16 Mart Katliamı - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 16 Mart Katliamı'nda öldürülen öğrenciler
  • 2 Ayrıca bakınız
  • 3 Kaynakça
  • 4 Dış bağlantılar

16 Mart Katliamı

  • English
  • Français
  • Русский
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
16 Mart Katliamı
Bölgeİstanbul
Tarih16 Mart 1978
Saldırı türü
Bombalı ve silahlı saldırı
Ölü7
Yaralı41
İstanbul üzerinde Saldırı yeri
Saldırı yeri
Saldırı yeri
Saldırının yapıldığı yerin İstanbul'daki konumu.

16 Mart Katliamı, 16 Mart 1978 günü İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi önünde 7 öğrencinin ölümü, 41 öğrencinin de yaralanmasıyla sonuçlanan bombalı ve silahlı saldırıdır.[1]

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi 1. sınıf öğrencisi olan Ülkücü öğrencilerin içinde gizlice faaliyet gösteren MİT mensubu bir istihbaratçı, İstanbul Emniyeti'ne geçtiği bilgi notunda, "ülkücülerin 8-10 gün içinde İstanbul Üniversitesi çıkışında solcu öğrencilerin üzerine dinamit atıp, silahlı tarama yapacaklarını" bildirmiştir.[2]

Olayın faili olan Zülküf İsot ablasına olayı yaptığını itiraf etmiş ve teslim olacağını söylemiştir. Ölenlerin cenaze töreni sırasında görüntü kaydında Zülküf İsot görüntülere yansımış daha sonra ise başka bir ülkücü Latif Aktı tarafından öldürülmüştür. Latif Aktı ise 8 yıl hapis cezası almıştır. Ülkücü itirafcı Ali Yurtaslan ise öğrencilerin üstüne atılan bombayı Ülkü Ocakları 2. başkanı Abdullah Çatlı'nın temin ettiğini itiraf etmiştir.[3]

Emniyet arşivine "7 Mart 1978 tarih, 1.D.2.12780" koduyla girip resmiyet kazanan bilgi notunda belirtilen yer ve tarihte gerçekleşen katliama engel olunmadı. Bilgi notu katliamla ilgili soruşturma ve yargılamalar sürerken hiç ortaya çıkmadı. Olaydan 19 yıl sonra dava ikinci kez açılıncaya, bilgi notunun yazılışının üzerinden 22 yıl geçinceye kadar ortaya çıkmadı.

Şükrü Balcı ve Süreyya San'ın aralarında bulunduğu polis şefleri görevlerinde kayıtsız kalmakla, Reşat Altay ise saldırıya uğrayan öğrencileri dağılma noktasına kadar koruma altında tutması gerekirken üniversite kapısında terk etmekle suçlandılar. İzmit 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde TCK 230 uyarınca görevi ihmalden yargılanıp, delil yetersizliğinden beraat ettiler. Sanık emniyetçiler hakkında verilen tek ceza polis başmüfettişlerinin önerdiği, disiplin cezası niteliğindeki ‘‘ihtar’' cezası olmuştur.[4]

30 Mart 1980'de biten davada, Ülkü Ocakları İstanbul Şubesi Başkanı Orhan Çakıroğlu, Kazım Ayaydın, Mehmet Gül, Ahmet Hamdi Paksoy beraat etti, Sıddık Polat'a 11 yıl hapis cezası verildi, Askeri Yargıtay'ın 5 Ekim 1982'deki kararıyla Polat da beraat etti. 2008 yılında ise 30 yıllık zamanaşımının dolduğunun anlaşılmasıyla dava ortadan kaldırıldı.[5] Mehmet Gül, daha sonra MHP'den milletvekili seçilmiş, Kazım Ayaydın ise Ali İhsan Özgür cinayetine adı karışmıştır.

16 Mart Katliamı'nda öldürülen öğrenciler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Abdullah Şimşek (TİP)[6]
  • Baki Ekiz (İGD)
  • Cemil Sönmez (TİKP)
  • Hamit Akıl (TİP)
  • Hatice Özen (DEV-GENÇ)
  • Murat Kurt (İGD)
  • Turan Ören (İGD)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Türkiye'de sağ-sol çatışması
  • 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ 16 Mart katliamı davası düştü, Radikal, 20 Ekim 2008, erişim tarihi: 28 Ekim 2008.
  2. ^ "16 Mart Katliamı: Hatırlamak unutmamaktır - Son Dakika Flaş Haberler". CNN Türk. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  3. ^ "12 Eylul Belgeseli Bolum 4". 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023 – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
  5. ^ İSTANBUL, Özden ATİK / (21 Ekim 2008). "16 Mart 30 yılda 'düştü'". www.hurriyet.com.tr. 2 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2025. 
  6. ^ "16 Mart Olaylarında Hayatını Kaybedenler Anıldı - Haber". Haberler.com. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 16 Mart Platformu
  • 16 Mart Beyazıt Katliamı (marksist.com) 21 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • 16 Mart Dosyası (evrensel.net)
  • 16 Mart Beyazıt Katliamı'nı unutmadık (ilericigenclik)
  • g
  • t
  • d
İstanbul'daki saldırılar
  • 1896 - Osmanlı Bankası
  • 1905 - Yıldız Sarayı
  • 1976 - Yeşilköy Havalimanı
  • 1977 - Taksim Meydanı
  • 1978 - Beyazıt Meydanı
  • 1983 - Kapalıçarşı
  • 1986 - Neve Şalom Sinagogu
  • 1999 - Mavi Çarşı mağazası, Kadıköy
  • 2001 - Şişli Emniyet Müdürlüğü
  • 2001 - Gümüşsuyu, Beyoğlu
  • 2003 - Sinagoglar, BK Başkonsolosluğu ve HSBC binası
  • 2004 - Mason Locası saldırısı
  • 2004 Acıbadem saldırısı
  • 2008 - ABD Başkonsolosluğu
  • 2008 - Güngören
  • 2009 - Küçükçekmece
  • 2010 - Taksim Meydanı
  • 2011 - Nisbetiye, Beşiktaş
  • 2012 - Sultangazi
  • 2015 - Sultanahmet, Fatih
  • 2015 - Adalet Sarayı, Şişli
  • 2015 - Sultanbeyli
  • 2015 - Bayrampaşa
  • 2015 - Sabiha Gökçen Havalimanı
  • 2016 - Sultanahmet, Fatih
  • Mart 2016 - İstiklal Caddesi, Beyoğlu
  • 2016 - Vezneciler, Fatih
  • 2016 - Atatürk Havalimanı
  • 2016 - Yenibosna
  • 2016 - Vodafone Park, Beşiktaş
  • 2017 - Reina gece kulübü
  • 2022 - İstiklal Caddesi, Beyoğlu
    • uluslararası tepkiler
  • 2024 - Santa Maria Kilisesi
  • 2024 - İstanbul Adalet Sarayı
  • g
  • t
  • d
12 Eylül Darbesi
44. Türkiye Hükûmeti · Millî Güvenlik Konseyi · Cumhurbaşkanlığı Konseyi
Darbe öncesi
Güneş Motel Olayı · 16 Mart Katliamı · Ümraniye Katliamı · Malatya Katliamı · Balgat Katliamı · Maraş Katliamı · 24 Ocak kararları · Tariş Olayları · Yeni Çeltek Olayları · 1980 cumhurbaşkanlığı seçimi · Çorum Katliamı · Kudüs Mitingi · 27 Aralık Muhtırası · Sağ-sol çatışması · Nihat Erim suikastı
12 Eylül dönemi
Yasama
TBMM 1981 Danışma Meclisi
Sorgulamalar
Derinlemesine Araştırma Laboratuvarı · Ziverbey Köşkü
Yargılamalar
Barış Davası · Devrimci Yol Davası · DİSK Davası · MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası · Zincirbozan
Seçim ve referandumlar
1982 Türkiye anayasa referandumu · 1982 Anayasası · 1983 Türkiye genel seçimleri
Uygulamalar
Babalar Operasyonu · 1402'likler
İdamlar ve ölümler
Erdal Eren (Zekeriya Önge) · İlyas Has · Hıdır Aslan · Necdet Adalı · Mustafa Pehlivanoğlu · Veysel Güney · Ahmet Saner · Mazlum Doğan · Kemal Pir
Mimarları
Kenan Evren · Nurettin Ersin · Nejat Tümer · Tahsin Şahinkaya · Sedat Celasun
İlgili kişiler
Esat Oktay Yıldıran · Sabri Yirmibeşoğlu · Bülent Ulusu · Selahattin Çetiner
Etkileri
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası · Türkiye-PKK çatışması · DHKP-C
İlgili eserler
Filmler
Sen Türkülerini Söyle · Dikenli Yol · Prenses (film) · Ses (film, 1986) · Av Zamanı · Sis (film, 1988) · Kimlik (film) · Bütün Kapılar Kapalıydı · Uçurtmayı Vurmasınlar · Bekle Dedim Gölgeye · Darbe (film, 1990) · Uzlaşma (film) · Babam Askerde · 80. Adım · Gülün Bittiği Yer · Eylül Fırtınası · Vizontele Tuuba · Babam ve Oğlum · Beynelmilel (film) · Eve Dönüş (film, 2006) · Zincirbozan (film) · O... Çocukları · Dedemin İnsanları · Eksik (film) · Bu Son Olsun · 7. Koğuştaki Mucize · Kafes (film, 2015)
Diziler
Çemberimde Gül Oya (dizi) · Bu Kalp Seni Unutur mu? (dizi) · Seksenler · Öyle Bir Geçer Zaman ki · Dilek Taşı
Belgeseller
12 Eylül (belgesel) · Coup/Darbe
Kitaplar
Çıplak Ayaklıydı Gece · Faili Meçhul Öfke · 12 Eylül: Türkiye'nin Miladı · 12 Eylül Adaleti ·  · Asılmayıp Beslenenler - Bir 12 Eylül Hesaplaşması · Liderler Hapishanesi: 12 Eylül Günlükleri · 12 Eylül ve Türkiye Gerçeği: Devrimci Yol Savunması · 12 Yıl Sonra 12 Eylül · Demokrasi Dur 12 Eylül 1980 · 12 Eylül Kültürü · 12 Eylül ve Şeriat · 12 Eylül Günlüğü: Tank Sesiyle Uyanmak
İlgili konular
Türkiye'de antikomünizm  · Diyarbakır Cezaevi  · Mamak Askerî Cezaevi  · Ulucanlar Cezaevi Müzesi  · 1987 Türkiye anayasa değişikliği referandumu  · 2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu  · 12 Eylül Davası
  • g
  • t
  • d
Ülkücülük
Siyasi partiler
  • Milliyetçi Hareket Partisi (1969-1981, 1993-günümüz)
  • Muhafazakâr Parti (1983-1985)
  • Milliyetçi Çalışma Partisi (1985-1993)
Bölünmeler
  • Büyük Birlik Partisi (1993-günümüz)
  • Aydınlık Türkiye Partisi (1998-2010)
  • İYİ Parti (2017-günümüz)
  • Zafer Partisi (2021-günümüz)
  • Milli Yol Partisi (2021-günümüz)
İlişkili kuruluşlar
  • Ülkü Ocakları
  • Genç Ülkücüler Teşkilatı (1968-1971)
  • Ülkücü komando kampları (1968-1978)
  • Alperen Ocakları
  • Rüzgâr Birliği (1992-1994)
Yayın organları
  • Hergün gazetesi (1947-1981, 1995-günümüz)
  • Devlet dergisi (1969-1979)
  • Ortadoğu gazetesi (1972-2020)
  • Bengü Türk TV
  • Türkgün
Olaylar
  • 16 Mart Katliamı
  • Malatya Katliamı
  • Balgat Katliamı
  • Bahçelievler Katliamı
  • Maraş Katliamı
  • Piyangotepe Katliamı
  • Çorum Katliamı
  • MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası (1981-1987)
  • 1995 Azerbaycan darbe girişimi
  • Fırat Çakıroğlu cinayeti
  • Sinan Ateş cinayeti
Ayrıca bakınız
  • Türk-İslam sentezi
  • Türk milliyetçiliği
  • Türkçülük
  • Turancılık
  • Irkçılık-Turancılık Davası
  • Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi
  • Sağ-sol çatışması
  • Kategori Kategori
  • Ülkücüler listesi
  • 9 Işık Doktrini
  • g
  • t
  • d
Türk milliyetçiliği
İdeoloji
  • Anadoluculuk
  • İttihatçılık
  • Irkçılık
  • Kemalizm
    • Altı Ok
  • Kıbrıs Türk milliyetçiliği
  • Turancılık
  • Türkçülük
  • Türk-İslam sentezi
  • Ulusalcılık
  • Ülkücülük
Oluşumlar
  • Türk Ocakları
  • Ülkü Ocakları
  • Kuvâ-yi Milliye
  • Müdâfaa-i hukuk cemiyetleri
  • Türkiye Gençlik Birliği
  • 9 Eylül Cephesi
  • Türk İntikam Tugayı
  • Türk Mukavemet Teşkilatı
  • Kara Çete
  • Rüzgâr Birliği
Düşünürler
  • Namık Kemal
  • Ziya Gökalp
  • Yusuf Akçura
  • Ömer Seyfettin
  • Mehmet Emin Yurdakul
  • Orhan Seyfi Orhon
  • Hüseyinzade Ali Turan
  • Ahmet Ağaoğlu
  • Mehmed Emin Resulzade
  • Mustafa Çokay
  • Zeki Velidi Togan
  • Mustafa Kemal Atatürk
  • Necip Asım Yazıksız
  • Nihal Atsız
  • Munis Tekinalp
  • Reha Oğuz Türkkan
  • Alparslan Türkeş
  • Oktay Sinanoğlu
  • İskender Öksüz
  • Muhsin Yazıcıoğlu
  • Şükrü Saracoğlu
  • Yusuf Halaçoğlu
  • Talat Paşa
  • Enver Paşa
  • Ali Suavi
  • Numan Çelebicihan
  • Rıza Nur
  • I. Eftim
  • Nejdet Sançar
  • Peyami Safa
  • Mahmut Esat Bozkurt
  • Attilâ İlhan
  • Gökçe Fırat
Olaylar
  • Ermeni mallarına el konması
  • Bâb-ı Âli Baskını
  • Adana Katliamı
  • Yerleşim isimlerinin değiştirilmesi
  • Başka dillerden alınan sözcüklerin değiştirilmesi
  • Rum Kırımı
    • Samsun tehcirleri
  • Ermeni Kırımı ve Reddi
  • Süryani Kırımı
  • Türk Kurtuluş Savaşı
  • Elza Niyego Olayı
  • Vatandaş Türkçe konuş!
  • Vagon-Li Olayı
  • Öğrenci andı
  • 1934 Trakya Pogromu
  • 1934 İskân Kanunu
  • Soyadı Kanunu
  • Zilan Katliamı
  • Dersim Katliamı
  • Yirmi Kur'a Nafıa Askerleri
  • Varlık Vergisi
  • Irkçılık-Turancılık Davası
  • Sabahattin Ali suikastı
  • İstanbul Pogromu
  • Erenköy Direnişi
  • Kıbrıs Harekâtı
  • Sağ-sol çatışması
    • Kanlı 1 Mayıs
    • 16 Mart Katliamı
    • Malatya Katliamı
    • Piyangotepe Katliamı
    • Bahçelievler Katliamı
    • Maraş Katliamı
    • Çorum Katliamı
    • Balgat Katliamı
    • Kemal Türkler suikastı
  • 1995 Azerbaycan darbe girişimi
  • Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesi
  • Hayvan isimlerinin değiştirilmesi
  • Hrant Dink suikastı
Mottolar
  • "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir"
  • "Her Türk asker doğar"
  • "Ne mutlu Türk'üm diyene"
  • "Türkiye Türklerindir"
  • "Şehitler ölmez vatan bölünmez"
  • "Ya istiklâl ya ölüm"
  • "Ya Taksim Ya Ölüm"
  • "Vatandaş Türkçe konuş!"
Diğer
  • 16 Büyük Türk Devleti
  • Atatürk Devrimleri
  • Atatürk kişi kültü
  • Güneş-Dil Teorisi
  • Öz Türkçe
  • Soyadı Kanunu
  • Taksim
  • Türkleştirme
  • Türk Tarih Tezi
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=16_Mart_Katliamı&oldid=36485272" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1978'de İstanbul
  • Türkiye'deki katliamlar
  • Türkiye'deki bombalı saldırılar
  • 1978'de cinayet
  • Türkiye'deki silahlı saldırılar
  • İstanbul ilinde toplu cinayet
  • Türkiye'de antikomünizm
  • Aşırı sağ terörizm
Gizli kategori:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Sayfa en son 16.53, 6 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
16 Mart Katliamı
Konu ekle