Mario Vargas Llosa
| Mario Vargas Llosa | |
|---|---|
.jpg) Mario Vargas Llosa, 2010 | |
| Doğum | Jorge Mario Pedro Vargas Llosa 28 Mart 1936 Arequipa, Arequipa, Peru |
| Ölüm | 13 Nisan 2025 (89 yaşında)[1] Lima, Peru |
| Meslek | Yazar |
| Vatandaşlık | Peru, İspanya |
| Eğitim | National University of San Marcos Complutense University of Madrid |
| Edebî akım | Latin Amerikan patlaması |
| Önemli eserler | Kent ve Köpekler (1963, 1984)
Yeşil Ev (1966, 1984) Köpek Yavruları (1967) Katedralde Konuşma (1974) Yüzbaşı ve Kadınlar Taburu (1973, 1988) Mayta'nın Öyküsü (1992) And Dağları'nda Terör (1993) Julia Teyze (1977, 1994) |
| Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (2010) Aztek Şahini Madalyası (Orden Mexicana del Águila Azteca) (2011) |
| Evlilikler | Julia Urquidi (1955 - 1964) Patricia Llosa (1965 - 2015) |
| İmza |  |
| Resmî site | |
Mario Vargas Llosa, ("Yosa" şeklinde okunur) (28 Mart 1936 - 13 Nisan 2025), Perulu roman, öykü ve oyun yazarı, eleştirmen, 2010 yılında Nobel Ödülü kazanmıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Dedesinin konsolos olarak görev yaptığı Cochabamba'da yetişti. Lima'daki askeri bir okuldan mezun oldu. Lima San Marcos Üniversitesi'nde edebiyat eğitimi gördü. İspanya’da Madrid Üniversitesi’nde doktora yaptı.
Yayınlanan ilk eseri 1952'de basılan "İnkanın Kaçışı" adlı oyundu. Ardından çeşitli dergilerde öyküleri yayınlandı. Gazetecilik ve televizyonculuk yaptı. "Cuadernos de Composiction" ile "Literatura" dergilerinin yayın kadrosunda yer aldı. 1959-1966 arasında Paris'te yaşadı. İlk romanı "Kent ve Köpekler" 1963'te yayınlandığında büyük ilgi gördü. Birçok dile çevrildi.
3 yıl Londra'da yaşadı. 1969'da ABD'de Washington Üniversitesi'nde ders verdi. 1970'te Barselona'ya yerleşti. 1974'te Lima'ya döndü.
1990'da Demokratik Cephe'nin adayı olarak katıldığı Peru başkanlık seçimlerinde başarılı olamadı.[2] Latin Amerikalı yazarların en tanınmış ve ustalarındandır. 13 Nisan 2025'te Lima'da 89 yaşında öldü.
Eserlerinin Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Latin Amerika'nın kır ve kent yaşamını, değişik insanlarını anlatan romanlarında kendine özgü bir üslup kullandı. Gerçekçiliği ve anlatımdaki ustalığıyla başarı kazandı. 2010 Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştır.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Öykü
[değiştir | kaynağı değiştir]- Başkanlar
- Elebaşılar Hergeleler (1992)
Roman
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kent ve Köpekler (1963, 1984)
- Yeşil Ev (1966, 1984)
- Köpek Yavruları (1967)
- Katedralde Konuşma (1974)
- Yüzbaşı ve Kadınlar Taburu (1973, 1988)
- Mayta'nın Öyküsü (1992)
- And Dağları'nda Terör (1993)
- Julia Teyze (1977, 1994)
- Don Rigiberto'nun Not Defterleri (1999)
- Masalcı (1996)
- Palomino Molero'yu Kim Öldürdü (1986, 1991)
- Üveyanne'ye Övgü (1994)
- Dünyanın Sonunu Getiren Savaş (1982)
- Teke Şenliği (2003)
- Kelt Rüyası
- Cennet Başka Yerde
Oyun
[değiştir | kaynağı değiştir]- İnkanın Kaçışı (1952)
- Tacnalı Bayan (1981)
Edebiyat Eleştirisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Garcia Marquez: Bir Tanrı Katilinin Öyküsü (1971)
- Sonsuz Cümbüş: Flaubert ve Madam Bovary (1975)
- Sartre ve Camus Arasında (1981)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2025.
- ^ Llosa seçimlerin ilk turunda %32,6 oy alarak birinci olmasına rağmen ikinci turda %37,6 oy alarak %62,4 oy alan Alberto Fujimori'nin arkasında kalır.
- 1936 doğumlular
- Perulu yazarlar
- 2025'te ölenler
- Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri
- İspanya vatandaşlığına kabul edilenler
- Perulu siyasetçiler
- Perulu deneme yazarları
- Perulu gazeteciler
- Maria Moors Cabot Ödülü sahipleri
- Perulu Nobel Ödülü sahipleri
- İspanyol Nobel Ödülü sahipleri
- Peru doğumlular
- Miguel de Cervantes Ödülü sahipleri
- Madrid Complutense Üniversitesinde öğrenim görenler
- Uluslararası San Marcos Üniversitesinde öğrenim görenler