Ne mutlu Türk'üm diyene
.jpg)
"Ne mutlu Türk'üm diyene", Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün 1933 yılındaki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında verdiği Onuncu Yıl Nutku'nun son cümlesidir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ilk yıllarında, bağımsızlığa kavuşmak ve ülkenin gelişimini sağlamak için gerekli olan kimlik duygusu vermek üzere söylenmiş bir sözdür.[1][2] Ülkede yaşayan farklı etnik kökenden gelen insanların "Türk" adıyla milletleşmesine vurgu yapar;[3] tarihte "Türk" adının bazen küçümsenmiş olması sebebiyle, yeni bir devlet kurulurken vatandaşlara özgüven aşılama amacı taşır.[4]
Söz, 1972 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından öğrenci andına eklenmiştir.[5][6][7] Kimi siyasi miting ve eylemlerde bir slogan olarak kullanılagelmiştir. Özellikle 1980 darbesinin ardından Türkiye'deki ve KKTC'deki kimi dağ ve tepelere; ayrıca kalıp modeller yoluyla hızla çoğaltılarak yaptırılmış Atatürk büstlerinin kaidelerine yerel yönetimler ya da emniyet ve jandarma personeli tarafından sıklıkla bu söz yazılmıştır.[8][9][10]
"Ne mutlu Türk'üm diyene" sözü, zaman zaman etnik ayrımcılığa yol açtığı iddiasıyla eleştirilmiştir.[11] Bu eleştiriye karşı "Türk” kelimesinin bir etnik, dil veya din kökene dayanmadığı, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını ifade ettiği belirtilir.[11] Medeni Bilgiler (1930) kitabında Türk milletini "Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denir” şeklinde tanımlayan[12] Atatürk'ün, "Ne mutlu Türk'üm diyene" sözü ile, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, mensup olduğu köken fark etmeksizin Türkiye coğrafyası üzerinde yaşamaktan ve ortak bir ideal uğruna verilen mücadeleyi kutlamaktan duydukları mutluluğu ifade ettiği vurgulanır.
Onuncu Yıl Nutku metni
[değiştir | kaynağı değiştir]Büyük Türk milleti!
On beş yıldan beri giriştiğimiz işlerde muvaffakiyet vadeden çok sözlerimi işittin. Bahtiyarım ki, bu sözlerimin hiçbirinde, milletimin hakkımdaki itimadını sarsacak bir isabetsizliğe uğramadım. Bugün, aynı iman ve katiyetle söylüyorum ki, millî ülküye tam bir bütünlükle yürümekte olan Türk milletinin, büyük millet olduğunu bütün medeni alem, az zamanda, bir kere daha tanıyacaktır. Asla şüphem yoktur ki, Türklüğün unutulmuş medeni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti, bundan sonraki inkişafı ile âtinin yüksek medeniyet ufkunda yeni bir güneş gibi doğacaktır. Türk milleti! Ebediyete akıp giden her on senede, bu büyük millet bayramını, daha büyük şereflerle, saadetlerle, huzur ve refah içinde kutlamanı gönülden dilerim.
Ne mutlu Türk'üm diyene!
— Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal, 29 Birinci Teşrin 1933
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Onuncu Yıl Nutku
- Türkiye Türklerindir
- Ya istiklâl ya ölüm
- Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir
- Yurtta sulh, cihanda sulh
- Mustafa Kemal'in askerleriyiz
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kuşat, Ali (1 Aralık 2003). "Bir Değerler Sistemi Olarak "Kimlik" Duygusu ve ATATÜRK". Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1 (15): 45-61. ISSN 1300-1582. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Ekim 2023.
- ^ Demirhan, Yılmaz; Öztürk, Musa (15 Haziran 2020). "15 Temmuz Darbe Girişimi Sonrasında Demokratik Bilincin Kutsal Bileşenleri". Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (43): 405-420. doi:10.21497/sefad.756101. ISSN 2458-908X. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Ekim 2023.
- ^ Kodal, Tahir (3 Mart 2021). "Onuncu Yıl Nutku". Atatürk Ansiklopedisi. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- ^ Akseki, Cengiz (1 Temmuz 2016). "Atatürk'ün Ölümünün Türk Ulusal Basınına Yansıması (1938-1939)*". Belgi Dergisi (12): 202-236. ISSN 2146-4456.
- ^ Necati Polat (1 Ekim 2011). "A Tradition in Delivering Injustice: Judiciary and Rights in Turkey". Insight Turkey. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi17 Nisan 2015.
- ^ "Nationalists stage protests against package across Turkey". Hürriyet. 2 Ekim 2013. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2015.
- ^ "Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü". www.resmigazete.gov.tr. 18 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2018.
- ^ "'Ne Mutlu Türküm Diyene' yazısı yeniden dağlarda..." Elbistan Pusula. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- ^ "'Ne Mutlu Türküm Diyene' levhası kaldırıldı". NTV. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- ^ Öz, Işık (2010). "Atatürk Heykelleri". Turkish Journal. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- ^ a b ""Ne Mutlu Türk'üm diyene" demek, etnik ayrımcılık"". Sol Haber gazetesi. 1 Ekim 2009. 2 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Çelik, Hacer (1 Aralık 2008). "Çokkültürlülük ve Türkiye'deki Görünümü". Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (15): 319-332. ISSN 2564-6834. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Ekim 2023.
- ^ Onuncu Yıl Nutku
| Hayatı |  | |
|---|---|---|
| Ailesi ve yakınları | ||
| Yaverleri | ||
| Düşünsel | ||
| Söylevleri | ||
| Yapıtları | ||
| Kurumsal | ||
| Anıt ve müzeler | ||
| Diğer | ||
