dearMoon projesi
 Ay uçuşu sırasında motorlarını ateşleyen Starship'in sanatsal tasviri | |
| Görev türü | Mürettebatlı ay uçuşu |
|---|---|
| Uygulayıcı | SpaceX |
| Web sitesi | dearmoon.earth |
| Görev süresi | 6 gün (planlanan) |
| Uzay aracı özellikleri | |
| Uzay aracı tipi | Starship[1][2] |
| Üretici | SpaceX |
| Mürettebat | |
| Mürettebat sayısı | 9 |
| Üyeler | Yusaku Maezawa Steve Aoki Choi Seung Hyun Yemi A.D. Rhiannon Adam Tim Dodd Karim Iliya Brendan Hall Dev Joshi |
| Görev başlangıcı | |
| Fırlatma tarihi | 2024 sonu (planlanan) |
| Roket | Starship[3] |
| Fırlatma yeri | SpaceX Starbase, Teksas |
 dearMoon proje amblemi | |
dearMoon projesi (lit. 'Sevgili Ay projesi'), Japon milyarder Yusaku Maezawa tarafından ileri sürülen ve finanse edilen bir ay turizmi ve sanat projesidir. Proje, özel bir uzay uçuşu kapsamında hazırlandı ve Ay çevresinde tek bir yörünge etrafında SpaceX Starship aracılığıyla uçulması planlandı. Yolcular arasında Maezawa, 8 kişi; bir veya iki mürettebat üyesi olacaktır. Projenin duyurusu Eylül 2018'de yapıldı. Uçuşun 2023'ten önce gerçekleşmesi beklenmektedir.
Projenin amacı, Ay çevresinde altı ila sekiz insanın; 6 günlük bir tur boyunca ücretsiz olarak seyahat edebilmesine olanak sağlamaktır. Maezawa, proje vesilesiyle uzay turizmi deneyimine sahip olacak yolcuların yaratıcılıklarını geliştirme konusunda ilham alabileceğini düşünüyor. Görev sırasında sanatçılar tarafından yapılan eserler, Dünya'ya döndükten bir süre sonra dünya çapında barışı teşvik etmek amacıyla sergilenecektir.
2017'de Maezawa, SpaceX ile sadece iki yolcu taşıma kapasitesi olan Falcon Heavy fırlatma aracı tarafından fırlatılacak çok daha küçük bir Dragon 2 uzay aracının ay uçuşunda kullanılması üzerine bir sözleşme yapmıştı. 2018'in başlarında SpaceX tarafından yapılan bir duyuruda Falcon Heavy planının Starship'in gelişimi ışığında rafa kaldırıldığı açıklandı.
2021 itibarıyla Starship, geliştirme aşamasındadır. Mürettebatlı (yolcuların dâhil olduğu) uçuş, Starship tarafından kapsamlı bir şekilde test edilene kadar gerçekleşmeyecek olup, Ay'ın etrafında mürettebatsız bir çevresel test uçuşunun ardından uçuşun gerçekleşmesi öngörülmektedir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]27 Şubat 2017'de SpaceX, Yusaku Maezawa olduğu bilinen bir milyarder ile birlikte bir arkadaşının ve iki uzay turistinin Ay yörüngesinde uçurmayı planladıklarını açıkladı.[4] 2018'in sonlarında başlatılması planlanan bu görev, NASA'nın Ticari Mürettebat Programı sözleşmesi kapsamında geliştirildi ve bir Falcon Heavy roketi ile fırlatılacak olan Dragon 2 kapsülü kullanılacaktı.[5] Bu görevin şirket için bir gelir kaynağı olmasının yanı sıra, bu tarzda yapılacak herhangi bir görev, SpaceX'in Mars'ı kolonileştirme planları için köprü görevi görecekti.[6]
2017'de yapılan duyuru sırasında Dragon 2 kapsülü geliştirme aşamasındaydı ve Falcon Heavy henüz uçmaya hazır değildi. Sektörün analistleri, SpaceX tarafından yapılması planlanan programın çok iddialı olduğunu, kapsülün; ay uçuşu ile mürettebatın dünya yörüngesindeki uzay istasyonlarına aktarılmasındaki başlıca amacın uçuş profilindeki farklılıkları ele almak için çeşitli değişikliklere ihtiyaç duyduğunu belirtti.[7]
Şubat 2018'de SpaceX, artık Falcon Heavy'i mürettebatlı uzay uçuşu için sertifikalandırma planlarının olmadığını ve ay görevlerinde Starship'in (sonrasında BFR olarak adlandırıldı) kullanılacağını duyurdu.[3][8] Ardından 14 Eylül 2018'de yapılan açıklamada, önceden imzaladıkları sözleşme gereğince 2023'te Ay'ın yanından geçmek üzere yolcuların Starship ile fırlatılacağı duyuruldu.[9][10] Starship, 1.000 m3 (35.000 cu ft) basınçlı bir hacme, geniş yüz ölçümüne, merkezi depoya, bir mutfağa ve güneş fırtınasından korunaklı bir barınağa sahip olacaktır.[11]
Mürettebat
[değiştir | kaynağı değiştir]6 Şubat 2019'da dearMoon YouTube kanalı, Ay'da İlk İnsan filminin yönetmeni Damien Chazelle ve başrol oyuncularından Ryan Gosling ile Maezawa'nın görüştüğü bir video yayınladı. Maezawa, video içerisinde Chazelle'i dearMoon projesine davet etti ve halka açık olarak ilk davet gerçekleşmiş oldu. Chazelle, bu daveti düşünmesi ve karısıyla tartışması gerektiğini söyleyerek karşılık verdi.[12]
3 Mart 2021'de Yusaku Maezawa, halktan sekiz kişinin seçileceğini duyurdu.[13][14]
Amaç
[değiştir | kaynağı değiştir]
Projenin yolcuları arasında Yusaku Maezawa ve onun davet ettiği kişilerin yanında altı ila sekiz sanatçı olacaktır. Bir veya iki astronot ve belirsiz sayıda SpaceX pilotu da uçabilir.[4][15] Maezawa, bu uçuşun, sanatçılara ilham vereceğini düşünüyor ve dünya çapında barışı teşvik etmesine yardımcı olacağını umuyor.[1][4][16]
Maezawa tarafından davet edilen (fakat henüz kabul etmeyen) sanatçılar:
Görev profili
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlangıçta 2023'te başlatılması tasarlanan Ay çevresinde dönüş görevinin tamamlanması için öngörülen süre 6 gündür.[1] 1970 yılında Apollo 13, Ay etrafında benzer bir yörüngeyi izlemişti. 2020'lerde NASA'nın Artemis 2'sinin benzer yörüngelerde fırlatılması beklenirken, Artemis 1 6 gün boyunca Ay çevresinde uzak bir ters yön yörüngede kaldı.[17] Artemis 2 görevinin mürettebatlı olması ve 2024 yılında fırlatılması planlanıyor.[18]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c First Private Passenger on Lunar BFR Mission 18 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Basın toplantısı Spacex tarafından YouTube'da canlı olarak yayınlandı. 17 Eylül 2018.
- ^ SpaceX signs its first passenger to fly aboard the Big Falcon Rocket Moon mission 15 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CatchNews. 14 Eylül 2018.
- ^ a b Foust, Jeff. "SpaceX no longer planning crewed missions on Falcon Heavy". Spacenews. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ a b c Malik, Tariq. "How SpaceX's 1st Passenger Flight Around the Moon with Yusaku Maezawa Will Work". www.space.com. 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "SpaceX to Send Privately Crewed Dragon Spacecraft Beyond the Moon Next Year". SpaceX. 27 Şubat 2017. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Dickinson, David. "SpaceX Announces 2018 Moonshot Mission". www.skyandtelescope.com. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ Wall, Mike. "Could SpaceX Get People to the Moon in 2018?". www.scientificamerican.com. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "Elon Musk Says SpaceX's New Falcon Heavy Rocket Unlikely to Carry Astronauts". Wall Street Journal. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ Ralph, Eric. "SpaceX has signed a private passenger for the first BFR launch around the Moon". www.teslarati.com. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "SpaceX says it will send someone around the Moon on its future monster rocket". www.theverge.com. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "Making Life Multiplanetary: Abridged transcript of Elon Musk's presentation to the 68th International Astronautical Congress in Adelaide, Australia" (PDF). SpaceX. September 2017. 14 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Movie "FIRST MAN" Special talk -Yusaku Maezawa × Damien Chazelle × Ryan Gosling-". 5.32. 6 Şubat 2019. 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2019.
- ^ Maezawa, Yusaku [@yousuckMZ] (3 Mart 2021). "Get your FREE TICKET to the MOON!!". 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021 – X vasıtasıyla.
- ^ Sheetz, Michael (2 Mart 2021). "Japanese billionaire to fly eight members of the public on SpaceX moon flight". CNBC (İngilizce). 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ Maezawa, Yusaku [@yousuck2020] (19 Eylül 2018). "After a press conference, we talked a lot at Elon's home. He said that it would be reliable if 1-2 astronauts will be on board. #dearMoon @elonmusk" [Bir basın toplantısından sonra Elon'un evinde çok konuştuk. Rokette 1-2 astronot olmasının güvenilir olacağını söyledi.] (İngilizce). Erişim tarihi: 19 Mart 2021 – X vasıtasıyla.
- ^ Dear Moon 12 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi: 17 Eylül 2018.
- ^ "The Ins and Outs of NASA's First Launch of SLS and Orion". NASA. 27 Kasım 2015. Archived 22 Şubat 2020 tarihinde orijinalinden. Erişim tarihi: 21 Kasım 2022
- ^ "NASA Outlines Challenges, Progress for Artemis Moon Missions". 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Araçlar |
|  | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Motorlar |
| |||||||||||||||||
| Görevler | ||||||||||||||||||
| Fırlatma tesisleri |
| |||||||||||||||||
| Fırlatma tesisleri |
| |||||||||||||||||
| Diğer tesisler |
| |||||||||||||||||
| Sözleşmeler | ||||||||||||||||||
| Ar-Ge çalışmaları | ||||||||||||||||||
| Kişiler |
| |||||||||||||||||
İtalik yazı, taşıdıkları araçları ve gelecekteki misyonları veya tesisleri gösterir. † başarısız misyonları, yıkılan araçları ve terk edilmiş tesisleri belirtir. | ||||||||||||||||||