Tokelau
Tokelau Tokelau | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slogan Tokelau Mo Te Atua Yüce olanlar için Tokelau | |||||||||
_(small_islands_magnified)_(Polynesia_centered).svg) | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Yok[1] | ||||||||
| En büyük | Atafu | ||||||||
| Resmî dil(ler) | Tokelauca, İngilizce | ||||||||
| Demonim | Tokelaulu | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
• Su (%) | önemsiz miktar | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• Temmuz 2009 tahminî | 1,425 (220..) | ||||||||
• 2006 sayımı | 1.466 | ||||||||
| GSYİH (SAGP) | 1993 tahminî | ||||||||
• Toplam | 1,5 milyon $ (227.) | ||||||||
• Kişi başına | 1.035 $ | ||||||||
| Para birimi | Yeni Zelanda doları (NZD) | ||||||||
| Zaman dilimi | UTC+13 | ||||||||
| Trafik akışı | sol | ||||||||
| Telefon kodu | 690 | ||||||||
| İnternet alan adı | .tk | ||||||||
Tokelau, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde, Yeni Zelanda'ya tam bağımlı bir bölgedir. Birçok küçük Okyanusya ülkesi gibi mercan adalardan oluşur. Tokelau resmî olarak bir başkente sahip olmayıp, her üç mercan adasının merkezî yerleşim yerleri bulunmaktadır.[2]
Tokelau, hem Yeni Zelanda hükûmeti hem de Tokelau hükûmeti tarafından ulus olarak kabul edilmektedir. Tokelau her üç yılda bir seçim gerçekleştiren özgür ve demokratik bir yapı olarak kabul edilmektedir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Tokelau'u Birleşmiş Milletler kendi kendini yönetemeyen bölgeler listesi'nde göstermektedir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Ülke ismi Polinezyacada kuzey rüzgârı anlamına gelmektedir. Ada kâşifler tarafından keşfedildiği süreçlerde Birleşik Adalar ya da Birleşik Grup olarak adlandırılmıştır.[3] 1946 yılında Tokelau Adası adını alan bölge, 9 Aralık 1976 yılında da isminde güncelleme yaparak günümüzde de kullanılan ismi olan Tokelau ismini resmî ismi olarak kabul etmiştir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Toplam üç mercan adasından oluşan Tokelau, en kuzeydeki Atafu mercan adası ile güneydeki Fakaofo adası arasındaki mesafe 200 km'nin altındadır. Her üç adanın oluşturduğu toplam yüzölçümü ise 10,8 km²'dir. Tokelau, bağlı bulunduğu Yeni Zelanda'nın kuş uçuşu yaklaşık 3700 km kuzeyinde yer almaktadır. Tokelau ile en yakın adatakımı olan Samoa'nın arasında 480 km bulunmaktadır. Tokelau coğrafî olarak, Samoa Adaları'nın kuzeyinde, Tuvalu'nun doğusunda, Phoenix Adaları'nın güneyinde, daha uzak mesafede bulunan Line Adaları'nın güneybatısında ve Cook Adaları'nın ise kuzeybatısında yer almaktadır. Swain adası kültürel olarak Tokelau ile birlikte Birleşik Adalar takımadalarına dahil edilen bir ada olmasına rağmen günümüzde siyasi olarak Amerika Birleşik Devletleri'nin denizaşırı bölgelerinden olan Amerikan Samoası'nın bir parçası konumundadır.
Adanın en yüksek noktasını herhangi bir ismi olmayan 5 m'lik yükselti oluşturmaktadır.[4] Tokelau şu üç mercan adasından oluşmaktadır:
| Resim | Mercan Adası | Yüzölçümü km² |
Lagun km² |
Nüfus (2016)[5][6][7] |
Sayımda bulunan |
|---|---|---|---|---|---|
|
Atafu | 3,5 | 17 | 541 | 413 |
|
Nukunonu | 4,7 | 98 | 452 | 385 |
|
Fakaofo | 4,0 | 50 | 506 | 399 |
| Tokelau | 12,2 | 165 | 1499 | 1197 |
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Tokelau nüfusu, ikisi Fakaofo'da, birer tanesi de Atafu ve Nukunonu'da olmak üzere toplam dört köyde yaşamaktadır. Tokelau'da yaşayanlar, bağlı oldukları Yeni Zelanda vatandaşı olarak kabul edilmektedir. Tokelau'da son olarak 2016 yılında yapılan resmî sayım sonuçlarına göre 1499 nüfus tespit edilmiştir. 2016 yılında yapılan sayımın ardından Tokelau'da 2011'de yapılan sayım sonuçlarına göre nüfusun %6,2 oranında artış sağlandığı gözlemlenmiştir. Bu artış ile adada yıllardır yaşanan nüfus azalma süreci kesintiye uğramıştır.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tokelau resmî olarak bir başkente sahip değildir. Tokelau'yu oluşturan üç mercan adasının merkezî yerleşim yerleri bulunmaktadır.
- ^ "www.cia.gov - Tokelau hakkında bilgiler". 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Tokelau hakkında bilgiler". 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2019.
- ^ "Tokelau'a dair bilgiler". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Atafu atoll profile: 2016 Tokelau Census of Population and Dwellings" (PDF). Government of Tokelau – Tokelau National Statistics Office (İngilizce). 2017-03-13. s. 8. 11 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Şubat 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Nukunonu atoll profile: 2016 Tokelau Census of Population and Dwellings" (PDF). Government of Tokelau – Tokelau National Statistics Office (İngilizce). 2017-03-13. s. 8. 27 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Wayback Machine" (PDF). 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022.
- ^ "Fakaofo atoll profile: 2016 Tokelau Census of Population and Dwellings" (PDF). Government of Tokelau – Tokelau National Statistics Office (İngilizce). 2017-03-13. s. 8. 27 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022.
- ^ "Tokelau 2016 resmî sayım sonuçları" (PDF). 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Government of Tokelau.9 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tokelau hükûmeti resmî sitesi (İngilizce).
- Tokelau. 25 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yeni Zelanda Dış İşleri ve Dış Ticaret Bakanlığı sitesi (İngilizce).
| Kuzey Adası |  | |
|---|---|---|
| Güney Adası | ||
* Üniter otorite | ||
Bağımlı topraklar eğik yazılmıştır. | ||
| Avustralasya |  | |
| Melanezya | ||
| Mikronezya | ||
| Polinezya | Amerikan Samoası • Cook Adaları • Fransız Polinezyası • Niue • Pitcairn Adaları • Samoa • Tokelau • Tonga • Tuvalu • Wallis ve Futuna | |
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
