Koy
 | Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Temmuz 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Koy, göl, deniz veya okyanusların karaların içine doğru yaptığı görece sığ girintidir.
Körfez
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir körfez, okyanus, göl veya başka bir körfez gibi daha büyük bir ana su kütlesine doğrudan bağlanan, girintili, kıyı su kütlesidir. Bazen küçük körfez (bight), geniş boğaz olarak da bilinir.
Büyük bir koy genellikle körfez veya deniz olarak adlandırılır. Bir körfez, dairesel girişi ve dar girişi olan daha küçük bir koy türüdür.
- Bir fiyort, buzul aktivitesi ile şekillendirilmiş özellikle dik bir koydur.
- Koylar iç içe olabilir; Örneğin, James Bay kuzeydoğu Kanada'da Hudson Bay bir koludur. Bengal Körfezi ve Hudson Körfezi gibi bazı büyük koylar çeşitli deniz jeolojisine sahiptir.
- Bir Körfezi çevreleyen arazi genellikle rüzgarların gücünü azaltır ve dalgaları engeller.
- Koylar, diğer kıyı şeritleri kadar çeşitli kıyı şeridi özelliklerine sahip olabilir. Bazı durumlarda, koyların "genellikle geniş, düz ön teraslı dik bir üst kıyı ile karakterize edilen" plajları[1] vardır.
- Koylar, balıkçılık için güvenli yerler sağladıkları için insan yerleşimi tarihinde önemliydi. Daha sonra deniz ticaretin[2] in gelişmesinde önemli hale geldi. Çünkü sağladıkları güvenli demirleme, liman olarak seçimlerini teşvik etti.
- Küçük koylar Fırtınalı havalarda deniz taşıtlarına sığınak olurlar.
Güney Asya'da Bengal Körfezi - Koy oluşumunda ise direnci düşük çabuk çözülen kayaçlar (Kum,Kil) etkilidir.
- Koylar genellikle düşük enerjili dalgalar ve genellikle kumsal plajlara sahip alanlardır.
Oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Koyları oluşturabilecek çeşitli yollar vardır.Büyük koylar kıta kayması sonucu oluşmuşlardır.Süper kıta olarak gondvana kavisli ve girintili fay hatları boyunca dağıldı, kıtalar birbirinden ayrıldı ve dünyanın en büyük koyları oluşmuştur. Bunlar; Gine körfezi, Basra Körfezi, Alaska Körfezi, Meksika Körfezi ve dünyanın en büyük körfezi Bengal Körfezidir. Koyları oluşturan diğer yollar buzul ve nehir erozyonlarıdır. Buzulların oluşturduğu koylar fiyort olarak bilinir.Çoğu koy ise dalga, akıntı ve kıyı erozyonu tarafından oluşturulmaktadır.Yumuşak kayaçlar erozyonun gücünü artırır.Sert kayaçlar var ise burun oluşumuna olanak sağlar. Ayrıca Kaliforniya Körfezi jeolojik süreç tarafından oluşturulan koya örnektir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Video galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Easterbrook, Don (1999). Surface Processes and Landforms (2. bas.). Prentice Hall
- "Landforms, Erosion, and Longshore Drift". 2001. Retrieved 9 October, 2012.
- Schwartz, M. (2005). "Encyclopedia of Coastal Science". Springer. ISBN 978-1-4020-1903-6 p399
- Benedet, L., Klein, A., and Hsu, J. (2004). "Practical Insights and Applications of Empirical Bay Shape Equations". ICCE.
- Carreck, Rosalind, ed. (1982). The Family Encyclopedia of Natural History. The Hamlyn Publishing Group. p. 202. ISBN 978-0-11-202257-2.
 | Coğrafî terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
- ^ Bir plaj a, arazi şekli gevşek parçacıklardan oluşur su kütlesi ile birlikte. Bir plaj oluşturan parçacıklar tipik olarak kum, çakıl, zona, çakıl taşları gibi kayalardan yapılır . Parçacıklar ayrıca yumuşakça kabukları veya koralin yosunları gibi biyolojik kökenli olabilir .
- ^ Balıkçılık, balık yakalamaya çalışmaktır . Balıklar normalde vahşi doğada yakalanır . Balık yakalama teknikleri el toplama, mızraklama, ağ, olta balıkçılığı ve yakalamayı içerir . “Balıkçılık”, yumuşakçalar, kafadanbacaklılar, kabuklular ve ekinodermler gibi balık dışındaki su hayvanlarını yakalamayı içerebilir . T
