Topluluk
    • Turizm
    • Ulaşım
    • Uzay
    • Yaşam
    • Yenileme
  • Yeşil
    • Altyapı
    • Ekonomi
    • Kalkınma
    • Pazarlama
  • Yeşillendirme
Sürdürülebilir yönetim
  • Atık
  • Balıkçılık
  • Çevresel
  • Doğal kaynak
  • Geri dönüşüm
  • Gezegen
  • Hümanist kapitalizm
  • Malzemeler
  • Orman
  • Peyzaj
Anlaşmalar ve
konferanslar
  • BM İnsan Çevresi Konferansı (Stockholm 1972)
  • Brundtland Komisyon Raporu (1983)
  • Ortak Geleceğimiz (1987)
  • Dünya Zirvesi (1992)
  • Çevre ve Gelişim Hakkında Rio Deklarasyonu (1992)
  • Gündem 21 (1992)
  • Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (1992)
  • Lizbon Prensipleri (1997)
  • Yeryüzü Şartı (2000)
  • BM Binyıl Bildirgesi (2000)
  • 2002 Dünya Zirvesi (Rio+10, Johannesburg)
  • BM Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (Rio+20, 2012)
  • Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (2015)
  • Kategori Kategori
  • Bilim
  • Çalışmalar
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Su_kıtlığı&oldid=34769461" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Su sorunu
  • Subilim
  • Uluslararası hukuk
  • Nüfusla gelişen çevre sorunları
  • Su ve çevre
Gizli kategori:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Sayfa en son 12.21, 9 Şubat 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Su kıtlığı
Konu ekle