Benjamin Thompson - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 İlk yılları
  • 2 Amerikan Devrim Savaşı
  • 3 Bavyera olgunluğu
  • 4 Bilim ve mühendislik
    • 4.1 Isı üzerine deneyler
    • 4.2 Isının mekanik eşdeğeri
    • 4.3 Kalorifik ve frigorifik radyasyon
    • 4.4 Buluşlar ve tasarım iyileştirmeleri
    • 4.5 Endüstriyel fırınlar
    • 4.6 Işık ve fotometri
  • 5 İlerleyen yıllar
  • 6 Başarılar
  • 7 Bibliyografya
  • 8 Ayrıca bakınız
  • 9 Kaynakça
  • 10 Daha fazla okuma
  • 11 Dış bağlantılar

Benjamin Thompson

  • العربية
  • مصرى
  • تۆرکجه
  • Boarisch
  • Български
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • 한국어
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • Piemontèis
  • Português
  • Русский
  • Slovenščina
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya Türkçe dilbilgisi ve kuralları doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir.
(Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır.
Bu madde okuyucuların kafa karıştırıcı bulabileceği içerik veya net olmayan ifadeler bulunduruyor olabilir. Lütfen ifadeleri netleştirmeye yardımcı olun. Tartışma sayfasında konuyu tartışabilirsiniz. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Ekim 2023)
Benjamin Thompson
Doğum26 Mart 1753(1753-03-26)
Woburn, Massachusetts
Ölüm21 Ağustos 1814 (61 yaşında)
Paris, Fransa
Milliyetİngiliz
Ödüller
  • Copley Medal (1792)
  • Rumford Medal (1800)
Kariyeri
DalıFizik
EtkiledikleriHumphry Davy
İmza

Sir Benjamin Thompson, Kont Rumford, FRS (Almanca: Reichsgraf von Rumford; 26 Mart 1753 - 21 Ağustos 1814), Colonial Massachusetts'te[1] doğmuş İngiliz fizikçi ve yerleşik fizik teorisine meydan okumaları termodinamikte 19. yüzyıl devriminin parçası olmuş mucittir. Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında İngiliz "Kralcı" kuvvetlerin bir parçası olan King's American Dragons'ta yarbay olarak görev yaptı. Savaşın bitiminden sonra albay olarak atandığı ve idari yetenekleriyle tanındığı Londra'ya taşındı ve 1784'te Kral George III tarafından şövalye ilan edildi. Üretken bir tasarımcı olan Thompson, savaş gemileri tasarımları çizmiştir. İlerleyen süreçte Bavyera'ya taşındı ve orada hükûmet hizmetine girdi. Bavyera Ordu Bakanı atanan Thompson, orduyu yeniden organize etti ve 1792'de Kutsal Roma İmparatorluğu Kontu ilan edildi. .

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Thompson, 26 Mart 1753'te Massachusetts Körfezi Eyaleti'nde yer alan Woburn kırsalında doğdu (doğum yeri günümüzde müzeleştrilmiş ve koruma altına alınmıştır). Eğitimini ağırlıklı olarak köy okulunda tamamlayan Thompson, gençliğinde, Harvard Koleji'nden Profesör John Winthrop'un derslerine katılmak amacıyla (bazen yaşlı Loammi Baldwin ile birlikte) Cambridge'e yaklaşık on mil (yaklaşık 16 km) yürürdü. 13 yaşına geldiğinde, Salem yakınlarında tüccarlık yapan John Appleton'a çıraklık yaptı. Thompson, ticarette başarılı oldu ve iyi eğitimli insanlarla iletişime geçti. Bu yıllarda bilime ilgi duymaya başlayan Thompson, çevresinden çokça beceri edindi. 1769'da Woburn'da bir yaralanma sonrası iyileşirken, ısının doğasıyla ilgili deneyler yaptı ve Loammi Baldwin gibi isimlerle araştırma konusu üzerine yazışmaya başladı. Aynı yılın ilerleyen dönemlerinde, Boston'daki bir dükkan sahibi için birkaç ay çalıştı ve ardından Woburn'da bir doktorun yanında kısa bir süreliğine ve başarısızlıkla sonuçlanan bir çıraklık yaptı.

Thompson'ın 1772'ye kadar belirsiz olan geleceği, o yıl aniden değişti. Zengin ve güçlü bağlantıları olan bir varis olan Sarah Rolfe (doğumdaki soyadı Walker) ile tanıştı, ondan etkilendi ve evlendi. Kadının babası bir bakandı ve rahmetli kocası, New Hampshire Eyaleti'nin modern Concord şehri yakınlarında bulunan Rumford'daki mülkünü ona bırakmıştı. Portsmouth'a taşındılar ve Thompson, karısının vali üzerindeki etkisi sayesinde New Hampshire Milislerine binbaşı olarak atandı. Çocukları (Sarah) 1774 yılında doğdu.

1783 yılında Thomas Gainsborough tarafından çizilen tablo

Amerikan Devrim Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerikan Bağımsızlık Savaşı başladığında, Thompson New England'da yaşayan, mülk sahibi bir adamdı ve isyana karşıydı. İsyancılara karşı durmak amacıyla krala sadık olanlara iş olanağı sağlamaktaydı. Bu, ona popüler partinin düşmanlığını kazandırdı ve Thompson'ın evinin saldırıya uğramasına yol açtı. Sonradan anlaşılacağı üzere karısını kalıcı olarak terk ederek İngiliz hatlarına kaçtı. Thompson, Amerikan kuvvetleri hakkında değerli bilgiler verdiği İngilizler tarafından memnuniyetle karşılandı ve hem General Gage'in hem de Lord George Germain'in danışmanı oldu.

Amerika'daki İngiliz ordularıyla çalışırken barutun gücünü ölçmek için deneyler yaptı ve sonuçları 1781'de Philosophical Transactions of the Royal Society'de yayınlandığında büyük beğeni topladı.[2] Bunun etkisiyle, savaşın sonunda bir bilim adamı olarak ün kazanarak Londra'ya geldi.

Bavyera olgunluğu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Thompson'ın Reichsgraf von Rumford olarak arması
Münih'teki Englischer Garten'deki "Am chinesischen Turm" bira bahçesi
Bavyera'da Reichsgraf von Rumford olarak da bilinen Benjamin Thompson tarafından tasarlanan Bavyera üniformaları

1785'te, Prens seçmeni Charles Theodore'un yardımcısı olduğu Bavyera'ya taşındı. Orduyu yeniden düzenleyerek ve yoksullar için çalışma evleri kurarak Bavyera'da on bir yıl geçirdi. Ayrıca fakirler için bir çorba olan Rumford's Soup'u[3] icat etti ve Bavyera'da patates ekimini düzenledi. Balmumu mumlarının, donyağı mumlarının ve kandillerin nispi maliyetleri ve verimlilikleri dahil olmak üzere pişirme, ısıtma ve aydınlatma yöntemlerini inceledi.[4] Prens Charles adına 1789'da Münih'te Englischer Garten'ı kurdu; bu park bugün de dünyanın en büyük şehir parklarından biri olarak bilinir. 1789'da Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'nin Yabancı Onursal Üyesi seçildi[5]

Çabaları için, 1791'de Thompson , Kutsal Roma İmparatorluğu Kontu yapıldı ve Reichsgraf von Rumford (Türkçe: Rumford İmparatorluk Kontu) oldu. "Rumford" adını, evlendiği Concord'un eski adı olan New Hampshire, Rumford kasabasından almıştır.[6]

Bilim ve mühendislik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Isı üzerine deneyler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Topçuluk ve patlayıcılar üzerine yaptığı deneyler, ısıya ilgi duymasına yol açtı. Katı bir maddenin özgül ısısını ölçmek için bir yöntem geliştirdi, ancak Johan Wilcke paralel keşfini daha erken yayınladığında hayal kırıklığına uğradı.

Thompson daha sonra kürk, yün ve tüy gibi çeşitli malzemelerin yalıtım özelliklerini araştırdı. Bu doğal malzemelerin yalıtım özelliklerinin, havanın taşınımını engellemelerinden kaynaklandığını doğru bir şekilde tespit etti. Daha sonra, havanın ve aslında tüm gazların ısıyı mükemmel şekilde iletmediği şeklindeki biraz pervasızca ve yanlış bir çıkarım yaptı.[7][8] Ayrıca bunu, ilahi takdirin hayvanların kürkünü onların rahatını garanti edecek şekilde ayarladığını iddia ederek, tasarım argümanının kanıtı olarak gördü.

1797'de iletken olmama konusundaki iddiasını sıvılara da genişletti.[9] Bu fikir, bilimsel kuruluştan önemli itirazlar getirdi, John Dalton[10] ve John Leslie[11] özellikle açık sözlü saldırılar yaptılar. Thompson'ın iddiasını doğrulamak için doğruluk ve hassasiyet açısından mevcut olan her şeyi aşan enstrümantasyona ihtiyaç duyulacaktı. Yine teolojik inançlarından etkilenmiş gibi görünüyor[12] ve suya insan yaşamının düzenlenmesinde ayrıcalıklı ve ihtiyati bir statü vermek istemesi muhtemel görünüyordu.[13]

Koyun omzu ile yaptığı deney sayesinde sous-vide yemek hazırlama yönteminin kurucusu olarak kabul edilir. Bu yöntemi denemelerinden birinde anlattı.[14]

Isının mekanik eşdeğeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rumford'un en önemli bilimsel çalışması Münih'te gerçekleşti ve "Sürtünmeden Oluşan Isının Kaynağına İlişkin Deneysel Bir İnceleme" (1798) adlı eserinde o zamanın geçerli bilimsel teorisindeki gibi kalorifik olmaktan ziyade bir hareket biçimi olduğunu iddia ettiği ısının doğasına odaklandı. Rumford, Münih'teki cephanelikte delici topun ürettiği sürtünme ısısını gözlemlemişti. Rumford bir top namlusunu suya daldırdı ve özel olarak köreltilmiş bir delme aleti ayarladı.[15] Suyun kabaca iki buçuk saat içinde kaynatılabileceğini ve sürtünme ısısı kaynağının görünüşte tükenmez olduğunu gösterdi. Rumford, işlenen ve kalan malzemenin özgül ısılarını karşılaştırarak topun malzemesinde herhangi bir fiziksel değişiklik olmadığını doğruladı.

Rumford, görünüşte belirsiz ısı üretiminin kalori teorisiyle bağdaşmadığını savundu. Namluya iletilen tek şeyin hareket olduğunu iddia etti.

Rumford, üretilen ısıyı daha fazla ölçmek veya ısının mekanik eşdeğerini ölçmek için hiçbir girişimde bulunmadı. Bu çalışma düşmanca karşılansa da, daha sonra 19. yüzyılın sonlarında enerjinin korunumu yasalarının oluşturulmasında önemli oldu.

Kalorifik ve frigorifik radyasyon

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pictet'in soğuğun yansımasını gösteren deneyini, tüm cisimlerin eterik sıvıda görünmez ışınlar, dalgalanmalar yaydığını varsayarak açıkladı.[16] Isıl ve frigorifik radyasyon teorilerini desteklemek için deneyler yaptı ve ısı iletişiminin, kalorifik (sıcak) ışınların ve frigorifik (soğuk) ışınların ve nesne tarafından yayılan ışınların net etkisi olduğunu söyledi. Bir cisim daha sıcak bir cisimden radyasyon emdiğinde (kalorifik ışınlar) sıcaklığı yükselir ve daha soğuk bir cisimden radyasyon emdiğinde (frigorifik ışınlar) sıcaklığı düşer.

Buluşlar ve tasarım iyileştirmeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rumford şöminesinin bölümü

Thompson aktif ve üretken bir mucitti; bacalar, şömineler ve endüstriyel fırınlar için iyileştirmeler geliştirmenin yanı sıra çift kazanı, bir mutfak ocağını ve bir damla kahve demliğini icat etti. Bavyera Ordusu'nda askerlerin beslenmesini ve kıyafetlerini iyileştirdiği öncü çalışmasının ardından bir süzmeli cezve icat etti.[17]

Rumford şöminesi, bir odayı ısıtmanın önceki şöminelere göre çok daha verimli bir yolu olan yukarı hava akımını artırmak için baca açıklığını kısıtlama fikrini ortaya attığında Londra'da bir sansasyon yarattı. O ve çalışanları, yan duvarları açılı hale getirmek için ocağa tuğlalar yerleştirerek şömineleri değiştirdiler ve bacadan yukarı çıkan havanın hızını artırmak için bacaya bir tıkaç eklediler. Tıkacın etkisi, aerodinamik bir hava akışı üretmekti, böylece tüm duman dolanıp odaya girmek yerine bacaya gidecekti. Aynı zamanda ateşin verimini artırma etkisine sahipti ve ister odun ister kömür olsun, yakıtın yanma hızı üzerinde ekstra kontrol sağladı. Pek çok şık Londra evi, onun talimatlarına göre değiştirildi ve dumansız hale geldi.[17]

Thompson, başarısının haberi yayıldığında ünlü oldu. Çalışmaları da çok karlıydı ve bacaların çalışma şekline ilişkin analizini yayınladığında çokça taklit edildi. Birçok yönden, yeni bir soba türü icat eden Benjamin Franklin'e benziyordu.

Termal iç çamaşırın icadıyla da anıldığı için, ısının tutulması çalışmalarında tekrar eden bir temaydı.[18]

Endüstriyel fırınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Solda yakıt odası bulunan bir Rumford fırınının kesiti

Thompson ayrıca sönmemiş kireç üretmek için kullanılan fırınların tasarımını da önemli ölçüde geliştirdi ve Rumford fırınları kısa süre sonra Avrupa çapında inşa edilmeye başlandı. Kilit yenilik, yanan yakıtı kireç taşından ayırmayı içeriyordu, böylece fırının ısısıyla üretilen kirecin ateşten çıkan külle kirlenmemesi sağlandı.

Işık ve fotometri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rumford, ışığın ölçümü olan fotometri alanında çalıştı. Bir fotometre yaptı ve bir ışık şiddeti birimi olarak kandelanın atası olan standart mumunu tanıttı. Standart mumu, bir ispermeçet balinasının yağından, katı spesifikasyonlara göre yapılmıştır.[19] Ayrıca biri beyaz diğeri renkli iki ışığın yarattığı gölgelerin neden olduğu "yanıltıcı" veya öznel tamamlayıcı renkler üzerine çalışmalar yayınladı; bu gözlemler,[20] Michel-Eugène Chevreul tarafından "eş zamanlı renk kontrastı yasası" olarak alıntılandı ve genelleştirildi.

İlerleyen yıllar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Davy'nin körüğü tuttuğu ve Kont Rumford'un aşırı sağdan baktığı bir Kraliyet Enstitüsü pnömatik dersini gösteren, James Gillray'in hicivli karikatürü. Dr Garnett, kurbanın burnunu tutan öğretim görevlisidir.

1799'dan sonra zamanını Fransa ve İngiltere arasında paylaştırdı. Sör Joseph Banks ile birlikte 1799'da Büyük Britanya Kraliyet Enstitüsü'nü kurdu. İkili, ilk öğretim görevlisi olarak Sör Humphry Davy'yi seçti. Kurum, Davy'nin öncü araştırmalarının bir sonucu olarak gelişti ve dünyaca ünlü oldu. Asistanı Michael Faraday, Enstitü'yü önde gelen bir araştırma laboratuvarı olarak kurdu ve aynı zamanda bilimi popülerleştiren halka açık konferansları ile haklı olarak ünlendi. Bu gelenek günümüze kadar devam ediyor ve Kraliyet Enstitüsü Noel dersleri, TV yayınları aracılığıyla geniş kitlelerin ilgisini çekiyor.

Rumford, Rhode Island'da Benjamin Thompson, Kont Rumford'un bir büstü.

Thompson, Royal Society ve American Academy of Arts and Sciences'ın Rumford madalyalarını bağışladı ve Harvard Üniversitesi'nde Rumford Fizik Kürsüsü'nü bağışladı. 1803'te İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne ve Amerikan Felsefe Topluluğu'na yabancı üye seçildi.[21]

1804'te büyük Fransız kimyager Antoine Lavoisier'in dul eşi Marie-Anne Lavoisier ile evlendi . (Amerikan Devrimi patlak verdiğinde terk ettiği Amerikalı karısı Sarah 1792'de ölmüştü.)[22] Thompson, üç yıl sonra ikinci eşinden ayrılmış ancak Paris'e yerleşmiş ve 21 Ağustos 1814'teki ölümüne kadar bilimsel çalışmalarını sürdürmüştür. Thompson , Adrien-Marie Legendre'nin hemen karşısında, Paris'teki küçük Auteuil mezarlığına gömüldü. Ölümü üzerine, ilk evliliğinden olan kızı Sarah Thompson, Kontes Rumford unvanını miras aldı.

Başarılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Albay, King's American Dragons .
  • Şövalye, 1784.
  • Kutsal Roma İmparatorluğu Kontu, 1791.
  • Ay'daki Rumford kraterine onun adı verilmiştir.
  • Rumford kabartma tozu (patentli 1859), Harvard Üniversitesi'nde eski bir Rumford profesörü olan Eben Norton Horsford (1818–1893), Rumford Chemical Works of East Providence, RI'nin kurucu ortağı tarafından icat edildiğinden onun adını almıştır.
  • Rumford Kitchen, Chicago'daki Dünya Fuarı'nda, 1893.
  • Münih şehir merkezindeki bir sokağa onun adı verilmiştir.
  • İngiltere, Liverpool'daki Rumford Caddesi (ve yakındaki Rumford Place), daha önce Rumford Caddesi'nin bitişiğindeki arazide bulunan Kont Rumford'un planına göre kurulan bir aşevi nedeniyle bu adı almıştır.[23]
  • Polonya-Litvanya: Beyaz Kartal Nişanı (1789).

Bibliyografya

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Baca Şömineleri Üzerine Bir Deneme; Bunların İyileştirilmesi, Yakıt Tasarrufu, Konutların Daha Konforlu ve Sağlıklı Hale Getirilmesi ve Bacaların Sigara İçilmemesi İçin Etkili Önerilerle. 1 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gravürlerle Resimlendirilmiş 1 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1796).
  • Count Rumford'un Toplu Eserleri, Cilt I, Isının Doğası 17 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1968).
  • Count Rumford'un Toplu Eserleri, Cilt II, Isının Pratik Uygulamaları 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1969).
  • Count Rumford'un Toplu Eserleri, Cilt III, Cihazlar ve Teknikler 5 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1969).
  • Count Rumford'un Toplu Eserleri, Cilt IV, Işık ve Silahlanma 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1970).
  • Count Rumford'un Toplu Eserleri, Cilt V, Kamu Kurumları 5 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (1970).

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Termodinamik tarihi

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Sir Benjamin Thompson, count von Rumford". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2014. Web. 01 Jul. 2014 <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/592945/Sir-Benjamin-Thompson-count-von-Rumford 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
  2. ^ Benjamin Thompson (1781). "New Experiments upon Gun-Powder, with Occasional Observations and Practical Inferences". Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 71: 229-328. doi:10.1098/rstl.1781.0039. 
  3. ^ The Encyclopædia Britannica: New American supplement. A-ZUY. The Encyclopædia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, and General Literature. Original 9th Ed. in 25 Vols. Werner. 1903. s. 673. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  4. ^ "Lamp". The Encyclopedia Americana. 16. Encyclopedia Americana Corp. 1919. s. 681. 
  5. ^ "Book of Members, 1780-2010: Chapter T" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2011. 
  6. ^ Bouton, Nathaniel (1857). The History of Concord: From Its First Grant in 1725 to the Organization of the City Government in 1853. Concord: Benning W. Sanford. 
  7. ^ Rumford (1786) "New experiments upon heat" Philosophical Transactions of the Royal Society p.273
  8. ^ Rumford (1792) "Experiments upon heat" 1 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Philosophical Transactions of the Royal Society p.48-80
  9. ^ Rumford (1797) "On the propagation of heat in fluids" Nicholson's Journal 1 pp298-341
  10. ^ Cardwell (1971) p.99
  11. ^ Leslie, J. (1804). An Experimental Enquiry into the Nature and Propagation of Heat. London. 
  12. ^ Rumford (1804) "An enquiry concerning the nature of heat and the mode of its communication" Philosophical Transactions of the Royal Society p.77
  13. ^ Cardwell (1971) p.102
  14. ^ Benjamin Count of Rumford, "Essay X: On the construction of kitchen fire-places and kitchen utensils together with remarks and observations relating to the various processes of cookery; and proposals for improving that most useful art", Essays, Political, Economical, and Philosophical, vol. 3 (London, England: T. Cadell jun. and W. Davies, 1802), pp. 18-20.
  15. ^ William (2010). The most powerful idea in the world : a story of steam, industry, and invention. New York: Random House. s. 274. ISBN 978-1400067053. 
  16. ^ James Evans and Brian Popp (1985). "Pictet's experiment: The apparent radiation and reflection of cold" (PDF). Am. J. Phys. 53 (8). ss. 737-753. 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  17. ^ a b Kleppner (1 Eylül 1992). "About Benjamin Thompson". Physics Today. 45 (9): 9-11. doi:10.1063/1.2809791. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Temmuz 2023. 
  18. ^ Prof. Michael Fowler of the University of Virginia, lecture notes 27 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., and Have I Got News For You, first transmitted December 16, 2005, BBC1.
  19. ^ Waldemar Karwowski (2006). International Encyclopedia of Ergonomics and Human Factors. CRC Press. s. 1478. ISBN 978-0-415-30430-6. 
  20. ^ Benjamin Thompson, Count Rumford (1876). The Complete Works of Count Rumford, Vol. 5. American Academy of Arts and Sciences. 
  21. ^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  22. ^ George E. Ellis (1875). Memoir of Sir Benjamin Thompson, Count Rumford, with Notices of his Daughter. Londra: Macmillan and Company. s. 43. 
  23. ^ "Liverpool Street Names". liverpoolpictorial.co.uk. 1 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Daha fazla okuma

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Brown, Sanborn C. (1962). Count Rumford: Physicist Extraordinary. Doubleday & Co. 
  • Bradley, D. (1967). Count Rumford. Van Nostrand. 
  • Brown, G.I. (2001). Count Rumford: The Extraordinary Life of a Scientific Genius - Scientist, Soldier, Statesman, Spy. Sutton Publishing. ISBN 0-262-02138-2. 
  • Brown, S.C. (1981). Benjamin Thompson, Count Rumford. Cambridge USA: MIT Press. ISBN 0-262-02138-2. 
  • Cardwell, D.S.L. (1971). From Watt to Clausius: The Rise of Thermodynamics in the Early Industrial Age. Londra: Heinemann. ss. 95-107. ISBN 0-435-54150-1. 
  • Larsen, E. (1953). An American in Europe: The life of Benjamin Thompson, Count Rumford. Rider. 
  • Orton, V. (2000). The Forgotten Art of Building a Good Fireplace: The Story of Sir Benjamin Thompson, Count Rumford, an American Genius & His Principles of Fireplace Design Which Have Remained Unchanged for 174 Years. Alan C. Hood and Company Inc. ISBN 0-911469-17-6. 
  • Sparrow, W.J. (1964). Knight of the White Eagle: A biography of Sir Benjamin Thompson, Count Rumford, 1753-1814. Hutchinson. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Benjamin Thompson ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

  • Eric Weisstein'ın Bilim Dünyası. " Rumford, Benjamin Thompson 22 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ". (1753–1814)
  • Hugh C. Rowlinson " Jane Austen Zamanında Kont Rumford'un Ev Yaşamına Katkısı " 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yalnızca Rumford şöminesini değil, aynı zamanda Rumford'un hayatını ve diğer başarılarını da detaylandıran bir makale.
  • Benjamin Thompson, Jr.'ın 1868'de Yazılmış Bir Biyografisi
  • Bilim Arması 14 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Kont Rumford'un Doğum Yeri ve Müzesi
  • Kont Rumford Şömineler web sitesi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Vikikaynak'ta Benjamin Thompson ile ilgili metin bulabilirsiniz.

    • "Sketch of Benjamin Thompson (Count Rumford)," Popular Science Monthly, Vol. 9, June 1876.
    • "Thompson, Benjamin (1754-1814)". Dictionary of National Biography. 1885–1900.
    • "Rumford, Benjamin Thompson, Count". New International Encyclopedia. 1905.
    • "Count Rumford". The New Student's Reference Work. 1914.
    • g
    • t
    • d
    Rumford Madalyası
    1800 - 1850
  • Benjamin Thompson (1800)
  • John Leslie (1804)
  • William Murdoch (1808)
  • Étienne-Louis Malus (1810)
  • William Charles Wells (1814)
  • Humphry Davy (1816)
  • Augustine Jean Fresnel(1824)
  • John Frederic Daniell (1832)
  • Macedonio Melloni (1834)
  • James David Forbes (1838)
  • Jean-Baptiste Biot (1840)
  • Henry Fox Talbot (1842)
  • Michael Faraday (1846)
  • Henri Victor Regnault (1848)
  • François Arago (1850)
  • 1851 - 1900
    • George Gabriel Stokes (1852)
    • Neil Arnott (1854)
    • Louis Pasteur (1856)
    • Jules Jamin (1858)
    • James Clerk Maxwell (1860)
    • Gustav Kirchoff (1862)
    • John Tyndall (1864)
    • Hippolyte Fizeau (1866)
    • Balfour Stewart (1868)
    • Alfred Des Cloizeaux (1870)
    • Anders Jonas Ångström (1872)
    • Norman Lockyer (1874)
    • John William Draper (1875)
    • Pierre Janssen (1876)
    • Alfred Cornu (1878)
    • William Huggins (1880)
    • William de Wiveleslie Abney (1882)
    • Robert Thalen (1884)
    • Samuel Langley (1886)
    • Pietro Tacchini (1888)
    • Heinrich Hertz (1890)
    • Nils Christoffer Dunér (1892)
    • James Dewar (1864)
    • Philipp Lenard - Wilhelm Röntgen (1896)
    • Oliver Lodge (1898)
    • Henri Becquerel (1900)
    1901 - 1950
    • Charles Algernon Parsons (1902)
    • Ernest Rutherford (1904)
    • Hugh Longbourne Callendar (1906)
    • Hendrik Lorentz (1908)
    • Heinrich Rubens (1910)
    • Heike Kamerlingh Onnes (1912)
    • John William Strutt (1914)
    • William Bragg (1916)
    • Charles Fabry - Alfred Perot (1918)
    • Robert Strutt (1920)
    • Pieter Zeeman (1922)
    • Charles Vernon Boys (1924)
    • Arthur Schuster (1926)
    • Friedrich Paschen (1928)
    • Peter Debye (1930)
    • Fritz Haber (1931)
    • Wander Johannes de Haas (1934)
    • Ernest George Coker (1936)
    • Robert W. Wood (1938)
    • Manne Siegbahn (1940)
    • Gordon Dobson (1942)
    • Harry Ricardo (1944)
    • Alfred Egerton (1946)
    • Francis Simon (1948)
    • Frank Whittle (1950)
    1951 - 2000
    • Frits Zernike (1952)
    • Cecil Reginald Burch (1954)
    • Frank Philip Bowden (1956)
    • Thomas Ralph Merton (1958)
    • Alfred Gordon Gaydon (1960)
    • Dudley Maurice Newitt (1962)
    • Hendrik van de Hulst (1964)
    • William Penney (1966)
    • Dennis Gabor (1968)
    • Christopher Hinton (1970)
    • Basil John Mason (1972)
    • Alan Cottrell (1974)
    • Ilya Prigogine (1976)
    • George Porter (1978)
    • William Frank Vinen (1980)
    • Charles Gorrie Wynne (1982)
    • Harold Hopkins (1984)
    • Denis Rooke (1986)
    • Felix Weinberg (1988)
    • Walter Eric Spear (1990)
    • Harold Neville Vazeille Temperley (1992)
    • Andrew Keller (1994)
    • Grenville Turner (1996)
    • Richard Friend (1998)
    • Wilson Sibbett (2000)
    2001 - günümüz
    • David King (2002)
    • Richard Dixon (2004)
    • Jean-Pierre Hansen (2006)
    • Edward Hinds (2008)
    • Gilbert George Lonzarich (2010)
    • Roy Taylor (2012)
    • Jeremy Baumberg (2014)
    • Ortwin Hess (2016)
    • Ian Walmsley (2018)
    • Miles Padgett (2019)
    • Patrick Gill (2020)
    • Carlos Frenk (2021)
    • Raymond Pierrehumbert (2022)
    • Polina Bayvel (2023)
    • g
    • t
    • d
    Copley Madalyası sahipleri (1751-1800)
    • John Canton (1751)
    • John Pringle (1752)
    • Benjamin Franklin (1753)
    • William Lewis (1754)
    • John Huxham (1755)
    • Charles Cavendish (1757)
    • John Dollond (1758)
    • John Smeaton (1759)
    • Benjamin Wilson (1760)
    • John Canton (1764)
    • William Brownrigg / Edward Delaval / Henry Cavendish (1766)
    • John Ellis (1767)
    • Peter Woulfe (1768)
    • William Hewson (1769)
    • William Hamilton (1770)
    • Matthew Raper (1771)
    • Joseph Priestley (1772)
    • John Walsh (1773)
    • Nevil Maskelyne (1775)
    • James Cook (1776)
    • John Mudge (1777)
    • Charles Hutton (1778)
    • Samuel Vince (1780)
    • William Herschel (1781)
    • Richard Kirwan (1782)
    • John Goodricke / Thomas Hutchins (1783)
    • Edward Waring (1784)
    • William Roy (1785)
    • John Hunter (1787)
    • Charles Blagden (1788)
    • William Morgan (1789)
    • James Rennell / Jean-André Deluc (1791)
    • Benjamin Thompson (1792)
    • Alessandro Volta (1794)
    • Jesse Ramsden (1795)
    • George Atwood (1796)
    • George Shuckburgh-Evelyn / Charles Hatchett (1798)
    • John Hellins (1799)
    • Edward Charles Howard (1800)

    Tam liste 1731–1750 · 1751–1800 · 1801–1850 · 1851–1900 · 1901–1950 · 1951–2000 · 2001–günümüz

    Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
    • BIBSYS: 98001474
    • BNE: XX1668924
    • BNF: cb12159120q (data)
    • CANTIC: a10686757
    • GND: 118750372
    • ISNI: 0000 0001 2141 856X
    • LCCN: n79060711
    • NDL: 00621409
    • NKC: nlk20000091913
    • NLA: 35468293
    • NLG: 257139
    • NLI: 987007267346105171
    • NTA: 071558233
    • RERO: A000140485
    • SNAC: w6xg9r4b
    • SUDOC: 030109558
    • Trove: 964029
    • ULAN: 500234957
    • VIAF: 84815521
    • WorldCat (LCCN): n79-060711
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Benjamin_Thompson&oldid=36489601" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Copley Madalyası sahipleri (1751-1800)
  • Termodinamikçiler
  • Beyaz Kartal Onur Nişanı sahipleri (Polonya)
  • 19. yüzyılda Britanyalılar
  • 18. yüzyılda Britanyalılar
  • 19. yüzyılda Amerikalılar
  • 18. yüzyılda Amerikalılar
  • Copley Madalyası sahipleri
  • New Hampshire Kolonisi kişileri
  • Massachusetts Kolonisi kişileri
  • Harvard Üniversitesi kişileri
  • İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi üyeleri
  • Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri
  • Britanyalı fizikçiler
  • Amerikalı fizikçiler
  • 1814'te ölenler
  • 1753 doğumlular
  • Kontlar
  • Rumford Madalyası sahipleri
  • Royal Society üyesi Amerikalılar
  • Royal Society üyeleri
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Türkçeleştirilmesi gereken sayfalar
  • Netleştirilmesi gereken Vikipedi maddeleri
  • Düzenlenmesi gereken maddeler Ekim 2023
  • Bilgi alt kutulu maddeler
  • İmzası Vikiveri'den çekilen kişiler
  • Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar
  • BIBSYS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • CANTIC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLG tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NTA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • RERO tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SNAC-ID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Trove tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ULAN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • İncelenmemiş çeviri içeren sayfalar
  • Sayfa en son 20.50, 6 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Benjamin Thompson
Konu ekle