Klasik gezegen
Bir klasik gezegen, çıplak gözle görülebilen ve gökyüzünde sabit görünen yıldızlardan (gezegenlerin aksine hareketsiz görünen ortak yıldızlar) oluşan bir arka fon üzerinde hareket eden bir astronomik cisimdir. Dünya'daki insanlar tarafından görülebilen "yedi klasik gezegen" vardır. Bunlar en parlaktan en sönüğe doğru Güneş, Ay, Venüs, Jüpiter, Mars, Merkür ve Satürn'dür.
Geminus[1] ve Batlamyus[2] gibi Yunan astronomlar klasik antik çağda bu klasik gezegenleri kayıt altına almış ve Yunancada "gezgin" anlamına gelen gezegen terimini (πλάνης planēs ve πλανήτης planētēs) ortaya koyarak bu cisimlerin sabit yıldızlara göre gökküre üzerinde hareket ettiği gerçeğini ifade etmişlerdir.[3][4] Bu nedenle, gezegenlerin görsel detaylarıyla astrolojik bağlantılarını ilk geliştirenler Yunanlar olmuştur.[4]
Teleskopların kullanılmasıyla 1610 yılında Galilei uydularından başlanarak klasik gezegenlere benzer başka gök cisimleri de bulunmuştur. Günümüzde gezegen terimi oldukça farklı bir şekilde kullanılmaktadır. Bir gezegen doğrudan Güneş'in (veya diğer yıldızların) yörüngesinde bulunan ve kendi yörüngesini temizlemiş olan bir gök cismi olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle yedi klasik gezegenden yalnızca beşi, Dünya, Uranüs ve Neptün ile birlikte birer gezegen olarak tanınmaya devam etmektedir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antikitera düzeneği
- Göksel küreler
- Gezegen tanımı
- John Dee'nin eseri Monas Hieroglyphica
- Gök cisimlerine tapınma
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Goldstein, Bernard R. (2007), "What's New in Ptolemy's Almagest", Nuncius, 22 (2), s. 271, doi:10.1163/221058707X00549
- ^ Pedersen, Olaf (2011), A Survey of the Almagest, Sources and Studies in the History of Mathematics and Physical Sciences, New York / Dordrecht / Heidelberg / London: Springer Science + Business Media, ISBN 978-0-387-84825-9
- ^ "Classification of the Planets". 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024.
- ^ a b Grekçe: πλάνης, Grekçe: πλανήτης. Liddell, Henry George; Scott, Robert; A Greek–English Lexicon at the Perseus Project.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Powell, Martin J. "The Naked Eye Planets in the Night Sky (and how to identify them)". Nakedeyeplanets.com. 2 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- Powell, Martin J. "Wandering Stars: The Movements and Visibility Cycles of the Naked Eye Planets". Nakedeyeplanets.com. 26 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
