İrani devletler ve hanedanlar listesi
(İran devletleri sayfasından yönlendirildi)
İrani devletler, günümüzde İrani halklar tarafından kurulmuş olan devletlerdir. Günümüzde onlar tarafından kurulmuş 4 bağımsız ülke, 4 özerk bölge, 2 eyalet ve 1 özerk ilçe olmak üzere 11 devlet vardır.
- İran
- Afganistan İslam Emirliği
- Tacikistan
- Güney Osetya Cumhuriyeti (De facto bağımsız, De jure Gürcistan toprağı)[1]
- Kürdistan Bölgesel Yönetimi
- Dağlık Badahşan
- Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi(De facto Özerk Cumhuriyet)
- Belucistan, Pakistan
- Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti
- Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
- Hayber Pahtunhva
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüzün İrani devletleri Büyük İran'ın içinde yer alıyorlar. Günümüzde Varolan İran devletleri; İran, Tacikistan ve Afganistan'dır, de facto olarak Güney Osetya[1] da bağımsız olsa da de jure olarak Gürcistan Devleti toprağı olarak görülür. Bunun dışında özerk bölge olarak, Kuzey Osetya,[2] Güney Kürdistan[3] ve Batı Kürdistan (De facto Otonom)[4][5][6] vardır.
İrani halklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Farslar
- Peştunlar
- Tacikler
- Pamirler
- Beluçlar
- Kürtler
- Zazalar
- Talışlar
- Osetler
- Gilekler
- Lurlar
- Mazenderanlılar
- Tatlar
Tarihi devletler
[değiştir | kaynağı değiştir]Milattan Önce
[değiştir | kaynağı değiştir]| Bayrak | Devlet/Hanedan | Tarih | Harita |
|---|---|---|---|
| Soğdya | MÖ. 6. yüzyıl-MS. 11. yüzyıl | 
| |
| Ahameniş Krallığı | MÖ 730–MÖ 549 | 
| |
| Mada İmparatorluğu | M.Ö. 678–M.Ö. 549 | 
| |
| Ermenistan Satraplığı (Orontes Hanedanı) | MÖ 570-MÖ 200 | 
| |
|
Ahameniş İmparatorluğu | M.Ö. 550-M.Ö. 330 | .svg)
|
| Hellespontin Frigya (Farnasit Hanedanlığı) | MÖ 525 – MÖ 321 | 
| |
| Kapadokya Krallığı | MÖ 320'ler – MS 17 | 
| |
| Pontus Krallığı(Mithridatik Hanedanı) | MÖ 281-MS 62 | 
| |
| Part İmparatorluğu | M.Ö. 247-M.S. 224 | 
| |
| Kommagene Krallığı (Orontes Hanedanı) | MÖ 163-MS 72 | 
|
Milattan Sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]| Bayrak | Devlet/Hanedan | Tarih | Harita |
|---|---|---|---|
| Hint-Part Krallığı | 19–226 | 
| |
| Kuşan İmparatorluğu | 30-375 | 
| |
|
Sasani İmparatorluğu | 224-651 | 
|
| Afrighidler | 305–995 | 
| |
| Qarinvand Hanedanı | 550–11.Yüzyıllar | ||
| Dayubi Hanedanlığı | 642–760 | 
| |
| Damavand Masmuganları | 651–760 | ||
| Bavand Hanedanlığı | 651–1349 | 
| |
| Baduspanidler | 665–1598 | 
| |
| Bukhar Khudahlar | 681–890 | 
| |
| Alanya Krallığı | 8./9. yüzyıl-1238/1239 | 
| |
| Rüstemîler | 761-909 | ||
| Sadakiler | 770-827 | ||
| Farighunidler | 9. yüzyıl-1010 | ||
| Cüstânîler | 805-919 | ||
| Samani İmparatorluğu | 819–999 | ||
| Tâhirîler | 821–873 | ||
| Banijuriler | 848-908 | ||
| Saffârî İmparatorluğu | 861-1003 | ||
| Gurlular | 879'den önce–1215 | ||
| Aiseniler | 912-961 | ||
| Ziyârîler | 927-1090 | ||
| Müsâfirîler | 930-1200 | ||
| Banu İlyas | 932–968 | ||
| Büveyhiler | 934-1062 | ||
| Şeddadiler | 951-1174 | ||
| Revvadiler | 955-1116 | ||
| Hasanveyhiler | 959-1095 | ||
| Mervânîler | 990-1100 | ||
| Annaziler | 991-1117 | ||
| Memunidler | 995–1017 |
11. yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir].svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Sonraki yüzyıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Bayrak | Devlet/Hanedan | Tarih |
|---|---|---|
 |
Kürt Devleti | 1918–1919 |
|
İran Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | 1920-1921 |
|
|
Horasan Özerk Hükümeti | 1921 |
.svg){kind=small}
|
Kürdistan Krallığı | 1921-1924 |
|
Güney Osetya Özerk Oblastı | 1922–1990 |
| Kürdistan Uyezdi | 1923-1929 | |
| Kürdistan Okrugu | 1930-1930 | |
.svg){kind=small}
|
Tacikistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | 1924-1929 |
.svg){kind=small}
|
Pehlevî Hanedanı | 1925 - 1979 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan Krallığı | 1926-1973 |
|
Ağrı Cumhuriyeti | 1927-1930 |
,_Flag_of_Tajikistan_(1991%E2%80%931992).svg){kind=small}
|
Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | 1929-1991 |
|
Kuzey Osetya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | 1936-1993 |
|
Mahabad Cumhuriyeti | 1946-1947 |
 |
Belucistan Devletler Birliği | 1952–1955 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan Cumhuriyeti | 1973-1978 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan Demokratik Cumhuriyeti | 1978-1992 |
|
|
Laçın Kürt Cumhuriyeti | 20 Mayıs 1992-22 Mayıs 1992 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan İslam Devleti | 1992-2001 |
.jpg){kind=small}
|
Talış-Mugan Özerk Cumhuriyeti | 1993-1993 |
 |
Afganistan İslam Emirliği(Birinci) | 1996-2001 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan Geçiş Yönetimi | 2002-2004 |
.svg){kind=small}
|
Afganistan İslam Cumhuriyeti | 2013-2021 |
.svg){kind=small}
Günümüzde İrani devletler
[değiştir | kaynağı değiştir]Çoğu İrani Halkların kullandığı bayraklarda üç Renk kullanılmaktadır, bunlar;
- Yeşil
- Sarı
- Kırmızı'dır
| Bayrak | Devlet |
|
İran |
|
Tacikistan |
|
|
Afganistan İslam Emirliği |
|
Güney Osetya Cumhuriyeti |
| Bayrak | Bölge/Özerklik |
|
|
Kürdistan Bölgesel Yönetimi |
|
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi |
|
Kuzey Osetya-Alanya |
|
Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi |
|
Suriye Kürdistanı (Örgüt) |
 |
Belucistan |
 |
|
|
Dağlık Badahşan |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- İran (Coğrafya)
- Kürdistan (Coğrafya)
- Belucistan (Coğrafya)
- Afganistan
- Tacikistan
- Persiya (Coğrafya)
- Osetya
- İran Halkları
- İrani Diller
- Pers Devletleri Listesi
- Kürt devletleri ve hanedanlıkları listesi
- Kürt tarihi
- İran tarihi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.
- ^ Shnirelman, Victor (2006). The Politics of a Name: Between Consolidation and Separation in the Northern Caucasus 30 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Acta Slavica Iaponica 23, pp. 37–49.
- ^ Irak Anayasası, 113. madde.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.