Tabal
Tabal | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ?-MÖ 713 | |||||||||
 Tabal ve diğer Geç Hitit krallıklarının konumlarını gösteren harita. | |||||||||
| Yaygın dil(ler) | Luvice | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Türkiye | ||||||||
Tabal, Anadolu'nun güneyinde hüküm süren geç Hitit devleti.
Konumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Tabal, Kapadokya olarak tanımlanan Kayseri, Niğde, Nevşehir ve Aksaray illerini kapsayan batıda Bor, doğuda Malatya'ya kadar uzanan bir bölgeyi kapsamaktadır. Tabal, Asur etkisindeki diğer geç Hitit devletlerinin aksine Friglerle etkileşim içerisinde idi.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Asur kaynaklarında 24 Tabal kralının adı anılmakta olup bu krallar Asurlularca vergiye bağlanmışlardı. Bu krallardan Ambaris'in, Asur Kralı II. Sargon'un kızı ile evlendiği ve Hilakku bölgesini hediye olarak edindiği yine bu belgelerden anlaşılmaktadır. Eski Ahit'teyse Tubal olarak anılan krallığın maden işlemedeki ustalığı konu edilmekte olup Nuh'un oğlu Yafes'in soyundan geldikleri belirtilmektedir.[1]
Kayseri Akkışla Kululu köyü Tabal Harabeleri kalıntıları Kayseri Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. Aslan kafası, insan yüzü gibi taş kayalara işlenmiş kalıntılar sütunlar yazılı taşlar vardır. Kululu Kalesi diye adlandırılan yerde Kale surlarının temelleri izini yavaş yavaş yitirmeye başlamıştır. Günümüze kadar korunamayan Kale defineciler tarafından yağmalanmıştır.[2]
Sosyal hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Tabal'ın geçim kaynakları tarım, at yetiştiriciliği ve madencilikti. İvriz'de Kral Varpalavas'ın bereket tanrısının huzurunda resmedildiği kaya kabartmasında Tabal kıyafetlerinin Frig etkisinde olduğu görülmektedir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Yiğit, Turgut (2000). "Tabal". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 40 (3-4). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi. ss. 177-189. ISSN 2459-0150.
- ^ "İspir Meşesinin farklı bir yayılış alanı: Hınzır Dağı (Akkışla-Kayseri)". Türk Coğrafya Dergisi. 30 Haziran 2020.
Siro-Hitit krallıkları ve şehirleri | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Siro-Hitit krallıkları, Geç Tunç Çağı’nın sonları ile Demir Çağı’nın başlarında (yaklaşık MÖ 1200–700) Anadolu’nun güneyi ile Kuzey Suriye’de ortaya çıkan küçük krallıkları tanımlar.
Bu krallıklar, Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra kurulan yerel beyliklerdir. Hem Hitit (Luvi-Hurrili) hem de Arami-Semitik kültür unsurlarını taşıdıkları için “Siro-Hitit” şeklinde adlandırılırlar. | |||||||||||||||||
| Luvi devletleri |
| | |||||||||||||||
| Arami devletleri |
| ||||||||||||||||