Topuk

Ayak topuğu

Topuk

Başlığın diğer anlamları için Topuk (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Topuk, ayağın arka ucundaki çıkıntıdır. Kalkaneus veya topuk kemiği olarak da bilinen bir kemiğin, alt bacak kemiklerinin eklemlenmesinin arkasındaki çıkıntısına dayanır.

Yapısı

Yürüyüş sırasında, özellikle de topuğun yere temas ettiği duruş fazında topuğa uygulanan basınç kuvvetlerini dağıtmak için ayak tabanı, topuğun altında 2 cm kalınlığa kadar deri altı bağ dokusu tabakasıyla kaplıdır. Bu doku, hem şok emici görevi gören hem de ayak tabanını sabitleyen bir basınç odaları sistemine sahiptir. Bu odaların her biri, kolajen liflerden oluşan sert bir bağ dokusu tabakasıyla kaplı lifli yağ dokusu içerir. Bu septalar ("duvarlar") hem üstteki plantar aponevroz hem de alttaki ayak tabanının derisine sıkıca bağlıdır. Ayak tabanı, vücut yüzeyinin en damarlı bölgelerinden biridir ve yoğun kan damarı sistemi, septaları daha da sabitler.

Aşil tendonu, "üç başlı" bir kas grubu olan triceps surae'nin kas tendonudur; soleus ve gastroknemiusun iki başı. Triceps surae'nin temel işlevi plantar fleksiyon, yani ayağı aşağı doğru uzatmaktır. Uzun ve ince tendonu topuk kemiğine bağlı olan ancak görünmeyen "dördüncü bir baş" olan hafif plantaris kası da ona eşlik eder.

İşlevi

Ayağa uygulanan basınç kuvvetleri, üç medial (ayak başparmağının kenarı) ve iki lateral (ayak serçe parmağının kenarı) olmak üzere beş ışın boyunca dağılır. Lateral ışınlar küboid kemik üzerinden topuk kemiğine, medial ışınlar ise üç küneiform kemik üzerinden ve naviküler kemik üzerinden ayak bileği kemiğine uzanır. Ayak bileği kemiği topuk kemiğinin üzerine yerleştirildiği için, bu ışınlar ayak parmaklarına yakın bir noktada bitişik, ancak topuk yakınında baskındır ve birlikte, engebeli bir arazide basınç kuvvetlerini dağıtmak üzere optimize edilmiş ayağın kemerlerini oluştururlar. Bu bağlamda topuk, büyük ve küçük ayak parmaklarının uçları ile birlikte yüklerin çoğunu taşıyan arka destek noktasını oluşturur.

Çatlak topuklar

Çatlak topuklar yaygın bir sağlık sorunudur ve enfeksiyonlara neden olabilir. Ayak derisinin kuruması ve ölü deri birikmesinden kaynaklanır. Zamanla ağrı ve tahrişe neden olabilir. Tedavi etmek ve önlemek için çeşitli nemlendirici kremler ve ayak törpüleri mevcuttur.