Akçam, Köprüköy
| Akçam | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Akçam Akçam'ın Erzurum'daki konumu | |
Koordinatlar: 39°51′36″N 41°58′53″E / 39.8599°K 41.9815°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Köprüköy |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 2106 m |
| Nüfus | 541 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25320 |
Akçam, Erzurum ilinin Köprüköy ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Akçam'ın eski adı Hozevanis'tir. Gürcüce kaynaklarda Hozevanisi (ხოზევანისი) olarak geçer.[5] 1835 Osmanlı nüfus sayımında Hozevans şeklinde yazılmış veya Osmanlıca yazılışı bu şekilde okunmuştur.[6] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Hozavans (خوزاوانس) olarak geçer.[7]
Hozevanis veya Hozevanisi köyü, tarihî Basiani bölgesinin Yukarı Basiani kısmında yer alır. Bu bölge, Orta Çağ'da Gürcistan sınırları içinde bulunuyordu. Nitekim 13. yüzyılın başında Gürcüler ile Türkler arasındaki Basiani Savaşı bu bölgede meydana gelmiştir. Osmanlılar bu bölgeyi 1545 yılında Gürcülerden ele geçirmiştir.[8]
Hozevanis köyü, 1835 Osmanlı nüfus defterine göre Hasan Kala kazasının köylerinden biriydi. Bu tarihte köyde, 12'si Müslüman ve 34'ü Hristiyan olmak üzere, 46 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Hozevanis'in toplam nüfusun yaklaşık 92 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[6]
Hozevanis köyü, 1928 yılında Erzurum vilayetinin Pasinler kazasının Karayazı nahiyesine bağlıydı.[7] Daha sonra, bir mahalle olarak uzun süre Pasinler ilçesinin Çobandede kazasına bağlı Tağuns köyün sınırları içinde yer aldı. 1970 genel nüfus sayımında ise, Akçam adı verilmiş olan bu yerleşim bağımsız bir köydü ve nüfusu 275 kişiden oluluyordu. 1990 yılında Çobandede bucağı Köprüköy ilçesine dönüştürüldü ve Akçam köyü de bu ilçeye bağlandı.[9]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Köprüköy Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[10]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 78 km, Köprüköy ilçe merkezine 20 km uzaklıktadır.[11] Mahalle, Köprüköy'ün güneydoğusunda olup, D.955 numaralı Erzurum-Muş (Köprüköy-Hınıs) devlet yoluna 1,3 km'lik bir köy yoluyla bağlıdırdır.[12]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 541[2] |
| 2021 | 559[2] |
| 2020 | 586[2] |
| 2019 | 569[2] |
| 2018 | 577[2] |
| 2017 | 570[2] |
| 2016 | 570[2] |
| 2015 | 551[2] |
| 2014 | 552[2] |
| 2013 | 558[2] |
| 2012 | 538[3] |
| 2011 | 540[3] |
| 2010 | 531[3] |
| 2009 | 488[3] |
| 2008 | 467[3] |
| 2007 | 473[3] |
| 2000 | 397[3] |
| 1990 | 317[13] |
| 1985 | 272[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Köprüköy Akçam Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Akcam, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 21 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023.
- ^ "ბასიანი: კულტურის ძეგლების კატალოგი" / Basiani: A Catalogue of the Monuments of Material Culture (Basiani: Maddi Kültür Anıtları Kataloğu), Tiflis, 2024, s. 193. ISBN 978-9941-9888-4-4
- ^ a b Ümit Kılıç, "XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Pasinler ve Köylerinin Demografik ve İskan Yapısı", A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı: 42, 2010, s. 241-257
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 230.
- ^ "ბასიანი: კულტურის ძეგლების კატალოგი" / Basiani: A Catalogue of the Monuments of Material Culture (Basiani: Maddi Kültür Anıtları Kataloğu), Tiflis, 2024, s. 10. ISBN 978-9941-9888-4-4
- ^ "Resmî Gazete, 18 Mayıs 1990" (PDF). 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Akçam Mahallesi". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.