Northrop F-5

F-5A/B Freedom Fighter
F-5E/F Tiger II
F-5A/B Freedom Fighter ; F-5E/F Tiger II
	İsviçre Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-5E
Türü	Hafif avcı uçağı
Ulusal köken	ABD
Üretici	Northrop Corporation
İlk uçuş	F-5A: 30 Temmuz 1959 ; F-5E: 11 Ağustos 1972
Hizmete giriş	1964
Durumu	Etkin hizmette
Ana kullanıcı	ABD Donanması ; ABD Hava Kuvvetleri (tarihsel)
Diğer kullanıcılar	Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri ; İran Hava Kuvvetleri ; Brezilya Hava Kuvvetleri
Üretim aralığı	1959-1987
Üretim sayısı	~2.600
Birim maliyeti	2,1 milyon $
Gelişimi	Northrop T-38 Talon
Değişimleri	Canadair CF-5 ; Canadair NF-5 ; Northrop YF-17 ; Northrop F-20 Tigershark ; HESA Azarakeş ; HESA Saike ; HESA Kevser

Northrop F-5, ilk olarak 1950'lerin sonunda Northrop Corporation tarafından özel kaynaklarla finanse edilen bir proje kapsamında tasarlanan süpersonik hafif avcı uçağıdır. İki ana varyantı bulunmaktadır: özgün tasarımlar olan F-5A ve F-5B Freedom Fighter ile bunların kapsamlı şekilde geliştirilmiş versiyonları olan F-5E ve F-5F Tiger II. Tasarım ekibi, yüksek manevra kabiliyeti ve düşük işletme maliyeti sağlamak amacıyla, küçük ve aerodinamik bir gövdeyi, kompakt yapılı ve yüksek itiş gücüne sahip iki General Electric J85 motoru etrafında yapılandırdı. McDonnell Douglas F-4 Phantom II gibi çağdaşlarına kıyasla daha küçük ve sade olan F-5, daha düşük tedarik ve işletme maliyetleri sayesinde birçok ülke tarafından tercih edildi ve yaygın bir ihraç uçağı hâline geldi. F-5, her ne kadar öncelikle gündüz hava üstünlüğü görevleri için tasarlanmış olsa da, etkili bir kara saldırı platformu olarak da kullanılabilmektedir. F-5A, 1960'ların başında hizmete girdi ve Soğuk Savaş boyunca, özellikle 1972'ye kadar ABD müttefikleri için 800'ün üzerinde F-5 üretildi. O dönemde ABD Hava Kuvvetleri'nin hafif bir muharip uçağa ihtiyaç duymamasına rağmen, Northrop'un N-156 tasarımı temel alınarak yaklaşık 1.200 adet Northrop T-38 Talon jet eğitim uçağı envantere katıldı.

Northrop, Amerikan müttefiklerine düşük maliyetli ve etkili bir avcı uçağı sağlamayı amaçlayan Uluslararası Savaş Uçağı Yarışması'nı kazandıktan sonra, 1972 yılında ikinci nesil olan F-5E Tiger II modelini tanıttı. Bu geliştirilmiş varyant; daha güçlü motorlar, artırılmış yakıt kapasitesi, daha geniş kanat alanı, iyileştirilmiş dönüş kabiliyeti için ön kenar uzantıları, opsiyonel havadan havaya yakıt ikmal sistemi ve gelişmiş radar sistemleri gibi çeşitli aviyonik yükseltmelerle donatıldı. Öncelikli olarak Amerikan müttefikleri tarafından kullanılan F-5E, aynı zamanda eğitim ve tatbikat amaçlı olarak ABD Silahlı Kuvvetleri'nde de hizmet vermeye devam etmektedir. Hem hava üstünlüğü hem de kara saldırısı görevlerinde kullanılabilen bu uçak, Vietnam Savaşı'nda da aktif olarak görev yaptı.^[1] Üretimi 1987 yılında sona ermeden önce toplam 1.400 adet Tiger II üretildi. F-5N/F varyantları, günümüzde Birleşik Devletler Donanması ve Deniz Piyadeleri tarafından agresör (düşman eğitimi) uçağı olarak kullanılmaktadır. 2021 itibarıyla 400'den fazla uçak hizmetteydi.^[2]

F-5, aynı zamanda özel bir keşif varyantı olan RF-5 Tigereye modeline dönüştürülerek keşif görevlerinde de kullanıldı. Bunun yanı sıra F-5'in tasarımı, daha sonra Northrop YF-17'ye ve nihayetinde F/A-18 donanma savaş uçağına evrilecek olan çeşitli tasarım çalışmalarına temel oluşturdu. F-5E'nin geliştirilmiş bir türevi olan Northrop F-20 Tigershark, bu platformun yerini alması amacıyla tasarlanmışsa da, beklenen ihracat siparişlerinin gelmemesi nedeniyle proje iptal edildi. F-5'in Sovyetler Birliği'ndeki karşılığı Mig-21'dir.

F5-N Düşman Modeli

F-5'in diğer türevlerinin yanı sıra F-5N adına yeni bir türev daha bulunmaktadır. ABD donanması eğitim amaçlı kullanmak üzere durumları iyi olan İsviçre Hava Kuvvetleri'nin kullanım dışı 44 adet F-5E Tiger II uçağını satın alarak bazı düşman unsurları ile donatmış ve F-5N Tiger II şeklinde yeni bir türev ortaya çıkarmıştır.^[3]

Amerikan Hava Kuvvetlerinin, İsviçre Hava Kuvvetlerinde kullanımdan çıkmış olan 44 adet F5-B Tiger II'i alıp düşman unsurlarıyla donatıp eğitim uçuşlarında kullanmak için geliştirdiği bir türdür. Düşman unsuru olarak, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin ürettiği Mig-25 Foxbat ve diğer Mig unsurlarının donanımları kullanılmıştır. Telsiz konuşmalarında Amerikan Hava Kuvvetleri Mig-25 olarak tanımlar.

Teknik özellikleri

Mürettebat: 1
Uzunluk: 14.35 m
Yükseklik: 4.10 m
Kanat açıklığı: 7.85 m
Kanat alanı: 17.28 m²
Boş ağırlığı: -
Yüklü ağılığı: 9.300 kg
Motor: 2 x General Electric J-85
Itiş gücü:15.5 kN
Maksimum hız: 1526 km/s (1.2 Mach)
Menzil: 1815 km
Çıkabildiği maksimum yükseklik: 15.400 m

Silahlandırma

Top:
- 2x 20 mm M39A2 Top
Havadan Havaya Muharebe Füzeleri AAM
- AIM-9
- AIM-7
- AIM-120
- Python-3
Havadan Karaya Taarruz Füzeler AGM
- AGM-65E
- AGM-84
- AGM-88A
Bombalar
F-5 Freedom Fighter
- MK-82
- MK-84
- GBU-24
- GBU-49
- GBU-52
- GBU-58