Dört Halife - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tarih
    • 1.1 Ebû Bekir
    • 1.2 Ömer
    • 1.3 Osman
    • 1.4 Ali
  • 2 Askeri genişleme
    • 2.1 Sivil faaliyetler
    • 2.2 Yerleşimler
  • 3 Müslüman görüşleri
    • 3.1 Sünni görüş
    • 3.2 Şii görüşü
  • 4 Zaman çizelgesi
  • 5 Ayrıca bakınız
  • 6 Notlar
    • 6.1 Bibliyografya
  • 7 Konuyla ilgili yayınlar
  • 8 Dış bağlantılar

Dört Halife

  • Acèh
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Cebuano
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Zazaki
  • ދިވެހިބަސް
  • English
  • Esperanto
  • Euskara
  • فارسی
  • Hausa
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • 한국어
  • Kurdî
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پنجابی
  • پښتو
  • Русский
  • Саха тыла
  • سنڌي
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • Tagalog
  • ئۇيغۇرچە / Uyghurche
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • მარგალური
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dört Halife
Kaligrafi Raşidin Halifeler
Ebû Bekir
Peygamberin Halefi - (Halîfetü Resûlillâh)

Raşid Halife

Genel bilgiler
Tam adı
    Ebû Bekr Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî
Hilâfeti
    8 Haziran 632 - 23 Ağustos 634
Doğumu
    573
Doğum yeri
    Mekke, Arabistan
Ölüm yeri
    Medine, Arabistan
Defnedildiği yer
    Mescid-i Nebevî, Medine
Önce gelen
    Muhammed
Sonra gelen
    Ömer
Lakapları
    • es-Sıddîk
    • Mağarada sırdaş
    • Türbedâr
    • Şeyhi'l-ekber
    • el-Âtik
Ailesi
Baba
    Osman Ebu Kuhafe
Anne
    Salma Umm-ül-Hayr
Kardeş(ler)
    • Mu'tak
    (Tahminen - Orta)
    • Uteyk
    (Tahminen - Küçük)
    • Kuhafe bin Osman
Kız kardeş(ler)
    • Fadra
    • Qareeba
    • Umme-e-aamer
Eş(ler)
    • Kuteyle (Boşandı)
    • Ümmü Ruman
    • Esma bint Umeys
    • Habibe
Oğul(lar)
    • Abdullah
    • Abdurrahman
    • Muhammed
Kız(lar)
    • Esmâ
    • Aişe
    • Ümmü Külsûm
Soyağacı
    Ebû Bekir'in soyağacı
Hükümdarlık

8 Haziran 632 - 23 Ağustos 634 Ebû Bekir devrinde İslam devleti

  • g
  • t
  • d
Ömer bin Hattab
Müminlerin Emiri - (Emirül mu'minîn)

İkinci Halife

Genel bilgi
Gerçek adı
    Ömer bin Hattab -
    (عمر ابن الخطاب)
Halifelik
    23 Ağustos 634 – 3 Kasım 644
Doğum
    580 ilâ 590 yılları arasında
Doğum yeri
    Mekke, Hicaz, Arap Yarımadası
Ölüm
    3 Kasım 644
Ölüm yeri
    Medine, Arap Yarımadası
Defin yeri
    Mescid-i Nebevî, Medine
Önceki halife
    Ebu Bekir
Yerine gelen
    Osman bin Affan
Diğer Unvanları
    • Ömer el-Faruk (عمر فاروق)
    • Müminlerin Emiri (أمير المؤمنين)
Aile
Baba
    Hattab bin Nüfeyl
Anne
    • Hanteme bint Haşim
Erkek kardeş(ler)
    • Zeyd bin Hattab
Kız kardeş(ler)
    • Fatıma
Eş(ler)
    • Zeyneb bint Mazh'un
    • Ümmü Gülsüm bint Ali
    • Quraybah bint Abi Umayyah al-Makhzumi
    • Ümmü Hakim bint al-Haris bin Hişam
    • Ümmü Gülsüm bint Asım
    • Atike bint Zeyd bin Amr bin Nifeyl
    • Luhyah
    • Fukeyhe
Oğul(ları)
    • `Abd Allah
    • 'Abd ar-Rahman
    • 'Ubaid Allah
    • Zayd ibn 'Umar
    • Asim
    • Iyaad ibn 'Umar
    • Az-Zubayr ibn Bakkar (Abu Shahmah)
Kız(ları)
    • Hafsa
    • Fatima bint
    • Zaynab
Soyağacı
    Family tree of Umar
Hükümdarlık

23 Ağustos 634 – 7 Kasım 644 Halife Ömer döneminde İslam İmparatorluğu

Perspektifler
    • Ömer'e Sünnilerin bakışı
      Aşere-i Mübeşşere
    • Ömer'e Şiilerin bakışı
    • Ömer'e Gayrimüslimlerin bakışı
İlgili maddeler

Raşid Halifeler - Muhammed'e atfedilen - Ebu Bekir'e atfedilen - Askeri fetihleri - Reformlar (Ömer Paktı)

Osman
Dört Halifenin Üçüncüsü - (Hulefa-i Raşidin)

Raşid Halife

Genel bilgiler
Tam İsmi
    Osman bin Affan
    (عثمان بن عفان)
Halifelik
    11 Kasım 644 -
    20 Haziran 656
Doğum
    574/576 (belirsiz)
Doğum yeri
    Taif, Arabistan
Ölüm
    17 Haziran 656 (79 yaşında)
Ölüm yeri
    Medine, Arabistan
Defnedildiği yer
    Cennet Bâki, Medine
Önce gelen
    Ömer bin Hattab
Sonra gelen
    Ali bin Ebu Talib
Diğer lakaplar
    • ذو النورين ("Zi'n-Nureyn", İki Nur Sahibi)
    • الكريم ("El Kerîm", Cömert)
    • الفاروق ("El Farûk", Hak ile Bâtılı Birbirinden Ayıran)
Ailesi
Baba
    Affan bin Ebü'l-As
Anne
    Erva bint Küreyz
Kardeş(ler)
    Amna
Eş(ler)
    • Rukiyye bint Muhammed
    • Ümmü Gülsüm binti Muhammed
    • Naile bint el-Farafsa
    • Ramla bint Şuibat
    • Fatıma bint el-Velid
    • Fahta bint Gazvan
    • Ümmü El-Banin bint Uneyb
    • Ümmü Emr bint Cündüb
Oğul(lar)
    • Amr (عمرو)
    • Ömer (عمر)
    • Halid (خالد)
    • Aban (أبان)
    • Abdullah El-Eshar
    (عبد الله الأصغر)
    • El-Velid (الوليد)
    • Said (سعيد)
    • Abdülmelik (عبدالملك)
Kız(lar)
    • Meryem (مريم)
    • Ümmü Osman (أم عثمان)
    • Ayşe (عائشة)
    • Ümmü Amr (أم عمرو)
    • Ümmü Aban Al-Kabri
    (أم أبان الکبرى)
    • Arvi (أروى)
    • Ümmü Halid (أم خالد)
    • Ümmü Aban El-Segri
    (أم أبان الصغرى)
Soyağacı
    Osman'ın Soyağacı
Bölgesi

11 Kasım 644 – 20 Haziran 656 Halife Osman Devri İslam İmparatorluğu

İlişkili Maddeler

Dört Halife (Halife)

  • g
  • t
  • d
Ali
Allah'ın Arslanı - (Esedullah)

Rashidun Caliph

Genel Bilgi
Tam İsmi
    Ali bin Ebu Talib Merkedî -
    (علي بن أبي طالب)
Doğum
    23 Ekim 598(598-10-23)
Doğum yeri
    Mekke
Ölüm
    28 Ocak 661 (62 yaşında)
Ölüm yeri
    Kufe
Mezarı
    İmam Ali Türbesi, Necef, Irak
Önce gelen
    • Muhammed (Şiilik)
    • III. Hâlife Osman
    (Sünnilik)
Sonra gelen
    Hasan bin Ali
Lakapları
    • Ebu Hasan
    ("Hasan'ın Babası")
    • Ebu Turâb
    ("Toprağın babası")
    • Kur'an-ı Natık
    ("Konuşan Kur'an")
    • Esed
    ("Allah'ın Arslanı")
    • Haydar
    ("Arslan")
Aile
Baba
    Ebâ Tâlib
Anne
    Fatıma bint Esed
Kardeş(ler)
    • Cafer bin Ebu Talib
    • Akîl
    • Talib
Kız kardeş(ler)
    • Fakhitah
    • Jumanah
Eş(ler)
    • Fatıma
    • Havlet bint Câ'fer
    • Ûmmâmeh bint Zeynep
    • Ümmü'l-Benîn
    • Leylâ bint Mes’ûd
    • El-Sehba bint Rabi’ah
Oğul(lar)
    • 14 Masum-u Pak
    • Hasan bin Ali
    • Hüseyin bin Ali
    • Muhammed ibn Ali
    (Muhammed ibn el-Hânifîyye )

    • Hilâl bin Ali
    • Abbas bin Ali
    • Abdullah bin Ali
    • Câfer bin Ali
    • Ubeydullah bin Ali
    • Ebu Bekir bin Ali
    • Ömer bin Ali
    • Osman bin Ali
    • Muhammed bin Ebu Bekir (Mânevî evlâdı)
Kız çocuk(lar)
    • Zeyneb bint Ali
    • Ümmü Gülsüm bint Ali
Soyağacı
    Şablon:Kureyş soyağacı
Soyu
    Şerif / Seyyid
Hükümdarlık

656–661 Halife Ali Devri İslam İmparatorluğu

Görüşler
    • Sünni
    • Şia
    • Gayrimüslim
    • İslam Kültüründe Ali
Hayatı

Evlilik hayatı - Doğumu - İlk Fitne - Kronolojik Hayatı

Miras

Nehсü'l Belâga - Zülfikar - İmam Ali Türbesi

Yaklaşımlar

Ali'nin Savaşçılığı - Ali - On Dört Masum - İmam (On İki İmam) - Kur'an'da Ali - Mübahele Ayeti - Gadir Hum Hadisi - Ehli Aba

İlişkili Maddeler

Dört Halife (Hilâfet)

  • g
  • t
  • d
Râşid halifelerin zamanında kullanılan İslami para örneği.[1] Sasani İmparatorluğu hükümdarı II. Hüsrev'in taklidi. (Bişâpûr basımı) Tarih H 36 (MS 656). Sasani tarzı büst; kenarda bismillah/ Kurdeleler ve görevlilerle ateş sunağı; yıldız ve hilal çevreleyen alevler; solda tarih, sağda para adı.
Râşidîn Halifeliği'nin sikkesi. Bizans taklidi. (647-670). Bizans figürü ile (II. Konstans Haçlı asa ve haçlı küreyi tutuyor.)

Dört Halife ya da Hulefâ-î Râşidîn, doğru yola yönlendirilen ve doğru bir model olduğu kabul edilen halifelerdir. Bazıları bu kategoriye Muhammedin torunu Hasan'ın 6 aylık hilafetini de sokarlar. İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra ümmete önderlik eden ilk dört halife devridir.

Dört Halife, Sünni İslam'da "doğru yola yönlendirildiğine" inanılan Selef-i Salihin olarak adlandırılan bu halifelerin yönetimi dönemini ifade eder.[2] Bu dönemin daha sonra saltanata dönüştüğüne inanılır.

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu

Muhammed'in yerine geçen ilk dört halife, Râşidîn Halifeler olarak bilinir.[3] Dönemleri;

  1. Ebû Bekir (h. 632-634) – Muhammed'in kayınpederi ve güvenilir danışmanı
  2. Ömer bin Hattab (h. 634-644) – kısaca Ömer olarak bilinir
  3. Osman bin Affan (h. 644-656) – kısaca Osman olarak bilinir
  4. Ali bin Ebu Talib (h. 656-661) – kısaca Ali olarak bilinir

Muhammed'in veraseti, ümmeti bölen temel meseledir. Yazar Carl Ernst'e göre Sünni İslam, adaletine bakılmaksızın haleflerinin siyasi statükosunu kabul ederken, Şii Müslümanlar ilk üç halifenin meşruiyetini büyük ölçüde reddediyor ve Muhammed'in Ali'yi halefi olarak atadığını iddia ediyor.[4][5]

Ebû Bekir

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ebû Bekir, (Doğ. 573 kesinliği bilinmeyen tarih, öl. 634), Muhammed'in kıdemli sahabesi ve onun kayınpederi idi. Muhammed'in ölümünün ardından ilk Müslüman Halife olarak, MS 632'den 634'e kadar Halifeliği yönetti.[6] Halife olarak Ebû Bekir, daha önce Muhammed tarafından yürütülen siyasi ve idari işlevleri sürdürdü. Sünni Müslüman nesiller arasında "Sıddık", "Doğru"[7] unvanıyla bilindi. Yakın zamanda Müslüman olan Müslümanların dağılmasını engelledi, cemaati bir arada tuttu ve Dar Al İslam'ı Kızıldeniz'e kadar genişlettti, Ridde'yi kontrol altına alarak bölgedeki İslami hakimiyeti pekiştirdi.

Ömer

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ömer bin Hattab (D. 586–590[7] :685 Ö. 644 Zilhicce 26, 23 Hicri[8]) Muhammed'in önde gelen yol arkadaşı ve danışmanıydı.

Kızı Hafsa binti Ömer, Muhammed ile evliydi; Böylece O'da Muhammed'in kayınpederi oldu. Muhammed'in ölümünden sonra ikinci Müslüman halifesi oldu ve 10 yıl hüküm sürdü.[9] 23 Ağustos 634'te ikinci halife olarak Ebû Bekir'in yerine geçmiş ve İslam'da önemli bir rol oynamıştır. Ömer döneminde İslam İmparatorluğu eşi görülmemiş bir oranda genişledi ve tüm Sasani İmparatorluğu'nu ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun üçte ikisinden fazlasına hakim oldu.[10] Yasama yetenekleri, hızla genişleyen bir imparatorluk üzerindeki sıkı siyasi ve idari kontrolü ve Sasani İmparatorluğu'na karşı zekice koordine edilmiş çok yönlü saldırılar, iki yıldan daha kısa bir sürede Sasani İmparatorluğu'nun fethi ile sonuçlandı. Bu onun büyük bir siyasi ve askeri lider olarak ününü işaret ediyordu. Fetihleri arasında Kudüs, Şam ve Mısır vardır.[11] 644 yılında Ebu Lülü adlı bir Fars esiri tarafından öldürüldü.

Osman

[değiştir | kaynağı değiştir]

Osman bin Affan (579 – 656), Muhammed'in ilk sahabelerinden ve damadıydı. Muhammed Hatice'den olma iki kızı Rukiyye ve Ümmü Gülsüm birbiri ardına onunla evlendirdi. Osman, Kureyş kabilesinin güçlü bir ailesi olan Mekke'deki Emevî kabilesinde doğdu. 70 yaşında halife oldu. Liderliği altında imparatorluk 650'de Farsistan'a (bugünkü İran) ve 651'de Horasan'ın bazı bölgelerine (bugünkü Afganistan) genişledi ve 640'larda Ermenistan'ın fethi başladı.[12] Hükümdarlığı suikasta uğradığında sona erdi.

Osman, belki de en iyi, Muhammed'in yaşamı boyunca parşömen, kemikler ve kayalar üzerinde yazılı dağınık metinlerden oluşan ve Ebû Bekir tarafından toplanarak bir araya getirilen, Ebû Bekir'in ölümü sonrasında da Muhammedin dul eşi Hafsa'ya geçen bir kopyaya dayanarak, Kur'an'ın kopyalarını üretmekle görevli bir komite oluşturmasıyla tanınır. Komite üyeleri aynı zamanda Kuran okurlarıydı ve metni ezberlemişlerdi. Osman, telaffuz veya lehçelerdeki olası hataları açıkladıktan sonra, kutsal metnin kopyalarını Müslüman şehirlerinin ve garnizon kasabalarının her birine gönderdi ve varyant metinleri yok etti.

Ali

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ali bin Ebu Talib Muhammed'in kuzeni ve damadıydı.[13] Mekke'de genç bir erkek olarak, İslam'ı benimseyen ve Muhammed'e desteğini sunan kişiydi.[4][14][15][16][17] Daha sonra, hayatını riske atarak Muhammed'in Medine'ye güvenli bir şekilde kaçışını kolaylaştırdı.[4][16][18][19][20] Medine'de Muhammed ile bir kardeşlik anlaşmasına yemin etti ve Muhammed kızı Fatıma'yı onunla evlendirdi.[4][21][22] Ali Hudeybiye Antlaşması'nda Muhammedin sekreteriydi ve Tebük Seferi sırasında Muhammed'in yardımcısı olarak görev yaptı.[23] Ali genellikle Muhammed'in ordusundaki en yetenekli savaşçı olarak kabul edilir ve ikisi, Necran'dan bir Hristiyan delegasyonuna karşı İslam'ı temsil eden tek Müslüman erkekti.[4][22][24][25] Ali'nin İslam'ın merkezi metni olan Kuran'ın toplanmasındaki rolü, onun en önemli katkılarından biri olarak kabul edilir.[4] Alinin Şii İslam'da Gâdir-î Hum olayında Muhammed'in meşru halefi olarak atandığı kabul edilir.[22]

Osman'ın Medine'de öldürülmesinden kısa bir süre sonra, kalabalık liderlik için Ali'ye döndü ve başlangıçta reddedildi.[4][22][25] Will Durant'in Ali'nin başlangıçtaki isteksizliğine ilişkin açıklaması şuydu: "Güler yüzlü ve yardımsever, düşünceli ve çekingen; [Ali] dinin siyasetle ve bağlılığın entrikalarla yer değiştirdiği dramalardan kaçındı."[4] Herhangi bir ciddi muhalefetin olmaması ve özellikle Ensar ve Irak delegasyonlarının ısrarı üzerine, Ali sonunda 25 Zilhicce'nin (MS 656) mantosunu aldı ve Müslümanlar Mescid-i Nebevî'yi ve avlusunu doldurarak ona biat ettiler.[25][26][27]

Ali'nin Osman'ın saltanatının ciddi iç sorunlarını miras aldığı ileri sürülmüştür.[22][26] Ali, halife olarak atanmasının ardından başkentini Medine'den günümüz Irak'ındaki Müslüman garnizon şehri olan Kûfe'ye nakletti.[4] Ali ayrıca, Osman'ın kuzeni Muâviye de dahil olmak üzere, yozlaşmış olduğunu düşündüğü Osman'ın valilerinin çoğunu görevden aldı.[4][25] Muaviye, hoşgörülü bir Osman döneminde, Şam'da, Madelung'a göre, Bizans imparatorluğunun despotizmini yansıtan paralel bir güç yapısı inşa etmişti.[4][25][26] Muaviye, Ali'nin emirlerine karşı geldi ve müzakereler başarısız olunca iki taraf, İlk Fitne olarak bilinen kanlı ve uzun bir iç savaşa girdi.[28][29]

Ali'nin MS 661'de Kufe Camii'nde öldürülmesinden sonra oğlu Hasan halife seçilmiş ve Muaviye'ye karşı benzer bir yaklaşımı benimsemiştir.[4][25][30] Ancak Muaviye, askeri komutanların ve aşiret reislerinin sadakatini satın almaya başlayınca, Hasan'ın askerî harekâtı çok sayıda ilticaya uğradı.[4][22][25] Hayatına yönelik başarısız bir suikast girişiminden sonra yaralı bir Hasan, halifeliği Muâviye'ye devretti.[22][26]

Askeri genişleme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Râşidîn Halifeliği, İran'ı, Suriye'yi (637), Ermenistan'ı (639), Mısır'ı (639) ve Kıbrıs'ı (654) fethederek İslam'ı büyük ölçüde Arabistan'ın ötesine genişletti.

Ebû Bekir, hükümdarlığı sırasında Beytü'l-mal'ı (devlet hazinesi) kurdu. Ömer hazineyi genişletti ve devlet maliyesini yönetmek için bir hükûmet binası kurdu.[31]

Fetih üzerine, hemen her durumda, halifeler, fethedilen milletin siyasi sadakati karşılığında yolların ve köprülerin bakım ve inşasını üstlendiler.[32]

İslam
dizisinin bir parçası
İnançlar
  • Tevhit (Allah'ın tekliği)
  • Peygamberler
  • Kutsal kitaplar
  • Melekler
  • Kader
  • Ahiret
  • Kıyamet
İbadetler
  • Şehadet
  • Namaz
  • Oruç
  • Zekât
  • Hac
  • Kurban
  • Tefekkür
Metinler ve Hukuk
  • Kur'an
  • Sünnet
  • Hadis
  • Şeriat
  • Fıkıh
  • Kelâm
Tarih
  • Zaman çizelgesi
  • Muhammed
  • Ehl-i beyt
  • Sahabe
  • Dört Halife
  • Halifelik
  • İmamet
  • Dâvah
  • İslam'ın yayılışı
Mezhepler
  • Sünnilik
  • Şiilik
  • İbadilik
  • Tasavvuf
  • Kur'ancılık
  • Ahmediye
Kültür ve Toplum
  • Eğitim
  • Kültürel Müslümanlar
  • Hayvanlar
  • Sanat
  • Takvim
  • Çocuk
  • Demografi
  • Bayramlar
  • Camiler
  • Kurban
  • Felsefe
  • Siyaset
  • Bilim
  • Kadın
  • LGBT
Ayrıca bakınız
  • İslamcılık
  • İslamofobi
  • İslam ve diğer dinler
  • g
  • t
  • d

Sivil faaliyetler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İslam'da sivil refah, kuyuların inşası ve satın alınması şeklinde başladı. Hilafet döneminde Müslümanlar, fethettikleri topraklarda eskiyen birçok kuyuyu onardılar.[33]

Kuyulara ek olarak, Müslümanlar birçok su deposu ve kanal inşa ettiler. Birçok kanal satın alındı ve yenileri inşa edildi. Bazı kanallar keşişlerin (Talha bin Ubeydullah tarafından satın alınan bir pınar gibi) ve muhtaçların kullanımı için hariç tutulurken, kanalların çoğu genel halkın kullanımına açıktı. Anbar'a su sağlayan Saad kanalı ve Basra'ya su sağlayan Abi Musa Kanalı gibi, yerleşimler arasında bazı kanallar inşa edildi.[34]

Bir kıtlık sırasında, Ömer ibn el-Hattab, Mısır'da Nil'i denizle birleştiren bir kanal inşa edilmesini emretti. Kanalın amacı, şimdiye kadar yalnızca kara yoluyla taşınan tahılın deniz yoluyla Arabistan'a taşınmasını kolaylaştırmaktı. Kanal Amr bin Âs tarafından bir yıl içinde inşa edildi ve Abdus Salam Nadiv, "Arabistan'ın her zaman kıtlıktan kurtulduğunu" yazıyor.[35]

Muhammed'in ölümünden sonra Mekke'yi vuran dört selden sonra, Ömer Kâbe'yi korumak için iki baraj inşa edilmesini emretti. Ayrıca Medine'nin çeşmelerini selden korumak için yakınlarına bir baraj inşa etti.[32]

Yerleşimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Basra, Müslümanlar tarafından fethedildiğinde çok seyrek nüfusluydu. Ömer'in saltanatı sırasında Müslüman ordusu burayı bir üs inşa etmek için uygun bir yer buldu. Daha sonra bölgeye yerleşildi ve bir cami inşa edildi.[36][37][38]

Medyen'in fethi üzerine Müslümanlar tarafından iskân edilmiştir. Ancak, kısa süre sonra çevre sert kabul edildi ve Ömer, 40.000 yerleşimcinin Kûfe'ye yeniden yerleştirilmesini emretti. Yeni binalar, bölgede popüler olan, ancak kolayca alev alan bir malzeme olan kamış yerine kerpiçten inşa edildi.

Mısır'ın fethi sırasında Fustat bölgesi Müslüman ordusu tarafından üs olarak kullanıldı. İskenderiye'nin fethi üzerine Müslümanlar geri dönerek aynı bölgeye yerleştiler. Başlangıçta arazi öncelikle mera için kullanıldı, ancak daha sonra binalar inşa edildi.[39]

Diğer zaten nüfuslu alanlar büyük ölçüde genişletildi. Musul'da Ömer'in komutasındaki Arfece bin Heyseme, Yahudi nüfusu için bir kale, birkaç kilise, bir cami ve bir yerleşim yeri inşa etti.[40]

Müslüman görüşleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk dört halife, modern İslam içi tartışmalar için özellikle önemlidir: Sünni Müslümanlar için onlar adil yönetimin modelleridir; Şii Müslümanlar için dört kişiden ilk üçü gaspçıydı. Hem Sünni hem de Şii Müslümanların kabul edilen gelenekleri, doğru yönlendirilmiş dört halife arasındaki anlaşmazlıkları ve gerilimleri detaylandırıyor.

Sünni görüş

[değiştir | kaynağı değiştir]
Makale serilerinden
Sünnilik
Ehl-i Sünnet ve'l Cemaat
İslam'da iman ve akide
  • Tevhit
  • Peygamberlik
  • Dört kitap
  • Melekler
  • Kader
  • Ahiret
  • Kıyamet
İslam'ın beş şartı
  • Kelime-i şehadet
  • Namaz
  • Zekât
  • Oruç
  • Hac
Dört Halife
  • Ebû Bekir
  • Ömer
  • Osman
  • Ali
İslam mezhepleri
  • Hanefilik
  • Mâlikîlik
  • Şâfiîlik
  • Hanbelilik
  • Zahirilik

Eski fıkıh mezhepleri

    • Evzâ'i
    • Leysî
    • Sevrî
    • Cerirî
İtikadî mezhepler
  • Âsârî
  • Kelâm
    • Eş'arilik
    • Mâtürîdîlik
Dini-Siyasî hareketler
  • Selefilik
    • Vehhabîlik
    • Ehl-i Hadis
  • Berelvi
  • Diobendi
  • Müslüman Kardeşler
Hadis külliyatı
  • Kutubu'l-Sitte
  • Sahih-i Buhari
  • Sahih-i Müslim
  • Sünen-i Nesâî
  • Sünen-i Ebu Davud
  • Sünen-i Tirmizi
  • Sünen-i İbn Mace
  • g
  • t
  • d

Sünni İslam'da, ilk halifelere 'doğru yoldaki' etiketinin uygulanması, onların eylem ve görüşleri (Arapça: فقه السنة, romanize: sunnah) dini bir bakış açısıyla takip edilmesi ve taklit edilmesi gereken modeller olarak statülerini ifade eder.[41] Bu anlamda, hem 'doğru yolda' hem de 'doğru yol göstericiydiler:[41] Sünni görüşe göre Onların hayatlarıyla ilgili anlatılar, doğru inanca kılavuzluk ediyordu.[41]

Hepsi Muhammed'in yakın arkadaşları ve akrabalarıydı: sırasıyla Ebu Bekir ve Ömer'in kızları, Aişe ve Hafsa, Muhammed'le evlendi ve Muhammed'in iki kızı Rukiye, Ümmü Gülsüm, Osman'la ve başka bir kızı Fatıma, Ali ile evlendi. Aynı şekilde, onların halifeliği kalıtsal değildi, halefi şura kararı belirlerdi.[kaynak belirtilmeli]

Sünniler, uzun süre Raşidlerin dönemini, örnek almaya çalıştıkları İslami doğruluk ve liyakate dayalı örnek bir yönetim sistemi olarak gördüler. Sünniler de bu sistemi, Allah'ın Kuran'da ve hadislerde O'nun rızasını gözetmiş Müslümanlara vadettiği dünyevi başarıya benzetirler; bu muhteşem başarı, Raşidun döneminin öykünme çekiciliğini daha da artırdı.[42][43][44]

Aynı zamanda Ömer döneminde Araplar'ın Arap olmayanlar üzerinde etnik temelde hakimiyeti ve Osman'ın halifeliğinin yaygın kayırmacılığının İslam'ın çağrısıyla esaslı bir çelişki içinde olduğuna dikkat çekilmiştir.[22][45]

Şii görüşü

[değiştir | kaynağı değiştir]
Makale serilerinden
Şiilik
Allah
İmâmet İnancı
  • Tevhid
  • İslam'da dört kitap
  • İslam peygamberleri
  • Muhammed sonrası
  • İmamet
  • Melekler
  • İslam'da kıyamet
  • Aşure Günü
  • Tevessül
  • İsmet
  • Gayba
  • Şii din adamları
  • Dört Sadık Sahabe
  • Erba'în Haccı
Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri
  • Aşure Günü
  • Erbain
  • Mevlid Kandili
  • Ramazan Bayramı
  • Kurban Bayramı
  • Gadir-i Hum
Şiiliğin tarihi
  • Tathir
  • Sekaleyn
  • Mübahele
  • Gadir-i Hum
  • Fatıma'nın evi
  • İlk Fitne
  • İkinci Fitne
  • Kerbelâ Olayı
  • Diğer tarihi olaylar
İmâmî Mezhepler
  • Zeydilik
  • İmâmîyye
    • İsnâaşeriyye
      • Bâtınîlik
        • Alevilik
        • Bektaşi inancı
      • Caferilik
      • Galiyye
        • Hurûfilik
        • Nusayrilik
      • Kızılbaş
    • İsmaililik
      • Nizarîlik
      • Mustalilik
        • Davûdî
        • Süleymanî
        • Alavî
Ehl-i Abâ Hadisi
  • Muhammed
  • Ali
  • Fatıma
  • Hasan
  • Hüseyin
Kutsal kadınlar
  • Fatıma
  • Hatice bint Hüveylid
  • Ümmü Seleme
  • Zeyneb bint Ali
  • Ümmü Gülsüm bint Ali
  • Ümmü'l-Benîn
  • Fatıma bint Hasan
  • Rukiyye bint Hüseyin
  • Rubab
  • Şehribanu
  • Fatıma bint Musa el-Kâzım
  • Hekime Hatun
  • Nergis
  • Fatıma bint Esed
  • Ümmü Fervah
  • g
  • t
  • d

Onikiciler görüşü, Kur'an'daki geçmiş peygamberlere[25] benzer şekilde, Muhammed'in halefiyetinin konsensüs yerine ilahi atama ile kararlaştırıldığıdır.[22][25] Şii görüşüne göre, Kuran'daki geçmiş peygamberlerde olduğu gibi,[25] Tanrı, Muhammed'in halefini ailesinden seçti.[22][25] Muhammed özellikle kuzeni ve damadı Ali'yi ölümünden kısa bir süre önce Gadîr-i Hum olayında ve diğer durumlarda, örneğin Zil Aşire olayında meşru halefi olarak ilan etti.[22] Tabii ki, inancın kendisinde olduğu gibi, müminlere, kendi zararlarına olacak şekilde Ali'yi takip etmemek için özgür irade bahşedilmişti. Şii görüşüne göre, Muhammed'in ölümüyle doğrudan vahiy sona ererken, Ali, Kuran'daki geçmiş peygamberlerin haleflerine benzer şekilde, Allah'a karşı doğru rehber veya İmam olarak kaldı.[22] Muhammed'in ölümünden sonra Ali, Muhammed'in ilahi bilgisini ve Kur'an'ı, özellikle alegorik ve mecazi ayetlerini (müteşabihat) doğru yorumlama yetkisini devraldı.[46][47]

Şii görüşüne göre, ilk peygamber olan Adem'in zamanından beri, yeryüzü hiçbir zaman peygamberler ve onların ilahi olarak atanmış halefleri şeklinde bir imamsız kalmamıştır. Aynı şekilde, İmamet, Ali'den bir sonraki İmam olan Hasan'a ilahi ilhamla (nass) iletildi.[22] Hasan'ın ölümünden sonra, Hüseyin ve onun soyundan gelen dokuz kişi, Mehdi'nin düşmanlarının düşmanlığı ve hayati tehlikesi nedeniyle, sonuncusu Mehdi olan Şii imamlarıdır.[22] Sünniler Mehdi hakkında farklı görüşlere sahip olsalar da, gelişi hem Şiiler hem de Sünniler tarafından bekleniyor.[22] Onun yokluğunda, Şii liderliğindeki boşluk, kısmen merci-i taklid ve daha yakın zamanlarda, velayet-i fakih, yani İslam hukukçusunun velayeti ile doldurulur.[48]

Zaman çizelgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Halifenin halefiyetinin mutlaka yeni yılın ilk gününde gerçekleşmediğine dikkat edin.

Ali bin Ebu TalibOsman bin AffanÖmer bin HattabEbû Bekir

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Hilâfet

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022. 
  2. ^ Melchert (2020, s. 63; cf. p. 72, note 1)
  3. ^ Abbas (2021, s. 6)
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m Abbas (2021)
  5. ^ Carl W. (2003). Following Muhammad: Rethinking Islam in the contemporary world. University of North Carolina Press. ss. 169. ISBN 9780807828373. 
  6. ^ "Abu Bakr - Muslim caliph". 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ a b Juan Eduardo Campo, Encyclopedia of Islam 14 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Infobase Publishing, 2009 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Campo" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ Ibn Kathir, "al-Bidayah wa al-Nihayah", part 7.
  9. ^ Ahmed, Nazeer, Islam in Global History: From the Death of Prophet Muhammad to the First World War, American Institute of Islamic History and Cul, 2001, p. 34. 0-7388-5963-X.
  10. ^ Hourani, p. 23.
  11. ^ "The Caliphate". Jewishvirtuallibrary.org. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2014. 
  12. ^ The Middle East: a history. sixth. New York: McGraw Hill. 2004. ISBN 0-07-244233-6. 
  13. ^ Moojan (1985). Introduction to Shi'i Islam. Yale University Press. ss. 12-16. ISBN 9780853982005. 
  14. ^ Robert (2021). "ʿAlī B. Abī Ṭālib". Fleet, Kate (Ed.). Encyclopedia of Islam. Third. Brill Reference Online. 
  15. ^ Kelen (1975). Muhammad: the messenger of God. Nashville: T. Nelson. ss. 48, 49. ISBN 9780929093123. 
  16. ^ a b Hazleton (2013)
  17. ^ Washington (1868), Mahomet and his successors, 8, New York: G. P. Putnam and Son, s. 71, 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi27 Mayıs 2022 
  18. ^ Francis (1994). Muhammad and the origins of Islam. Albany: State University of New York Press. ss. 185-187. ISBN 9780791418758. 
  19. ^ Betty (1975). Muhammad: the messenger of God. Nashville: T. Nelson. ss. 85-87. ISBN 9780929093123. 
  20. ^ W. Montgomery (1953). Muhammad at Mecca. Oxford: Clarendon Press. ss. 149-151. 
  21. ^ Gurdofarid Miskinzoda (2015). "The significance of the ḥadīth of the position of Aaron for the formulation of the Shīʿī doctrine of authority". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 78 (1): 82. doi:10.1017/S0041977X14001402. 
  22. ^ a b c d e f g h i j k l m n o Momen (1985)
  23. ^ Miskinzoda (2015)
  24. ^ Barnaby (2006). The heirs of the prophet Muhammad: And the roots of the Sunni-Shia schism. Londra: Abacus. ss. 40, 62. ISBN 9780349117577. 
  25. ^ a b c d e f g h i j k Madelung (1997)
  26. ^ a b c d Hazleton (2009)
  27. ^ S.H.M. (1979). The Origins and Early Development of Shia Islam. Londra: Longman. s. 63. 
  28. ^ Dina (2017). After Saddam: American foreign policy and the destruction of secularism in the Middle East. Lexington Books. s. 4. ISBN 9781498539005. 
  29. ^ Cyril (2003). The new encyclopedia of Islam. Rowman Altamira. s. 423. ISBN 9780759101906. 
  30. ^ Glassé (2003)
  31. ^ Nadvi (2000), pg. 411
  32. ^ a b Nadvi (2000), pg. 408
  33. ^ Nadvi (2000), pg. 403-4
  34. ^ Nadvi (2000), pg. 405-6
  35. ^ Nadvi (2000), pg. 407-8
  36. ^ Ian Richard (19 Aralık 2013). Encyclopaedia of Islam (İngilizce). Routledge. ISBN 9781135179601. 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022. 
  37. ^ THE COMPANION OF THE HOLY PROPHET (İngilizce). Adam Publishers & Distributors. 1 Ocak 2002. ISBN 9788174352231. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022. 
  38. ^ Amira K. (30 Temmuz 2011). The Great Caliphs: The Golden Age of the 'Abbasid Empire (İngilizce). I.B.Tauris. ISBN 9780857720269. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022. 
  39. ^ Nadvi (2000), pg. 416-7
  40. ^ Nadvi (2000), pg. 418
  41. ^ a b c Melchert (2020)
  42. ^ Jeffry R. Halverson (27 Nisan 2010). Theology and Creed in Sunni Islam: The Muslim Brotherhood, Ash'arism, and Political Sunnism. Palgrave Macmillan. s. 69. ISBN 9780230106581.  |ad= eksik (yardım)
  43. ^ Didier Fassin (31 Aralık 2014). A Companion to Moral Anthropology. reprint. John Wiley & Sons. s. 235. ISBN 9781118959503.  |ad= eksik (yardım)
  44. ^ Cristoffel A. O. van Nieuwenhuijze (1997). Paradise Lost: Reflections on the Struggle for Authenticity in the Middle East. BRILL. s. 28. ISBN 9789004106727.  |ad= eksik (yardım)
  45. ^ Madelung (1997, ss. 77, 81)
  46. ^ Hamid (2013). Religious authority and political thought in Twelver Shiʿism: From Ali to post-Khomeini. Routledge. s. 73. ISBN 978-1-135-04473-2. 
  47. ^ "(Quran 3:7) It is He who has sent down to you the Book. Parts of it are definitive verses, which are the mother of the Book, while others are metaphorical..." 1 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  48. ^ Mavani (2013)

Bibliyografya

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • The Prophet's Heir: The life of Ali ibn Abi Talib. Yale University Press. 2021. ISBN 9780300252057.  |ad= ve |soyadı= eksik (yardım)
  • After the prophet : the epic story of the Shia-Sunni split in Islam. 1st. New York: Doubleday. 2009. ISBN 978-0-385-52393-6. OCLC 310714958. 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.  |ad= ve |soyadı= eksik (yardım)
  • The first Muslim : the story of Muhammad. Londra: Atlantic Books. 2013. ISBN 9781782392293.  |ad= ve |soyadı= eksik (yardım)
  • The succession to Muḥammad : a study of the early Caliphate. Cambridge. 1997. ISBN 0-521-56181-7. OCLC 33443482. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.  |ad= ve |soyadı= eksik (yardım)
  • = 96TDDwAAQBAJ&pg = PA63 "The Rightly Guided Caliphs: The Range of Views Preserved in Ḥadīth" |bölümurl= değerini kontrol edin (yardım). Political Quietism in Islam: Sunni and Shi'i Practice and Thought. London and New York: I.B. Tauris. 2020. ss. 63-79. ISBN 978-1-83860-765-4. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • HULEFÂ-yi RÂŞİDÎN - An article published in 18th volume of Turkish Encyclopedia of Islam. 18. İstanbul: TDV İslâm Ansiklopedisi. 1998. ss. 324-338. ISBN 978-97-53-89445-6. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.  |ad= ve |soyadı= eksik (yardım)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Wikimedia Commons'ta Dört Halife ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
  • Rashidun - Encyclopaedia Britannica 29 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dört_Halife&oldid=36528019" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • İslam terimleri
  • Sünnilik
  • Raşid Halifeliği
  • 7. yüzyıl halifeleri
  • Sahabe
  • Dört Halife
Gizli kategoriler:
  • Timeline kullanan sayfalar
  • Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • KB1 hataları: yazar veya editörü eksik
  • Türkçe Vikipedi ile Vikiveride aynı resim olan maddeler
  • Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler
  • KB1 hataları: URL
  • Commons kategori bağlantısı yerelde tanımlı olan sayfalar
  • İncelenmemiş çeviri içeren sayfalar
  • Sayfa en son 17.02, 15 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Dört Halife
Konu ekle