İslamofobi
| Makale serilerinden |
 |
| İslam |
|---|
| dizisinin bir parçası |
 |
İslamofobi, kelime anlamı olarak "İslâm korkusu" demektir. İslam dinine ya da Müslümanlara karşı duyulan nefret, ayrımcılık, düşmanlık ve kin besleme anlamına gelir.[1][2][3][4]
Kelime kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]İslam ve fobi kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Fobos (Antik Yunanca Φόβος), “korku” anlamına gelmektedir. Fobi kelimesinin kökeni Yunan mitolojisinde korku tanrısı olan Phobos’a dayanmaktadır.
Terim olarak İslamofobi, Xenophobia (zenofobi/yabancı korkusu) ve homophobia (homo-seksüellerden korkma ve hoşlanmama) kelimelerine kıyas yoluyla ortaya atılmış bir kelimedir ancak tam olarak ne zaman ortaya atıldığı kesin değildir. Fransızca islamophobie sözcüğünün 1920'lerde ve daha sonra 1970'lerde bazı eserlerde kullanıldığı görülmüştür. İngilizce dilinde basılı eserlerde ilk olarak Tariq Modood tarafından, The Independent gazetesi için 16 Aralık 1991'de yazdığı kitap eleştirisinde kullanılmıştır. Ancak kelime burada tam olarak ‘’İslam Korkusu’’ olarak kullanılmamıştır. Terimin ‘’İslam Korkusu’’ olarak ele alınıp tarif edildiği ilk eser ise Runnymede Trust tarafından 1997 yılında hazırlanan Islamophobia: A Challenge For Us All isimli rapordur.[5]
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kelime ilk kez 1991 yılında kullanılmış olup 11 Eylül saldırıları ile gündeme getirilmiştir.[4] Tarihî kökleri İspanya'da Endülüs'ün Emevîler tarafından işgal edilmesine kadar iner. Haçlı seferlerine asker devşirmek isteyen kilise mensuplarının yaptığı propagandalar ile fikir zemini Hristiyanlığa karşı tehditler ve tehlikeler üzerinde oluşturulmuş olan "İslamofobi", Müslümanlar ile Hristiyanlar arasındaki ilişkilerin, tanışıklığın yaygınlık kazanması ile yüzyıllar içerisinde azalmış iken yaklaşık günümüzde yeniden popülarite kazanmıştır. Bu popülaritesinde Huntington'un ünlü "Medeniyetler Çatışması" makalesinde İslâm'ı Batı için bir potansiyel düşmanlık odağı olarak lanse etmesinin önemli bir etkisi olmuştur.[6]
Özellikle 11 Eylül 2001 tarihinde New York'taki 11 Eylül saldırıları'ndan sonra Batı dünyasında yükselişe geçmiştir.
Korku
[değiştir | kaynağı değiştir]Din profesörleri Peter Gottschalk ve Gabriel Greenberg'e göre, psikolojik veya bireysel bir fobi olmanın aksine İslamofobi, İslâm ve Müslümanlar hakkında toplumsal bir kaygıya işaret ediyor.[7][8] Bazı sosyal bilimciler bu tanımı benimsemiş ve İslamofobinin, İslam ve Müslümanlara yönelik toplumsal damgalamanın etkili bir parçası olarak anlaşılması gerektiğini savunarak, Müslümanlara ve İslam'a karşı korkulu tutumlar ve bunlardan kaçınma şeklinde ölçmek için araçlar geliştirmişlerdir.[9][10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Fredman, Sandra (2001). Discrimination and human rights: the case of racism. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. s. 121. ISBN 0-19-924603-3.
- ^ Haddad, Yvonne Yazbeck (2002). Muslims in the West: from sojourners to citizens. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. s. 19. ISBN 0-19-514806-1.
- ^ Quraishi, Muzammil (2005). Muslims and crime: a comparative study. Aldershot, Hants, England: Ashgate. s. 60. ISBN 0-7546-4233-X.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2013.
- ^ Akdemir, Ali (8 Ağustos 2020). "Avrupa'da İslamafobi". Küresel Siyaset. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2013.
- ^ Corrina Balash Kerr (20 Kasım 2007). "Faculty, Alumnus Discuss Concept of "Islamophobia" in Co-Authored Book". Wesleyan University Newsletter. 20 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2007.
- ^ "Images of Muslims: Discussing Islamophobia with Peter Gottschalk". Political Affairs. 19 Kasım 2007. 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2007.
- ^ Lee, S. A.; Gibbons, J. A.; Thompson, J. M.; Timani, H. S. (2009). "The islamophobia scale: Instrument development and initial validation". International Journal for the Psychology of Religion. 19 (2): 92-105. doi:10.1080/10508610802711137.
- ^ Kunst, J. R.; Sam, D. L.; Ulleberg, P. (2012). "Perceived islamophobia: Scale development and validation". International Journal of Intercultural Relations. 37 (2): 225-37. doi:10.1016/j.ijintrel.2012.11.001. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi15 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Almanya'da İslam eleştirisi: Akıldışı düşman imgesi (Qantara.de)
- Islamophobia.org22 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Amerikalı Dini Gruplar arasında, Müslümanlara daha fazla ayrımcılık yapılması 14 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "İslamofobi"14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Islamicawareness.net
- İslamofobi Gözleme29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Batı'nın yeni ötekisi İslamofobi
- Batı'nın yeni trendi İslamofobi 8 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Avrupa'da İslamofobi 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |