Fraortis
| Fraortis | |
|---|---|
| Medya Kralı | |
| Hüküm süresi | MÖ 675 – 653[1][2] |
| Önce gelen | Deioces |
| Sonra gelen | Siyaksares |
| Ölüm | MÖ 653 |
| Hanedan | Medya Hanedanı |
| Babası | Deioces |
| Dini | Antik İran dini |
Fraortis,[a] (MÖ 675 - MÖ 653), İlk Med kralı Deioces'nun oğlu ve ikinci Med kralıdır.
Babası ölünce tahta geçti. Savaşçılığı ile ön plana çıkan Fraortis, 22 yıl boyunca hüküm sürdü ve topraklarını genişletti. Doğu İran topraklarına seferler düzenleyerek, Persleri ve diğer İrani kabileleri hakimiyeti altına aldı.[6][7]
Bu dönemlerde kuzeyden İskit akınları oluyordu. Fraortis'in en büyük arzusu, tıpkı babası gibi Asur'u yıkmaktı. İskitler ile ittifak kuran Asur kralı Asurbanipal, MÖ 652 yılında Fraortis'i öldürdü.[8][9]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Onun hakkındaki tüm antik bilgiler Herodot'tan gelmektedir. Ona göre (1.102), Fraortis, Deioces'in oğluydu ve tüm Med kabilelerini tek bir devlette birleştirdi. Ayrıca Persleri , Partları ve antik İran'ın diğer uluslarını da boyunduruk altına aldı. Yirmi iki yıl hüküm sürdü (yaklaşık MÖ 675 - yaklaşık MÖ 653), ancak bazı akademisyenler [ kim? ] elli üç yıl, yaklaşık 678 - yaklaşık 625, hüküm sürdüğünü varsaymaktadır.[10] Media, Fraortis'in oğlu Siyaksares İskit egemenliğini devirip 625'te kral olmadan önce 28 yıl boyunca Asur müttefikleri olan İskitler tarafından yönetildi.[10] Fraortis genellikle Media'daki bir şef olan Kaştariti ile özdeşleştirilir, ancak bazı akademisyenler böyle bir tanımlamanın şüpheli olduğunu düşünmektedir.
Yudit Kitabı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşitli akademisyenler, Fraortis'i Yudit Kitabı'ndaki "Medler Kralı Arphaxad" ile özdeşleştirmiştir. Fulcran Vigouroux, "Asurlular Kralı Nebukadnezar" ile "Medler Kralı Arphaxad" arasındaki savaşı, Asurbanipal ve Fraortis arasında gerçekleşen savaş olarak tanımlamıştır.[11] Bu savaş, Asurbanipal'in saltanatının on yedinci yılında meydana gelmiştir ve Yudit Kitabı, bu savaşın "Nebukadnezar"ın saltanatının on yedinci yılında gerçekleştiğini belirtmektedir. Jacques-Bénigne Bossuet de bu konuda benzer bir görüş belirtmiştir.[12] Vigouroux'nun iddia ettiği gibi, Yudit Kitabı'nın Septuagint versiyonunda bahsi geçen iki savaş, 658-657'deki iki imparatorluğun çatışmasına ve Fraortis'in 653'teki savaşta ölümüne bir göndermedir; bunun ardından Asurbanipal, aynı yıl Ulay Nehri Muharebesi ile başlayan büyük bir seferle askeri eylemlerini sürdürdü.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Phraortes | Persian Ruler, Median Empire, Achaemenid Dynasty | Britannica". 13 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Phraortes". 20 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Bollard, John K., (Ed.) (1998). Pronouncing dictionary of proper names: pronunciations for more than 28,000 proper names, selected for currency, frequency, or difficulty of pronunciation (2nd bas.). Detroit, Mich: Omnigraphics. s. 793. ISBN 978-0-7808-0098-4.
- ^ Akbarzadeh, D.; A. Yahyanezhad (2006). The Behistun Inscriptions (Old Persian Texts) (Farsça). Khaneye-Farhikhtagan-e Honarhaye Sonati. s. 87. ISBN 964-8499-05-5.
- ^ Kent, Ronald Grubb (c. 2006). Old Persian: Grammar, Text, Glossary (Farsça). translated into Persian by S. Oryan. Pizhūhishkadah-i Zabān va Gūyish bā hamkārī-i Idārah-i Kull-i Umūr-i Farhangī. s. 406. ISBN 964-421-045-X.
- ^ iranicaonline/protothyes. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ İ. M. Dyakonov. Midiya tarixi. M.-L., 1965, say 238.
- ^ Labat R. Kastariti, Phraorte et les debuts de l'histoire mede. JA, CCXLIX, 1, 1968.
- ^ Medes. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ a b Medvedskaya, I. (20 July 2004). "PHRAORTES". Encyclopædia Iranica. Erişim tarihi: 18 December 2012.
- ^ Les Livres Saints et La Critique Rationaliste, iv, 4th ed.
- ^ "Discours sur l'histoire universelle: Dessein général de l'ouvrage by Jacques Bénigne Bossuet, 1627 - 1704". 1840. 30 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.