Orta Farsça - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Sınıflandırma
  • 2 İsim karşılaştırması
  • 3 Kaynakça
  • 4 Dış bağlantılar

Orta Farsça

  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Чӑвашла
  • Deutsch
  • Zazaki
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • Gàidhlig
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Kurdî
  • Коми
  • Latina
  • Lietuvių
  • Мокшень
  • മലയാളം
  • مازِرونی
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Ирон
  • Polski
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Русский
  • Simple English
  • Svenska
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikişlev
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Pehlevice sayfasından yönlendirildi)
Orta Farsça
BölgeSasani İmparatorluğu
Dönem9. yüzyılda Erken Yeni Farsçaya evrildi.
Dil ailesi
Hint-Avrupa dil ailesi
  • Hint-İran dilleri
    • İran dilleri
      • Batı İran dilleri
        • Güneybatı kolu
          • Orta Farsça
Yazı sistemiPehlevî, Mani ve Avesta alfabeleri
Dil kodları
ISO 639-2pal
ISO 639-3pal
Glottologpahl1241[1]

Orta Farsça veya Pehlevî dili, Sasani İmparatorluğu'nun edebî dili olmuş bir Batı İran dilidir. Dil, Sasanilerin yıkılmasının ardından bir süre daha prestij dili olmayı sürdürmüştür.[2] Orta Farsça Ahameniş İmparatorluğu'nda kullanılmış Eski Farsçadan evrilmiş olup modern İran, Afganistan ve Tacikistan kullanılan Farsça dilinin atası olmaktadır. Dil, içine Orta Farsçanın da dahil edildiği ve pek çok çağdaşı dili kapsayan Orta İran dilleri ile karıştırılmamalıdır.[3]

Orta Farsça genellikle Pehlevi alfabesi ile yazılırdı. Farsça konuşan Maniheistler tarafından Mani alfabesi kullanılarak da yazılırdı.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Farsça, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dilleri kolunun İran dilleri grubunda yer alır. İran dilleri içerisinde Batı İran dilleri alt grubunda yer alır.

İsim karşılaştırması

[değiştir | kaynağı değiştir]
Orta Farsça Modern Farsça Eski Farsça Anlamı
Anāhid Nāhid Anāhitā Anahita
Artaxšēr Ardašir Artaxšatra Artaserhes
Mihr Mehr Mithra Mitra
Rokhsāna Roksāne Rokh-šwana Roksana
Pāpak Bābag Pabag
Āleksandar, Sukandar Eskandar İskender
Pērōz Pīruz Pērōč Feyruz
Mihrdāt Mehrdād Mithradata Mitridatis
Borān Borān Buran
Husraw, Xusraw Khosrow Husravah Hüsrev
Zaratu(x)št Zartōšt Zartušt Zerdüşt
Ōhrmazd Hormizd Ahura Mazda Ahura Mazda

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Pahlavi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  2. ^ Versteegh, K. (2001). Linguistic Contacts between Arabic and Other Languages. Arabica, 48(4), 470-508.
  3. ^ Henning, Walter Bruno (1958), Mitteliranisch, Handbuch der Orientalistik I, IV, I, Leiden: Brill .

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Incubator
Wikimedia Incubator
Wikimedia Incubator'de [[:incubator:Wp/{{{dilkodu}}}|Orta Farsça]] Vikipedi deneme projesi bulunmaktadır.
  • Lessons in Pahlavi-Pazend by S.D.Bharuchī and E.S.D.Bharucha (1908) - Arşivlenmiş 1. ve 2. kısım
  • TITUS'da Orta Farsça metinler12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Orta Farsça'nın yazı ve konuşma dili olarak yeniden canlandırılmasını teşvik eden bir organizasyon 29 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (grammar ve dersler içeren kaynak)
  • Edward Thomas (1868). Early Sassanian inscriptions, seals and coins. Trübner. s. 137. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2011. 
  • g
  • t
  • d
Antik Mezopotamya
Coğrafya
Modern
  • Basra Körfezi
  • Yukarı Mezopotamya
  • Dicle-Fırat havzası
    • Dicle
    • Fırat
  • Mezopotamya Bataklıkları
  • Suriye Çölü
  • Toros Dağları
  • Zagros Dağları
Antik
  • Akad
  • Asur
  • Babil
  • Keldan
  • Elam
  • Hatti
  • Med
  • Hurri
  • Mitanni
  • Sümer
  • Urartu
  • Şehirler
Antik Mezopotamya silindir mühürü
Tarih
Tarih öncesi
  • Aşölyen
  • Mousteryan
  • Zarziyan
  • Natufyan
  • Çanak Çömlek Öncesi Neolitik A
  • Çanak Çömlek Öncesi Neolitik B
  • Hassuna/Samarra
  • Halaf
  • Obeyd
  • Uruk
  • Cemdet Nasr
Tarih
  • Erken Hanedanlık
  • Akad
  • Simurrum
  • III. Ur
  • Eski Babil
  • Kasit
  • Yeni Asur
  • Yeni Babil
  • Ahameniş
  • Selevkos
  • Part
  • Roma
  • Sasani
  • Müslüman fethi
Diller
  • Akadca
  • Amorice
  • Aramice
  • Eblaca
  • Elamca
  • Kutça
  • Hititçe
  • Hurrice
  • Luvice
  • Orta Farsça
  • Eski Farsça
  • Palaca
  • Partça
  • Proto-Ermenice
  • Sümerce
  • Urartuca
Kültür/Toplum
  • Mimarisi
  • Sanat
  • Çivi yazısı
  • Akad edebiyatı
  • Sümer edebiyatı
  • Müzik
  • Mitoloji
  • Din
Arkeoloji
  • Irak Ulusal Müzesi
  • Yağma
  • Tell
  • g
  • t
  • d
İran dilleri
Eski
Doğu
  • Avestaca †
  • Eski İskitçe †
Batı
  • Medce †
  • Eski Farsça †
Orta
Doğu
  • Baktrça †
  • Harezmce †
  • Alanca †
  • Sakaca †
  • İskitçe †
  • Soğdca †
Batı
  • Orta Farsça †
  • Partça †
Modern
Doğu
Pamir
  • İşkaşimi
  • Sengliççe
  • Vahanca
  • Munçi
  • Yidga
  • Vançi
  • Yezgulami
  • Şugnanca
  • Ruşanca
  • Hufi
  • Bartangi
  • Sarıkolca
Diğer
  • Osetçe
    • Digor
    • İron
  • Peştuca
  • Yağnupça
  • Ormurca
  • Peraçça
Batı
Kuzey
  • Azeri grubu
    • Eski Azerice †
    • Goranice
    • Tatça
      • Alamutça, Aştiyanca, Elviri-Viderice, Güney Talışça, Güney Tatça, Herzendice, Hoinice, Kuzey-Merkezi Talışça, Kuzey Talışça, Kuzey Tatça, Kilitçe †, Merkez Tatça, Merkezi Talışça, Rezecerdice, Şahrudice, Vefsçe
    • Zazaca
  • Hazar grubu
    • Gürganice †, Deylemce †, Gilekçe (Batı Gilekçesi, Doğu Gilekçesi, Galeşçe, Rudbarca), Mazenderanca (Elkayca, Demavendçe), Şehmirzadice
  • Simnan grubu
    • Simnanca, Sengserce, Lasgerdice, Sorheyice, Efterice, Biyabunekçe
  • Beluç grubu
    • Güney Beluçça, Kuzey Beluçça, Doğu Beluçça, Koroşça
  • Merkezi İran grubu
    • Kavirce, Gezce, Yahudi İran dilleri, Yahudi-İsfahancası, Yahudi-Burucerdice, Netenzce, Hansarca, Nayince, Sivendice, Zerdüşt Daricesi, Persçe)
  • Kürt-Lek grubu
    • Kürtçe (Orta Kürtçe, Kuzey Kürtçe, Güney Kürtçe), Lekçe
Güney
  • Farsça-Tat grubu
    • Kafkas Tatçası (Yahudi Tatçası, Müslüman Tatçası)
    • Farsça (Derî Farsçası, Hazaraca, Tacikçe)
  • Lur-Dizful grubu
    • Lurca (Kuzey Lurca, Güney Lurca, Bahtiyarca), Burucerdice, Dizfulca
  • Diğer
    • Açomca, Başkartça, Germsirce, Kuhmareyce, Kumzarca
Eğik yazılmış diller ölü dilleri göstermektedir.
Taslak simgesiHint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11961433d (data)
  • GND: 4120263-6
  • LCCN: sh85096602
  • NLI: 987007555716905171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Orta_Farsça&oldid=36553999" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Hint-Avrupa dilleri taslakları
  • Asya kökenli ölü diller
  • Orta Çağ dilleri
  • İran'daki diller
  • İran tarihi
  • Sasani İmparatorluğu
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Tüm taslak maddeler
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 08.25, 22 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Orta Farsça
Konu ekle