Çeperli, Kağızman
| Çeperli | |
|---|---|
 | |
 Kars'ın konumu | |
  Çeperli Çeperli'nin Kars'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Kars |
| İlçe | Kağızman |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1905 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 195 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0474 |
| İl plaka kodu | 36 |
| Posta kodu | 36700 |
Çeperli, Kars ilinin Kağızman ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeperli köyünün eski adı Kızıl Viran'dır. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde "Kızıl Viran" (قیزك ویران) olarak geçer.[4] 1886 tarihli Rus nüfus sayımında ise "Kizil-veran" (Кизил-веранъ) şeklinde yazılmıştır.[5] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de "Kızılviran" (قیزكویران) şeklinde kaydedilmiştir.[6]
Osmanlı Müslim nüfus defterine göre Kızıl Viran köyünde, 15 hanede 49 erkek kaydedilmiştir. 1835 tarihinde askere alma ve vergi belirleme amacıyla yapılan söz konusu nüfus tespitinde sadece erkek nüfusu tespit ediliyordu. Köyün toplam nüfusunun ise, erkek sayısının iki katı olduğu söylenebilir.[7][8]
Kızıl Viran köyü, 1886 tarihli nüfus sayımında Kağızman sancağının Kağızman kazasına (uçastok) bağlı Camuşli nahiyesinin (Джамушлинский маркяз) 14 köyünden biriydi. Köydeki 17 hanede, 45'i erkek ve 62'si kadın olmak üzere, 107 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Türklerden oluşuyordu.[9] Rus idaresi sırasında köyün nüfusu 1896'da 125 kişi, 1906'da 178 kişi olarak belirlenmiştir.[10]
Kızıl Viran, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Kağızman kazasına bağlı Kötek nahiyesinin bir köyüydü. Kötek nahiyesi ise, 25 köyü kapsıyordu.[11] 1940 genel nüfus sayımında "Kızılveran" biçiminde yazılmış olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 194 kişiden oluşuyordu.[12] Kızılviran veya Kızılveran adı "iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 1959 yılında Çeperli şeklinde değiştirilmiştir.[13] 1965 yılında köyün nüfusu 338 kişi olarak belirlenmişti ve bu nüfus içinde 142 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
Köyün eski adı 1928 yılı kayıtlarında Kızılviran olarak geçmektedir.[15]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Kars il merkezine 62 km, Kağızman ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır.[16]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Köyde 1886 yılında 107 Türk yaşamaktaydı.[17]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 195[2] |
| 2021 | 211[2] |
| 2020 | 228[2] |
| 2019 | 233[2] |
| 2018 | 239[2] |
| 2017 | 232[2] |
| 2016 | 245[2] |
| 2015 | 260[2] |
| 2014 | 281[2] |
| 2013 | 298[2] |
| 2012 | 319[2] |
| 2011 | 329[2] |
| 2010 | 342[2] |
| 2009 | 337[2] |
| 2008 | 347[2] |
| 2007 | 355[2] |
| 2000 | 311[18] |
| 1990 | 368[19] |
| 1985 | 395[20] |
| 1886 | 107[17] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ceperli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Kars Kağızman Çeperli Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "Aysel Güneş, "2782 Numaralı Kars Vilayeti Kağızman Sancağı Kağızman Kasabası ve Geçvan Kazası Müslim Nüfus Defterinin Transkripsiyon ve Değerlendirmesi", 2020, Bitlis, s. 225". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2025.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı": 530". 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2025.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 770.
- ^ "Aysel Güneş, "2782 Numaralı Kars Vilayeti Kağızman Sancağı Kağızman Kasabası ve Geçvan Kazası Müslim Nüfus Defterinin Transkripsiyon ve Değerlendirmesi", 2020, Bitlis, s. 225". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2025.
- ^ Ersin Doğantekin, "1251/1835 Tarihli Nüfus Defterine Göre Kağızman Nüfusu", Geçmişten Geleceğe Her Yönüyle Kağızman Sempozyumu, Ankara, 2012
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı": 530". 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2025.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 116, ISBN 9786052100271.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 770.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1940). "1940 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 702". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1965). "1965 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ "Çeperli Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020.
- ^ a b "КАГЫЗМАНСКИЙ УЧАСТОК (1886 г.)" (Rusça). ethno-kavkaz.narod.ru. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020.
- ^ "İl, ilçe ve bucaklara göre köy nüfusları - 2000". TÜİK. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.