Trakya (thema)
| |||||||||||||||||||||||||
Trakya Theması (Yunanca: Grekçe: θέμα Θρᾴκης or θέμα Θρᾳκῷον), Balkanların güneydoğu bölümünde yer alan Bizans İmparatorluğu theması, imparatorluğun tarihi boyunca Trakya'nın çeşitli bölümlerini kapsamıştır.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Geleneksel olarak, yaklaşık 680 yılında, o dönem ağırlıklı olarak askeri ağırlıklı olarak Bulgar tehdidine karşı kurulmuştur.[1][2][3] Bu, 680/681 yılında Trakya hypostrategos'u ve Opsikion Dükü Patrici Theodore bahsinde geçer. Fakat, Trakya ayı askeri bir yönetim ve Theodore iki makamı elinde tutuyor yoksa Opsikion ile birleşik tek bir idari yapılanma olup olmadığı belli değildir. Gerçekte Trakya için ayrı strategoi 742 yılına kadar kayıtlarda açık şekilde belirtilmemiştir. 8. yüzyılda strategoi mühürlerinde bu ayrım görülür.[3][4] Başlangıçta, muhtemelen Hadrianapolis themanın başkentiydi.
İmparatoriçe İrini yönetimi altında, geç 8. yüzyılda, thema bölündü ve batı parçası Makedonya theması olarak ayrıldı. Bundan sonra, themanın başkenti Arkadiopolis oldu, Bizye ve Sozopolis tourmarchai yapıları buraya bağlandı. tourmarches tes Thrakes ("Trakya'nın") ifadesi de kayıtlarda görülür, Arkadiopolis'te strategos yardımcısı olarak düşünülebilir.[2] Arap coğrafyacılar İbn Hurdâzbih (yaklaşık 847 yılında yazmıştır) ve İbn el-Fakih el-Hamadani (yaklaşık 903 yılında yazmıştır), "uzun duvardan Anastasios Suru" Makedonya themasına, kuzeyde Bulgarın ülkesine kadar genişlediğini, 10 tahkim edilmiş yer ve 5.000 birlikten oluştuğunu yazarlar.[5] Gerçekten themanın sınırları, Bizans-Bulgar Savaşları sırasında Bizans'ın kuzey cephesinde dalgalanmıştır. Başlangıçta, Tuna boyunca Bulgarlar tarafından ülke hariç (Moesia Superior), antik Trakya Diocese bölgesinin çoğunu kapsar, fakat Krum (h. 803-814), Omurtag (h. 814-831) ve I. Simeon (h. 893-927) fetihlerinden sonra Koca Balkan Dağlarının güneyine yaklaşık günümüzde Yunanistan ve Türkiye'nin Bulgarlara olan sınırına çekilmiştir. Böylece 10. yüzyılın yaklaşık başlarında, kuzeyde Anchialos dahil olmak üzere kıyılar boyunca günümüz Doğu Trakyasının doğu yarısını kapsamaktaydı.[6]
11. yüzyılda, Trakya ve Makedonya genellikle birleşmiş görünmektedir, birçok strategoi and yargıç (kritai) tarafından her iki themanın yargısının tek elde tutulduğu kayıtlarda görülmektedir.[2][7] İsim, Paleologos Hanedanı döneminde idari bir terim olarak kullanılmamaya başlanmıştır fakat dönemin bazı tarihçiler tarafından antik bir terim olarak kullanıldığı görülmektedir.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Haldon 1997, s. 216.
- ^ a b c Nesbitt & Oikonomides 1991, s. 155.
- ^ a b Pertusi 1952, s. 156.
- ^ Kazhdan 1991, ss. 2079–2080.
- ^ Pertusi 1952, s. 157.
- ^ Pertusi 1952, ss. 157–158.
- ^ a b Kazhdan 1991, s. 2080.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Haldon, John F. (1997). Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-31917-1.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Nesbitt, John W.; Oikonomides, Nikolaos, (Ed.) (1991). Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Volume 1: Italy, North of the Balkans, North of the Black Sea. Washington, District of Columbia: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. ISBN 0-88402-194-7. 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2015.
- Pertusi, A. (1952). Constantino Porfirogenito: De Thematibus (İtalyanca). Rome, Italy: Biblioteca Apostolica Vaticana.