Trahom
| Trahom | |
|---|---|
 | |
| Trahoma bağlı olarak içe dönmüş göz kapağı ve kirpikler | |
| Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları, oftalmoloji  |
Trahom, konjonktivayı, korneayı ve gözkapaklarını saran, genellikle süreğen bir çeşit göz hastalığıdır; gözde kesecikler ve bir kornea yastıkçığının oluşmasına ve tipik nedbe benzeri lezyonlara sebep olur. Granüler konjonktivit, Mısır oftalmisi[1] ve kör edici trahom olarak da adlandırılan trahom bulaşıcı bir hastalıktır ve nedeni Chlamydia trachomatis adlı bir bakteridir.[2] Enfeksiyon, göz kapaklarının iç yüzeyinde pürüzlenmeye neden olur. Bu pürüzlenme gözlerde ağrıya, korneanın dış yüzeyinin bozulmasına ve körlüğe yol açabilir.[2]
Sebebi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu hastalığa neden olan mikrop Chlamidya trachomatis'tir. Hastalık göz konjunktivasını kaplayan yaygın folliküler tarzda konjuktuvit ve skar oluşumuyla karakterize olur. Zamanla kornea ülserasyonları ve pannus denilen lezyonla körlük oluşur. Hastalığa neden olan bakteri, hastalık bulaşmış kişinin gözleri veya burnuyla doğrudan veya dolaylı yollardan temas edilmesiyle yayılabilir.[2] Dolaylı yollardan temas ifadesi, hastalık bulaşmış kişinin gözleri veya burnuyla temas etmiş kıyafet veya karasinekleri içerir.[2] Göz kapağındaki skarlaşma kirpiklerin göze sürtünmesine yol açacak kadar büyümeden önce, yıllar içerisinde birçok kez enfeksiyon geçirilmiş olması gerekmektedir.[2] Çocuklar hastalığı yetişkinlere göre daha sık yayarlar.[2] Yetersiz kişisel temizlik, kalabalık yaşam koşulları ve yeterli olmayan temiz su ve tuvalet hastalığın yayılmasını artırır.[2]
Önleme ve tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hastalığın önlenmesi için atılan adımlar temiz suya erişimin artırılması ve hastalık bulaşmış kişi sayısının antibiyotik tedavisi ile azaltılmasını içerir.[2] Bu adımlar, hastalığın yaygın olduğunun bilindiği tüm insan gruplarının hep birden tedavi edilmesini içerebilir.[3] Yıkama işlemi hastalığın önlenmesinde tek başına yeterli olmayabilir ancak diğer önlemlerle birlikte faydalı olabilir.[4] Tedavi seçenekleri, oral (ağız yoluyla alınan) azitromisin veya topikal (belirli bir yere sürülen) tetrasiklindir.[3] Azitromisin, tek oral doz olarak kullanılabildiği için tercih edilmektedir.[5] Göz kapağında skarlaşma meydana geldikten sonra, kirpik pozisyonunun düzeltilmesi ve körlüğün önlenmesi için ameliyat gerekebilir.[2]
Epidemiyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya çapında yaklaşık 80 milyon kişide aktif enfeksiyon bulunmaktadır.[6] Bazı bölgelerde, çocukların %60-90'ında enfeksiyon olabilir ve çocuklarla daha yakın temas kurma ihtimallerinden dolayı kadınlar erkeklere nazaran daha sık etkilenir.[2] Hastalık, 1,2 milyonu tamamen kör olmuş 2,2 milyon kişide görme becerisinin yetersiz olmasına yol açmaktadır.[2] Genel olarak Afrika, Asya Orta ve Güney Amerika'da bulunan 53 ülkede meydana gelir ve bu bölgelerde yaşan yaklaşık 230 milyon kişi risk altındadır.[2] Hastalık her yıl 8 milyar USD'lik ekonomik kayba neden olmaktadır.[2] Trahom, ihmal edilen tropikal hastalıklar diye bilinen bir hastalık grubuna aittir.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Swanner, Yann A. Meunier ; with contributions from Michael Hole, Takudzwa Shumba & B.J. (2014). Tropical diseases : a practical guide for medical practitioners and students. Oxford: Oxford University Press, USA. s. 199. ISBN 9780199997909. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2015.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "Blinding Trachoma Fact sheet N°382". World Health Organization. Kasım 2013. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2014.
- ^ a b Evans JR1, Solomon AW (Mart 2011). "Antibiotics for trachoma". Cochrane Database Syst Rev. 16 (3). ss. CD001860. doi:10.1002/14651858.CD001860.pub3. PMID 21412875.
- ^ Ejere, HO; Alhassan, MB; Rabiu, M (18 Nisan 2012). "Face washing promotion for preventing active trachoma". The Cochrane database of systematic reviews. Cilt 4. ss. CD003659. doi:10.1002/14651858.CD003659.pub3. PMID 22513915.
- ^ Mariotti SP (Kasım 2004). "New steps toward eliminating blinding trachoma". N. Engl. J. Med. 351 (19). ss. 2004-7. doi:10.1056/NEJMe048205. PMID 15525727. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi31 Aralık 2015.
- ^ a b Fenwick, A (Mar 2012). "The global burden of neglected tropical diseases". Public health. 126 (3). ss. 233-6. doi:10.1016/j.puhe.2011.11.015. PMID 22325616.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir] Göz hastalıkları | |
|---|---|
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |