Dört unsur - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Dört unsurun sembolik anlamı
  • 2 Dört unsurun nitelikleri
  • 3 İlk madde ve beşinci unsur
  • 4 Kaynakça

Dört unsur

  • Afrikaans
  • العربية
  • الدارجة
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Bikol Central
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • বাংলা
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • Gàidhlig
  • Galego
  • עברית
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Latina
  • Lietuvių
  • Malagasy
  • Bahasa Melayu
  • Mirandés
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Toki pona
  • Українська
  • اردو
  • Tiếng Việt
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. Gösterilen kaynaklar kaynak gösterme şablonları kullanılarak dipnot belirtme biçemine uygun olarak düzenlenmelidir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Dört unsurun sembolik anlamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dört unsur kavramı, genellikle, kimi inanışlarda yaratılışı ifade etmek üzere, kimi inanışlarda ise maddi evrenin farklı süptillik derecelerindeki ortamlarını ifade etmek üzere kullanılmıştır. Bu kavramı sembolizmde kullanan iç (ezoterik) simyacılara göre, toprak fiziksel planın (ortamın, alemin), su enerjetik planın, hava psişik planın ve ateş mantal (zihinsel) planın sembolüdür. Dört unsur derecelendirildiğinde, en üstte veya en süptil olarak gösterilen ateştir, en aşağıdaki ya da en kaba olanı ise topraktır. Dört unsur içinden genellikle, ateş, ruhu; hava ve su, süptil planları; toprak fiziksel ortamı simgeler.

Dört unsurun nitelikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dört unsurun birbirlerine kıyasla nitelikleri şöyle açıklanır:

  • Ateş dört unsur içinde, etkin (aktif) ve eril olan iki unsurdan biri olup, diğer üç unsuru da aydınlatan ve ısıtan unsurdur. Dört unsurdan “tartılamaz olanı”dır. Kimi zaman ışık sembolüyle özdeş tutulur.
  • Hava da, ateş gibi, eril ve aktif olarak kabul edilir. Toprak ve suya oranla en az maddi olanı ve algılanamaz olanıdır. Işığı geçirmede sudan daha geçirgendir. Bu özelliği, yani saydam ve ışıklı oluşu kelama ortam oluşturması anlamına gelir. Semaviliğin Gök ile temsil edildiği inanışlarda spiritüel Gök ile yeryüzü arasındaki aracılığın sembolü sayılır. Maddenin görünen en süptil hali, hatta görünmez olduğundan dolayı, kimi inanışlarda, semavi âlemin sembolü olarak kabul edilir.
  • Dört unsurdan su, pasif ve dişil niteliğe sahiptir. Bilindiği gibi, su, bulunduğu ortamın şeklini alma özelliğine sahiptir. Maddenin sıvı halinin temsilcisi olan su sembolünün kimi inanışlarda, var edilen maddenin ilk hali olan maddi cevher, yani ilk madde anlamında, kimi inanışlarda kozmozda her yerde mevcut olduğu varsayılan, maddenin esîr denilen süptil hali anlamında, kimi inanışlarda ise tesir anlamında kullanıldığı görülmektedir.
  • Toprak da su gibi pasif ve dişil nitelikli olup, dört unsurdan en yoğun, katı ve sabit olanıdır. Bilindiği gibi insanların, beslenme kaynaklarını edindikleri ana unsur topraktır. Pek çok inanışın yaratılış bahsinde insan vücudunun yaratılışında kullanılan madde toprak olarak geçer, insanlar ölünce de vücutları yine toprakla bütünleşir. Bu nedenlerden dolayı olsa gerek, inanışlarda doğurganlık ve analık nitelikleriyle belirtilen toprak, toprak sembolü, inanışlarda genellikle maddeyi, fiziksel bedeni, tezahür alemi denilen maddi alemi simgeler.

İlk madde ve beşinci unsur

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dört köşesinde dört klasik unsur ve merkezinde beşinci öz bulunan kare: Cornelius Petraeus'un Sylva Philosophorum adlı eserinden dördüncü illüstrasyon (17. yüzyıl ortaları)

Batı simyasında dört unsurun ve tüm minerallerin esasının aynı olduğu, hepsinin de yaratılan madde cevherinin saf (el değmemiş, ruhsal tesire henüz maruz kalmamış), şekillenmemiş asli hali denebilecek ilk maddeden türediği kabul edilir. Bu ilk madde, fiziksel planda dört unsur halinde farklılıklar gösterecek halde tezahür etmeden önce, süptil planda tezahür eder ki, kimi simyacılara göre bu süptil tezahüre ya da bu süptil madde cevherine beşinci unsur (quintessence) denilebilir. Tezahür etmiş (maddi) alemin beş unsurdan oluştuğu kabul edilen ve ilk maddeyi (prakriti) beşinci unsurdan ayırt eden Hindu inancında ise, beşinci unsur esîr anlamında ele alınır (akaşa) denir.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Diccionnario de Simbolos Tradicionales, J.E.Cirlot
  • An Illustrated Encyclopedia of Traditional Symbols
  • An Occult Glossary, Theosophical University Press, Kaliforniya, 1933
  • g
  • t
  • d
Simya
Simyacılar
Grek-Mısır
  • Agatodaemon
  • Bakire Pafnutia
  • Demokritos
  • Hermes Trismegistus
  • İskenderiyeli Musa
  • Kimis
  • Yahudi Meryem
  • Ostanes
  • Panopolisli Zosimos
  • Simyacı Kleopatra
Bizans
  • İskenderiyeli Stefanus
  • Kireneli Sinesios
  • Olimpiodorus
Çin
  • Ge Hong
  • Wei Boyang
Hindu
  • Agastya
İslam
  • Abbas ibn Firnâs
  • İbnü'l-Baytâr
  • Alfidius
  • Artefius
  • Bîrûnî
  • Câbir bin Hayyân
  • Ca'fer es-Sâdık
  • Dânî
  • Ferîdüddin Attâr
  • Zehrâvî
  • Fârâbî
  • İbnü'n-Nedîm
  • İbn-i Sina
  • İbn-i Ümeyl
  • İbn Miskeveyh
  • Hâlid bin Yezîd
  • Mecrîtî
  • Râzî
Geç ortaçağ
  • Albertus Magnus
  • Arnaldus de Villa Nova
  • Eveshamlı Hugh
  • George Ripley
  • Guido de Montanor
  • Heinrich Cornelius Agrippa
  • John Dastin
  • Jean de Roquetaillade
  • Laazlı Johann
  • Michael Scot
  • Nicolas Flamel
  • Ortolanus
  • Öğretmen Salernus
  • Petrus Bonus
  • Ramon Llull
  • Roger Bacon
  • Tarantolu Paul
  • Taddeo Alderotti
  • Thomas Norton
Erken modern
  • Andreas Libavius
  • Arthur Dee
  • Basil Valentine
  • Bernard Trevisan
  • George Starkey
  • Gerhard Dorn
  • Giovanni da Correggio
  • Heinrich Khunrath
  • Hennig Brand
  • Isaac Newton
  • John Dee
  • Johann Friedrich Schweitzer
  • Jakob Böhme
  • Jan Baptist van Helmont
  • Johann Rudolf Glauber
  • Michael Maier
  • Michael Sendivogius
  • Paracelsus
  • Pierre-Jean Fabre
  • Robert Boyle
  • Samuel Norton
  • Thomas Vaughan
  • Wilhelm Homberg
Modern
  • Carl Gustav Jung
  • Eugène Canseliet
  • Frater Albertus
  • Fulcanelli
  • Mary Anne Atwood
Dallar
  • Taoist
  • Hint
  • İslam
  • Kimya tarihi
Magnum Opus
  • Albedo
  • Kitrinitas
  • Nigredo
  • Rubedo
İşlemler
  • Kalsinasyon
  • Konjelasyon
  • Kerasyon
  • Kohobasyon
  • Koagülasyon
  • Sindirim (simya)
  • Damıtma
  • Fermantasyon
  • Filtreleme
  • Fiksasyon
  • Çoğaltma
  • Projeksiyon
  • Süblimleşme
  • Çözelti
Eserler
  • Alchemical Studies
  • Atalanta Fugiens
  • Aurora consurgens
  • Baopuzi
  • Basil Valentine'in On İki Anahtarı
  • Bibliotheca Chemica Curiosa
  • Buch der heiligen Dreifaltigkeit
  • Cantilenae Intelectuales de Phoenice Redivivo
  • Cantong qi
  • Christian Rosenkreutz'un Kimyasal Düğünü
  • Kiranides
  • De Alchemia
  • Den vises sten
  • Deutsches Theatrum Chemicum
  • Fasciculus Chemicus
  • Filozofların Gül Bahçesi
  • Havanın Gizli Gerçeklikleri Hakkındaki Şüpheler
  • Hermetic Definitions
  • Hermetik Dergi
  • Hermetika
  • Hermetik Başarı
  • İçrek Kimya
  • Kitab-ül Kimya
  • Leyden papyrus X
  • Liber Ignium
  • Musaeum Hermeticum
  • Mutus Liber
  • Papyrus Graecus Holmiensis
  • Parabol Alegorisi
  • Picatrix
  • Psikoloji ve Simya
  • Septimana Philosophica
  • Splendor Solis
  • The Mirror of Alchimy
  • Theatrum Chemicum
  • Theatrum Chemicum Britannicum
  • Tripus Aureus
  • Turba Philosophorum
  • Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenans de Hongrie, de Moravie, &c.
  • Yunan Büyülü Papirüsü
  • Zümrüt Levha
Aletler
  • Atanor
Kavramlar
  • Alkahest
  • Azoth
  • Hrisopoeia
  • Dört unsur
  • Felsefe taşı
  • Homunculus
  • Sanat ve eğlencede simya
  • Panakea
  • Simya maddeleri listesi
  • Simyasal simge
  • Yaşam iksiri
Kategori Simya
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: sh85051080
  • NLI: 987007548251605171
  • TDVİA: anasir-i-erbaa
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dört_unsur&oldid=36124076" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Dört unsur
  • Antik Çağ felsefesi
  • Okültizm
Gizli kategoriler:
  • Kaynak belirtme şablonları ile düzenlenmesi gereken maddeler
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 15.54, 5 Ekim 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Dört unsur
Konu ekle