Nestor Mahno
Nestor İvanovıç Makhno | |
|---|---|
 Nestor Makhno | |
| Doğum | 7 Kasım 1888 Gulya-Polye, Ukrayna |
| Ölüm | 25 Temmuz 1934 (45 yaşında) Paris, Fransa |
| Milliyet | Ukraynalı |
| Çocuk(lar) | Elena Mikhnenko |
Nestor Mahno, (Ukraynaca: Нестор Іванович Махно, 7 Kasım 1888 - 25 Temmuz 1934) Ekim Devrimi'nde Bolşevik çizgiyi kabul etmeyen Ukraynalı anarko-komünist devrimcidir.
Anarşist ilkeler ve değerleri gerçekleştirmek üzere giriştiği yoğun çaba Bolşeviklerin iktidarını pekiştirmesi ardından kesintiye uğramıştır. Liberter Komünistlerin Örgütsel Platformu isimli, anarşizm için önemli tartışmalar açan metnin yazarlarındandır. Ayrıca, Ukrayna'daki anarşist hareket Mahnovşçina'nın da fikir babasıdır.
7 Kasım 1888'de Ukrayna da Dinyeper Nehri ile Azak Denizi arasında bulunan Ekaterinoslav vilayetindeki Gulyai-Polye'de yoksul bir köylü ailesinden doğdu. Küçük yaşlarda çobanlık yaptı. 12 yaşında okulu ve ailesini terk etti. 1906 yılında Gulyai-Polye'de anarşist bir gruba katıldı. İki yıl sonra bölgedeki bir polis memuruna yönelik saldırıya katıldığı için yargılandı. Mahkeme onu idama mahkûm etti fakat yaşının küçüklüğü nedeniyle cezası süresiz hapse çevrildi. Hapis yıllarında hücresini anarşist Peter Arşinov ile paylaştı. Arşinov ona özgürlükçü öğretinin ilkelerini öğretmekle birlikte Bakunin ve Kropotkine olan inancını geliştirmiştir.
1917 Şubat Devrimi ile mahpusluk dönemi bitmiş ve serbest bırakılmıştır. Köyünde halkı örgütleyip komünler kurmuş ve kendisi de halkla birlikte çalışmıştır. Kısa süreliğine bile olsa Ukrayna kırsallarında anarşist yönetim sisteminin hüküm sürmesini sağlamıştır. Malatesta ile birçok defa mektuplaşmış, ona fikirler ve bilgiler vermiştir. İsyancı çeteleriyle İspanya İç Savaşına örnek olmuştur. Kırım'da çıkan olaylarda hapishanelerdeki anarşistlerin özgürlüğü karşılığında Kızıl Ordu'ya yardım etmiştir. O dönem Kızıl Ordu'nun başında olan Bolşevik liderlerden olan Lev Troçki Mahno ve çetesini tehdit olarak gördükleri için verdiği sözü tutmamıştır. Devamında da 26 Kasım 1920'de Troçki'nin emriyle Mahno'nun Gulyai-Polye'deki karargahına Kızıl Ordu saldırmıştır. Baskın sonucu Mahno'nun adamlarının bir kısmı yakalanıp kurşuna dizilerek infaz edilmiştir. Mahno ise baskından kurtulup Ukrayna'da bir süre dolaştıktan sonra Dinyeper'i aşarak Romanya'ya gitmiş ve sonunda da Paris'e ulaşmıştır. Paris'te onu İspanyol anarşist Buenaventura Durruti karşıladı. Hayatı Paris'te veremden dolayı son bulmuştur. Mezarı ünlü Père Lachaise Mezarlığına defnedilmiştir.
Mahno'nun savaş teknikleri, pusuya ve sürpriz çıkışlara dayalı gerilla taktikleri için; Küba, İspanya ve Vietnam'da kullanılacak savaş yöntemlerine bir ön işarettir.
Popüler Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Nestor Mahno Paradox Interactive tarafından geliştirilen ve yayınlanan Hearts of Iron IV isimli oyunun "Kaiserreich" isimli modunda Fransa ülkesinin Anarko-sendikalist lideridir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bu kişinin Marxists Internet Archive'deki mevcut eserleri için: Nestor Mahno.
