Köpek dişi
| Köpek dişi | |
|---|---|
 | |
| Latince isim | dens caninus |
| Tanımlayıcılar | |
| Microsoft Academic | 2777560895 |
| MeSH | D003481 |
| TA | 907 |
| FMA | 55636 |
Köpek dişi, memeli oral anatomisinde incelenen uzun ve sivri diş. Fakat daha düz bir şekilde ortaya çıkabilirler. Bunun sonucu öndeki kesici dişlere benzerler. Öncelikli olarak sert yiyeceği parçalamakla görevlidirler.[1] İkincil kullanımları ise saldırıya yöneliktir. Çoğunlukla bütün memelilerde en büyük dişlerdir. Çoğu memelide ikisi alt çenede ve ikisi üst çenede olmak üzere dört adet köpek dişi bulunur. Aynı çenede bulunan köpek dişlerini birbirinden, kesici dişler ayırır. Örneklerini köpeklerde ve insanlarda görebiliyoruz.
İnsanlarda ve bulunan dört adet köpek dişinin ikisi üst çenede (maxillary), ikisi de alt çenede bulunur (mandibular).
Detaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Dört adet köpek dişi vardır. İkisi üst çenede, ikisi de alt çenede bulunur. Kesici dişlerden daha uzun ve daha güçlüdürler. Kökleri daha derindedir ve bu nedenle yüzeyde belirgin şekilde görünürler. Sivri ve koni şeklindedirler.[1] Dudaklara bakan yüzleri tümsek şeklinde, dile bakan yüzleri oyuk ve biçimsizdir. Ucuna doğru gidildikçe sivrileşir ve diğer dişlerin seviyesinden daha öte bir seviyede biter. Kökü bir tanedir fakat kesici dişlerinkinden daha uzun ve kalındır.
İnsanlarda üstteki köpek dişleri alttakilerden daha büyük ve daha uzundur.[2]) Genellikle belirgin bir tümsek oluştururlar. Normal olarak 11 veya 12 yaşlarında çıkarlar.
Önden bakıldığında üst çenedeki köpek dişleri, merkezdeki kesici dişlerden yaklaşık 1mm daha dardır. Diğer anterior (önde bulunan) dişlerden hafif derecede daha koyu ve sarı renklidir. İç taraftan bakıldığında oldukça gelişmiş bir cinguluma sahiptir (kabarık kısım).
Alttaki köpek dişleri üsttekilerden daha önde bulunur. Böylece çene kapatıldığında, uç noktaları, üst çenedeki köpek dişleri ve kesici dişlerin arasına oturur. Genelde 9 veya 10 yaşlarında çıkarlar.
Önden bakıldığında alt çenedeki köpek dişleri, üsttekilere göre belirgin şekilde dardır. İçten bakıldığında üst çenedeki köpek dişlerine göre oldukça pürüzsüzdür. Cingulum da üst çenedeki kadar gelişmemiştir.
Cinsel Farklılık
[değiştir | kaynağı değiştir]Birçok hayvanda üst ya da alt çene fark etmeksizin erkeklerde dişilere göre daha gelişmiş olduğu görülmektedir. Dişilerde işlevini yitirip, hiç görülmediği de olur. Antilop, misk geyiği, deve, at, yaban domuzu, çeşitli maymunlar, foklar ve denizaygırları örnek verilebilir.[3]
Memeli Olmayanlarda
[değiştir | kaynağı değiştir]Memeli olmayan hayvanlarda benzer işleve sahip "caniniform" olarak adlandırılan yapılar bulunur.
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Ağız -
Sol üst çene -
Kafatası -
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Dursun, Nejdet. Veteriner Anatomi 2. Medisan. ISBN 978-975-7774-09-9.
- ^ "eye-tooth". Oxford English Dictionary Online. Oxford University Press. 1989.
- ^ The Descent of Man. Charles Darwin. s:Descent of Man/Chapter XVII
