Liman
Liman; gemi, tekne gibi deniz araçlarının park yeri, gemilerin konteyner ve kargolarını boşaltıp yüklediği ticaret merkezi, vinç barındıran ve genellikle gümrük de bulunduran mekanlardır.
Özellikle Demiryolu ve kara yolu çıkış yerleriyle kesişir. Ekonomik olarak gelişmiş yerlerde kuruludur. Liman trafiğinde akaryakıt, özellikle petrol trafiği büyük yer tutar. Genel liman ve özel liman olarak ikiye ayrılır. Genel limanlar her tür yük trafiğine açıktır. Özel limanlar belirli maddelere özgüdür. Yapı olarak ise limanlar doğal koylarda veya dalgakıranla korunan kıyılardakiler, akarsu ve göl limanlarıdır. Türlere göre yükleme boşaltma tesisleri de değişiklik gösterir.[1]
Limanlar küresel ekonomi için son derece önemlidir. Değer olarak küresel mal ticaretinin %70'i bir limandan geçmektedir. Bu nedenle limanlar aynı zamanda malların ve ilgili hizmetlerin işlenmesi ve elleçlenmesi için işgücü sağlayan yoğun nüfuslu yerleşim yerleridir. Bugün liman gelişimindeki en büyük büyüme Asya'da yaşanıyor. Kıta, Singapur ve Çin'in Şanghay Limanı ve Ningbo-Zhoushan Limanı gibi dünyanın en büyük ve en yoğun limanlarından bazılarına ev sahipliği yapıyor. 2020 yılı itibarıyla Avrupa'nın en yoğun yolcu limanı Finlandiya'nın Helsinki Limanı'dır. Bununla birlikte, yalnızca yerel turizme veya balıkçılık endüstrilerine hizmet edebilecek sayısız küçük liman mevcuttur.[2]
Limanların yerel ekolojiler ve su yolları üzerinde, en önemlisi de su kalitesi üzerinde tarama, dökülme ve diğer kirliliklerden kaynaklanabilecek geniş bir çevresel etkisi olabilir. Limanlar, çoğu liman altyapısının deniz seviyesinin yükselmesine ve kıyı taşkınlarına karşı son derece savunmasız olması nedeniyle, iklim değişikliğinin neden olduğu değişen çevresel faktörlerden ağır bir şekilde etkilenmektedir. Uluslararası düzeyde, küresel limanlar, kıyı yönetimi uygulamalarını iyileştirmenin ve iklim değişikliğine uyum uygulamalarını kendi inşaatlarına entegre etmenin yollarını belirlemeye başlıyor.
Bazı antik limanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2023.
- ^ "An Overview of the Classification of Ports". 21 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkiye'deki limanlar listesi
- Türkiye'deki antik limanlar
- Dünyanın en işlek konteyner limanları listesi
- Devlet Demiryolları ve Limanları İdaresi
- Bağlama limanı
- Denizyolu ulaşımı
 | Denizcilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Coğrafî terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |